Fréttablaðið - 24.10.2004, Blaðsíða 33
SUNNUDAGUR 24. október 2004 21
„Þegar fer að verða íþyngjandi fyrir
karla og þingmenn að vilja almennt úr
jakkafötunum til að klæðast óhefð-
bundnari og frjálslegri klæðnaði í vinn-
unni er það jafn mikil skerðing á jafn-
réttislögum og ef dæminu væri snúið
við og konum fyrirskipað að klæðast
pilsi og nælonsokkum á þinginu,“
segir Fanný Gunnarsdóttir, formaður
Jafnréttisráðs, þegar hún veltir fyrir sér
reglum um klæðaburð þingmanna lýð-
veldisins. „Það er staðreynd að reglur
um klæðaburð þingmanna eru strang-
ari hjá körlum en konum. Jafnréttislög-
in eru í gildi á báða bóga en kveða
auðvitað ekkert á um þetta. Hins vegar
eiga bæði kynin að hafa skilyrðislaus-
an og jafnan rétt til að velja sér snyrti-
leg föt við hæfi til vinnu. Annað er ekki
jöfn staða. Reglur um klæðaburð voru
upphaflega settar til að halda uppi
virðuleika samkomunnar eins og mað-
ur sér í bankastofnunum þar sem körl-
um leyfist ekki að klæðast gallabuxum
og hlýrabol.“
Fanný segir greinilegan mun sjást á
klæðaburði þingkvenna hin síðustu ár
og ljóst að ekki séu þær allar jafn
virðulega klæddar í þingsal. „Forseti
þingsins ætti að gera athugasemdir
við klæðaburðinn. Ég er alls ekki
hlynnt því að menn fari að mæta í
snjáðum gallabuxum eða útjöskuðum
flauelsbuxum því það þætti ekki nógu
pent. Þetta snýst alltaf um að bera
virðingu fyrir sjálfum sér og öðrum en
ef karlar fara fram á að vera frjálslegar
klæddir og er bannað það meðan
konum er leyft það sama er klárlega
komin brotalöm á jafnrétti kynjanna.“
Sævari Karli Ólasyni finnst að þing-
menn eigi að vera vel til hafðir á
þingfundum. „Mér finnst að við þing-
setninguna, þegar þingmenn ganga
frá þingi yfir í Dómkirkjuna, eigi þeir
að vera sérstaklega vel til hafðir,
betur en á almennum þingfundi,
enda um hátíðarstund að ræða,“
segir Sævar Karl. Honum finnst að á
almennum þingfundum eigi þing-
menn að klæða sig virðulega. „Það
er ákveðin hefð fyrir því að karlar
klæðist jakkafötum með bindi á
svona stundum til að tekið sé mark
á þeim. Þeir afla sér ekki atkvæða ef
þeir vilja vera öðruvísi. Mér finnst til
dæmis þingmennirnir í danska þing-
inu hálfdruslulegir,“ segir Sævar en
þar er ekki gerð krafa um að þing-
menn beri hálsbindi.
Sævar segir það nýtilkomið að þing-
konur klæðist peysum og blússum
við þingstörfin. „Mér finnst leiðinlegt
að horfa á þingræður en stundum
man ég betur eftir blússunum sem
konurnar klæðast en þingræðunum
sjálfum. Ef þær vilja láta taka mark á
sér eiga þær að vera í hefðbundnari
fötum. Þær eiga að klæðast svoköll-
uðum power-suit. Konur sem vilja
koma sér áfram feila oft á þessu.“
Sævar Karl tekur þó skýrt fram að
hann vilji ekki stjórna því hvernig fólk
eigi að vera til fara. „Það verður hver
og einn að ráða því fyrir sig,“ segir
hann.
Hefð en ekki regla
Friðrik Ólafsson, skrifstofu-
stjóri Alþingis, segir engar regl-
ur til um klæðaburð þingmanna
þótt hefðin sé vissulega fyrir
hendi. Á þeim tuttugu árum sem
Friðrik hefur unnið á Alþingi
hafa komið upp einstaka mál þar
sem þingmenn mættu ekki með
hálsbindi eða slaufu en þau mál
hafa oftast verið leyst í róleg-
heitum.
„Það er undir forseta þingsins
komið hvernig brugðist er við,
uppfylli þingmenn ekki hefðir
um klæðaburð,“ segir Friðrik.
„Ég veit að fyrrverandi forseti
skrifaði miða og benti þingmanni
á þetta. Annars er það undir fólk-
inu sjálfu komið hvernig það
mætir til vinnu og í raun óþarfi
að vera með einhverjar reglur
þess efnis. Ef fólk ber virðingu
fyrir sjálfu sér og vinnustaðnum
mætir það vel klætt til vinnu.“
Friðrik segist ekki hrifinn af
frjálslegri klæðaburði eins og
gengur og gerist í danska þing-
inu. „Sú stefna hefur ekki þótt
sérstaklega aðlaðandi, skilst mér.
Hefðirnar hér eru ríkar og þegar
þetta er einu sinni komið á eftir
áratuga hefð verða menn fast-
heldnir. Þetta er þó alls ekki eins
stíft og í breska þinginu,“ segir
Friðrik, sem sjálfur gengur alltaf
með bindi. „Ég er yfirleitt með
bindi og það er orðið hluti af
sjálfum mér. Ég ber það ekki sér-
staklega út af vinnustaðnum.“
Gallabuxur vinsælar
Ekki er tekið jafn hart á reglum
um klæðaburð á fundum þing-
nefnda eins og innan veggja
þingsalarins – jafnvel þótt svo sé
skýrt tekið fram í „Háttvirtum
þingmanni“. Á þingfundi mætir
fólk oft í þægilegri og hversdags-
legri fötum enda setan á nefndar-
fundum oft löng og ströng.
Samkvæmt heimildum Frétta-
blaðsins finnst mörgum þing-
mönnum viðhafnarklæðnaður
eins og stífpressuð skyrta og
bindi ekki þægilegur. Þeir eru því
fljótir að skipta um föt þegar
heim er komið. Samkvæmt heim-
ildum Fréttablaðsins eru galla-
buxur afar vinsælar hjá þing-
mönnum heima fyrir, sem og
önnur hversdagsföt.
kristjan@frettabladid.is
thordis@frettabladid.is
Virðulegur klæðnaður
SÆVAR KARL ÓLASON Honum finnst dönsku þingmennirnir oft hálfdruslulegir enda
ekki gerðar kröfur um snyrtilegan klæðnað.
Brotalöm á jafnrétti kynjanna
FANNÝ GUNNARSDÓTTIR Formaður
Jafnréttisráðs.
KATRÍN JÚLÍUSDÓTTIR Mikið hefur verið rætt um rauðu kúrekastígvélin hennar Kötu
og spruttu upp af því umræður um hvað má og hvað ekki þegar kemur að klæðaburði al-
þingismanna.
32-33 (20-21) Föt þingmanna 23.10.2004 20:31 Page 3