Fréttablaðið - 21.11.2004, Blaðsíða 13
13SUNNUDAGUR 21. nóvember 2004
gerðar. Vöxturinn hefur verið
hraður á þessu ári. Kögun hefur
keypt hugbúnaðarfyrirtækin Ax,
Hug, Streng – Landsteina og nú
síðast Opin kerfi.
Kögun er skráð í Kauphöll Ís-
lands og er nú metið á ríflega sex
milljarða króna en það mun vænt-
anlega aukast mjög þegar gengið
hefur verið endanlega frá kaup-
unum á Opnum kerfum.
Búa að viðskiptum við sjóherinn
Kögun var stofnuð 1988 en hóf
ekki starfsefmi fyrr en ári seinna
og tók þá fljótlega við verkefnum
fyrir Bandaríkjaher og var starf-
semi félagsins fyrst og fremst í
Kaliforníu í Bandaríkjunum til
ársins 1995. Lengi framan af var
herinn eini viðskiptavinur Kögun-
ar en Gunnlaugur segir að eigend-
urnir hafi tekið ákvörðun um að
slíkt gengi ekki til lengdar og því
hefur hlutur Bandaríkjahers í
tekjum Kögunar lækkað hratt og
er nú í kringum sjö prósent.
Gunnlaugur segir að Kögun
hafi búið mjög vel að því að eiga í
viðskiptum við bandaríska her-
inn. „Á þeim tíma þegar við kom-
um inn er þetta orðið mjög að-
þrengd fjárhagsstaða hjá banda-
ríska flughernum. Það er samið
við okkur með þeim hætti að það
er vegið og metið nánast hvað
þarf marga blýanta í reksturinn.
Svo er samið um einhverja lága
prósentu í hagnað ofan á það, sem
er mikið lægri en annars gerist
í viðskiptum, en á móti kem-
ur að þú ert með fastan
samning í lengri tíma,“
segir Gunnlaugur.
Hagnaðurinn er föst
stærð
Sú hugmynda-
fræði sem Kögun
vandist í við-
skiptum við
Bandaríkjaher
hefur mikil áhrif
á það hvernig
fyrirtækið
s k i p u -
leggur rekstur sinn. Gunnlaugur
segir að flestir framkvæmda-
stjórar líti svo á að hagnaður sé
afgangsstærð í rekstrinum og
ráðist af ýmsum óvissuþáttum.
Gunnlaugur lítur ekki svo á. „Í
okkar huga er hagnaðurinn föst
stærð. Þegar við höfum náð sam-
komulagi við framkvæmdastjóra
okkar um hverju sé eðlilegt að ná
í sölu og hver fastur kostnaður sé
ákveðum við hver hagnaðurinn í
hverju dótturfélagi og deild eigi
að vera. Niðurstöðutalan er föst
og framkvæmdastjórinn skilar
henni og ef það er ekki að ganga
þurfum við að grípa til aðgerða til
að koma til hjálpar,“ segir Gunn-
laugur.
Það er ekki síst af þessum sök-
um sem Kögunarmenn njóta
trausts fjárfesta en mæta ekki
alltaf mikilli eftirvæntingu
starfsmanna í þeim fyrirtækjum
þar sem þeir taka við stjórn.
Þrátt fyrir að Gunnlaugur og
Kögun hafi orðspor fyrir að gera
rækilegar tiltektir í þeim rekstri
sem fyrirtækið eignast segir hann
að flestar slíkar breytingar séu
gerðar í samvinnu við þá stjórn-
endur sem fyrir eru. „Við höfum
reynt að rugga ekki bátnum of
mikið. Við reynum að færa okkur
kúltúr yfir á hin fyrirtækin í
gegnum framkvæmdastjórana en
hreyfum ekki við ákveðnum þátt-
um sem hafa þróast innan hvers
fyrirtækis,“ segir Gunnlaugur.
Stefnt á fleiri yfirtökur
Gunnlaugur segir að þrátt
fyrir vöxtinn hafi tekist að skila
góðri arðsemi. Hin miklu fyrir-
tækjakaup á síðustu misserum
kunna þó að draga úr arðseminni
um hríð en Gunnlaugur gerir ráð
fyrir að næsta árið fari að miklu
leyti í að ná tökum á þeim rekstri.
Þó er útþenslunni ekki lokið og
Gunnlaugur boðar að Kögun muni
að minnsta kosti kaupa eitt fyrir-
tæki í viðbót. „Á næstu tólf mán-
uðum bætum við við að
minnsta kosti einu
fyrirtæki í út-
löndum. Ég sé
ekki fyrir
mér að við
s t æ k k u m
meira á Ís-
landi,“ seg-
ir hann.
T i l
marks um
vöxt Kögun-
ar unnu
f i m m t á n
manns hjá fyr-
irtækinu árið
1991 en nú tæp-
lega eitt þúsund.
„Það er reyndar
stórhættulegt að
mæla afköst í mann-
afla. Þetta gera allir
sem eru að spá í
byggðapólitík. Þeir mæla alltaf
hvað rekstur tekur til sín en ekki
hverju hann skilar. Ég er því
ekki hrifinn af þessum mæli-
kvarða,“ segir Gunnlaugur.
Mikilvægt að halda sér á
tánum
Gunnlaugur telur það
ekki skynsamlegt fyrir
Kögun að stækka meira
innanlands. „Til þess að
ná árangri þarf að lifa í
samkeppnisumhverfi
þar sem þú þarft að
vera á tánum. Um leið
og menn komast í þá
stöðu að vera ekki með
samkeppni í kringum
sig er stutt í að þú far-
ir að dala sjálfur því
þá geturðu farið að sofa lengur á
morgnana,“ segir hann.
Hann segir það einnig hafa góð
áhrif að vera með fyrirtækið
skráð á hlutabréfamarkað. „Þetta
heldur mönnum á tánum í staðinn
fyrir að vera með fjölskyldufyrir-
tæki þar sem allt gengur út á
hvort maður kemst í sumarbú-
staðinn á fimmtudagskvöldi eða
föstudagsmorgni,“ segir hann.
Ekki góður í málamiðlunum
Vöxtur Kögunar og yfirtökur á
öðrum fyrirtækjum, með tilheyr-
andi breytingum í rekstri, hafa
sýnt að forysta félagsins er ekki
mikið fyrir að gera málamiðlanir.
„Mér gengur ekki vel í málamiðl-
unum. Ég reyni að lifa í sátt og
samlyndi við umhverfið og mér
finnst það heldur betra en að vera
í stríði - ekkert mikið betra en
svona heldur betra,“ segir hann.
Það þarf því ekki að koma á
óvart að Gunnlaugi hafi heldur
leiðst það að vera þingmaður.
Hann var kjörinn á þing fyrir
Framsóknarflokkinn árið 1995 en
lýsti því yfir undir lok kjörtíma-
bilsins að hann gefði ekki kost á
sér áfram.
„Ég sé ekkert eftir því að hafa
fengið tækifæri til að sitja á þingi
og ég tel að ég hafi átt færi til að
vera þar áfram. En ég átti kost á
því að velja annað hvort dýnam-
ískt umhverfi sem er þessi rekst-
ur eða að velja steingelt um-
hverfi, sem er samt sem áður
bráðnauðsynlegt,“ segir hann.
Rakst illa í þingflokki
„Það var mér gríðarleg von-
brigði að koma inn í þingið og
skynja að það var ekki hægt að
virkja þingmenn til að skilja mátt-
inn sem getur verið í þingræðinu.
Allt þetta fólk er með ráðherrann
í maganum og bíður eftir ein-
hverjum bitlingum. Ef menn
skildu máttinn sem búið getur í
þingræðinu væri gaman að vera á
þingi. Þetta bara átti ekki við
mig,“ segir Gunnlaugur.
Hann þótti heldur ekki „rekast
vel í flokki“ eins og það er kallað.
„Þar fyrir utan var mér gert það
alveg ljóst innan flokksins að mér
var ekki ætlaður neinn framgang-
ur. Ég held það hafi allir verið
mjög sáttir við að missa mig og fá
Kristin H. Gunnarsson. Í þessu
ljósi sést hversu slæmur ég var í
umgengni,“ segir Gunnlaugur og
hlær. thkjart@frettabladid.is
!
"
#!$%!&
'
!!
&
(! )
*& "+,
-!./ 0--
)
-!!- 1 2
! "
#$%#$&$' )$%*)$"'+
, !
-"$.
- /0$1"&2"
)%3$
4
" ## 55
"! /0$
$ %
$
&' $()*
$
+ ( ,-
$.-+"
RAKST ILLA Í ÞINGFLOKKI Gunnlaugur rakst svo illa í
þingflokki framsóknarmanna að hann telur að margir hafi
verið fegnir að fá Kristin H. Gunnarsson inn í sinn stað.
12-13 Viðskipti sun 20.11.2004 21:04 Page 3