Fréttablaðið - 11.01.2005, Blaðsíða 39

Heilbrigðisvandi þjóðarinnar aldrei alvarlegri
Aldrei áður hefur heilbrigðisvandi
þjóðarinnar verið alvarlegri. Ríkis-
stjórn Íslands lokar flestum skiln-
ingarvitum fyrir vandanum en hann
greinist bæði sem andlegur og lík-
amlegur krankleiki hjá tugþúsund-
um Íslendinga. Reikningur okkar
allra til heilbrigðis- og sjúkraþjón-
ustu fer ört vaxandi og gerir atlögu
að efnahag þjóðarinnar.
Frjálslyndi flokkurinn ákvað á
síðasta haustþingi að leggja fram
þingsályktunartillögu þar sem ríkis-
stjórninni er gert að leggja fram
áætlun um heilsu og íþróttir. Slíkar
áætlanir hafa fyrir löngu sannað
gildi sitt og nægir þar að nefna til
jafnréttisáætlun ríkisstjórnar sem
unnin er af Alþingi í félagi við fjöl-
marga aðila, s.s. sveitarfélög, sér-
fræðinga á ýmsum sviðum, stéttar-
félög, samtök atvinnurekenda og fl.
Það nægir ekki að einstakir ráð-
herrar með löglærða aðstoðarmenn
reyni af góðum hug að finna töfra-
lausn á heilbrigðisvanda þjóðarinn-
ar. Aftur á móti er hugsanlegt að
stjórnvöld, stéttarfélög, atvinnurek-
endur, sveitarfélög, sérfræðingar úr
heilbrigðisstétt og síðast en ekki síst
íþróttahreyfingin geti hrundið af
stað ferli með öflugu samátaki með
það að markmiði að bæta almenna
heilsu þjóðarinnar. Stjórn Lækna-
félags Íslands hefur ítrekað á und-
anförnum misserum lagt áherslu á
mikilvægi þess að löggjafinn komi
að málum, t.a.m. með öflugri heilsu-
áætlun sem bundin yrði í lög.
Fjöldi öryrkja á Íslandi hefur
tvöfaldast á síðustu 10 árum. Þá
hafa sjúkdómar þunglyndis og ann-
arra andlegra veikinda stóraukist.
Heilsan okkar er afar dýrmæt en
því miður hafa aðgerðir ríkisstjórn-
arinnar á þessu sviði yfirleitt komið
of seint. Það dugar ekki að mæta
vandanum eftir að hann er orðinn,
miklu frekar ætti dreifing fjár-
magns í meira mæli að renna til
fyrirbyggjandi þátta svo sem
íþróttamála. Ætti þá að huga að al-
menningsíþróttum jafnt sem afreks-
íþróttum. Tryggja verður aðgengi
allra barna að íþróttum en í þessu
skyni má minna á Hafnarfjarðarbæ,
sem tryggir aðgengi allra barna að
keppnisíþróttum óháð efnahag. Ekki
þarf að minna á árangur Hafnfirð-
inga á sviði íþrótta en hann er frá-
bær. Þá er hugsanlegt að yfirvöld
bjóði eldri borgurum góð kjör til
vistar á suðlægum slóðum yfir
skammdegið og kuldatímann. Ís-
lenskir verktakar bentu mér á þá
snjöllu hugmynd að íslensk yfirvöld
semji við íslenska verktaka um leigu
á stórhúsnæðum í Suður-Evrópu.
Varla þarf að efast um gildi slíkra
ferða fyrir fullorðið fólk, sem margt
á erfitt með að ferðast sökum veðr-
áttu hér heima fyrir yfir köldustu og
dimmustu vetrarmánuðina. Ein-
angrun og skammdegi er sjaldan
vísir að gleðistund fyrir okkur
mannfólkið.
Í heilsu- og íþróttaáætlun skapast
jafnframt kjörinn vettvangur fyrir
forvarnir af ýmsu tagi, t.a.m. gegn
fíknefnaneyslu, reykingum, óhollu
mataræði og áfengisneyslu. Því mið-
ur fékk þetta ágæta þingmál sem
getið er að ofan ekki þá afgreiðslu
sem til þurfti. Málið verður aftur
sett fram nú á vorþingi og er það
gert með þá von í brjósti að stjórn-
völd sjái hversu kjörinn vettvangur
Alþingi Íslendinga er, sem starfstöð
áætlunar til heilsu- og íþróttamála í
landinu. ■
19FÖSTUDAGUR 11. janúar 2005
Vinnubrögð Gallup
Dagana 10. til 29. desember 2004 gerði
Gallup könnun og spurði: Á Ísland að
vera á lista með þeim þjóðum sem styðja
hernaðaraðgerðir Bandaríkjamanna og
Breta í Írak eða á Ísland ekki að vera á
listanum? ... Ég tek undir með þeim, sem
hafa lýst undrun yfir ákvörðun Gallups að
leggja þessa spurningu fyrir fólk. Hvaða
listi er þetta, sem hér um ræðir?... Gallup
er alþjóðlegt gæðamerki um vönduð
vinnubrögð við skoðanakannanir. Full-
nægir þessi spurning Gallup á Íslandi um
afstöðu Íslendinga til þessa lista alþjóð-
legar gæðakröfur Gallup? Skyldi vera
unnt að láta á það reyna, hvort svo sé? Úr
við því að svonefnd þjóðarhreyfing ætlar
að nota nafn Gallup í auglýsingu sína í
The New York Times í því skyni að gera
málstað sinn trúverðugri, er meiri ástæða
en ella til að huga að vinnubrögðum
Gallup við þessa spurningu í alþjóðlegu
samhengi.
Björn Bjarnason á bjorn.is
Skoðun 84% þjóðarinnar
Seinustu daga hefur verið athyglisvert svo
ekki sé meira sagt að hlusta á málflutn-
ing og viðbrögð stjórnarliða við könnunni
sem Gallup gerði og sýndi að 84% Ís-
lendinga eru á móti því að við séum á
lista hinna viljugu þjóða. Davíð skilur ekk-
ert í því að Gallup „skuli spyrja svona“ og
taka þátt í „uppþoti stjórnarandstöðunn-
ar“. Formaður utanríkismálanefndar Al-
þingis, Sólveig Pétursdóttir, reyndi að
gera lítið úr lista hinna viljugu og sagði
listann ekki skipta máli. Siv Friðleifsdóttir,
sem gerir lítið annað þessa dagana en að
verja hin fjölmörgu vondu-mál-ríkisstjór-
innar með von í hjarta um ráðaherrastól
að nýju, reyndi einnig að draga úr vigt
lista hinna viljugu og sagði aukinheldur
að nú væri aðeins uppbyggingin eftir og
að „fólk virðist ekki átta sig á því.“ Þá er
nú aldeilis gott að 84% þjóðarinnar geti
treyst á þingflokka framsóknar- og sjálf-
stæðismanna varðandi stuðning Íslands
við innrásina í Írak af því að þessi 84%
geta ekki haft og geta ekki myndað sér
sjálfstæða skoðun. Eða hvað?
Magnús Már Guðmundsson á politik.is
Þorsteinn í stjórnarskrárnefnd
Mörður Árnason skrifar um það að Þor-
steinn Pálsson geti ekki verið í stjórnar-
skrárnefnd af því að hann sé sendiherra
og Sjálfstæðisflokkurinn hafi skipað
hann. Af hverju ekki? Miklu nær væri að
amast við því, ef Þorsteinn væri í nefnd-
inni en vissi ekkert um stjórnarskrána,
eða hann ætlaði sér ekki að vinna þar af
heilindum með þetta merka plagg heldur
reyna að laga það að stundarhagsmun-
um í baráttunni. Líklega er enginn þeirra
sem skipa þessa nefnd hæfari til starfa
en Þorsteinn, lærður lögfræðingur með
víðtæka reynslu úr stjórnmálum, yfirveg-
aður maður og hefur jafnframt þá fjar-
lægð sem fylgir starfi sendiherrans und-
anfarin fimm, sex ár. Betur að fleiri flokk-
ar hefðu á slíkum mönnum að skipa til
þess að fást við þetta mikilvæga starf.
Benedikt Jóhannesson á heimur.is
BRÉF TIL BLAÐSINS
SENDIÐ OKKUR LÍNU
Við hvetjum lesendur til að senda okkur
línu og leggja orð í belg um málefni líð-
andi stundar. Greinar og bréf skulu vera
stutt og gagnorð. Eingöngu er tekið á móti
efni sem sent er frá Skoðanasíðunni á vis-
ir.is. Þar eru nánari leiðbeiningar. Ritstjórn
ákveður hvort efni birtist í Fréttablaðinu
eða Vísi eða í báðum miðlunum að hluta
eða í heild. Áskilinn er réttur til leiðréttinga
og til að stytta efni.
GUNNAR ÖRN ÖRLYGSSON
ALÞINGISMAÐUR
UMRÆÐAN
HREYFING OG
HEILSA