Tíminn - 05.01.1975, Síða 22
22
TÍMINN
Sunnudagur 5. janúar 1975.
Burt frá sorg og hatrl,
til gleði og hláturs
NÚ TÖKUM viö upp þráðinn þar
sem frá var horfiö s.l. sunnudag
i greininni um tónlistarsnilling-
inn Stevie Wonder.
— Þú hefur lengi haft I hyggju
að fara i hljómleikaferö til
Afriku. Mun veröa af þeirri ferö
á næstunni?
— Já, segir Wonder, — ég fer
til Afriku, sennilega fyrir ára-
mót (Ekki veit Nú-timinn hvort
feröin hefur veriö farin), m.a.
til Zaire, Ghana, Nigeriu,
Tanzaniu og fleiri landa.
— Hvernig lizt fólki á þessa
hljómleikaferö þina?
— Ég fer ekki I launkofa með
þaö, að margir blökkumenn hér
i Bandarikjunum hafa valdiö
mér dálitlum vonbrigöum, þvi
þeir ganga með þá flugu I kollin-
um að ég ætli að yfirgefa
Bandarikin fyrir fullt og allt. Ég
hef það alls ekki i hyggju.
— Þú hefur lengi talaö um, aö
Afrika sé sú heimsáifa þar sem
list þín er upprunnin. Finnst þér
aö rætur þinar sem iistamanns
séu i Afriku?
— Já, menningarlega séö, lit
ég á Afriku sem föðurland mitt,
— en að sjálfsögðu hefur menn-
ing Bandarikjanna einnig haft
mikið aö segja. 1 Afríku skynja
menn timann ekki raunveru-
lega. Þar gengur allt miklu
hægar fyrir sig, — og til þess að
þroskast verður þú að breyta
um umhverfi. Ég tel að þó að
undirokun og kúgun hafi átt sér
staö i Bandarikjunum, hafi það
þó aldrei verið i eins rikum mæli
og i Afriku. Afrisku fólki finnst
að við lifum betra lífi hér i
Bandarikjunum heldur en þeir i
Afriku.
— Og hvaö muntu gera eftir
Afrikuferöina?
— Ég held áfram að læra af
lifinu, — þekkingin er minn eldi-
viður, eins og þú veizt, — ég
mun lesa, ferðast og híusta á
tónlist frá mismunandi menn-
ingum og frá mismunandi fólki
hvaöanæva að úr heiminum. I
textanum við lag mitt „Bird of
Beauty” segi ég aö lffið eigi að
vera eins og það er. „Cause
what is/is gonna stay/till the
heart of time/decides tó
change”. Og ég trúi þessu: Þú
verður nauösynlega að gera
eitthvað við timann sem Guð
hefur gefið þér.
— t mörgum textum þinum
segir þú fólki aö fara eingöngu
eftir þvi góöa I sjálfu sér. Þetta
er mikil krafa, næstum grimmi-
leg, — finnst þér þaö ekki?
— Ef þér liður illa innra með
þér og reiðin hefur náð valdi á
huga þinum, áttu að gera eitt-
hvaö sem leiöir til þess að þú
breytist og hið góða nái yfir-
höndinni. Ég get ekki stjórnað
þvi sem þú gerir, en ég get
stjórnað þvi sem ég geri.
— Sem sagt aö breyta nei-
kvæöu afli I jákvætt?
— Láta ást Guðs skina innra
með sér, svo illum sálum okkar
veröi bjargað.
— En svo aö viö snúum okkur
aö ööru Stevie Wonder. Hafa
ekki margir hvitir listamenn
haft áhrif á þig?
— Jú, þaö eru margir hvitir
tónlistarmenn sem ég hefi haft
mikla ánægju af og þeirra tón-
list. Mér hefur likað mjög vel
við Bacharach siðan Chunck
Jackson hljóðritaöi lagið „I
Wake Up Crying”. Af-öðrum get
ég nefnt: Dylan, Simon og
Garfunkel, Crosby Stills Nash
og Young, — og að ógleymdum
Bitlunum, sérstaklega hefur
mér fundizt mikið til koma
hvernig þeir beittu röddunum
og ekkóinu I lagi sinu: „For the
Benefit of Mr. Kite”.
— Og hverjir fleiri?
— Nú, — Robertu Flack, og
svo hef ég alltaf dáð Jesse
Belvin. Hann er að visu látinn
núna, en hann lék inn á plötur
hjá RCA-fyrirtækinu. Hann var
mjög hlýlegur persónuleiki og
ég hef alltaf dáð hvernig hann
beitti röddinni. Mér finnst að
sami andi hvili yfir tónlist hans
og minni.
— Fékkstu einhverja leiösögn
Isöng?
— Já, ég lærði dálitið radd-
beitingu hjá kennara einum I
Los Angeles. Hann kenndi mér
aö syngja án þess að reyna of
mikið á hálsinn.
— Eftir siysiö hefur þú tekiö
upp nýja LP-plötu, Fullfilling-
ness First Finale. Hvaö annaö
hefur þú gert á þessum tima?
— Aðallega hef ég hvilt mig,
en ég hef einnig haldið fjóra
hljómleika frá þvi ég lenti I slys-
inu, þar af þrjá I góðgeröar-
skyni. Viö lékum i Madison
Square Garden og ágóöanum af
hljómleikunum var varið til
styrktar Mini-Sink Town House,
sem eru samtök er beita sér
fyrir þvi að senda börn úr
Harlem-hverfinu I sumarbúðir.
Við lékum einnig á tveimur tón-
leikum I Rainbow Theater I
London, — og ágóöanum af
þeim var varið til Shaw
University, sem er blökku-
mannaskóli i Norður-Carlólinu.
— Þú fórst I hljómleikaferö
meö Rolling Stones. Var sú ferö
ekki dálftiö erfiö fyrir þig?
— Ekki eins erfið og menn
gætu haldið, — og alls ekkert
svipað og hér áöur fyrr. Þá lék
ég á mörgum hljómleikum, —
ferðaöist 500-1000 kilómetra i
áætlunarbilum. En i hljóm-
leikaferðinni meö Rolling
Stones var allt miklu rólegra, og
aö mörgu leyti mun ánægju-
legra, þvi mér gafst þarna tæki-
færi til aö leyfa mun stærri hópi
áheyrenda að heyra tónlist
mina, — og mér virðist að hún
hafi fallið þeim vel i geð.
— Hvaö viltu segja um þaö
aimenna álit, aö tónlist þin
flokkist frekar undir rokk held-
ur en soul?
— Þaö álit kemur að þvi að ég
tel frá fólki sem hlustar ein-
göngu á litlu plöturnar minar,
en ekki á LP-plöturnar. Það fólk
veit þess vegna ekki að tónlist
min endurspeglar aðeins tilveru
mina. Hún þróast meö þroska
minum og er að sjálfsögðu enn
að þróast og á vonandi eftir að
gera alla tið.
— Er Fulifillingness First
Finale aigjöriega þitt verk?
— Ég samdi alla textana,
nema textann við „They Won’t
go When I go”, — Yvonne
Wright samdi þann texta. Ég
haföi að visu hugmyndina að
honum i kollinum, en hún kom
hugmyndinni niður á blað.
— Og tónlistin?
— Já, tónlistin er öll min. Ég
sá um allar útsetningar fyrir
blásturshljóðfærin og raddirnar
og sjálfur lék ég á flest öll hljóð-
færin.
— Hvaöa aðrar raddir eru á
plötunni?
— Jacksons 5 sungu raddir
meö mér i laginu „You Haven’t
Done Nothing” og The
Persuasions sungu meö i laginu
„Please Don’t Go”.
— Hvaöa lög á þessari plötu
eru samin fyrir slysiö?
— Ég samdi tónlistina viö
„Heaven is Ten Million Light
Years Away” fyrir slysið en
textann eftir það. Tónlistina viö
„They Won’t Go When I Go”
fyrir slysið og einnig bæöi lag og
texta við „Boggie Og Reggae
Woman”. Allt annað á plötunni
er samið eftir slysið. Ég samdi
t.d. „Bird og Beauty” og „You
Haven’t Done Nothing”, fyrir
nokkrum vikum.
— Hvaö viltu segja um eitur-
lyf?
— Ég reykti hass einu sinni,
en ég þarfnast þess ekki núna.
Blindi tónlistarsnillingurinn
Stevie Wonder
Aramótagetraun!, hefur ykk-
ur eflaust dottiö i hug, þegar
þiö lásuð fyrri greinina um
Stevie Wonder, sem birtist
siöastiiöinn sunnudag. Nokkur
rugiingur varö á textanum, —
og frá okkar hálfu voru þessi
mistök alls engin áramótaget-
raun.
Aö sjálfsögöu hörmum viö
mistök sem þessi, en þaö er
hins vegar trú okkar, aö
iesendur hafi getaö kiórað sig I
gegnum greinina án teijandi
skakkafalla.
Vonandi er svo þessi grein
hér á siðunni I bezta lagi.
Nú-tíminn
Fyrir slysiö drakk ég bæði bjór
og vin, en núna fæ ég mér aðeins
bjór einstöku sinnum. Hins veg-
ar boröa ég mikið af smákök-
um! (hlátur). Þú ræður hvort þú
trúir þvi. Mikið af smákökum.
— Ég tek eftir þvf aö blinda
þin viröist ekki há þér mikiö..
— Nei, það er alveg rétt hjá
þér. Ég geri næstum allt sem þú
og aðrir sjáandi getið gert. Ég
„horfi” á sjónvarp, les, — fer á
flugvöllinn, ég meira aö segja
flaug flugvél einu sinni. Það var
einhvers konar Cessna-flugvél.
Ég kaupi sjálfur öll föt á mig, —
geri sem sagt flest allt sem sjá-
andi og eðlilegt fólk gerir, að
visu meö einni undantekningu:
Ég ek ekki sjálfur. Sjónleysið er
ekki mikið vandamál fyrir mig.
— Hlustar þú mikið á djass?
— Ég hef hlustaö dálitið á
plötu Chick Lorea’s Return to
Forever, núna upp á siökastið.
— Hvaö um John McLaugh-
lin?
— Nei, ekki mikið.
— Hvaö iaga þinna teluröu
aö iengst muni veröa minnst?
— Visions er það lag, sem
mun lifa að eilifu. Ég vona að
það verði það lag, sem mun
halda nafni minu á lofti þegar
fram liða stundir.
— Og hvaða lag þitt meturöu
minnst?
— Hey Hamonica Man.
— Og aö iokum eina spurn-
ingu, Stevie Wonder. Hlustaröu
á elektróniskar tónsmiöar, eins
og t.d. eftir höfunda eins og
Berio, Subotnik, Xenakis, til aö
öölast meiri þekkingu til aö
leika á syntheziser?
— Suma elektróniska tónlist
hlusta ég á. Það stórkostlega við
elektróniska tónlist er það, að
þú getur gert hluti, sem virðast
vera stærri en lifið sjálft. Þú
getur valið um form og þú getur
fengið út hljóö á hljóðfæri, sem
ekki eru til ennþá. En mér
finnst að maður verði að halda
sig við jörðina, þvi annars áttu
það á hættu að fara of langt og
missa athygli fólksins. Ef þú
hlustar á „They Won’t Go When
I Go” heyrir þú hvert ég stefni.
Burt frá sorg og hatri, til gleði
og hláturs. Mér finnst að allir
ættu að skilja tilgang með verk-
um annarra, þvi samkvæmt öll-
um lögmálum ná verk ekki til-
gangi sinum ef þau eru j>að flók
in að fáir skilji þau. Hins vegar
mega þau ekki heldur vera svo
einföld, aö þau framkalli ekki
einhverja hugsun.
Mig langar til að eftir þvi sem
tónlist min breytist, muni fólkið
fylgja mér áfram, þroskast
með mér og breytast á sama
hátt. öll min lifsreynsla kemur
fram i lögum minum, þvi tónlist
min er eingöngu min aðferö til
að endurgjalda ást.