Tíminn - 06.07.1975, Blaðsíða 10

10
TÍMINN
Sunnudagur 6. júli 1975.
TÍMINN HEIMSÆKIR ÍSAFJÖRÐ
Höröur Guömundsson viö Helio-Super-Couriervél flugfélagsins „Ernir”. Timamynd: Þ.ö.
FJÖGUR HUNDRUÐ
FLUGFERÐIR UM DJÚPIÐ
Á SÍÐASTA ÁRI
— rætt við Hörð Guðmundsson hjá flugfélaginu „Ernir"
Höröur Guðmunds-
son heitir ungur maöur á Isafirði,
Vestfirðingur að ætt og uppruna.
Hann hefur nú um 6 ára skeið rek-
ið flugfélagið „Ernir” á ísafirði
og haldið uppi bæði farþega-,
póst-, og sjúkraflugi um Vestfirði.
Hefur þjönusta Harðar notið
mikilla vinsælda meðal Vest-
firðinga, sem óspart hafa fært sér
hana i nyt. Þrátt fyrir miklar
annir hjá Herði og vinsældir
þeirrar þjónustu, sem hann hefur
boöið upp á, hefur fyrirtæki hans
átt við töluverða rekstrarörðug-
leika að striða.
Okkur datt þvi ihug að fróðlegt
gæti verið að rabba litilsháttar
viðHörðum starfsemi flugfélags-
ins „Ernir” og þann mikla að-
stöðumun, sem er á þvi að reka
flugfélag á stað eins og ísafirði
heldur en á höfuðborgarsvæðinu.
— oOo —
— Hvenær hóf flugfélagið Ernir
starfsemi sina?
— 1968 tók ég á leigu litla flug-
vél til þess að kanna, hvort
grundvöllur væri fyrir starfsemi
flugfélags hér á Isafirði, sem
þjónað gæti Vestfjörðunum öll-
um. Það kom fljótt i ljós, að sá
grundvöllur var fyrir hendi, enda
var ég eindregið hvattur til þess
aö halda þessari starfsemi
áfram, bæði af læknum og öðrum,
sem mikið þurftu á minni þjón-
ustu að halda.
1970 var þvi formlega gengið
frá stofnun flugfélagsins „Ernir”
ogeru hluthafar i fyrirtækinu niu,
en hlutafé á aðra milljón. Hlut-
hafar eru flestir héðan frá Isa-
firði. Til greina kom við félags-
stofnunina að gefa sveitar-
félögunum á Isafirði kost á að
gerast hluthafar i félaginu og
taka þátt i rekstri þess, en þau
kusu heldur að standa utan við.
— Hver er vélakostur félags:
ins?
— Við eigum einshreyfils Helio
Super Courier, sem kom til lands-
ins fyrir tveimur og hálfum mán-
uði, sex sæta og vel útbúin fyrir
skiöaflug á veturna. Margir flug-
vellir hér á Vestfjörðum eru
lokaðir vegna snjóa sex til átta
mánuði á ári hverju, og kemur
þvi skfðaflug til með að bæta
mjög þjónustu við þá velli. Auk
þess eigum við Piper Aztec, sem
kom til landsins um áramótin
1971-1972. Sú vél varð reyndar
fyrir skemmdum, þegar kviknaði
I flugskýlinu á Isafirði i vetur, en
hún er væntanlega i notkun með
haustinu. Viðgerð fer fram i
Reykjavik.
— Er mikill munur á þvi að
reka litil flugfélög i Reykjavik og
vestur á fjörðum?
— Munurinn er gffurlega mikill
og þá sérstaklega, hvað snertir
alla þjónustu við flugið, bæði við-
gerðarþjónustu og annað. Við
þurfum að sækja alla veðurþjón-
ustu til Reykjavikur i gegnum
sima, en i simtalinu kostar hver
minúta á þriðja hundrað krónur.
Auk þess þurfum við að hringja til
Reykjavikur og tilkynna öll okkar
flugáform. Það veldur okkur lika
miklum erfiðleikum, að allar
vaktir á flugvellinum á Isafirði
eru miðaðar við þarfir Flugfélags
íslands.
Það má þvi segja, að á undan-
fömum árum hafi litið verið reynt
að hlúa að hinu svokallaða
fjórðungsflugi. Við höfum t.d.
þurft að greiða töluvert dýrara
eldsneyti heldur en flugfélög i
Reykjavik. Oliufélagið reiknar
út, að það kosti 12 kónur að flytja
hvem litra til Isafjarðar, en þeir
hafa reyndar gefið okkur 50% af-
slátt á flutningskostnaðinum.
Samt sem áður munar þarna sex
krónum á hverjum litra, en sam-
tals nam þetta um hálfri milljón
króna á siðasta ári.
Þetta stendur reyndar til bóta,
þvi að i vetur voru samþykkt á
Alþingi lög um verðjöfnun á flug-
vélabensini, en af þeim lögum
leiðir, að sama verð á að vera á
flugvélaeldsneyti, hvar sem er á
landinu. Steingrimur Hermanns-
son og Halldór Asgrimsson
gengur þar fram fyrir skjöldu og
eiga miklar þakkir skildar.
— Þú myndir kannski vilja lýsa
helztu þáttum I starfsemi flug-
félagsins „Ernir”?
— Félagið er fyrst og fremst
stofnað til aðstoðar við sjúkra-
flutninga. Við stofnun þess voru
aðeins tveireða þrir læknar á öll-
um Vestfjarðakjálkanum, og þvi
var mikil nauðsyn á að sjúkra-
flugsþjónusta kæmist hér á.
Auk sjúkraflugsins byggist
starfsemi félagsins mikið upp á
leiguflugi, sem i reynd hefur bor-
iðuppi kostnaðinn af sjúkraflugs-
þjónustunni. Það er mikið órétt-
læti, þvi að auðvitað ætti rikið að
borga kostnaðinn af sjúkraflug-
inu, slíkt tilheyrir einungis sjálf-
sögðustu mannréttindum i nú-
tima þjóðfélagi. Við fáum að visu
sjúkraflugsstyrk á hverju ári,
sjöhundruð þúsund fyrir siðasta
ár, en það dugði mjög skammt til
þess að standa straum af sjúkra-
flugskostnaðinum. Til þess að
fullt samræmi fáist, miðað við
annan kostnað, sem lagður er i
heilbrigðisþjónustuna, ætti þessi
sjúkraflugsstyrkur ekki að vera
undir tveimur og hálfri milljón.
Við fljúgum lika póstflug vestur
um firði, til Flateyrar, Þingeyr-
ar, Bildudals og Patreksfjarðar,
og er þetta töluverður þáttur i
starfsemi okkar.
Ég nefndi áðan leiguflug, og
flaug ég til dæmis á siðasta ári
um 400 ferðir um ísafjarðardjúp
með farþega. Við höfum mikinn
hug á að koma upp föstum ferðum
um ísafjarðardjúp tvisvar i viku,
mánudaga og föstudaga, i sam-
vinnu við Flugfélag íslands, og
væntum við mikils af þessari
þjónustu.
— Hafið þið notið fyrirgreiöslu
af hálfu opinberra aðila?
— Sjúkraflugsstyrkurinn er það
eina. Djúpbáturinn t.d. er styrkt-
ur til þess að halda uppi ferðum
um Isafjarðardjúp, og ég hef oft
bent á, að þó að við fengjum ekki
nema einn fjórða þess, sem hann
fær, þá gætum við farið um 300
feröir um Djúpið og boðið öllum
ókeypis. Ýmsa þætti i rekstri
Djúpbátsins getum við ekki leyst
af hólmi, t.d. þungaflutninga,
a.m.k. ekki með þeim flugvéla-
kosti, sem við nú höfum, en far-
þegaflutningana gætum við tekið
að okkur að öllu leyti.
Við höfum reynt að sækja um
fyrirgreiðslu af hálfu hins opin-
bera, en það hefur ekki tekizt. 1
veturlagðist starfsemin niður hjá
okkur I tvo og hálfan mánuð
vegna brunans, sem ég minntist á
áðan. Við fórum þá fram á styrk
af hálfu rikisvaldsins til þess að
geta haldið uppi þeirri þjónustu,
sem við hingað til höfum haft með
höndum, ekki okkur sjálfum til
góða, heldur ibúum á Vestfjörð-
um, en það tókst ekki. Slikur virð-
ist skilningur hins opinbera vera
á þessari þjónustu.
Djúpbáturinn og bættir vegir
eru auðvitað nauðsynlegir þættir I
samgöngukerfi Vestfjarða, en
ekki þeir einu. Það þarf að gera
öllum þáttum samgangnanna
jafnt undir höfði, og þvi á flugiö
auðvitað að njóta sömu fyrir-
greiðslu og aðrir, en ekki vera út-
undan eins og hingað til.
A
förnum
vegi
— Þú segist heita Guðmundur
Guðmundsson?
— Já. Hérna? Ég er búinn að
vinna hjá Norðurtanganum i
tuttugu ár. Þér væri nær að tala
við einhvern af verkstjórunum.
Ég hef ekki frá neinu að segja.
Hvaðan er ég? Ég er frá Hest-
eyri i Jökulfjörðum, en kom til
ísafjarðar 25 ára gamall, 1943.
Þá fór ég að vinna i svona ýmsu,
hjá Marselliusi, við smiðar og
sitthvað fleira og svo náttúrlega
hjá Norðurtanganum.
Já, ég er fæddur á sveitabýli
þarna, og fékkst litils háttar við
sveitabúskap, en mestmegnis
vann ég við Sildarverksmiðjuna
á Hesteyri.
Sildarverksmiðja? O já, ég er
nú hræddur um það. Þarna var
Kveldúlfur með umfangsmikinn
atvinnurekstur, og allir
togararnir hans, sjö að tölu,
lönduðu á Hesteyri, og reyndar
fleiri, svo þú getur séð að þarna
var mikið um að vera.
Byggðin þarna? Ætli það hafi
verið um hundrað manns, en nú
er allt farið i eyði.
Ætli það séu ekki 34 ár siðan
verksmiðjan var siðast drifin.
Fólkið fór að fara frá Hesteyri
upp úr 1942 og leita eftir vinnu
annars staðar. Ég gæti bara
trúað að siðasti bóndinn hafi
farið þaðan 1957.
Já, ég man, hver það var. Það
var Sölvi Bet'úelsson i
Bolungarvik. Hann var siðasti
hreppsstjórinn fyrir norðan.
Jú, þetta var blómleg sveit og
gróskumikið athafnalif, en þeg-
ar sildin fór af miðunum, þá fór
fólk að tinast burtu, og svo hafa
hinarslæmu samgöngur auðvit-
að lika stuðlað að þvi.
Guðmundur Guðmundsson.
— oOo —
— Hvað heitir þú? —
— Ég vil ekki segja. Af hverju
spyrðu? —
— Ég ætla að taka af þér
mynd, ég er frá Timanum. —
— Kemur þá mynd af mér i
Timanum? —
— Já, ef þú segir mér hvað þú
heitir
— Ég heiti Linda ' Jörunds-
dóttir og á heima á Smiðjugötu.
Já, ég er barnapia, ég er að
passa hann Hafstein. Nei, nei,
hann er bara frændi minn.
Fæ ég kaup? Ég veit það ekki.
Kannski.
Hafsteinn og Linda.