Fréttablaðið - 23.04.2005, Blaðsíða 13

Fólk hér á landi hefur ríkan rétt til
að ákveða hvers konar læknismeð-
ferð það fær og hversu langt er
gengið í meðferðinni. Ef sjúkling-
urinn getur ekki ákveðið það sjálf-
ur ráðgast læknar við nánustu
ættingja.
Deila hefur risið í Bretlandi um
hvernig læknisaðstoð skuli veita
hálfs árs gamalli fárveikri stúlku.
Læknar telja réttast að lífga hana
ekki við ef hún andast en
foreldrarnir vilja reyna allt til að
halda henni á lífi.
Um þrennt er að ræða. Full
meðferð þýðir að allt er gert, líka
endurlífgun. Full meðferð að
endurlífgun þýðir að allt er gert til
að bjarga lífi fólks nema endurlífg-
un. Líknandi meðferð felur í sér að
dregið er úr óþægindum og verkj-
um sjúklinga með öllum möguleg-
um ráðum þegar um alvarlega
sjúkdóma er að ræða, til dæmis
krabbamein, en ekki gripið inn í.
Sjúklingar fá fulla meðferð ef
annað er ekki tekið fram.
„Hjá okkur er yfirleitt alltaf
umræða um þessi mál eftir því
sem tilefni gefast til sem er æði
oft. Í heildina séð hef ég ekki orðið
var við annað en að læknar og
samstarfsfólk þeirra séu sáttir við
þessar verklagsreglur,“ segir Jón
G. Snædal, formaður siðfræðiráðs
Læknafélagsins. -ghs
LAUGARDAGUR 23. apríl 2005 13
Árlega veitir KB banki 15 styrki til námsmanna í
Námsmannalínunni. Hver styrkur nemur 200.000 kr.
Styrkir eru veittir til námsmanna á háskólastigi innanlands og erlendis.
Nánari uppl‡singar og umsóknarform má finna á www.namsmannalinan.is.
Umsókna
rfrestur
er til 1. m
aí 2005
E
N
N
E
M
M
/
S
ÍA
/
N
M
15
7
12
vetri eða vori. Þetta eru nánast
ruglaðar hrygningargöngur. Í
þriðja lagi er mikið vafamál að
þessi fiskur nái góðum holdum þó
svo að hann hafi nóg æti. Tilraun-
ir benda til þessa. En þetta er ekki
einfalt og fleiri skýringar þurfa
að koma til. Kanadamenn merktu
fisk í stórum stíl og komust að því
að náttúruleg dánartala reyndist
mjög há. Þetta sést aðeins með
merkingum en ekki í togararalli.
Afar mikilvægt atriði í þessu er
að fiskurinn er ekki endilega rýr
vegna fæðuskorts heldur vegna
þess að hann er að safna hrognum.
Hann er rýr vegna þess að líf-
fræðilega er hann nú stilltur inn á
að verða kynþroska á aldursskeiði
sem hann ræður illa við.“
Tengja á úthlutun kvóta við
tiltekin veiðarfæri
Jónas Bjarnason hefur vakið at-
hygli á því að ástand þorsksins við
Færeyjar sé betra en hér við land.
Á sama tíma og kynþroskinn verði
sífellt fyrr hjá þorski við Íslands-
strendur standi aldurskynþrosk-
inn í stað eða hækki jafnvel aðeins
við Færeyjar. „Skýringarnar í
mínum huga eru þær að
langstærsti hluti ýsu- og þorskafl-
ans við Færeyjar er veiddur á
króka. Milli 75 og 85 prósent afl-
ans eru tekin þar með krókum.
Sennilega er innan við þriðjungur
þorskaflans veiddur á króka hér
við land. Afgangurinn er veiddur
með öðrum veiðarfærum. En
Færeyingar hafa gert meira. Þeir
hafa vísað togurum og öðrum
botnvörpuskipum í tiltekin hólf
fjær landi. Þar taka menn karfa,
ufsa og flatfisk í meiri mæli. En
aðalatriðið er að menn veiða á
króka. Einnig binda Færeyingar
veiðarnar við tiltekna daga en
ekki kvóta. Menn koma með allan
afla í land og menn sjá dag hvern
hvert ástand fisksins er. Þetta er
eins og veiðarnar séu eitt allsherj-
ar rall.“
Línuveiðara í stað botnvörpu-
skipa
Hafi Jónas Bjarnason rétt fyrir
sér má færa rök fyrir því að fisk-
veiðistjórnunin hér við land sé
ekki á réttri braut. „Mér sýnist
ákjósanlegt að fara að dæmi Fær-
eyinga og veiða sem mest á króka.
Stórútgerðir ættu að flytja fisk-
veiðarnar frá stórum botnvörpu-
skipum yfir á línuveiðara, sjálfum
sér og þorskinum til hagsbóta
þegar til framtíðar er litið. Þrjú
hundruð tonna línuveiðarar eru
mjög fullkomin skip. Svo virðist
sem þau veiði ekki minna en aðrar
gerðir fiskiskipa. Þetta er hugsan-
lega leið til að snúa sig út úr þess-
um vanda. Sennilega er um eða
innan við tugur slíkra skipa hér á
landi en þau eru nálægt tuttugu í
Færeyjum. Brýnt er að viður-
kenna þennan vanda í fiskveiði-
stjórnunarkerfinu. Það er ekki
hægt að hafa fullkomið frelsi til
veiðiaðferða um leið og úthlutað
er veiðiréttindum. Með öðrum
orðum þarf að afnema algert
frelsi útgerðarmanna til að beita
þeim veiðarfærum sem þeir vilja.
Tilskilja verður veiðiréttindi við
veiðarfæri. Og ekki nóg með það.
Eins líklegt er að beita verði hlið-
stæðum reglum varðandi mis-
munandi veiðislóðir eða hafsvæði.
Þannig getum við ef til vill bjarg-
að þorskinum frá þeim hættum
sem að honum steðja.“ ■
Formaður siðfræðiráðs Læknafélagsins:
Sjúklingurinn ákveður sjálfur
Nýtt netfang páfa:
benedictxvi
@vatican.va
Páfagarður hefur nú ákveðið að
láta æðsta mann kirkjunnar fá
netfang svo guðhræddir menn
geti sent páfanum bænir eða létt á
hjarta sínu. Netfangið er
benedictxvi@vatican.va.
Um leið og nafn hins nýja páfa
spurðist út tryggði fjöldi fólks sér
lén og vefslóðir með ýmsum út-
gáfum af nafninu. Á uppboðs-
vefnum eBay býður Kanadamaður
vefslóðina PopeBenedictXVI.com
til sölu. Jóhannes Páll II var fyrsti
páfinn til að taka netið í sína
þjónustu. Síðustu daga hans hér á
jörðu bárust honum tugir þúsunda
bréfa. ■
JÓN G. SNÆDAL Sjúklingar hér á landi
hafa ríkan rétt til að ákveða sjálfir hversu
langt er gengið í læknismeðferð eða til að
bjarga lífi þeirra.