Fréttablaðið - 07.06.2005, Blaðsíða 2

2 7. júní 2005 ÞRIÐJUDAGUR
Alþjóðastríðsglæpadómsstóllinn í Haag:
Vo›averkin í Darfur rannsöku›
HAAG, AP Alþjóðastríðsglæpadóm-
stóllinn í Haag tilkynnti í gær að
hann hygðist rannsaka ásakanir
um stríðsglæpi í Darfur-héraði í
Súdan. Súdönsk stjórnvöld ætla
ekki að vinna með starfsmönn-
um dómstólsins.
Í yfirlýsingu sinni í gær
sögðu saksóknarar við Alþjóða-
stríðsglæpadómstólinn að rann-
sókn þeirra yrði „sjálfstæð og
óháð og myndi beinast að þeim
einstaklingum sem bæru ábyrgð
á grimmdarverkunum sem
framin hafa verið í héraðinu
undanfarin misseri.“ Þetta verð-
ur stærsta verkefni réttarins
síðan hann var settur á fót árið
2002.
Síðan átök hófust í Darfur í
febrúar 2003 er talið að 180.000
manns hafi týnt lífi og tvær
milljónir manna hafi hrakist frá
heimilum sínum.
Ásakanir um illvirki skæru-
liðaflokka, studdum af ríkis-
stjórninni, komu á borð öryggis-
ráðs Sameinuðu þjóðanna í apríl
og vísaði ráðið málinu áfram til
dómsstólsins. Bandaríkin viður-
kenna ekki lögsögu dómstólsins
en ákváðu samt að beita ekki
neitunarvaldi sínu.
Súdönsk stjórnvöld hafa
þegar lýst því yfir að þau ætli
ekki að starfa með starfsmönn-
um dómsstólsins og þykir for-
mælendum mannréttindasam-
taka það til marks um að þau viti
upp á sig sökina. ■
Sýningum RÚV á íslenskum sjónvarpsþáttum frestað um eitt ár:
Framlei›endur fláttanna í klípu
MENNING „Það er mjög leiðinlegt
fyrir okkur að koma þáttunum
ekki frá okkur og fá viðbrögð við
þeim. RÚV hefur nú þegar greitt
sinn hlut í framleiðslu þáttanna,
milli 20 og 30 milljónir króna, en
ákvörðun RÚV um að sýna ekki
þættina fyrr en á næsta ári kemur
í veg fyrir að við getum sagt
hvaða viðtökur þættirnir hafa
fengið á Íslandi þegar við erum að
reyna að selja þættina til annarra
landa,“ segir Ólafur Rögnvalds-
son framleiðandi sjónvarpsþátt-
anna Allir litir hafsins eru kaldir
sem RÚV hefur ákveðið að sýna
ekki fyrr en eftir áramót.
„RÚV ætlar fyrst og fremst að-
berjast við aðrar sjónvarpsstöðv-
ar um erlent efni þegar stöðin
ætti að gera íslensku efni hærra
undir höfði. RÚV ætti að einbeita
sér meira að því að framleiða ís-
lenskt sjónvarpsefni. Áherslan á
íþróttir og erlenda sjónvarps-
þætti er of mikil,“ segir Ólafur.
Anna Th. Rögnvaldsdóttir,
handritshöfundur og leikstjóri
þáttanna, segir að ákvörðun RÚV
um að geyma þættina í eitt ár
komi sér mjög illa því að verð-
mæti þeirra rýrni fyrir vikið.
„Mér finnst ótrúlegt hvað RÚV
hefur lítið fjármagn til að kaupa
innlent efni miðað við þær miklu
tekjur sem stofnunin hefur,“ segir
Anna. - ifv
fiorskafli ni›ur fyrir
200 flúsund tonn
SJÁVARÚTVEGUR Hafrannsóknastofn-
unin leggur til að dregið verði úr
þorskveiðum um sjö þúsund tonn á
næsta fiskveiðiári. Stofnunin
leggur til að aflahámark í þorski
verði 198 þúsund tonn.
Fram kemur í skýrslu stofnunar-
innar um nytjastofna og aflahorfur
á næsta fiskveiðiári að nýliðun í
þorskstofninum hafi verið undir
væntingum undanfarin ár og enn
sjáist ekki veruleg batamerki þótt
hrygningarstofninn sé tekinn að
stækka. Talið er að ef þorskur verði
veiddur samkvæmt núgildandi
aflareglu séu töluverðar líkur á að
hrygningarstofninn fari aftur
minnkandi. Að mati Hafrannsókna-
stofnunarinnar hafa verið veidd um
30 prósent af stofninum á ári und-
anfarin 10 ár. Yfirgnæfandi líkur
eru taldar á að hrygningarstofninn
vaxi ef þetta hlutfall verður lækkað
niður í 20 prósent og af þeim sökum
ætlar stofnunin að fara fram á
breytingar á aflareglu með það í
huga að lækka veiðihlutfallið.
Ástand ýsustofnsins er talið gott
og athygli vekur afar sterk nýliðun
og aukin útbreiðsla. Því er lagt til
að aflahámark verði 105 þúsund
tonn í stað 90 þúsund tonna há-
marks í fyrra. Miðað við aflareglu
mætti veiða allt að 140 þúsund tonn.
Hafrannsóknastofnunin telur hins
vegar að flotinn muni forðast að
veiða smæstu og yngstu ýsuna þótt
hún sé komin inn í veiðistofninn
auk þess sem búast megi við að
skyndilokanir verði fleiri.
Ástand ufsa er viðunandi að mati
stofnunarinnar og er mælt með
fimm þúsund tonna aukningu afla-
hámarks eða 80 þúsund tonnum.
Grálúðuafli á sóknareiningu hef-
ur minnkað um 50 prósent undan-
farin ár og benda mælingar til að
stofninn sé í sögulegu lágmarki.
Lagt er til 15 þúsund tonna aflahá-
mark. Engin breyting verður á
steinbíts- og síldveiðum samkvæmt
tillögunum.
Hafrannsóknastofnunin leggur
til að einungis verði heimilt að
veiða 10 þúsund tonn af úthafs-
rækju samanborið við 15 þúsund á
yfirstandandi fiskveiðiári.
Að mati fiskifræðinganna eru já-
kvæðar fréttir þær að ýsa, ufsi og
skötuselur séu í vexti og kolmunni
og norsk-íslenska síldin sýni sig
nær landinu. Horfurnar séu aftur á
móti ekki eins góðar varðandi
þorsk, rækju, loðnu, grálúðu og
karfa.
johannh@frettabladid.is
Sunny Jane:
Fékk ekki a›
landa aflanum
SJÁVARÚTVEGUR Sjóræningjaskipið
Sunny Jane fékk ekki að landa illa
fengnum afla sínum í Hollandi í
gær. Landhelgisgæslan hafði fyr-
ir helgi spurnir af skipinu og að
ólöglegum afla hefði verið um-
skipað yfir í það úti af Reykjanes-
hrygg en Sunny Jane er flutninga-
skip sem siglir undir belískum
fána.
Að sögn Kristjáns Þ. Jónsson-
ar, yfirmanns gæslumála hjá
Landhelgisgæslunni, er ekki enn
vitað hvort eða hvar skipið reynir
að landa næst en fylgst verður
með ferðum þess á næstu dögum.
- oá
Skeggrætt um Suðurskautið:
Sektir fyrir
só›askap
STOKKHÓLMUR, AP Meira en 300 vís-
indamenn og sérfræðingar í mál-
efnum Suðurskautslandsins komu
saman á ráðstefnu í Stokkhólmi í
gær til að ræða málefni þessarar
köldu heimsálfu.
Á ráðstefnunni voru áhrif hlýn-
andi loftslags og aukins ferða-
mannaiðnaðar á álfuna ofarlega á
baugi. Einnig var tekin til umræðu
tillaga þar sem stungið er upp á að
gera stórfyrirtæki skaðabótaskyld
ef þau valda umhverfisspjöllum
við Suðurskautslandið.
Samkvæmt Suðurskautssamn-
ingnum frá árinu 1959 er Suður-
skautið heimsálfa sem helguð er
friði og vísindum.
Þegar Suðurskautssamningur-
inn var gerður á sínum tíma
markaði hann viss tímamót í sam-
skiptum þjóða sem litlir kærleikar
voru með. Bandaríkin, Sovétríkin
sálugu og Bretland undirgengust
þennan tímamótasamning, sem þá
þóttu tíðindi. ■
SPURNING DAGSINS
Brynja, fá álfarnir gistingu?
„Þeir þurfa þess ekki enda eiga þeir híbýli
hér úti um allt. En þeir eru velkomnir
hvenær sem er.“
Brynja Brynjarsdóttir á Hraunsnefi breytir gömlu
fjárhúsi í gistiheimili ásamt manni sínum. Fram-
kvæmdir gengu illa þangað til leyfi fékkst frá álf-
unum sem búa við bæinn.
SÚDÖNSK STJÓRNVÖLD ÓSAMVINNUÞÝÐ
Mustafa Osman Ismail (t.h.), utanríkisráð-
herra Súdans, sést hér með Amr Moussa,
framkvæmdastjóra Arabaráðsins. Súdanar
ætla ekki að starfa með Alþjóðastríðs-
glæpadómstólnum.
Umferðarstofa:
Ungir brjóta
minna af sér
UMFERÐARMÁL Umferðarbrotum
ungra ökumanna, á aldrinum
sautján til tuttugu og fimm ára,
hefur fækkað umtalsvert.
Einar Magnús Magnússon,
starfsmaður Umferðarstofu, seg-
ir það mikið ánægjuefni. „Við telj-
um bætta ökukennslu, þar sem
æfingaraksturstíminn er mun
lengri en hann var, og nýtt um-
ferðarbrotakerfi hafa breytt
miklu,“ segir Einar og vitnar þar
til punktakerfisins sem tekið var
upp fyrir nokkru.
Að auki segir hann mikið for-
varnarstarf í þessum aldurshópi
hafa hjálpað mikið til. - mh
STAÐNIR AÐ VERKI Sjóræningjaskip hafa
verið iðin við kolann í námunda við ís-
lensku fiskveiðilögsöguna að undanförnu.
BANDARÍKIN
MARIJÚANA BANNAÐ Hæstiréttur
Bandaríkjanna bannaði í gær notk-
un marijúana í læknisfræðilegum
tilgangi. Rétturinn komst að þeirri
niðurstöðu að sérstök lög sumra
fylkja sem leyfa notkun efnisins í
læknisfræðilegum tilgangi vernd-
uðu neytendur ekki fyrir alríkislög-
um sem banna alla notkun efnisins.
KLÆÐSKIPTINGUR KÆRIR
Félagsfræðiprófessor sem rekinn
var frá Georgetown-háskóla fyrir
að klæðast kvenmannsfötum hef-
ur nú kært skólann fyrir ólöglega
mismunun. Prófessorinn, Jeremy
Kerr segist klæðast kvenmanns-
fötum til að mótmæla hnignum
femínismans í nútíma samfélagi.
LÖGREGLUFRÉTTIR
INNBROT Á HÚSAVÍK
Brotist var inn í Netagerð Ísfells
á Húsavík í gærmorgun. Að sögn
lögreglu leit út fyrir að einhverj-
um fjármunum hefði verið stolið.
Málið er í rannsókn.
VINNUSLYS Á STÖÐVARFIRÐI
Skjólborð fauk á ökumann vöru-
bíls á Stöðvarfirði um kvöldmat-
arleytið í gær. Að sögn lögreglu
var maðurinn fluttur á sjúkrahús
með einhverja áverka á síðu.
BÍLSLYS Í HVALFJARÐARGÖNGUM
Flutningabíll fór utan í ganga-
vegginn í Hvalfjarðargöngunum
á níunda tímanum í gærkvöld. Að
sögn lögreglu varð ökumaður
flutningabílsins fyrir minniháttar
meiðslum. Göngunum var lokað í
um það bil klukkutíma á meðan
lögregla athafnaði sig á slysstað.
Á LOÐNUMIÐUM Óvissa ríkir um loðnugegnd við landið og þar með fæðuframboð fyrir þorskinn.
ALLIR LITIR HAFSINS ERU KALDIR Framleiðsla þáttanna kostaði 120 millljónir króna og
hefur RÚV greitt milli 20 og 30 milljónir króna. RÚV var forkaupandi að þáttunum og
hefur því frumsýningarréttt á þeim hér á landi.
Fiskifræ›ingar eru áhyggjufullir vegna lélegrar n‡li›unar í florskstofninum mörg
undanfarin ár en telja hrygningarstofninn vera á upplei›. †sustofninn er í afar gó›u
ástandi og leggur Hafrannsóknastofnunin til a› afli ver›i aukinn um 15 flúsund tonn.