Atuagagdliutit - 08.09.1955, Blaðsíða 3

takornartat Kalåtdlit - nunane
aulisarnerat .g*. *.1 h™. i
ukiut ingerdlaneråne nunat avdla-
tuiut aulisartue åssigingitsut Kalåt-
dlit-nunåta avatåne lkånerssuarne
aulisartarsimåput.
tuluit aulisariautait misiligutaussu-
niik aulisariat sujugdlit 1845-me tå-
kusimåput. taimanikut Kalåtdlit-nu-
nane sårugdliligssusimavoK, 1851-
eKåinalersordle sårugdlit akugtorsi-
Ptåput. 1840-Karnerata nålernerane
tuluit aulisariutait umiarssuit Kuliusi-
ttiagaluit 1851-ime pingasuinångorsi-
aiåput, tåukulo tamarmik utersimå-
Put pissaKarKalårdluinarsimavdlutik.
taimaingmat tuluit Kalåtdlit-nunånut
aulisariåsaersimåput.
umiarssuit Amerikame aulisartut
^dloKarfiånit Gloucesterimingåner-
sut ningitagkersordlutik ikånerssuar-
■ae Sisimiut avatånitume (Store Hel-
lefiskebanke) natårnarniartarsimå-
Put 1866-imit 1900-p autdlartinerata
tungånut. taimanikutdle natårnarni-
arneK taimaitineKarsimavoK. pisagti-
PgikaluaK natårnat tarajortigkat aki-
leråruteKarpatdlårnerat pissutigalugo
Patarnarniarneic ingminut akilersi-
naujungnaersimangmat.
tamatuma kingorna sivisumik ta-
kornartanik Kalåtdlit-nunane aulisar-
joKarsimagunångilaK. tamatuma na-
u>ne sårugdleKarpiångilaK. tamåna
PgpernarsineKarpoK savalingmior-
Piiup Napoleon Andreassenip 1906-
|Pe msilineratigut, „Tjalfe“mik 1908-
u9-me ilisimassagssarsiornikut 1914-
Itlllo savalingmiormiut umiarssuå-
rautaisa mardluk aulisariarneratigut.
savalingmiormiut aulisartue agdlau-
Ugissame uvane erKartorneKåsångit-
^lat, taimåitordle 1914-ime misilineK
taineKåsaoK, tåssa taimanikut påsine-
Karsimangmat natårnarpagssuaKar-
^lunilo KÉraKartoK sårugdleKånginga-
iavigdiuniie.
neKalerput. aulisariutit taimåitut ni-
ngitagarssornigssamut nalerKutdluar-
put nunalinatigdlo sumungåtsiar-
ssuaK angalasinauvdlutik 1937-me
nunat tamalåt aulisartuisa nunitar-
figssånik Kangerdluarssorutsime u-
miarssualiveKalerneK norgemiut au-
lisartuinut mikingitsumik suniute-
KarpoK, sulilo norgemiut Kalåtdlit-
nunane aulisarnerata sujuåtdlautigi-
neruvå peKatigit „Asgriko“p pilersi-
neKarnerat taimatutdlo suniuteKar-
poK „Nordafar", tåssa norgemiut —
danskit — Savalingmiutdlo peKatigit
kåtutut. Kangerdluarssorutsimut pi-
ssat tulåuneicarsinåuput, tåssanisaoic
pineKarsinåuput olie, imeK, taratsut,
neKitagssat taKuagssatdlo.
norgemiut aulisartuisa Kitå tamå-
kerdlugo aulisarfigissarsimavåt. auli-
sariutit atausiåkåt avangnamut Sig-
guk angussarsimavåt, ukiunile ki-
ngugdlerne pingårtumik ikånerssuit
Sisimiut Manitsuvdlo avatanitut au-
lisarfiussarsimåput. ningitagkat a-
muartauteKångitsut isuisigut igdlug-
tut pugtaKusinagkat atorneKarneru-
ssarsimåput. ningitagkat taimåitut
ningisimatitdlutik Kalorsaussaussar-
put Karsorsat pugtaKutit kigdlingini-
tut nuisåinangajagdlutik KerKanitut-
dle imap narKanut tungavdlutik. tai-
matut ningitsivdlune imap ikera ta-
marmik aulisarfiussarpoK, taimailior-
nerdlume pingårpoK tamatuma erKå-
ne sårugdlit Kagfasigsumikajungma-
ta. aulisariutit tamarmik uvdlup
unuavdlo ingerdlaneråne sisamanik
tatdlimanigdlunit ningitagkertarput.
ningitagkat tamarmik 2000-init 8000
anguvdlugit KarsorsartaKartarput. av-
guaicatigigsitdlugit atautsit 2900-inik
KarsorsaKartarput.
norgemiut ningitagkat aulisautigi-
nerussarsimavait kilisautit atortori-
vatdlårsimanagit. månale kilisautit
amerdlanerulinguatsiarput. måjimit
ortupare tikitdlugo aulisarfiussarpoK,
aulisartoKarnerpaussarpordlo junimit
septemberimut.
sorssungnerup sujornatigut norge-
miut aulisartuisa sårugdligtarissarta-
gait autdlarKåumut amerdlångitsui-
nåuput pingårtumik natårnarniarneK
autdluneKarnerungmat. sårugdligtari-
ssait 1926-ime 300 tonsiusimariardlu-
tik 1928-me 1000 tonsinut Kagfariar-
simåput. 1935-p migssåne natårnar-
niarneK taimaitineKarmat sårugdlig-
tarineKartut amerdleriartorujugssu-
put 1937-ime 2000 tonsingorsimav-
dlutik. 1938-me pissaussut 5500 ton-
siuput, 1939-imilo 11.500 tonsiuvdlu-
tik.
norgemiut nautsorssutait maligdlu-
git 1949-imit 53-imut aulisariutit Ka-
låtdlit-nunånukartartut aulisagkatdlo
pissarineKartut ima amerdlatigisimå-
put: (pissat nautsorssorneråne auli-
sagkat nutåt pineKarput).
ukioK ningltagarssfltit kilisautit
1949 _ _
1950 37 3
1951 —
1952 41 5
1953 55 4
1952-ime norgemiut aulisartue 981
Kalåtdlit-nunane aulisarsimåput.
sordlo sujuline taineitarérsoK tuluit
natårnarniarneK agsut soKutigisima-
gåt, tåssame norgemiut Kalåtdlit-nu-
nånut aulisagkanik misigssuiartortar-
neråne angnertoitissune aningaussar-
tiitaussut akilertarsimagamikik. nor-
gemiut taimatut misigssuitigalutik
aulisarneråne tuluit kilisautait ikiii-
tarsimåput agssartuissuvdlutik natåi--
nanik Kerititanik tuluit nunåliåussi-
ssardlutik, tamånale peKatigalugo tu-
luit^ umiarssuait ningitagarssordlutik
Kalåtdlit-nunane sårugdlingniartarsi-
måput. tuluitdle sårugdligtarissarta-
gait amerdlarujugssuarsimångitdlat
1930-iine 1931-milo 3000 tonsinausi-
mavdlutik.
_ sorssungnerup kingornagut tuluit
Kalåtdlit-nunane aulisaraigtalerput,
1946-ime 1947-milo ningitagarssortu-
mik atausinarmik angatdlateKardlu-
tik. Norgep avatåne takornartat auli-
sartarfiata kigdligisså sinerissamit 4
mil i nik avasissuscKartugssångordlu-
go aulajangerneKarmat Islandivdlo
ei'Kåne takornartat aulisartuinut kig-
dligssarititaussut avdlångortiterne-
Karmata tuluit aulisartarfitik angner-
tungåtsiaKissut ånaivait. taimåitumik
tuluit kilisauterpagssue aulisarfigssa-
mingnik avdlanik ujardlertariaKaler-
simåput. Kitåta avatå sårugdleitaKi-
ssok aulisarfigssatut piukunardluar-
poK, 1948-milo kilisautit 50 tåvung-
narput. tuluit Davisstrædep kujater-
piå pingårdlugo aulisarfigåt, K’aivor-
tup, Nanortagdlip nunavdlo isuata
3v atat.
tamåne imap narKa kilisagfigisav-
dlugo pitsauvatdlångilaK piniutaer-
siutitdlume angnertungåtsianaut, ku-
jasigsumile aulisarnerup iluaKutiga
avangnarpartisagåine uvdlut ardlag-
dlit ingerdlavigssaugaluit sipårneKar-
tarmata, åmalume tamåne aulisarfik
sårugdlenangåtsiaKingmat.
sårugdlit
14.961 tons
18.531 „
35.788 „
22.652 „
31.431 „
1951-ime tuluit kilisautait 51-it 500
tons sivnerdlugit usitussusigdlit ni-
ngitagarssortutdlo arfinigdlit Kalåt-
dlit-nunåne aulisarsimåput 12.293
tons sårugdligtarisimavdlugit. 1952-
ime kilisautit 113-uvdlutik ningita-
garssortutdlo pingasuvdlutik pissari-
simavait sårugdlit 56.306 tons nu-
tårnatdlo 390 tons. tåukunånga så-
rugdlit 34.423 tons K’anortup — nu-
nap isuata avatåne pissarineKarsimå-
put. åmåtaoK sulugpågkat 159 tons
misarKarnatdlo 3,3 tons pissarineKar-
natårnat
251 tons
138 „
268 „
180 „
335 „
1920-Karnerane imap kissarneru-
iefnera ilutigalugo sinerissame, ka-
•Jgerdlungne ikånerssuarnilo sårug-
^ut tåkusimårtorssuångorput.
sivitsungitsoK norgemiut umiar-
SsUait Kitånut autdlakåssalerput så-
rilgdlingiiiat natårnarniatdlo. aut-
^*arKåumut natårnarniarneK autdlti-
teKarneruvoK. norgemiut ilisimassag-
s?arsiortuisa tulungnit kilisaeKati-
®lagnit Hellyers Bros Ltd.-mit ani-
'Saussatigut ikiorneKartut Davis-
1 raede natårnaiaitalugo aulisarfigåt.
»28-imit 33-mut umiarssuit Kerititsi-
'gssuit mardluk „Acrtic Queen“
5 -000 lonsilik „Arctic Prince“lo
'* 00 tonsilik ulapårfiujuartarsimåput
{.o^rtulérarssuit ningitagkersortut
uiigss. aulisariutitdlo atausiåkåt
^usartoralugit. tamatuma nalåne na-
^U’nat 3000—4000 tons ukiumut pig-
^siarineKartarsimåput. åmåtaordle
df ,.rnat Pitsåunginerussut tonsit ar-
^afigssuit iginarneKartarsimåput.
jo -SSa ^^ufdfit'uuuåta natårnai su-
nagut aulisarneKångingajavigsima-
.aUardlutik aulisapilungneKaleramik
t PiartulertoKaut. aulisarfik angner-
s s^fueKarp°K itinerussordlo auli-
j,r*igineKartalerdlune, 1935-imilo na-
j^arniarneK ingminut akilersinau-
tårSnaerP°K' ukiune fugdliussune na-
{g .^aauiartarneK iluagtingitsorpoK,
Oli ’-milo sorssungneKalermat Kalåt-
r‘unåta avatåne lkånerssuarne
lsarncK tamarme unigpoK.
gQr'atarnarniarnermut penatigititdlu-
ajOorgemiut umiarssuait sårugdling-
t0ll .arsimåput. aulisariutit 150—300
bat?. usitussusigdlit neKitagssanut
arUanutdlo Kerititsivigtagdlit ator-
ngasingitsåkut Svaneke niuverniarfigtut igdloKnrtiunermine nagdliutorsioi-poK. sftmerdlernit: igdlonurfingnle piSSortaK Emil An-
dersen, kungiKUt amtniandilo Stemann.
vaneke fetrede fornylig kabstndsjubilæum Her er et billede fra modtagelsen af kongeparret. Fra venstre, borgmester Emil Ander-
J Rftn. kongeparret og amtmand Stemann.
3