Atuagagdliutit - 08.09.1955, Blaðsíða 20

Kaldtdlit-nunata sujumukarnera ilisimatu-
ssutsip tunpdnit issigalugo
agdlagt°K: professor Carsten Høeg
Kalåtdlit-nunånut takornarniardlu-
nfi nunap kussanarssuserssuanit alu-
tornarssuserssuanitdlo tupigusugti-
taorérdlune tauvale sinerissap eritå-
’ie uliakujuit takussalerdlugit ima-
lunit aussame tårsisaerdlune unug-
dlune nipaitdlerugtortoK oicalugtar-
torpalulerångat misingnarsissarpoK
fialerKu tingi tsoKartoK, isumaKarnar-
sissarpordlo sordluna teknikip ilu-
Rarssuit ipitsut agssagssuarminik
ipertttnik agtordlugit iperterai. er-
Karsautit taimaingajagtut Kagfagka-
JUgtarputaoK måne takussalerdlugit
muit akutat akussåungitsutdlo, ati-
ssat Kanganitsat nalivtinilo atorne-
Kartartut sanilerigdlutik piussut. tai-
niåitordle Kalåtdlit-nunane pissusi-
tot'Kat Europamilo pissutsit måne nå-
PeKatigingneråne nikinganeK nunane
avdlane nåpeKatigigtarnernit ming-
PcrugunarpoK. igpagssaK Nup oica-
lugfinguane kussanartume nålagiar-
Punga. agdlåt Kavdlunåmut kalåtdli-
sut ilisimassaicarKaKissumut ajornå-
^geKaoK nålagiarnerup ingerdlanera
Pnarissålo malingnauvfigisavdlugit.
erKarsautigalugo nuåneKaoK KanoK
kulturikut ineriartornerup sivisup
angnertoKissuvdlo Kileruterpagssue
P^åne erssitsut: kalåleK palase OKaut-
sine uvavtinut erKuméKissut atordlu-
Sd ajornartorsiungeKalune ilunger-
sordlunile oKalugtoK, timine mikissoK
ulamertordlo palasip ånorårssuanik
Pligsimavå, ånorårssuarmik oKalug-
juagssartai kingumut ingerdlatdlugit
kgivtinime kristumiut måtutuisa su-
Jugdlit nalånut pissuneKarsinaussu-
erinersårpoK itsarssuardle jutit
P&lagiartarfine grikeritdlo onatdlo-
’igsarnermik atuarfine autdlarner-
SameKarérsut åssingajånik nipeKar-
dlune; kalåtdlitdlo niviarsiartait inu-
sPgtut atissatik kussanartut itanga-
Pitsat atordlugit mårånguatik kuissi-
v*ngmut savssåutarpait altarimilunit
Uvigssartik nåpitardlugo, angertar-
dlutigdlo aperKutinut kuisitsinerne
katinernilo kristumioKarnera tamåt
|Psarssaussartunut. tauvalo oKalug-
fipgminganit anigåine takugssåuput
igdlunguit Kissussut augpalugtut nor-
Semiut igdluliortausiånut eraainar-
amale takugssauvoK Hans Egedep
Pjat’Kanik igdluliå KaKortumik Kali-
Pautilik (tåuna nutangorsarneKarsi-
fpanermik kussanaitdlisimagalua-
Ka°K), åmalo takugssåuput erfala-
ssorpagssuit anorimit erfalatineKar-
*ut taimåtaordlo kangerdlup imå tu-
k’ujortoK malialanguartineKarpoK,
anie tamåko tamaisa issigingnårér-
nuSd isumaKarnarsivoK Kalåtdlit-
. Unåta europamiut ingerdlaneråne
P'essane aulajaitsoic piujuartugssar-
Pavssårisimagai. kalåtdlitdle Kav-
Påtdlo nunamik ilisarisimangnig-
dlo
dip
|Pt nalungilåt taimåingitsoK. neriung-
angisut sule nåmagsineKarsimå-
ptdlat, pakatsinerujugssuaKarpoK
SsaaPganeKaKalunilo, pakatsinerujug-
„pP kinguneranik atugkanik nama-
PgnlnalerneK ilåtigut pigineitalersi-
rpvOK avdlanilo sujumukarusungne-
JpgssuaK. agdlåt sapåtip akunere
^ulaKångitsuinait månisimagaluar-
gjpPp takulertorneK ajornångilaK
a^^^rigpagssuaKartoK, Kanganitsat
tor^l° nåpcKatigingnerat ajornar-
,Sl.Pterpagssuarnik nagsataKartoK.
g a> kulturit nåpeKatigingnerati-
. PisanganerujugssuaK pilersine-
Ssån K inuit suliaråt, inuitdlo pissug-
tsijj. Put akissugssåussuseKardlutigdlo
Ulaaila ajungitsunik kinguneKarti-
Ssarisavdlugo. taimåitumik nå-
magsiniagagssat sujugdlersaråt erKig-
sisimavdlune ericarsardluardlunilo
pissutsinik misigssuinigssaK: tigdler-
siorKårtariaKarpugut, ugtortaerKigsår-
tariaKarpugut, kissarnersiutit nakor-
satdlo misigssutigissartagait avdlat
atordluarniartariaKarpavut. taima
perivigsårtumik misigssuineK agdlau-
tigingningnerdlo Kangånitdle ilisima-
neKardluarput ilisimatutdlo pingor-
titat sussusinik påsiniaineråne ator-
neKarångamik KularineKaratigdlunit
issorineKåsanatik. nuåningineruvor-
dle misilingneKånginerusimavdlunilo
taima misigssuiniarneK inungnik
atausiåkånik inuiaKatigingnigdlo.
DanmarkitorKame aitsåt ukioK måna
socialministeriamit pilersineKarsima-
vok misigssuivik ilåtigut suliaKar-
niartugssaK inuiait atautsimut issiga-
lugit erKarsartautsimikut åssigissu-
tait misigssugariniåsavdlugit, tåunalo
inatsisiliornermé nålagkersuinermilo
najorKutagssauniartugssdusaoK; inui-
aKatigit iluåne åiparingnermut tunga-
ssut peKatigingnit nangminerssortu-
nit misigssorniarneKalerput pilersså-
rutitdlo sule piviussungortineKaratik;
pinerdlugtarnerit misigssordluarne-
Kartarnigssåt kigsautigineKariartui-
narpoiv, misigssuivigssamigdle kig-
sautigissat sule tusarumaneKångit-
dlat. ajoraluaKaoK nålagauvfiup pi-
soKaunerssåne taima angussaKarKa-
lårtigisimagavta, imaKale oKartoKar-
sinauvoK tåssane misigssuerKigsår-
nigssaK månisut pissariaKartigisimå-
ngitsoK, pissutigalugo Danmarkime
ukiut tusintit kingugdlit ingerdlane-
råne ineriartorneK mana Kalåtdlit-
nunane ukiut 200-t kingugdlit inger-
dlasimanertut sukatigisimångingmat.
Kalåtdlit-nunane taimåitunik mi-
sigssuiniarnigssaK pinerdlungnermik
inatsime — issertordluaicalune — pa-
ragrafime kingugdlerpåp tugdliane
ima agdlagsimavoK: „inatsissartut
1959—60-ime atautsiminigssåne inat-
sisit uko iluarsissagssaKartoKarnersut
misigssorneKåsåput. iluarsarneKar-
nigssånik sujunersutaussugssanut ila-
gitineKåsåput akugtungitsumik misig-
ssuissarnerit najorKutaralugit inatsi-
sit ukua atortunermingne Kanoit su-
niuteKarsimanerånik nalunaerutit."
aulajangersagkap tåussuma åssinga-
jånik åiparingnermik inatsime aula-
jangersagaKarpoK.
paragrafine tåukunane agdlagsima-
ssut nåmagsiniarumavdlugit statsmi-
nisteria autdlarniutigssaussunik su-
liaKarsimavoK. tamåna pisimavoK ud-
valgiliornikut taineKartunik „stats-
ministeriets humanistiske udvalg for
Grønland". arKata ersserserérpå mi-
ni steriamit kigsautigineKartoK udval-
gc sapingisaminik angnertumik mi-
sigssuiniåsassoK. taimåitumik udval-
gime ilaussortat ilait ilisimatujuput
åssigingitsunik ilisimatujuvfeKarlut:
eiKartussissuserinermik, kisitsisit
atordlugit nalunaerssusiornermik,
inuiaKatigingnut (pingårtumik inuia-
Katigit pigigsånginerussortåinut) tii-
ngassunik, inuit erKarsartausiånik,
OKautsinik inuiaitdlo kulturikut ine-
riartornerånik.
udvalgip suliagssane autdlartitug-
ssauvå Kalåtdlit-nunane akissugssåu-
ssutsimik tigumingnigtut — Kavdlu-
nåt kalåtdlitdlo — tamarmik ulåpu-
tilerugtorfiata nalåne, Karatsat ulå-
putut erKarsautinik pilerssårutinig-
dlo nutåliagssanik pitsångorsagagssa-
nigdlo ularussilerugtortut. pingårtu-
mik kalåtdlinik oKaloKateKartarnikut
påsisoråra isumaKartoKartoK nuki-
ngipilungneKarpatdlårtoK inungnut
tungassut itinerussut angnerussumik
erKarsautigisavdlugit pivfigssaKåsa-
natik, pissutsit avdlångornerup nag-
satai, tåssame sordlatorKamut ilångu-
niarneKarput pissutsit nutårpagssuit
Kagdlikut itut, inuiangnut inuner-
mingnik arritsumik ingerdlatsisima-
ssunut — orpitOKarssuartut sivisumik
silamut nunavdlo pissusainut akiu-
tuarsimassunut nunamingnutdlo na-
lerKutungorsarsimassunut atausiuler-
dlutik aulajåissusermik pigissaKaler-
simassunut. imåiniåsångikaluarpoK
timitaK tåuna asiusavdlune avaleKU-
tcrai naussulivingnut ikutariaKaler-
dlutik.
ukiune untritilingne månåkut atug-
kavtine nunarssuarme tamane tamå-
ne erKasutit taimaingajagtut pigine-
Karput, tamatumungalo pissutaussoK
tamane åssigigpoK: Kagdlikut itunik
åiKigssussineK europamiunit suner-
neKarsimassoK ima oicitsigaoK imalo
takujuminartigalune inuiait kikutdlu-
nit amerdlanerssait tåssånga tagpit-
dlisitaussardlutik iluamigdlo påsisa-
nago — mianerssungikåine — pissut-
sinik tåukuninga pilerinartunik atui-
lernikut piumassarineKartut maKai-
ssinartutdlo nutåt nagdliusinauvdlu-
tik oKimaeKatigingissusermik nåma-
gigtaitdliornernigdlo iluarseriarfig-
ssaKångitsunik nagsataKartut. imaKa
ima OKautigineKarsinauvoK: kalåtdlit
pitsaunerssait ilungersorusugput su-
lerusugdlutigdlo nunartik uvdlut ila-
ne HanmarkitorKamut Kagdlikut itu-
tigut naligitineKardluinalersikumav-
dlugo, inuitdle erKigsivitdliartuinar-
nigssåt sordlaerunigssåtdlo kigsauti-
gingisartik årdlerigat, ilungersutigiu-
måsavåtdlo nutåt pisorKanut akuliu-
neKarnigssåt perKarnitsumik isumait-
dliortumigdlo iluarseriarfigssaKå-
A/S Dansk ilt-& brint-
fabrik
København
ilt- åma brintiliorligssuaK
danskit penatigil piat
København
HERMETIKGLAS
igalåmerngit htigkanut
pugssat
EMBALLAGEFLASKER
puiaussat pugssat
HUSHOLDNINGSGLAS
sukut avdlatdlo pue
BELYSNINGSGLAS
Kaumassortat il. il.
VINSERVICER
vininut atortut
stf.
•S/ S C fa
(KastrupJme igalftminiliorfik)

21