Atuagagdliutit - 16.07.1959, Qupperneq 13

Kalåtdlit-nunåne sanaortugkat
1959-ime sanaortugkanut navsuiautit
Chefingeniør Gunnar P. Rosendahlimit
ukiOK måna sanaortornerme atortugssatut aningaussat uko akuerssissutigi-
neicarsimåput:
ministeriap suliarititainut ....................................... 21,0 mili. kr.
handelip suliarititainut ........................................... 6,2
sulivfigssualianut umiarssualivingnutdlo ........................... 8,4
ingmikut suliagssanut .............................................. 8,4
boligstøttimit taorsigagssarsivdlune igdluliagssanut .............. 10,0
kommunet suliagssåinut ............................................. 1,2
nangminerssortut suliagssarititåinut ............................... 0,4
sanaortugagssanut atugagssatut a-
ningaussat ukioK måna akuerssissuti-
ginenartut sujornarnit amerdlaneru-
jugssuput. sujorna 35-37 miil. kr. aku-
erssissutigineKarput. ukioK måna a-
kuerssissutigineKartut amerdlaneru-
nerat pissuteKarpoK tunissagssiorfit
piorsaivigineKarnigssait autdlarnerne-
Karmata, boligstøttimitdlo taorsigag-
ssarsivdlune igdluliortiternerme ator-
tugssat 6 miil. kr.-nit 10 miil. kr.nut
amerdlineKarmata. ingmikut suliag-
ssatut tainenartune 6 miil. kr. Ka-
ngerdlugssuarme tingmissartunut i-
laussut akunitarfigssåta sananenar-
nigssånut atugagssåuput.
ukioK måna aningaussat atugagssat
katitdlutik taima amerdlatiginerinut
tungatitdlugo puigortariaKångilaK
teknikimut tungassutigut sulivfeKar-
fit (nalunaerasuartauteKarfit, ingnåt-
dlagialiorfit, imeicarfit, sulivfeKarfit
avdlat il. il.) suliarititamingnut akig-
ssaiautigissagssait 30 miil. kr. migssi-
liortugssaussut. akigssaiautåinauna-
viångitdlatdle; ardlalinguaningme
millionigdllt kisisa pinagit utertine-
Kartugssåuput telegrammit aké, ing-
nåtdlagissap aké, iluarsaivdlune suliat
aké il. il. tigunexarpata.
aulisagkanik sulivfigtåg-
ssat umiarssualivigtåg-
ssatdlo.
Kalåtdlit-nunåta ministeriata ukioK
måna katitdlugit ingmikut 57 mili.
kr.-nik akuerssissuteKamigssaK Kinu-
tigå. aningaussat ministeriap hande-
livdlo ukiut tamaisa atortagaisa sani-
atigut niorKutigssiornerup p'iorsaivigi-
neKarnigssånut atugagssåuput. sa-
naortugagssat ukiut 6—7 ingerdlane-
rine suliarineKartugssåuput, sanane-
Kartugssatdlo sujugdlit ukioK måna
autdlamerneKartugssaungmata inat-
simut sujunersutip pissutai matumu-
nåkut erKartomeKatsiåsåput.
1950-51-ime nutåmik åncigssussine-
rup kingoma atortorigsåmerulernig-
ssaK, kulturimut perKingnigssamutdlo
tungassut ingerdlåneKarnerusimåput
igdluliortitemikut, atuarfiliortiterni-
kut nåparsimaviliortiternikutdlo.
ukiut 25 Kangiugpata inuit
mardloriåumik amerdlisåput.
inuniarnerup oKinerulernerata ki-
ngunerå inuit ukiumut 3 pct. migssi-
liordlugo amerdleriartalermata —
Danmarkime inuit amerdleriartarne-
rånut nalerKiutdlugo pingasoriåumik
amerdleriartardlutik. ilimagissaria-
KarpoK Kalåtdlit-nunåta inue måna
30,000-ussut ukiut 25 ing er dianer ine
amerdlaKatimvngnik ilasimåsassut.
aulisartut avatane ikånerne
aulisartariaKalisåput.
inuit amerdliartuinartut aningau-
ssarsiorsinaunerat manatut pitsauti-
gissumik ingerdlatmarneKåsagpat pit-
saunerulersineKåsagpatdlunit niorKu-
tigssiornerup agdlilerneKarnerinågut
tamåna pisinauvoK, tåssa aulisame-
nap angnertusilemeKameratigut. ka-
låtdlit ukiune kingugdlerne Kuline
aulisarnermik ingerdlatsivdluarsinau-
nertik takutisimavåt. månale aulisar-
neK kangerdlungne KeKertatdlo avat-
dlit erKåine kisiat ingerdlåneKarneru-
vok. aulisagartarineKartartut amer-
dlisåput avatåne ikånerssuarne auli-
55,6 miil. kr.
sartalernikut amussarineKartartut ila-
lertariaKésåput. ikånerssuarne inuiait
takornartat ukiune ardlaligssuångor-
tune angnertOKissumik aulisarérput.
måna aulisagkerivingne mikissune
amerdlaKissune — 80 migssigissåine
— aulisagkat tarajorterneKångikunik
taimågdlåt panerserneKarsinåuput,
sårugdligit ualeragdlitdlo kisimik tai-
matut niorKutigssiarineicarsinauvdlu-
tik. nalunenångilan aulisagkat nutau-
titdlugit Kerititat piumaneKanissut
piumaneKariartuinartutdlo. tamåna
pivdlugo erKarsautigineicarpoK nior-
Kutigssiorfit nutåt sårugdlingnik, Kér-
Kanik, sulugpågkanik, Kaleralingnik,
natårnanik enalungnigdlo nerititsivi-
usassut. kisal o rejerpagssuit uteri-
vingne iluanårutauvdluardlutik uti-
terneKarsinauvdlutik.
Manitsume K’asigiånguanilo sulivfit
Kangale igdluliarineKarsimassune ner-
pingnut Kerititsiviuvdlutigdlo rejenut
uterivigtut atomeKalerémikuput. nu-
naKarfingne tåukunane påsineKarsi-
mavoK niorKutigssiorfit iluanårfiusi-
naussut, taimalo niorKutigssiorneK
tåukunane nunaKartut aulisagaemeru-
ssalernigssånut kamagtuissuvdluarsi-
massoK.
NIORK’UTIGSSIORFIGSSAT.
ukioK måna Ilulissane K’asigiångua-
nilo norKutigssiorfigssat autdluneKar-
neruput. Påmiune sanaortugagssat
angnertungikaluamik autdlarnersar-
neKarputaoK.
Ilulissane K’asigiånguanilo
rejenut uterivigssat sananeKartug-
ssåuput K’eKertarssup tunuane reje-
Karferujugssuit iluaKutigineKarsinau-
niåsangmata. uterivingnut ilagititdlu-
git sananeKartugssåuput Kaleralingnut
Kerititsivigssat. Kaleragdlit ukiunera-
ne pingårtumik Kangerdlungme pi-
ssarineKartartut Kimugsimik Keritit-
siviliéuneKartåsåput.
Nungme
niorKutigssiorfigssatut pilerssåruti-
gineKartoK tarajorteriveKartugssau-
vok sårugdligit tarajortigkat tåssane
ataufeimutkaterssomeKarsinåusavdlu-
tik, nerpiaiveKåsaoK Kerititsivigtaling-
mik, neKitagssausiveKåsavdlune, si-
kuliorfeKardlune aulisagkatdlo igitag-
ssartåinut KajussaussaliorfeKåsavdlu-
ne. Nup erKå aulisagaligssugame taima
sanavfigisavdlugo piukunardluartu-
vok. månangårme ukiunerane kanger-
dlungme aulisameK ingerdlavdluar-
neKarpoK. Nuk ikånerssuarnut auli-
sarfiuvdluarsinaussunut Kanigtungu-
vok, kisalo KeKertat avatdlit avatait
aulisarfigssarKigsut åma Kanitaralu-
git. Nungme niorKutigssiorfeKalemig-
ssaK pingårtineKardluarpok igdloKar-
fik atorfiligpagssuarnik inoKåinarane
nangminerssordlutik inussutigssarsi-
ortunik inoKalerniåsangmat. aulisar-
tut umiarssualivigssåt ingerdlavdluar-
neKalerérpat aulisagkerivigssaK 1962-
ime sananeKalersugssauvoK.
Påmiune
tunissagssiorfigssaK erKarsautigine-
KartoK nerpilingnut KerititsivigtaKé-
saoK aulisagkatdlo igitagssartait Ka-
jussaussiarineKartåsavdlutik. måna
aulisagkeriviorérsumut nerpilerivfiuv-
dlunilo KerititsivigssaK ilåssutitut sa-
naneKagssamårput. måna aulisagke-
riviussoK igdloKarfingmiut aulisardlu-
arnerat pissutauvdlune mikivatdlåle-
rersutut oKautigissariaKarpoK.
SIGSSIUGKAT ATLANTIKtJ-
KORTAUTIT TALIGTARFIG-
SSAIT.
Kalåtdlit- nunåne igdloKarfingne a-
merdlanerussune måna tikitdlugo u-
miarssuit Atlantikukortautit prammit
atordlugit usingiarneKartardlutigdlo
usilersomeKartarput. Kangale arajut-
sisimaneKångilaK sigssiugkat umiar-
ssuarnut talitarfigssat pigineKéngi-
nerisa ineriartomeK kigailatitorujug-
ssugåt.. igdloKarfingne pingasune:
K’aKortume, Nungme Ausiangnilo At-
lantikukortautinut talivfiusinaussunik
sigssiugaKarérsune påsissat takutipåt
taimåitunik sigssiugaKarnikut usiler-
sortarneK usingiartarnerdlo sukane-
ruinarane aningaussartutinut sipår-
nartorujugssussoK.
erKarsautigineKarpoK Ilulissane, Si-
simiune, Manitsume Påmiunilo umi-
arssuarnut talivfiusinaussunik sigssiu-
galiornigssaK. sigssiugkat tamarmik
40 meterinamik takissusercåsagaluar-
put taimåitordle umiarssuit Kalåtdlit-
nunåliartartut lasté atautsikut usiler-
sorneKarsinauvdlutigdlo usingiarne-
Karsinåusavdlutik.
Ilulissane Påmiunilo sigssiugaliag-
ssat ukioK måna autdlamerneKåsåput,
Manitsume 1961-ime Sisimiunilo 1962-
ime.
ANGATDLATINUT UMIAR-
SSUALIVIGSSAT PITUGTAR-
FIGSSATDLO.
umiarssualivingnut niorKutigssior-
figssanutdlo ilagititdlugit sananeKag-
ssamårput angatdlatinut umiarssuali-
vigssat aulisariutinutdlo pitugtarfig-
ssat. tamatumunåkut ukiune ardla-
lingne måna kisarfiussunit pitsaune-
russumik årKigssussinigssamik kigsau-
tigissaKarsimaneK piviussungortineKå-
saoK. måname kisartarfiussut iluar-
dluångingåramik ardlaligpagssuamik
ajutorfiussarsimåput, agdlåt pujortu-
lérKat aseruassarsimavdlutik. kalåt-
dlit aulisariutait amerdliartuinardlu-
tigdlo agdliartuinartugssaungmata ta-
matumunåkut ajomartorsiutit sule ag-
dliartortugssåuput.
Nungme aulisartut umiarssuali-
vigssåt.
Nungme aulisartut angatdlatait mé-
na tikitdlugo niuvertoKarfiup såne u-
miarssualivitorKamitineKarsimåput. u-
miarssualivik tåuna kangerdlungmut
angmåinartuvoK angatdlatinut angi-
sorssungikaluanutdlunit inigitisavdlu-
go ulorianartuvdlime. Nungme auli-
sartut umiarssualivigtåmigssåt ukiu-
ne ardlalingne oKatdlisigineKarérpoK.
Nungme umiarssualiviliornigssaK aki-
susaKaoK, i gdloKarfigdle atorfilinåu-
ngitsunik inoKartiniåsagåine pissaria-
Kardlune. aulisartut umiarssualivig-
ssåt 1960-ime sananeKalisassoK piler-
ssårutigineKarpoK.
igdloKarfingne avdlane angatdlati-
nut umiarssualivit mingnerussut sa-
naneKartugssåuput, pitugtarfitdlo pit-
sångorsarneKartugssauvdlutik.
IN GNåTDL AGI ALIORFlT
IMEK’ARFlTDLO.
niorKutigssiorfigssat pilersineKar-
nigssaisa ingnåtdlagialiorfit agd'line-
Karnigssåt pissariaKartilerpåt. høj-
spaendingsanlægit transformatorertag-
dlit pilersitariaKartugssåuputaoK.
niorKutigssiorfigssat imermik pig-
ssaKartiniarnigssait pivdlugit Ilulissa-
ne Påmiunilo ukioK nåvdlugo imeKar-
figssat nutåt sananeKartariaKåsåput,
nunaKarfingne tamane kuit sapusior-
dlugit tasiliortoKésavdlune imeKarfig-
ssanik. K’asigiånguane Nungmilo ime-
Karfiorérsut agdlilertariaKåsåput.
(Ktip. 20-me nangisaoK)
Danmarkime
makarina
niorKutigi
neKarnerpau
SSOK...
ima atekarpoK:
OMÆ
yMARGARINE^