Atuagagdliutit - 17.08.1967, Blaðsíða 25
tingmissartupiluneK 366-inut inigssalik
Kæmpefly
til 366 passagerer
Jumbo kalder amerikanerne den kommende kæmpe-
jetliner Boeing 747, som kan medføre 366 passagerer.
Det øverste billede viser Jumbo, som den ser ud i
United Air Lines' udgave. Nederst en del af kæmpe-
flyets indre. Sæderne er anbragt 3, 4 og 3 ved siden af
hinanden med to gange imellem. Jumbo vil medføre
14 stewardesser. Flyet er 70,15 meter langt og så højt
som et 6-etagers hus. Marchhastigheden er på 1000
kilometer i timen. Prisen: 165 millioner kroner.
amerikamiut tingmissartupildnerssuaK sarpeKångitsoK
Boeing 747 ukiune tugdligssane atulersugssaK Jumbo-
mik taigorpalugpåt, tåussumarssOvdlo inuit 336-it ilau-
ssorislnauvai. åssillssame Kutdlerme Jumbo erssIpoK,
Amerikame tingmissartortitseKatiglgssuit United Air
Lines-ip piåtut. atdlerme tingmissartorssQp iluata ilå.
igsiavé inigssineKarsimåput sanilertt pingasut, tauva
amitsumik akuneKariardlutik igsiavtt sisamat ktsalo aku-
neKarKeriardlutik åma igsiavtt pingasut. Jumbo-lo ar-
nanik 14-inik saKissoKartugssauvoK. tingmissartorssuaK
70,15 meterisut takitigaoK igdlututdlo arfinilingnik Kule-
rtgtut portutigalune. silåinåkut såkåssusia nalunaerKii-
tap akuneranut 1000 kilometeriuvoK. 165 millioninik ake-
KarpalugpoK.
imamit imiliaK akikitsoK
imaK iluaKutigalugo imiliorfit silarssuarme angnerssåt USA-me
atorneicalersoit — imiliorfik taimåitoK ingnåtdlagialiorfigtalik
3 milliarder kr-nik akenartugssaK pilerssårusiornenartoK
silarssuarme imaK iluaKutigalugo imiliorfit manamut angnerssåt uvdlup u-
nuavdlo ingerdlanerane imermik 10.000 kubikmeterimik pigssarsiviusinaussoK
sapdtit akunere ardlaKångitsut matuma sujornagut igdlonarfingme Key Westi-
’tne, Floridame — USA-mitume — atorKårtineKarpoK. tamatuma sujornagut ig-
åloKarfik angnertungitsumik imigssarsiviusinaussoK imermik pigssaKartineKar-
simagaluarpoK rørit 200 km-inik takissusigdlit iluauutigalugit. imaK imingor-
tineKartarpoK olia ikumatigalugo ailartitsinikut. imiliorfik 23 mili. kr. migss.
akeKarsimavoK.
Kaumataussiat 1968-ime
sakortusaiviulertugssat
taimatut såkortusaiveKarnerme Kalåtdlit-nunåt ilånguneKångi-
katdlåsassOK
ervngup atugaunera
angnertusiartortorujugssussoic
Key West Amerikame igdloKarfing-
nit sujugdlerpauvdlune imamit ime-
KalerpoK, avdlatdle erninaK maling-
naususgssåuput. ailartitsinikut imili-
°rfit ardlaKaKissut USA-me nunanilo
avdlane pigineKarérput — amerdla-
nerit amerikamiut sanåve — tamar-
^igdle imermik angnertuvatdlångitsu-
hiik sanaortortuput. imermik atorfig-
ssaKartitsinerup agdliartupilortorujug-
ssussup kingunerå imiliorfit angneru-
ssut ingmingnutdlo akilersinauneru-
ssut sananeKartalernerat. imermik pi-
ssariaKartitsineK sordlo inoKajuitsune
angnertunerusassutut ilimanaraluar-
toK taimåitoK imermik atuineK inuia-
Katigingne maskinat atordlugit nior-
Rutigssiorfiussune atugartungordiuar-
sanassunilo angnerpauvoK — inuit
avguaKatigigsitdlugit imermik atui-
neK erKarsautigigåine. sordlo USA-me
atombombet
isaterneKasassut
amerikamiut påsisimassaKardluar-
tut Kinigkat aussaro atombombenik i-
saterissugssåuput takutiniardlugo ta-
■Påna pisinaussoK nunat avdlamiut
misigssuissut nåkutigdlissoralugit
bombet sananeKautait påsitingikalu-
ardlugit,
takutitsineK ilaussugssauvoK ame-
Ukamiut Sovjetunionen påsitiniarssa-
1 ‘ngmåssuk såkugssianik nukigtoKi-
Ssunik ikilisaineK nunat avdlat nåku-
bgdlineratigut iluamik ingerdlåne-
KarsinaussoK kiligtigssialersornigssa-
d^dt navianauteKångitsumik.
bombet isatigkat ikumatigssartåt a-
l°miliorfingne ikumatigssatut atome-
KarumårpoK.
taimåipoK. åssersutitut taineKarsinau-
vok sisak 1 ton niorKutigssiarisagåine
imeK 400 kubikmeter atortariaKartoK.
imeK USA-me pineKarsinaussoK uv-
dlup unuavdlo atautsip ingerdlanera-
ne kubikmeterinik 2 milliardinik ang-
nertussuseKartutut nautsorssorneKar-
simavoK, 1970-itdlo KiterKuneråne tå-
ssånga angnerussumik pigssarsissaria-
KalerumårtoK ilimagineKarpoK. 1980-
ime imeK 2,3 milliarder kubikmeter
uvdlup unuavdlo ingerdlanerinåne a-
torfigssaKartineKalisassoK nautsorssu-
tigineKarpoK, tåssa taimanikut uvdlup
unuavdlo ingerdlanerine imeK 300 mil-
lioner kubikmeter imamit pigssarsia-
rineKartalerumårpoK.
akisuvatdlåirissoK
■map imingortitarnera mana tekni-
kikut ajornaKuteKångilaK. imingortit-
sissarnerme periautsit åssigingitsut ar-
dlagdlit atorneKartarput, Key Westi-
milo atugaussoK manamut pitsauner-
pauvoK. tåssane tarajoK siléinartaKå-
ngitsumititdlugo kissagteriardlugo ai-
lartineKartarpoK, ailardlo nigdlorteri-
ardlugo imingortineKartarpoK.
ajornartorsiutaussoK tåssa ingminut
akilersinaussumik imiliortarneK.
1952-ip kingorna aningaussartutit a-
vingnerisa sisamåinånik angnertussu-
seKaleraluartut — kubikmeterimut 7
kr. migssiliortunit 1,75 kr. migssilior-
tunut — pissarneK maligdlugo imer-
mik pigssarsissarnermut nalenuutdlu-
go sule akisuvatdlårpoK. taimarssuaK
aningaussartuteKarnermut pissutau-
nerpaussoK tåssa ikumatigssamik a-
tuinerujugssuaK — oliamik gasimig-
dlunit nunap iluanérsumik. tarajuiau-
tit atomip nukinga atordlugo ingerdlå-
neKartut atulerpata tamåna avdlå-
ngortugssauvoK. atomip nukingata a-
ningaussartutit angnertoru j ugssuar-
mik migdlisisavai (nautsorssuinerit
maligdlugit 1980-ime kubikmeterimut
20 øringortitdlugit), tarajuiautit ator-
neKarsinaussugssåuput taimalo nuna-
rujugssuit ingnåtdlaglssamik akikitsu-
mik pilersorsinåusavdlugit.
uk. ardlaKångitsut Kangiugpata
imiliorferujugssuaKalisassoK
imamik tarajuiaut Key Westimltu-
mit angnerujugssussugssaK pilerssåru-
siorneKalerérpoK titartarneKalerér-
dlune, tåuna iluaKutigalugo Califor-
niap kujatå’tungå imigssaileKiuartoK
imermik ingnåtdlagissamigdlo piler-
sorneKalersugssauvoK 1970-it autdlar-
tisimalernerinit. pilerssårusiorneKar-
tOK 3 milliarder kr-nik akeKartugssau-
vok, atomip nukinginik pilersitsissar-
fingnit mardlorujugssuarnit ingerdlå-
neKåsavdlune, uvdlup unuavdlo inger-
dlanerane imermik 570.000 kubikme-
terit migssiliortunik, kubikmeterimut
38 øre migssiliortumik akilingmik,
ingnåtdlagissamigdlo 1,8 milliard ki-
lowattit migssiliortumik pigssarsiviu-
sinaussugssauvoK.
USA-me imermik imigagssamik pig-
ssarsiornerme sulissussut encaigajug-
pait præsident Kennedyp toKunerme
sujuninguatigut OKauserissai ukussut:
— taratsup akikitsunguamik imingor-
tineKarsinaulemera ilisimatusarnikut
angussanit pingårnerpaussugssauvoK,
agdlåt Kåumåmukarnermit pingårute-
Karnerussugssauvdlune. USA-me ime-
Karniarnikut sulinerme Kutdlersaussut
nautsorssutigåt tamåna ukiut ardlaKå-
ngitsut Kångiugpata anguneKarumår-
tOK.
kåumataussaliat pingasut såkortu-
saivigtut atortugssat åipågo USA-mit
KUtdlartineKartugssat telefonikut
fjernsynikutdlo silarssuarme tamarme
atdssuteKarnermut iluaKutaussugssåu-
put.
„Kåumataussaliat nutåt sujuliming-
nit avdlaussugssåuput angnerussug-
ssauvdlutigdlo," Danmarkime agdlag-
keriveKarnerme nalunaerasuartaute-
Karfmgnilo afdelingsingeniøriussoK
Børge Nielsen OKarsimavoK. tåuna i-
nuiaKatigit tamalåt Kåumataussianik
såkortusaiveKarneK pivdlugo peKati-
gigfiata INTELSAT-ip Washingtonime
atautsiminerane peKataorKåmerpoK,
OKautsinilo ima nangigpai: „Kåuma-
taussiat nutåt ilisimaneKartunit Early-
Birdinik taineKartartunit pitsauneru-
ssugssåuput 1200-nik atåssuteKautau-
sinauvdlutik, manamut atortut 300—
400-inarnik atåssuteKautausinaussut
sananeKartaraluaramik. “
Kåumataussiat angnerulersineKar-
nerisigut taimatut pitsångoriartitsine-
KarsimavoK. KåumataussiåtaoK ator-
tumingnik ingerdlatsinerånut seKer-
nup nukinganik katerssutit sujulinit
amerdlaneruput. åma atortut tekniki-
mut tungassut sujugdlernit pitsaune-
ruput.
„nutåliat seKinermit nukilersorne-
Karnerinartik iluaKutigalugo atorne-
Karsinåuput, åmalo tåukunånga ang-
nerussut seKernup nukingortitagå ki-
siat nåmagisavåt," Børge Nielsen atu-
agagssiamut „Ingeniør- og Bygnings-
væsen“-imut OKarpoK, nangigdlunilo:
„Kåumataussiatdle agdliartuinåsariar-
pata ajornartorsiuteKalerumårsimavu-
gut. atomip nukinga naujuitsutdlunit
ingnåtdlaglssamik pilersitsissartut i-
luaKutigalugit nukiliortauseK nutåK
navssåriniarneKarpoK."
„Kåumataussiat KutdlartineKarsima-
ssut pingasutdlo ukiume tugdlerme
KUtdlartineKartugssat nunarssuarme
tamarme såkortusaivigtut atorneKar-
sinaussugssåuput. nutåt ilåt Det in-
diske Oceanip Kulånut inigssineKåsaoK
Europap Asiavdlo kangisigsuata ing-
mingnut atåssuteKarnerane atusav-
dlune, avdla Maneragssup pingajuat-
dlo Atlantikup Kulånut inigssineKåså-
put, tåukunanitineKarérsut mikigissu-
lersimangmata.
Kåumataussiat kingusingnerussukut
KutdlartineKartartugssat iluaKutigalu-
git atorfigssaKartitsineK agdliartuinar-
toK angumavfiginiarneKartugssauvoK.
aperKutauvordle nunarssuaK tamå-
kerdluinardlugo atorneKarsinaussunik
Kåumataussianik såkortusaiveKaleru-
mårnersoK; manamut atorneKartut nu-
narssup issigtortai avdlorniussap sa-
nimukartup 70-ip avangnånitut ilua-
Kusersinåungingmagit."
„Kåumataussiat iluaKutigalugit så-
kortusaivit KutdlartineKarumårtut
Kalåtdlit-nunånut KanoK suniuteKå-
såpat?“
„periarfiusinaussut navianartorsior-
tineKalernaviéngitdlat, tåssa Kalåt-
dlit-nunåta ilå Kåumataussiat ator-
dlugit iluaKuserneKarsinaussoK —
Kujatånit Nup avangnå’tungå tikit-
dlugo — ilånguneKarsinaungmat. Kåu-
mataussiatdle såkortusaivigalugit aut-
dlakåtitat Kalåtdlit-nunåne såkortu-
saiveKalernigssåt ingminut akilersi-
nåungikatdlarpoK.“
igdloKarfit
perKingnangitsut
nunarssuarme sume tamane inuit
nunåinaK Kimagarpåt nugterdlutigdlo
igdloKarfingnut åmalo eKimassunik
igdluliorfigissaussunut. nautsorssuti-
gineKarpoK 1900-kut nåneråne — tå-
ssa ukiut 33-ngajait Kångiugpata —
silarssuarmiut 80 procenté igdloKar-
fingne najugaKarumårtut.
igdloKarfingnile pissutsit igdloKar-
fingne nunåinarmitune pissutsinit pit-
saunerunigssåt KularnarpoK. igdlo-
Karferujugssuarne ajornartorsiutit
perKingnigssamut tungassut månamit
årdlerinarsilerérsimåput. silarssuarme
perningnigssaK pivdlugo sulenatigig-
fik WHO misigssuisitsisimavoK, ta-
matumalo takutisimavå nunat ineri-
artortitagssat igdlOKarfine måna na-
jugaKartut 250 millioniussut 5 pro-
centé kisimik iluamik imermik pig-
ssarsinigssamut periarfigssaicartut.
kugfenartitsineK evKiluisårnerdlo su-
le ajorneruput.
Indien nalunaersimavoK Calcutta-
me ilaKutarit 79 procenté tamarmik
ingmikut taimågdlåt inimik atausi-
narmik atugagssaKartut imalunit ag-
dlåt ilaKutarit avdlat ineKatigalugit.
nunane ineriartortitagssane igdlut
170 millionit amigautåuput nunanilo
sulivfigssualingne 30 millionit.
nunat pigigsårtutaoK igdloKarfing-
nut tungassutigut ajornartorsiutait a-
jornakusortuput. tuluit nalunaerutåta
takutipå mérårKat toKussartut %-é
pitsailiorneKarsinaugaluartut pissutsit
inoKatigingnermut tungassut pitså-
ngorsaråine, pingårtumik igdloKar-
nermut tungassut atugardliornartut.
Følgende effekter er fundet
i vore helikoptere og på heliporten i Godthåb:
1 stk. grøn parca-coat med lammeskindsfoer.
1 par solbriller.
Ovennævnte effekter kan ved legitimation afhentes på heliporten i
Godthåb. Hvis disse ikke er afhentet inden 1. september 1967, vil de blive
overgivet til politiet som hittegods.
GRØNLANDSFLY A/S, GODTHÅB.
kimatat ukussut
helikopterine heliportemilo Nungmitume navssårineKarsimåput:
KatigorssuaK KorsorpalugtoK savåncap amianik ilupaKutilik.
issarussat seKinersiutit.
Kimatat Nungme heliportimut ugpernarsauserdlune aineKarsinåuput,
sivtimparivdle autdlancautåne, aineKarsimångigpata Kimatatut Nungme
politinut tuniuneKåsåput.
GRØNLANDSFLY A/S, GODTHÅB.
mayonnaise — remoulade åma taffelsennep Båhnckep eidtartutai atortåkit
25