Tíminn - 12.12.1975, Blaðsíða 3

Föstudagur 12. desember 1975.
TÍMINN
3
BEINAR TILRAUNIR
TIL MANNDRÁPS
Þegar varöskipið sló af ferö-
inni náði Lloydsman til þess
og hér sést önnur ásiglingin.
Star Aquarius siglir á fullri
ferö til vinstri.
segir skipherra Sýr
Gsal-Reykjavik — Asiglingar
brezka dráttarbátsins Lloydsman
voru beinar tilraunir til mann-
dráps. Skipherra varöskipsins
var i fullum rétti, þegar hann
greip til þess ráðs að beita byss-
unni, þvi hann var í vörn. Hann
var að vernda slna menn fyrir
hugsanlegum meiðslum og jafn-
veldauða, sagði Bjarni Helgason,
skipherra á Landhelgisgæzluflug-
félinni Sýr i samtali við Timann i
gærkvöldi, en flugvélin sveimaði
yfir skipurium, þegar hinir alvar-
legu atburðir áttu sér stað i gær-
dag.
— Þetta er alveg forkastanlegt
afbrezka dráttarbátnum aðsigla
á varðskipið innan Islenzkrar
landhelgi og skipstjórar dráttar-
bátanna voru auðvitað skyldugir
til að stöðva, þegar varðskipið
krafðist þess, sagði Bjarni.
Tíminn innti Bjarna eftir þvi,
hvort hann teldi að dráttarbát-
arnir hefðu sökkt Þór, ef varð-
skipsmenn hefðu ekki gripið til
byssunnar. — Já, ég tel mögu-
leika á þvi, sagði Bjarni.
Eins og kemur fram i frétt um
atburðinn i gær, var landhelgis-
gæzluvélin beðin að grennslast
fyrir um gerðir dráttarbátanna i
mynni Seyðisfjarðar. Bjarni
sagði að þegar þeir hefðu komið á
staðinn hefðu þeir séð, að vatns-
slanga var á milli skipanna, Star
Aquarius og Lloydsman og einnig
var taug á milli þeirra. —
Skömmu slðar sáum við Þór þar
sem hann var á útleið og kominn
út fyrir Brimnes. Við sáum að
hann gaf dráttarbátunum stöðv-
unarmerki með ljósmorsi, en þeir
sinntu þvi ekki. Star Polaris var
þá á innleið en sneri við er hann
sá varðskipið og tók stefnu á haf
út.
— Þegar varðskipið á eftir
u.þ.b. 0,2 sjómilur að dráttarbát-
unum tveimur sleppa þeir taug-
inni og halda á haf út. Þór heldur
strax á eftir þeim og gefur þeim
frekari stöðvunarmerki og sú
saga er kunn sem eftir það gerð-
ist, sagði Bjarni.
Siglt í tvígang á Þór
— Varðskipið skaut föstu skoti að Lloydsman
Gsal-Reykjavik. — Alvarlegustu
átökin sem orðið hafa i þessu
þorskastríði gerðust um hádegis-
biliðigær, er þrir brezkir dráttar-
bátar veittust að varðskipinu Þór
i mynni Seyðisfjarðar eða langt
innan islenzkrar landhelgi.

HELGI HALLVARÐSSON —
skipherra á Þór lét menn sina
skjóta tveimur skotum á brezka
dráttarbátinn Lloydsman i gær,
eftir að liann hafði siglt á varð-
skipið. Fyrra skotinu, sem var
aðvörunarskot, svaraði skip-
stjóri Lloydsman á þann hátt,
að sigla aftur á varðskipið. Þá
skaut Þór föstu skoti i bol báts-
ins og hættu brezku dráttarbát-
arnir þá aöförinni
Lloydsman sighli tvivegis á varð-
skipið og urðu skemmdir tals-
veröar. Varðskipsmenn skutu
tveimur skotum, öðru lausu og
hinu föstu, aö Lloydsman, — og
koin fasta skotið I bol dráttar-
bátsins. Engin alvarleg slys urðu
I þessum miklu átökum, en einn
skipverji varðskipsins Þór slas-
aðist þó nokkuð á hendi.
Eftir þessa viðureign fór varð-
skipið i var inn til Loðmundar-
fjarðar og voru skemmdir á skip-
inu þar kannaðar. Liklegt er tal-
ið að skemmdirnar séu það mikl-
ar að skipið verði að leita til hafn-
ar.
Tildrög þessa atburðar voru
þau, að i gærmorgun barst Land-
helgisgæzlunni upplýsingar um,
að þrir brezkir dráttarbátar væru
grunnt undan landi i mynni Seyð-
isfjarðar og var gæzluflugvélin
TF-Sýr og varðskipið Þór beðin
um að grennslast fyrir um gerðir
dráttarbátanna.
Varðskipið var sem kunnugt er
á Seyðisfirði, en þangað hafði það
verið beðið að fara samkvæmt
ósk bæjarstjórans á Seyðisfirði,
vegna dufla, sem sáust á firðin-
um. Eftir að Landhelgisgæzlan
hafði spurnir af dráttarbátunum i
mynni Seyðisfjarðar, var varð-
skipið sent á vettvang og sá drátt-
arbátana þar sem þeir voru
rúmlega eina sjómilu frá landi.
Að þvi er varðskipsmönnum virt-
ist var taug á milli tveggja drátt-
arbáta
Þegar varðskipið nálgaðist
dráttarbátana var þessari taug
sleppt og tveir dráttarbátanna
héldu til hafs. Star Aquarius og
Star Polaris. Þriðji dráttarbátur-
inn Lloydsman hélt hins vegar
kyrru fyrir og töldu varðskips-
menn hánn bilaðan.
Varðskipið hélt eftir dráttar-
bátunum tveimur og gaf þeim
stöðvunarmerki með ljósmorsi og
hljóðmerkjum. Þegar varðskipið
nálgaðist bátana dro það úr ferð
sinni. Svar Bretanna við stöðv-
unarmerkjum Þórs, var það, að
Star Aquarius beygði skyndilega
þvert inn á bakborðshlið varð-
skipsins, sem tókst að snúa undan
til stjórnborða. Arekstri var
þannig afstýrt.
1 sama mund sigldi Lloydsman
allt i einu á varðskipið, bakborðs-
megin. Við þetta tóku varðskips-
menn ofan af byssu sinni og skutu
aðvörunarskoti, lausu skoti að
Lloydsman, sem svaraði með þvi
að sigla aftur á varðskipið.
Skipherra Þórs, Helgi Hallvarðs-
son, gaf þá skipun um að skjóta
föstuskoti að Lloydsman og kom
þaðibol hans. Við það lauk viður-
eigninni.
Varðskipiðhélti var inn til Loð-
mundarfjarðar og voru skemmd-
ir þar kannaðar i gær, og eru þær
taldar talsverðar, að sögn Jóns
Magnússonar, talsmanns Land-
helgisgæzlunnar.
Atburðir þessir gerðust langt
innan islenzkrar landhelgi, eða
1,9 sjómilur frá landi, en skömmu
áður en til tiðinda dró, mældust
dráttarbátarnir aðeins 1,1
sjómilu frá landi.
Ríkisstjórnin mun grípa til
ókveðinna róðstafana
MÓ-Reykjavik. — Rikisstjórnin
hélt fund um atburðina á miðun-
um kl. 18.30 i gærkvöldi og lauk
honum kl. rúmlega 19. Þar voru
viðbrögð viö aðgerðum Breta
rædd
Ólafur Jóhannesson dóms-
málaráðherra sagði, að loknum
fundinum, aö þótt oft hefðu Bret-
ar siglt á islenzk skip innán fisk-
veiðilögsögunnar, væri þetta i
fyrsta sinn, sem slikt ætti sér stað
innan landhelginnar og svo til upp
i landsteinum.
Ég lit þennan atburö mjög al-
varlegum augum og rikisstjórnin
mun gripa til ákveðinna ráðstaf-
ana.
Utanrikisráðherra hélt blaða-
mannafund i Brussel i dag þar
sem hann skýrði frá þessum at-
burðum og sjónarmiöum Islend-
inga. Þá mun hann fjalla um mál-
ið i ræðu á ráöherrafundinum.
Þvi miður var mjög slæmt
samband austur fyrir land i dag
og þvf bárust fréttir mjög illa af
þessum atburðum. Þvi urðu Bret-
ar á undan að skýra brezkum fjöl-
miðlum frá atburðunum, en við
höfum þegarkomið okkar sjónar-
miöum á framfæri og munum
einnig halda þvi áfram eftir þvi
sem frekast er hægt.
Geir Hallgrimssonforsætisráð-
herra, sagði, að meö þessum að-
gerðum afhjúpi Bretar hvað mál-
staður þeirra er veikur. Einnig
sýna þeir gerlega hviliku offorsi
og ofbeldi þeir beita gegn okkur
Islendingum. Nú geta þeir ekki
borið fyrir sig að ásiglingin eigi
sér stað á svæöi þar sem þeir
viðurkenni ekki að sé isl. fisk-
veiðilögsaga. Þessi ásigling er,
innan viðurkenndrar landhelgi.
Min skoðun er sú, að skipverjar
dráttarbátanna hafi gripið fát og
þeir sýnt fullkomið ábyrgðar-
leysi.
Rikisstjórnin mun athuga þetta
mál gaumgæfilega og allar þær
aðgerðir, sem við gerum, verða
gerðar af festu og öryggi.
Rikisstjórnin á iundi i gær.
Timainynd: Guiinar