Tíminn - 11.06.1977, Síða 18

18
Laugardagur ll-júnl 1977
t
EKKI alls fyrir löngu bárust okk-
ur hér á Tímanum þær fréttir, aö
ung hjón 1 Kópavogi hyggöust
yfirgefa hraöa, hávaöa og ys bæj-
arlifsins og flytjast upp i sveit,
nánar tiltekið aö Kollslæk i Borg-
arfiröi. Þaö er alltaf ánægjulegt,
þegar hraust og mannvænlegt
fólk, sem á lifiö fram undan, kýs
aö ganga i liö meö landi sinu og
láta tvö strá vaxa þar sem eitt óx
áöur, — og þess vegna lögöu
blaöamaöur og ljósmyndari Tim-
ans leiö sina suöur i Kópavog einn
dag i vikunni fyrir hvitasunnu.
Á fornar slóöir
Viö sóttum ungu hjónin heim og
tókum þau tali. Þau heita Hafdis
Þóröardóttir og Einar Valgarö
Björnsson. Og þá er bezt aö byrja
á þvi aö spyrja bóndann:
— Hvenær datt ykkur i huga
hug aö bregöa á þetta skynsam-
lega ráö?
— Viö getum sagt, aö hug-
myndin sé þriggja ára gömul. eöa
vel þaö. Þrjú undanfarin vor höf-
um viö veriö aö lita i kringum
okkur eftir jarönæöi, en alltaf
horfiö frá, af þvi aö okkur hefur
ekki litizt á þaö sem i boöi hefur
veriö.
— Hvaöa störf hafiö þiö stund-
aö hér I þéttbýlinu?
— Ég tók verzlunarskólapróf,
segir Hafdis, og vann siöan bæöi á
skrifstofu og i banka, en nú upp á
siökastiö hef ég veriö húsmóöir.
— En þú, Einar?
— Ég vinn hjá Oliumöl h.f. Þar
hef ég unnið á verkstæöi og viö
blöndun oliumalar.
— Hvernig stóö á þvi aö þiö
tókuö þá ákvöröun aö flytjast út i
sveit? (Og nú er bezt aö Hafdis
svari fyrst).
— Ég hef veriö tiu sumur i
sveit, segir hún, og einmitt I
Borgarfiröi. Þar aö auki var ég
þar einn vetur og gekk I skóla i
Reykholti. Þaö má þvi heita aö
viö séum bæöi aö flytjast i heima-
haga okkar, þvi aö bóndi minn
var I sveit i sjö sumur á þessum
sömu slóöum, en aö visu innar I
dalnum/ En báöir bæirnir, þar
sem viö höfum verið, eru i Reyk-
holtsdal, þótt nokkur spölúr sé á
milli.
Glöö stund á baklóö fjölbýlishússins I Kópavogi, þar sem þau hafa búiö. Senn mun þessi stóra blokk meö sinum hundraö fjörutiu og átta Ibúöum
veröa yfirgefin, sömuleiöis sandkassar og malbik, en I staöinn kemur gróandi jörö og nýfædd lömb. Timamynd: Gunnar.
FRA MALBIKI
TIL MOLDAR
Að brjóta
vekjaraklukkuna
— Næst langar mig aö spyrja
hvaö hafi freistaö ykkur — al-
mennt — aö vilja heldur eiga
heima I sveit en kaupstaö. Hvaö
segir þú um þaö, Einar?
— Þá er mér efst i huga þaö aö
geta veriö heima hjá fjölskyldu
minni, — aö viö getum öll veriö
saman. Eins og kunnugt er, þá
starfar fyrirtækiö sem ég vinn hjá
útium allt land, þaö er lögö oliu-
möl á götur i bæjum og þorpum
viös vegar um landiö. Siöast liöiö
sumar var ég aö störfum á
Austurlandi, fjarri fjölskyldu
minni, og kom heim til konu og
barna aöeins tvisvar allt sumar-
iö. Vist var fagurt á Austurlandi i
fyrrasumar, sólskin og hiti oftast,
og þar þótti mér viöa búsældar-
legt og girnilegt aö eiga þar
heima, en hús mitt og heimili
voru fyrir sunnan, — og mér leiö-
ast langar fjarvistir frá heimili og
fjölskyldu. Ég get lika bætt þvi
viö, aö allt frá þvi ég var I sveit
sem drengur, hefur mér fundizt
sveitalif girnilegra en bæjarlif, þó
ekki væri nema vegna þess, aö
þar eiga menn aö ööru jöfnu kost
á miklu meiri útiveru en I bæjum.
Og nú leggur frúin orö I belg:
Fólk, sem býr I sveit er alltaf aö
vinna fyrir sjálft sig. Viö byggj-
um upp okkar eigiö lif, og byggj-
-
um það hvort á ööru. Hér, aftur á
móti, sit ég heima hjá börnum
okkar ungum, maöurinn minn fer
til vinnu klukkan sjö á morgnana
og kemur ekki heim fyrr en
klukkan tiu eöa ellefu á kvöldin.
Börnin þekkja varla pabba sinn,
þvi aö þau eru ekki vöknuö þegar
hann fer á morgnana, og þau eru
oftast sofnuö, þegar hann kemur
á kvöldin. Þaö er helzt um helgar,
sem fjölskyldan getur átt ein-
hverjar stundir saman, en alla
rúmhelga daga erum viö næstum
eins og ókunnugar manneskjur.
Börnin veröa óhjákvæmilega aö
mestu alin upp af ööru foreldr-
anna, og hvort sem sá aðili er faö-
irinn eöa móöirin, þá er þaö ekki
heppilegt, þvl aö öll börn þurfa
bæöi á fööur- og móöurumhyggju
aö halda.
I sveitinni, aftur á móti, er
þetta meö alít öörum hætti. Þótt
þar sé auövitaö alltaf einhver
verkaskipting á milli húsbónda og
húsmóöur, þá vinna þó allir sam-
an, og öll fjölskyldan hittist oft á
dag. Börnin læra aö hjálpa til,
ýmist utan bæjar eöa innan, og
leikir þeirra fléttast saman viö
dagleg störf. Þau læra aö vinna
og leika sér samtimis, og mörg
störfin veröa jafnframt leikir.
Svo er sveitafólk ekki heldur i
eins linnulausri minútustyrjöld
og viö, bæjarbúarnir. Viö hlaup-
um til þess aö ná I næsta strætis-
vagn, flýtum okkur aö komast I
búö, áöur en henni veröur lokað,
keppumst viö aö vera búin með
þetta eöa hitt verkið á skrifstof-
unni, þar sem viö vinnum, svo
ekki standi nú á þvl, þegar sam-
starfsmaöur okkar I vinnukeöj-
unni þarf á þvi aö halda, — og svo
framvegis, endalaust. Viö erum
alltaf I kapphlaupi viö klukkuna,
alltaf aö flýta okkur Allt byggist á
klukkunni, hún er hinn mikli hús-
bóndi bæjarbúans. (Þegar viö
veröum oröin okkar eigin hús-
bændur á Kollslæk veröur þaö
okkar fyrsta verk aö brjóta vekj-
araklukkuna!)
Ekki óstundvísari
en aðrir
Hins vegar vitum viö ósköp vel,
aö viö veröum aö halda áfram aö
vakna á morgnana, þótt viö skipt-
um um búsetu. En sá er munur-
inn, aö þá vöknum viö fyrir sjálf
okkur, —■ til þess aö hefja vinnu i
okkar eigin túni, en ekki til þess
aö fara meö strætisvagni og setj-
ast svo þreytt og syfjuö inn á ein-
hverja skrifstofu eöa hefja eitt-
hvert annaö ámóta ópersónulegt
dagsverk. Auövitaö veröur vinn-
an I sveitinni alveg eins mikil og
hér, og kannski miklu meiri, þeg-
ar öll kurl koma til grafar, en hún
er bara allt ööru visi. Þótt viö
þurfum aö risa árla úr rekkju, þá
erum viö ekki endilega skyldug til
þess aö vakna einmitt þegar
klukkan er fimm minútur yfir sjö,
eöa þegar hana vantar fimm min-
útur 1 átta, sérhvern morgun. Auk
þess er þaö reynsla okkar beggja,
aö miklu léttara sé aö vakna á
morgnana, þegar unniö er aö
staðaldri undir beru lofti, heldur
en þegar alltaf er veriö innan
fjögurra veggja.
— En hafiö þiö nokkurn tima
fyrr þurft aö sjá um bú i sveit,
þótt þiö hafiö dvalizt þar lang-
dvölum og unniö þaö sem vinna
þarf, undir stjórn annarra?
— Já, reyndar höfum viö fengið
smá-æfingu i þvi, segir Einar, en
þó aöeins eina viku. Bóndinn þar
sem ég var I sveit i gamla daga,
er einbúi, aö ööru leyti en þvi, aö
hann hefur jafnan ráöskonur á
sumrin. Svo var þaö núna fyrir
fáum haustum, aö hann fór i fjall-
göngur fram á Arnarvatnsheiöi,
eins og hann gerir auðvitað á
hverju hausti, eins og aörir bænd-
ur þar um slóöir. Hann var viku I
burtu, og á meöan hugsúöum við
hjónin um búiö fyrir hann. Viö
mjólkuöum þessar tólf kýr, sem
voru á bænum, hirtum um þær aö
öllu leyti, og unnum yfirleitt allt
sem vinna þurfti þennan tima.
— Hvernig likaöi ykkur þessi
smjörþefur af sveitasælunni?
— Alveg ljómandi vel. Þaö var
nú einhver munur aö vera alltaf á
sama staönum, en þurfa ekki aö
flækjast meö strætisvagni langa
leiö eöa láta sækja sig og aka sér i
vinnuna. — Ég þykist hafa gefib
kúnum og mjólkaö þær á réttum
tima hvern dag, en svo undarlega
brá viö, aö mér fannst ég sáralitið
þurfa að nota klukku viö þær at-
hafnir. Ég fann á mér, þegar
gjafa- og mjaltatiminn nálgaöist,
og var, held ég, ekkert óstundvis-
ari en aörir menn i daglegum
störfum sinum.
Skammt að rekja
til dreifbýlisins
— Fyrst þiö eruö bæöi svona
mikiö gefin fyrir sveitalif og
sveitavinnu, langar mig aö
spyrja, hvort þiö eigið ættir aö
rekja tii sveitafólks, Kannski frú-
in byrji?
— Já, ég er fædd og alin upp I
Reykjavik, aö undan teknum
þeim misserum, þegar ég naut
þeirrar hamingju aö fá aö vera i
sveit. Móöir min er norðan úr
Eyjafjaröarsýslu, en pabbi var
skipstjóri, og hann var úr
Reykjavik, og þó öllu fremur úr
Hafnarfiröi.
— Ung hjón í Kópavogi