Fréttablaðið - 20.04.2006, Qupperneq 60

60 20. apríl 2006 FIMMTUDAGUR
Katmandú iðar af lífi þótt komið sé langt fram á kvöld. Það sama verður
ekki sagt um mig og félaga mína
frá Bretlandi. Ferðalagið er búið
að vera langt, hátt í sólarhringur
fyrir mig frá Íslandi.
Það er samt ómögulegt að
heillast ekki strax af borginni.
Göturnar eru fullar af fólki, eina
lýsingin kemur úr fjölda lítilla
verslana sem allar virðast selja það
sama.
Næsta dag skal haldið til fjalla.
Ég er spenntur yfir að fá loks að
sjá Lukla. Þennan fræga bæ þar
sem ævintýrin byrja. Flugvélin er
lítil en ég sofna í 3.000 m og vakna
ekki fyrr en við stefnum beint á
fjallshlíðina. Flugvöllurinn er
nefnilega í hlíðinni, brautin er
örstutt en bætir upp lengd með því
að halla um 15 gráður.
Núna tekur við vikulöng ganga
upp í grunnbúðir Pumori. Gangan
er ekki nema 65 km en við þurfum
að taka því rólega til að aðlagast
hæðinni. Fyrsta daginn er því ekki
gengið nema í tvo tíma. Stoppað í
2.700 m hæð og gist á einu af fjöl-
mörgum gistiheimilum á svæðinu.
Næsta stopp er höfuðborg
Sherpanna, Namche Bazaar. Auður
Namche kemur af tvennu. Borgar-
búar höfðu áður einkarétt á verslun
við Tíbet. Burðarmenn báru þá 40
kíló af nepölskum vörum, oftast
pappír, til Tíbet og keyptu þar salt
sem var selt fyrir aðrar vörur í
Namche. Ferðamannaiðnaðurinn
er hin auðlind Namche Bazaar. Það
ævintýri byrjaði þegar Vestur-
landabúum datt í hug að klífa hæsta
fjall jarðar, Everest. Sherparnir
sjálfir sáu aldrei neina ástæðu til
að sigrast á fjöllum. Og enn þann
dag í dag skilja þeir ekki fullkom-
lega hvers vegna einhverjir greiða
fyrir að klífa fjöll. Ekki frekar en
við skiljum hvað rekur okkur
áfram.
Í Namche hvílumst við einn
dag til að ná hæðaraðlögun. Það er
nóg að gera við að skoða bæinn,
skoða Sherpa-safnið og prútta við
kaupmennina.
Á næstu dögum heldur hópurinn
svo lengra upp í fjöllin, eftir því
sem hærra er komið verða allar
aðstæður spartneskari og vörur
verða dýrari. Sérstaklega athyglis-
vert er að fylgjast með því hvernig
verð á flöskuvatni stígur í hlutfalli
við hæð. Skiljanlega þar sem
einhver þarf að bera allt á bakinu.
Stökkpallur á fjallið
Eftir 10 daga ferðalag frá Íslandi
komum við í grunnbúðir. Einmana-
legur staður í miðri jökulurðinni.
Háfjallasherparnir og kokkarnir
okkar tveir hafa þegar verið þarna
í nokkra daga og öll tjöldin eru
uppi.
Næsta skref er að færa sig
rólega upp í svokallaðar Advance
Base Camp-búðir eða ABC.
Þessum búðum er ætlað að vera
eins konar stökkpallur á fjallið.
Oftast eru ABC-búðirnar settar
upp við snjólínu, þar sem enn er
tiltölulega þægilegt og öruggt að
hafast við. Á fjalli eins og Pumori
eru venjulega fjórar búðir: grunn-
búðir eða Base Camp (BC), ABC,
búðir 1 og búðir 2. Þegar við
komum til Katmandú tilkynnti
leiðangursstjórinn okkur að ekki
yrðu sett upp tjöld í camp 1 þar
sem eini góði tjaldstaðurinn væri í
skotlínu frá íshruni. Reyndar voru
uppi sögusagnir að níu manna kór-
eskur leiðangur sem hafði reynt
við fjallið nokkrum mánuðum
áður hefði nánast verið þurrkaður
út í búðum 1. Þessar fréttir komu
nokkuð á óvart þar sem skortur á
búðum 1 leiðir til þess að aðlögun-
in verður mun erfiðari og hættu-
legri þar sem ferðast verður mun
oftar um hættulegasta og bratt-
asta hluta fjallsins. Auk þess verð-
ur flutningurinn frá ABC í 5.750 m
hæð og upp í búðir 2 í 6.700 m afar
erfiður. Við þetta bætist svo að
leiðangursstjórinn Andy, sem er
afar fær klifrari, hafði nánast
enga reynslu í háfjallaklifri.
Flutningurinn upp í ABC fór
fram í þrem skrefum. Tvo daga í
röð bárum við lítilræði af mat og
búnaði upp í ABC. Skutluðum því
þar inn í tjöld sem Sherparnir
okkar höfðu sett upp og komum
okkur svo niður. Fyrir mig og
fleiri leiddi þetta til mikilla höfuð-
verkja sem löguðust fljótlega
aftur í grunnbúðum. Eftir einn
hvíldardag var haldið upp í ABC í
þriðja skiptið. Í þetta sinn voru
svefnpokar í bakpokunum. Áætl-
unin var að sofa þar í tvær nætur
og reyna um leið að ná í aukna
aðlögun með því að klífa eins hátt
og mögulegt var á fixuðu línunum
sem Sherparnir höfðu sett upp.
Við sex sem gistum uppi þessa
nótt sváfum öll vært. Um morgun-
inn fóru þrjú okkar á fætur til að
klífa hærra. Leiðangursstjórinn
Andy fór fyrstur en ég var hress
og tók fljótlega fram úr honum.
Hann og Patricha, sem hafði reynt
árangurslaust við ótrúlegan fjölda
fjalla, þar á meðal tvisvar við
Everest, komust um 100 m áður en
þau sneru við. Þetta var hins vegar
minn dagur og ég hækkaði mig
jafnt og þétt eftir klifurlínum sem
Sherparnir höfðu komið fyrir
daginn áður. Veðrið var fullkomið
og eftir því sem ofar dró opnaðist
nýtt landslag. Sérstaklega var
spennandi að sjá Kumbu-jökulinn
í hlíðum Everest. Eftir honum
liggur vinsælasta leiðin á þetta
hæsta fjall heims. Eftir um tvo
tíma enduðu fixuðu línurnar í ríf-
lega 6.100 m hæð. Þar sem mér
leið enn vel hugleiddi ég að halda
áfram en ákvað svo að láta það
bíða næsta dags.
Á niðurleiðinni mætti ég Sherp-
unum. Þegar þeir fréttu hvað ég
hafði farið hátt brostu þeir og
sögðu: „You are very strong!“ Ég
vissi ekki alveg hvort ég ætti að
vera stoltur af þessu þar sem þeir
komu alla leið úr grunnbúðunum
og ætluðu samt 200 m hærra en ég
hafði farið, með alvöru birgðir! Ég
ákvað þó að þetta væri hól fyrir
einstakling af mínum kynþætti og
þakkaði þeim stoltur fyrir.
Stuttu eftir að ég kom niður í
ABC kváðu við ógurlegar drunur í
fjallinu og við sáum hvar stærðar
ísstykki fór af stað úr litlum skrið-
jökli í 7.000 m hæð. Hrunið byrjaði
langt vestan við leiðina okkar og
því kom það mjög á óvart þegar
meginhluti þess fór yfir leiðina í um
6.300 m, þar sem búðir 1 áttu að
vera, og kom svo niður austan
megin við okkur. Í smá stund voru
allir örvilnaðir að reyna að finna
Sherpana okkar sem voru á fjallinu.
Fljótlega sáum við þá örugga tölu-
vert fyrir neðan flóðið. Allir önduðu
léttar og héldu áfram að gera ekki
neitt. Allir nema Andy. Nokkru
seinna kom hann til okkar og sagð-
ist hafa kallað Sherpana niður. Ég
yppti öxlum, Andy var ekki að
hugsa rökrétt, fjallið var eins
öruggt og hægt var núna, það sem
einu sinni er fallið fellur ekki aftur.
En þá skildi ég hvað hann var að
segja, hann var ekki búinn að kalla
Sherpana niður í dag. Hann var ein-
faldlega búinn að kalla þá alfarið
niður og skipa þeim að hreinsa
burtu stuðningslínurnar. Hann var
búinn að blása leiðangurinn af! Ég
hristi bara hausinn, best að bíða og
sjá hvað Sherparnir segja. Sherp-
arnir komu niður og virtust litlar
áhyggjur hafa af þessu, en voru svo
sem ekki að ögra valdi leiðangurs-
stjórans vitandi það að þeir ættu
rólega daga í vændum ef við værum
ekki á Pumori. Flestir voru sam-
mála um það að Andy væri rangur
maður á röngum stað. Hann var frá
fyrsta degi hræddur við fjallið og
hræddur við að bera ábyrgð á fólki
þar. Snjóflóðið virtist aðeins vera
afsökunin sem Andy þurfti til að
blása allt af.
Island Peak klifinn
Þegar við svo komum niður í
grunnbúðir var búið að gera allt
klárt fyrir undanhald okkar. Einn
af Sherpunum, sá sterkasti, bauðst
til að fara með þeim sem vildu í
eina tilraun við fjallið. Eina nótt í
ABC (5.750 m), þaðan beint í búðir
2 (6.700 m), á toppinn. Ég gat ekki
stillt mig um að reyna og fór aftur
upp í ABC eftir eina nótt í grunn-
búðunum. Því miður komst ég
fljótlega að því að ég hafði ekki
náð nægri aðlögun í svo hraða yfir-
ferð og sneri aftur við.
Sem uppbót stóð okkur til boða
að klífa vinsælasta tind svæðisins,
Island Peak (6.189 m).
Þriggja daga ganga skilaði
okkur upp í þéttsetnar grunnbúðir
Island Peak. Þar sem hópurinn
okkar var nú þegar vel aðlagaður
var sjálfgefið að klífa fjallið á
einum degi frá grunnbúðum og
sleppa nótt í svokölluðum Atlögu-
búðum (e. Attackcamp). Morguninn
eftir lögðum svo á fjallið. Veðrið
var fallegt, stillt og vægt frost.
Eftir því sem ofar dró jókst kuldinn
til muna og fljótlega voru allir
komnir í belgvettlinga og dúnúlp-
ur. Þvílíkan kulda hef ég aldrei
upplifað. Að vera á göngu í dún-
úlpu af stærstu gerð, tvöföldum
skóm og með hlýjustu vettlingana
mína og vera samt skítkalt! Ég,
tjaldfélagi minn Ed og brosmildi
Sherpinn Jamling leiddum hópinn
Á toppnum fór fram hefðbundin
myndataka með fána styrktaraðil-
anna, KB banka og Kaupþings
banka. Á niðurleiðinni mætti ég
restinni af hópnum. Aldursforset-
inn, hinn sextugi Peter, var heillum
horfinn og vissi varla hvar hann
var en komst samt á toppinn. Hið
sama gilti um ástralska námu-
verkamanninn Tony sem hafði ekki
æft neitt í sex ár, síðan hann fór á
McKinley, hæsta fjall Norður-
Ameríku.
Dvöl minni í landi ævintýranna
var lokið að sinni. Á þremur dögum
röltum við aftur til flugvallarins
og flugum til Katmandú. Á leið-
inni voru næstu verkefni rædd, en
það verður önnur saga! ■
Í heimi ævintýranna
Fjallaleiðsögumaðurinn Ívar F. Finnbogason
segir frá ferð sinni til grunnbúða Pumori í Nepal.
Formlegt heiti: Konungdæmið
Nepal
Íbúafjöldi: 22,3 milljónir.
Höfuðborg: Katmandú
Flatarmál og staðsetning: 140,800
ferkílómetrar með landamæri að
Kína og Indlandi.
Lægsti og hæsti punktur yfir sjáv-
armáli: Kanchan Kalan 70 metrar og
Everest-fjall 8.850 metrar.
Þjóðhöfðingi: Gyanendra Bir Bikram
Shah konungur.
Stjórnkerfi: Þingbundið lýðræði og
stjórnarskrábundið konungdæmi.
Þing var rofið árið 2002 og völdin
hafa verið í höndum konungs síðan í
febrúar í fyrra. Sjálfstætt ríki frá 1768
og fékk stjórnarskrá árið 1990.
Þjóðhátíðardagur: 7. júlí, afmælis-
Nepal