Fréttablaðið - 17.07.2006, Blaðsíða 19
MÁNUDAGUR 17. júlí 2006 3
���������������������������������
Faxafeni 5 • Reykjavík • Sími 588 8477 • betrabak@betrabak.is • www.betrabak.is
Opið virka daga frá kl. 10-18
Lokað á laugardögum í júlí
w
w
w
.d
es
ig
n.
is
©
20
06
�������������������������
���������������������
��������������������������
���������������������
������������������������
���������������������
������������������������
���������������������
�������������������������������
����������������������
���������������������������
���������������������
����������������
���������������������
������������������
���������������������
���������
���������������������
�������� �
���������������������
������������������������
���������������������
�����������������������
���������������������
Guðmundur Óli Scheving
SKRIFAR UM MEINDÝR OG MEINDÝRAVARNIR
Lesendum Fréttablaðsins er velkomið að senda fyrirspurn á netfangið
gudmunduroli@simnet.is.
Húsamaur fannst fyrir um það bil
40 árum í Bandaríkjunum og hefur
breiðst út um allan heim.
Hann lifir helst í húsa-
grunnum, við inntakslagnir
húsa og við og undir skólp-
lögnum.
Maurinn er liðdýr (Art-
hropoda) í flokki skordýra af ætt-
bálki æðvængja (Hymenoptera)
og er af mauraætt (Formicidae).
Aðeins litamunur og fjöldi augna
skilur á milli tegunda. Karldýrið er 2-
3 mm langt en kvendýrið er aðeins
stærra eða um 3,5-4mm. Maurinn
er félagsvera og byggir bú sín þar
sem jarðvegur er góður. Talið er að
allt að 5.000 dýr geti verið í einu búi.
Kvendýrið eða kynþroska drottn-
ingar geta flogið og sjást erlendis í
hópum á kvöldin. Hér á landi má
oft sjá maurinn í kringum niðurföll í
baðkerum eða vöskum og í kringum
salerni. Húsamaurinn getur stungið.
Við stunguna myndast roði og fólki
klæjar, jafnvel í nokkra daga.
Húsamaur er oft vísbending um
að eitthvað sé að skolplögn hússins.
Það þýðir lítið að úða því meinsemd-
in er fyrir utan húsið. Best er að fá
aðila sem eru með röramyndavélar
til að mynda skólplagnirnar og er þá
hægt að sjá hvort lögnin er að byrja
að gefa sig. Hann getur líka verið
með bú í holrými í grunninum og
komið þá upp í gegnum sprungur í
plötu. Ef ekkert er að gert og lögnin
fer í sundur er ekki langt að bíða að
annar gestur notfæri sér ástandið
en það er rottan sem getur grafið
undan rörinu, búið sér til bæli við
það og kannski komið í heimsókn
við tækifæri.
Húsamaurinn finnst líka
í útihúsum og ámóta stöð-
um. Í forvarnarskyni láta
margir úða undir og meðfram
lögnum þegar þær eru endurnýj-
aðar.
Húsamaur er oft kallaður klóak-
maur í daglegu tali manna. Margar
kenningar eru um hvernig maurinn
dreifist, m.a. er því haldið fram að
hann dreifist neð skolpi og komist út
í jarðveginn gegnum lélegar skólp-
lagnir. Einnig er hugsanlegt að hann
dreifist með hitaveitulögnum milli
húsa, við gróðursetningu blóma og
plantna frá gróðurhúsum og trúlega
eru fleiri leiðir. Lítið er annars vitað
um lifnaðarhætti maurana.
Þegar fólk þarf að fá til sín
meindýraeyði eða garðúðara þá
skal alltaf óska eftir að fá að sjá
starfsskírteini útgefið af Umhverfis-
stofnun og eiturefnaleyfi gefið út af
lögreglustjóra/sýslumanni og það
mikilvægasta er að viðkomandi hafi
starfsleyfi frá viðkomandi sveitafé-
lagi. Athugaðu hvort öll skírteini séu
í gildi. Félagar í Félagi meindýraeyða
eru með félagsskírteini á sér. Fáðu
alltaf nótu vegna viðskiptanna.
Réttindi meindýraeyða og garð-
úðara frá erlendum ríkjum og félaga-
samtökum gilda ekki á Íslandi.
Heimildir: Upplýsingar og fróð-
leikur um Meindýr og varnir 2004
Húsamaur (Hyoponera punctatissima),
klóakmaur
Það má með sanni segja
að sólin hafi ekki leikið við
landsmenn upp á síðkastið. Nú
er því enn meiri ástæða til að
lífga aðeins upp á umhverfið og
láta ekki veðrið aftra sig í að
eyða góðum stundum úti með
góðu fólki og góðan mat.
Fréttablaðið leitaði til starfs-
fólks Habitat til að leggja
skemmtilega á útiborðið og
greinilegt að litadýrðin ræður
þar ríkjum.
„Litirnir í munstrunum í disk-
unum og glösunum eru litir sem
eru gegnum gangandi í sumarlín-
unni frá Habitat. Það er það
skemmtilega við hana. Það er
hægt að fá allt mögulegt í þess-
um litum, áklæði á stóla, hand-
klæði, barnadót og púða svo eitt-
hvað sé nefnt,“ segir Sigríður
Jóhannsdóttir hjá Habitat.
„Þessir litir passa allir saman
en einlita plastvörurnar fáum við
í fimm litum og tvær gerðir af
munstruðum plastvörum,“ segir
Sigríður en einstaklega gaman
er að sjá litadýrðina í sumarvör-
um Habitat. „Fólk hefur einmitt
á orði þegar það kemur hve lit-
ríkt allt sé. Þegar sumarið er
búið að vera eins og það er þá er
mjög gaman að sjá litina. Við
erum einnig með ljósaseríu sem
hægt er að vera með úti sem líf-
gar líka upp á tilveruna þó að
veðrið leiki ekki við okkur.“
lilja@frettabladid.is
Lífgar upp á tilveruna
Hægt er að nota borðbúnaðinn bæði úti
og inni í sumar og lífgar hann rækilega upp
á tilveruna.
Svart, rautt, gult og grænt eru aðallitirnir í
sumar hjá Habitat.
Litirnir passa allir vel saman.
Borðbúnaðurinn er afar litríkur
í sumarlínu Habitat.
FRÉTTABLAÐIÐ/HEIÐA