Fréttablaðið - 03.08.2006, Blaðsíða 64

3. ágúst 2006 FIMMTUDAGUR44
Gamanleikur hefur ekki
notið þeirrar virðingar
innan kvikmyndanna sem
mörgum finnst hann eiga
skilið. Auðvelt sé að haga
sér eins og fífl fyrir framan
myndavélarnar en að mati
leikara er það mikil þrauta-
ganga að fá fólk til að hlæja.
Charlie Chaplin og Buster Keaton
voru frumherjar í þessari miklu
listgrein á hvíta tjaldinu. Chaplin
var alinn upp meðal sirkusfólks í
London en fluttist síðan búferlum
til Bandaríkjanna þar sem leikar-
innn átti eftir að setja mark sitt á
kvikmyndasöguna. Fáir gaman-
leikarar eru í jafnmikilli guðatölu
og Chaplin enda tókst honum að
skapa einhverja þekktustu kvik-
myndapersónu seinni tíma, Flæk-
inginn. Bæði Chaplin og Keaton
voru miklir látbragðsleikarar og
hræddust mjög hið talaða mál sem
síðar átti eftir að ryðja sér til rúms
á hvíta tjaldinu.
Mörgum er eflaust í fersku
minni atriðið þegar Chaplin
gerir grín að nútímanum og er
mataður af vélmenni en Chaplin
sýndi að hann gat vel ráðið við
hið talaða mál í kvikmyndinni
Einræðisherranum sem er stór-
kostleg ádeila á stríðsreksturinn
í seinni heimsstyrjöldinni.
Monty Python tímabilið
Ef Chaplin og Keaton voru meist-
arar látbragðsins er Woody Allen
konungur hins talaða máls í gam-
anleik. Taugaveiklaður gyðingur
með komplexa yfir sjálfum sér er
vissulega ekki fyrir alla en Allen
hefur einstakt lag á að fá fólk til
að hlæja að sjálfu sér með útskýr-
ingum og pælingum sem eiga
engar sinn líka. „Gamanmyndir“
Allens eru allar byggðar á leit
hans að kvonfangi, vandræðum
með konuna og eiga sér oftast stað
í New York. Allen er nú fluttur til
London og gerir kvikmyndir sínar
þar enda segir hann landa sína
ekki skilja sig lengur.
Á sjöunda áratugnum gerði nýr
húmor vart við sig í Bretlandi en
fáir hafa haft jafn mikil áhrif á
gerð gamanmáls og Monty
Python-flokkurinn. Því hefur verið
fleygt fram að það sem Bítlarnir
gerðu fyrir tónlistina gerði Pyt-
hon-flokkurinn fyrir grínið. Þessi
flokkur Breta og eins Bandaríkja-
manns ákvað að ekkert væri heil-
agt, allt væri fyndið og þess virði
að gera grín að. Sagan um ákvörð-
unina á nafni hópsins lýsir húm-
ornum kannski best; „Það var ein-
faldlega fyndið.“
Monty Python-flokkurinn var
allt öðruvísi og gamanleikur félag-
anna sló umsvifalaust í gegn, fyrst
með sjónvarpsþáttunum The Fly-
ing Circus. Flokkurinn á tvær kvik-
myndir á topp tíu lista yfir bestu
gamanmyndir allra tíma en Life of
Brian vermir þar toppsætið. Þeir
Michael Palin og John Cleese tóku
síðan þátt í
gerð kvik-
myndar-
innar A
Fish
Called
Wanda
sem er
söguleg
fyrir þær
sakir að
þar
fékk
www.bluelagoon.is
Líf
KÓNGARNIR Í GRÍNINU Monty Python eru ókrýndir konungar grínsins en þeir eru sagðir
hafa haft jafnmikil áhrif á húmor og Bítlarnir höfðu á tónlistina. FRÉTTABLAÐIÐ/GETTYIMAGES
Þegar gamanið fer að kárna
AMERÍSKA BAKAN Kvikmynd-
in um hreinu sveinana í
bandarískum menntaskóla
var afturhvarf til tíma Nör-
danna og Lögregluskól-
ans sem mörgum fannst
heldur útþvældur
brandari.
bio@frettabladid.is
MEISTARI HINS TALAÐA MÁL Woody Allen kann þá list
hvað best að leyfa hinu talaða máli að njóta sín þótt
taugaveiklaði gyðingurinn sé ekki allra.
LÁTBRAGÐSMEISTARI Buster Keaton var
einn þeirra sem fórnaði lífi og limum til að
áhorfendur gætu brosað
út í annað eða skellt
upp úr.
Eftirlætiskvikmynd: Rebel Without
a Cause með James Dean og
Natalie Wood. Þá er Scarface
einnig í miklu uppáhaldi auk
No Direction Home sem er
heimildarmynd um Bob Dylan.
Eftirlætis atriði: 9 1/2 weeks
sjálfsfróunaratriðið með Kim
Basinger er ákaflega
eftirminnilegt og
þegar Roman
Polanski skar
í nefið á Jack
Nicholson í
Chinatown.
Þá er
ákaflega
eftirminnilegt þegar
Robert Niro kælir
standarann á sér
með fullri fötu af
ísmolum í Raging Bull.
Uppáhalds leikstjóri:
Þeir Martin Scorsese,
Clint Eastwood, Roman
Polanski og Woody
Allen eru í miklu
uppáhaldi hjá
mér.
Mesta
hetja hvíta
tjaldsins:
James
Dean og Marlon Brando eru langmestu
töffararnir.
Versti skúrkurinn: Robert Niro í Cape
Fear var ansi vondur.
Hvaða persóna fer mest í taugarnar á
þér: Charlton Heston, formaður félags
byssueiganda í Bandaríkjunum.
Ef þú fengir að velja þér mynd,
leikstjóra og mótleikara, um hvað yrði
hún? Ég myndi leika aðalhlutverkið
í kvikmynd um ævi og störf Keith
Richard. Johnny Depp og Kate Moss
yrðu að sjálfsögðu í öðrum hlutverkum
auk allra hina Steinanna sem myndu
bregða sér í hin og þessi hlutverk.
KVIKMYNDANJÖRÐURINN RÚNAR JÚLÍUSSON TÓNLISTARMAÐUR
Charlton Heston fer í taugarnar á mér„Er, well, um, if you’re dropp-
ing by again, do pop in. Heh.
And thanks a lot for the gold
and frankincense, er, but don’t
worry too much about the
myrrh next time. All right?
Heh. Thank you. Good-bye.“
Móðir Brians þakkar vitringunum þremur kærlega
fyrir komuna þegar þeir ætluðu að vitja frelsarans í
fjárhúsinu í Life of Brian.