Tíminn - 16.04.1978, Qupperneq 7

Sunnudagur 16. april 1978
7
Útgefandi Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Eitstjórar:
Þórarinn Þórarinsson (ábm.), og Jón Helgason. Rit-
stjórnarfulitrúi: Jón Sigurösson. Augiýsingastjóri: Stein-
grfmur Gfslason. Ritstjórnarskrifstofur, framkvæmda-
stjórn og auglýsingar Siöumúla 15. Simi 86300.
Kvöldsimar blaöamanna: 86562, 86495. Eftir kl. 20.00: .
86387. Verö I lausasölu kr. 90.00 Askriftargjald kr. 1700 á
mánuöi. Blaöaprent h.f.
Fjársvika-
málin
Að undanförnu hefur orðið uppvist um óvenju-
lega mörg fjársvikamál, sum mjög stórfelld. Þá
hafa af hálfu saksóknara rikisins verið höfðuð
óvenjulega mörg mál vegna fjármálalegra af-
glapa. Við þessi mál hafa verið riðnir menn úr
flestum flokkum, en réttilega hefur þvi verið
sleppt i frásögnum blaðanna að bendla þá nokkuð
við umrædd afglöp. Flokkar verða ekki sakfelldir
fyrir það, þótt einstaklingar, sem einhvern tima
hafa verið i þeim, geri sig seka um afbrot, sem
ekki eru i minnstu tengslum við flokkinn.
Þessi hógværð blaðanna, einkum þó æsifrétta-
blaðanna, stingur ánægjulega i stúf við frétta-
mennsku þeirra og skrif fyrir fáum misserum. Þá
var reynt að tengja slik mál sem mest við Fram-
sóknarflokkinn. Þegar menn, sem siðar reyndust
saklausir, voru úrskurðaðir i gæzluvarðhald i
tengslum við svonefnt Geirfinnsmál, var hafin á
Framsóknarflokkinn einhver mesta ofsóknarher-
ferð, sem sögur fara af. Ástæðan var sú, að þeir
höfðu einu sinni verið leigjendur i húsnæði, sem
Framsóknarflokkurinn átti. Svo langt var gengið,
að þessari rógsherferð var fylgt eftir á Alþingi.
Næstum dag eftir dag var þessari herferð gegn
Framsóknarflokknum haldið uppi i æsifréttablöð-
unum, og reynt að gera þann mann, sem helzt stóð
fyrir henni, að eins konar þjóðhetju. Lengst var
gengið, þegar þvi var dróttað að Ólafi Jóhannes-
syni dómsmálaráðherra, að hann hefði á sinum
tima stöðvað rannsókn Geirfinnsmálsins, þegar
athuganir Hauks Guðmundssonar hafi tekið að
beinast að þeim mönnum, sem siðar voru sak-
lausir dregnir inn i Geirfinnsmálið sökum rangs
framburðar.
Þótt þessi áróður æsifréttablaðanna fengi nokk-
urn hljómgrunn um skeið, er það nú úr sögunni.
Það er almenningi ljóst, að tilgangur umræddra
blaða með þessum skrifum var allt annar en sá að
fá umrædd afbrotamál upplýst, heldur að reyna að
nota þau til áróðurs gegn pólitiskum andstæðing-
um. Þessi málflutningur hefur hlotið að verðleik-
um þann dóm almenningsálitsins, að æsifrétta-
blöðin telja sér hyggilegast að halda honum ekki
áfram, a.m.k. ekki á sama hátt og áður.
Sá stjórnmálaflokkur, Alþýðuflokkurinn, sem
helzt reyndi að gera sér mat úr þessum áróðri æsi-
fréttablaðanna, er einnig hættur þvi. Á tveimur
þingum reyndi hann að auglýsa sig sem sérstakan
andstæðing fjársvika og spillingar, og hóf umræð-
ur utan dagskrár og flutti tillögur þessu til árétt-
ingar. A þessú þingi hefur hvorki heyrzt hósti né
stuna frá Alþýðuflokknum varðandi þessi mál.
Forustumenn flokksins á þingi hafa gert sér ljóst,
að það hitti ekki siður Alþýðuflokkinn en aðra
flokka, ef reynt væri að eigna flokkunum afbrot,
sem einstakir menn, sem einhvern tima hafa til-
heyrt þeim, hafa gert sig seka um.
Fjársvikamálin sem hafa verið upplýst að
undanförnu, hafa sýnt ljóslega þörf á auknu að-
haldi og eftirliti i þessum efnum. Hvað sem liður
pólitiskum ágreiningi flokkanna, ætti hér að geta
verið verkefnið, sem þeir sameinuðust um, i stað
þess að bera hver annan brigzlum. Lýðræðinu er
fátt mikilvægara en að f jármálaspilling verði upp-
rætt, sem ella yrði færð á reikning þess.
Þ.Þ.
í
Joseph C. Harsch:
Bandaríkj amenn
að ræða við Kínverja
Síðar gætu Bússar gripið tækifærið
Frá fundi kinverska þingsins i vetur.
t Bandarikjunum er nú
verulega rætt um, hvort þau
eigi að leita aukins sam-
starfs viö Kina, enda þótt
það gæti leitt til erfiöari
sambúðar viö Sovétrikin.
Höfundur eftirfarandi
greinar er i hópi þeirra, sem
aöhyllast aukiö samstarf
viö Kinverja og túlkar hún
allvel sjónarmiö hans og
skoöanabræöra hans.
Ef vel á aö vera, þarf aö lesa
ýmsar fréttir, sem nýlega
hafa birzt, I samhengi.
— Myndir voru birtar af
kinverskum hermönnum aö
reyna vopn, sem þýzki herinn
notar.
— Frétt frá Moskvu sagöi
frá þvi, aö tilraunir til sam-
komulags viö Kinverja hafi
fariðiit um þúfur vegna ,,óað-
gengilegra grundvallarskil-
yrða Kinverja”. Liklegt er
talið að Kinverjar hafi krafist
þess, að Rússar fjarlægi heri
sina af norðurlandamærum
Kina áður en viðræður hæfust.
— Kinversk séndinefnd var
nýverið 1 Nýju-Delhi að endur-
nýja stjórnmálasamband
Kina og Indlands, en það rofn-
aði fyrir 15 árum vegna landa-
mærabardaga i' Himalaya-
fjöllum. Kinverjar náðu mest-
um hluta þess svæðis, sem
deilt var um, og hafa haldið
þvi siðan.
Þessar þrjár fréttir sýna
virka stefnu Kinverja bæði i
utanrikismálum og utanrikis-
þjónustu. Kinverjar hafa til
þessa verið önnum kafnir viö
að endurskipuleggja stjórn-
ina, eftir lát þeirra Mao Tse-
tungs og Sjú-En-læs. Það
reyndist ýmsum vandkvæðum
bundið, en er nú lokiö. Úrslit
hinna langvinnu innanlands-
átaka urðu fyrst ljós i byrjun
marz, er þau voru birt. á 5.
þingi kínverska kommúnista-
flokksins.
ÞEGAR opinberar yfir-
lýsingar höfðu veriö gefnar,
var ljóst að Hua Kuo-feng
verður áfram æðsti maður
þjóöarinnar út á við, og annast
opinberar skyldur, en Teng
Hsiao-ping sér um stefnu-
mótunina i skugga hans.
Baráttunni er lokið. Kinverjar
hafa fengið sina rikisstjórn.
Teng er i rauninni aöal-
maðurinn og sér um stefnu-
mótun, en kýs af gætni að
skipa annað sætiö. Þegar
þetta var opinbert gert hinn 5.
marz, sneru Kinverjar sér að
utanrikismálum á ný.
Þeirra fyrsta verk var
að senda flokk hermanna til að
kynna sér þýzk vopn; gera út
sendinefnd til Indlands til að
endurnýja stjórnmálasam-
band þjóðanna, og setja Sovét-
mönnum stólinn fyrir dyrnar.
Þetta eru vissulega töluverð
umsvif i utanrikismálum, ekki
sizt þegar tekið er tillit til hins
skamma valdaferils. Þau
Hua I heimsókn hjá verkamönnum.
sýna, að stjórnin telur sig
fasta i sessi heima fyrir, og
álitur stöðu sina i utanrikis-
málum góða. Hún mun krefj-
ast nýrra vopna, og er þegar
farin að kynna sér, hvernig
kaupin gerast á þeim mörk-
uðum. Ekkert kæmi Sovét-
stjórninni verr en að V-Þjóð-
verjar yrðu fyrir valinu.
Það er öldungis óvist hvort
Kinverjar munu kaupa vopn
af V-Þjóðverjum, en mynd-
irnar af kinversku her-
mönnunum, sem eru að hand-
fjalla þýzk stríöstól með
greinilegri aðdáun, er
viðvörun til Sovétmanna. Þeir
verða að slaka á kröfum
sinum, ef samkomulag um
eðlileg samskipti við Kinverja
á að nást.
Sendiför Kinverja til Ind-
lands fellur vel inn i heild-
armyndina. Meðan Indira
Gandhi sat viö stjórnvölinn,
voru kærleikar með Indlandi
og Sovétrikjunum. Segja
mátti, að rikin mynduðu hálf-
gerð öxulveldi. Indland var
n.k. framlenging á veldi
Sovétrikjanna, það er sjálf-
stætt á ný. Kinverjar vilja
eiga vinsamleg samskipti við
Indverja, með þvi skilyröi að
sjálfsögðu, að Indland veröi
framvegis óháð.
ÞESSAR aöfarir Kinverja
eru sannarlega með ráðum
gerðar. Foringjar „mið-
konungsrikisins” fara ekki á
fjörurnar við „skrælingjana”
— þvert á móti láta þeir
„skrælingjana” koma til sin,
og setja þeim skilyröin. Kin-
verjar munu reynast fúsir til
þess að taka upp „eðlilegt”
stjórnmálasamband við
Sovétmenn, en ekki fyrr en
þeir hafa fjarlægt hið mikla
herlið sem veriö hefur viö
landamærin siðan 1968 og 1969.
Hætti þeir að ógna Kina með
vopnavaldi, verðuc þeim
náðarsamlegast leyft að senda
fulltrúa sina til Peking til þess
að votta valdhöfunum
virðingu sina.
En þessi mynd er ekki
fullkomin, þvi stjórnirnar i
Peking og Washington hafa
ekki átt i neinum viðræðum.
Væri slikt ekki timabært?
Samband Bandarikja-
stjórnar við Kinverja er sem
stendur mun betra en sam-
band Kinverja við Sovét-
stjórnina. Bandariskur her er
nú hvergi nálægt landa-
mærum Kfna. Oðru máli
gegnir um Sovétrikin. Af þeim
stafar Kinverjum hætta.
Sovézki herinn við landamæri
Kina er hinn mesti happa-
dráttur fyrir Bandarikin og
bandalagsþjóöir þeirra.
Sovétstjórnin getur bægt
þessari vá frá dyrum Kinverja
hvenær sem er, og þegar þaö
gerist mun hún ekki eiga siður
innangengt i Peking en
Bandarikjastjórn. Þá nytu
Bandarikin ekki lenguf
þeirrar sérstöðu að vera i
áreitnislausri sambúð við
bæöi Kinverja og Rússa. Ég
tel þvi, að Bandarikjastjórn
eigi skilyröislaust að leggja
sem mesta áherzlu á viðræður
við Kinverja.
(H.Þ. þýddi)