Fréttablaðið - 10.12.2006, Qupperneq 1

69%
47,4%
44%
Fr
é
tt
a
b
la
›
i›
Fr
é
tt
a
b
la
›
i›
M
b
l.
M
b
l.
*Samkvæmt fjölmi›lakönnun Gallup í september 2006.
Fréttablaðið
styrkir stöðu sína
LESTUR MEÐAL 12-49 ÁRA
höfuðborgarsvæðið
B
la
ð
ið
B
la
ð
ið
20
10
0
50
40
30
80
70
60
www.postur.is
12.12.
Síðasti öruggi skiladagur
á jólapökkum
til Evrópu!
ÍS
L
E
N
S
K
A
/S
IA
.I
S
/I
S
P
3
45
81
1
2/
06
Stútfullt blað af at-
vinnuauglýsingum
Reyðarfjarðarmafían
breiðir úr sér
Muhammad Yunus,
hagfræðingur frá Bangladesh,
þiggur Friðarverðlaun Nóbels í
dag við hátíð-
lega athöfn í
Ósló. Yunus er
stofnandi Gram-
een-bankans
sem hjálpar
fólki úr fátækt
með lánveiting-
um.
Bankinn
veitir lán á
betri kjörum en
hefðbundnir bankar og krefst
ekki ábyrgðarmanna eða veðs.
Fólki er jafnframt treyst til
endurgreiðslu og skilar peningur-
inn sér til baka í 98 prósentum
tilvika. Fátækt fólk getur
fjármagnað atvinnustarfsemi á
þennan hátt.
„Fátækt er ógn við friðinn,“
sagði Yunus á blaðamannafundi í
gær. „Það eru skilaboð fyrir allan
heiminn.“
Fátækt er ógn
við heimsfrið
Brotalöm er á því
að tryggingaskyldu erlendra
starfsmanna sem koma hingað til
lands sé fullnægt og að þetta fólk
hafi sjúkratryggingar í lagi. Land-
spítala-háskólasjúkrahúsi, LSH,
er skylt að tryggja öllum sem
hingað koma neyðaraðstoð en ekki
er ljóst hvað nákvæmlega felst í
því.
Kostnaður LSH vegna rúmlega
tvö þúsund og tvö hundruð
ósjúkratryggðra einstaklinga nam
tæpum 188 milljónum króna í
fyrra, að sögn Sigrúnar Guðjóns-
dóttur deildarstjóra. Þetta gerir
rúmlega 84 þúsund krónur að með-
altali á hvern einstakling. Koma á
slysadeild er ódýrust og kostar 23
þúsund krónur. Dýrasta þjónustan
nemur þrjátíu milljónum króna.
Inni í þeirri upphæð er löng lega á
gjörgæsludeild og jafnvel endur-
hæfing. Sigrún segir að reikning-
ar séu alltaf gefnir út og innheimta
gangi sæmilega.
Jóhannes Pálmason, yfirlög-
fræðingur hjá LSH, segir þörf á
því að ræða stöðu ósjúkratryggðra
á Íslandi því að þetta sé vaxandi
vandamál, sérstaklega þegar
ósjúkratryggðir útlendingar frá
nýju aðildarríkjum ESB komi til
starfa hér, því tryggingakerfið í
löndum þeirra sé stundum lítt
þroskað. Ríkið hafi gríðarlega
mikil útgjöld af ákveðnum ein-
staklingum, jafnvel upp á tugi
milljóna króna, og ekki sé sjálf-
gefið að þessar upphæðir fáist
greiddar.
Jóhannes segir að Íslendingum
sé skylt að veita neyðarþjónustu,
jafnvel þó að einstaklingurinn sé
ekki tryggður og ekki borgunar-
maður fyrir reikningnum. Ekki sé
sjálfgefið að kostnaðurinn fáist
greiddur og þá lendi kostnaðurinn
á LSH eða íslenskum skattgreið-
endum.
Jóhannes segir að margir
vinnuveitendur standi sig vel í að
ganga eftir því að sjúkratrygging-
ar erlendra launamanna séu í lagi,
sérstaklega stóru verktakafyrir-
tækin, en nokkur brotalöm sé hjá
smærri verktakafyrirtækjum.
Nokkur dæmi þess hafa komið
upp.
Jóhannes telur að Útlendinga-
stofnun og Vinnumálastofnun
þurfi að sjá til þess að vinnuveit-
endur gangi úr skugga um að
erlendir launamenn hafi trygg-
ingaskírteini í lagi. Hann telur líka
æskilegt að skilgreina hvaða þjón-
ustu íslenska ríkinu sé skylt að
veita.
Kostnaður vegna ótryggðra
sjúklinga um 188 milljónir
Vandamál vegna ósjúkratryggðra erlendra launamanna fara vaxandi innan Landspítalans. Spítalanum er
skylt að veita neyðarþjónustu. Um 2.200 ósjúkratryggðir einstaklingar leituðu til spítalans í fyrra.
Samkomulag um loka-
uppgjör ríkis og kirkju vegna
prestssetra og kirkjujarða gerir
ráð fyrir að ríkið verði eigandi
Þingvallajarðarinnar.
Samkomulagið verður rætt á
Alþingi eftir áramót. Frumvarp
þess efnis er lagt fram af Birni
Bjarnasyni dóms- og kirkjumála-
ráðherra.
Að sögn Höskuldar Sveinsson-
ar, framkvæmdastjóra prests-
setrasjóðs, fær kirkjan nú til eign-
ar 85 prestssetur, þar af eru 42 á
kirkjujörðum en hin eru í byggð.
Þjóðkirkjunni verður nú frjálst að
selja þessi prestssetur eftir þörf-
um.
Ríkið fær hins vegar ýmiss
konar hjáleigur sem voru hluti
prestssetranna þegar samningur
um launagreiðslur til presta var
gerður árið 1907 en eru það ekki
lengur.
Athygli vekur að gömul deila
um eignarhald á Þingvallajörðinni
er til lykta leidd.
„Það var ágreiningur um Þing-
velli en með þessu samkomulagi
fær ríkið viðurkenndan eignarrétt
sinn,“ segir Höskuldur og útskýrir
að árið 1994 þegar prestssetur-
sjóður hafi tekið til starfa hafi
Þingvellir verið prestssetur. Fram
til þessa hefur þjóðkirkjan haldið
fram eignarrétti sínum á staðnum
en hefur nú gefið hann eftir að
kröfu ríkisins. Ríkið eignast einn-
ig Þingvallakirkju. „Á móti mun
ríkið annast búnað og viðhald
kirkjunnar og sjá presti fyrir
aðstöðu á staðnum í tengslum við
kirkjulegar athafnir,” segir
Höskuldur.
Árlegt viðbótarframlag ríkis-
sjóðs til þjóðkirkjunnar vegna
samkomulagsins er áætlað 35
milljónir króna.