Fréttablaðið - 17.11.2007, Blaðsíða 76

44 17. nóvember 2007 LAUGARDAGUR
menning@frettabladid.is
Hreinn Friðfinnsson myndlistarmaður er
handhafi heiðursverðlauna Myndstefs
árið 2007 sem forseti Íslands afhenti
við hátíðlega athöfn í Listasafni Íslands
í fyrradag. Heiðursverðlaun Myndstefs,
Myndhöfundasjóðs Íslands, nema
samtals einni milljón króna. Dómnefnd
skipuðu að þessu sinni Áslaug Thorlacius
myndlistarmaður, Björgólfur Guðmunds-
son, stjórnarformaður Landsbanka
Íslands, og Margrét Harðardóttir arkitekt.
Dómnefndin var einróma í afstöðu
sinni um að veita Hreini verðlaunin.
Í niðurstöðu dómnefndarinnar segir
meðal annars: „Verk Hreins eru hrífandi
og einföld, full af ljóðrænum vísunum
og heimspekilegum vangaveltum. Ásýnd
hlutanna skiptir ekki höfuðmáli heldur
andinn og hin tæra hugsun enda snúast verkin gjarnan um eitthvað
loftkennt og ósnertanlegt einsog ljósið, vindinn eða það sem ekki er.“
Hreinn Friðfinnsson á að baki langan og fjölbreyttan myndlistarferil.
Hann var einn stofnenda og meðlima
SÚM-hreyfingarinnar og á 8. áratugnum
vann hann undir áhrifum hugmynda-
listar, en hefur síðan unnið í fleiri miðla
með blandaðri tækni.
Auk Hreins voru eftirtaldir myndhöfund-
ar einnig tilnefndir til heiðursverðlauna
Myndstefs 2007: Halldór Baldursson
teiknari, Ilmur María Stefánsdóttir,
myndlistarmaður og leikmyndahöfund-
ur, Katrín Elvarsdóttir ljósmyndari, Ólöf
Nordal myndlistarmaður og Pálmar
Kristmundsson arkitekt.
Innan vébanda Myndstefs eru á fjór-
tánda hundrað manns í sex aðildarfé-
lögum, Sambandi íslenskra myndlist-
armanna, Ljósmyndarafélagi Íslands,
Félagi íslenskra teiknara, Félagi grafískra
teiknara, Arkitektafélagi Íslands og Félagi leikmynda- og búningahöf-
unda. Einnig eiga aðild að Myndstefi allmargir erfingjar að myndhöf-
undarétti. - vþ
Hreinn hlýtur heiðursverðlaun Myndstefs
Sýning
Um þessar mundir stendur yfir sýn-
ing á verkum Kolbrúnar Róberts-
dóttur myndlistarmanns á kaffi-
húsinu Energiu í Smáralind. Á
sýningunni má sjá olíumálverk og
myndverk unnin með blandaðri
tækni. Sýningin stendur út nóvem-
ber og er opin virka daga frá 10-20,
laugardaga frá 10-19 og sunnudaga
frá 12-19.
Fífilbrekkuhópurinn stend-
ur fyrir tónleikum í Salnum
í Kópavogi í dag kl. 17 og
tónleikum í Reykholtskirkju
í Borgarfirði á morgun
kl. 16. Tilefnið er 200 ára
fæðingarafmæli Jónasar
Hallgrímssonar.
Tónleikadagskrá Fífilbrekku-
hópsins samanstendur af 26
lögum Atla Heimis Sveinssonar
við ljóð Jónasar. Því má nærri
geta að tónlistarfólkið í hópnum
hafi staðið í ströngu undanfarið,
enda náðu hátíðarhöld vegna
afmælis þjóðskáldsins hámarki
sínu í gær.
„Við förum í gegnum líf Jónasar
með þessari dagskrá,“ segir
Sigurður Ingvi Snorrason klarin-
ettuleikari sem er meðlimur í
hópnum. „Við tengjum lögin ævi
skáldsins þannig að ljóð sem hann
orti um bernsku sína tilheyra
fyrsta hluta tónleikanna og svo
framvegis. Með hópnum kemur
fram sögumaður sem segir upp og
ofan af ljóðunum og lífshlaupinu
sem kemur fram í þeim og við
endum dagskrána með því að
flytja ljóð sem tengjast Danmerkur-
árum Jónasar.“
Auk Sigurðar skipa Fífilbrekku-
hópinn þau Sigrún Eðvaldsdóttir
fiðluleikari, Anna Guðný
Guðmunds dóttir píanóleikari,
Hávarður Tryggva son kontrabassa-
leikari, Eyjólfur Eyjólfsson tenór,
Hulda Björk Garðarsdóttir sópran
og Arnar Jónsson leikari sem
tekur að sér hlutverk sögumanns-
ins á tónleikunum nú um helgina.
Sigurður segir hópinn hafa komið
saman til þess að heiðra Jónas á
afmælisári hans. „Jónas óskaði
sjálfur eftir því á sínum tíma að
lög yrðu samin við ljóð sín. Lögin
sem Atli Heimir hefur samið eru í
gömlum stíl, ef svo má segja; það
er gott að raula þau og þau hafa
alla burði til að verða sígild söng-
lög. Það má því segja að með
flutningi þessarar tónlistar séum
við að reyna að láta draum Jónasar
um að ljóð hans lifi áfram í tónlist
rætast.“
Fífilbrekkuhópurinn hefur
mestmegnis leikið erlendis það
sem af er árinu. „Við höfum leikið
á nokkrum eftirminnilegum tón-
leikum. Það var sérstaklega gaman
að leika í Gimli í Manitoba á
Íslendingadaginn. Þar þekkti fólk
kvæði Jónasar vel og við erum
enn þá að fá kveðjur þaðan frá
fólki sem sá okkur koma fram. Við
héldum einnig tónleika í Sívala-
turninum í Kaupmannahöfn, á
slóðum Jónasar. Við lékum auk
þess í Berlín við góðar undirtektir
og förum síðar á árinu til London.
En ég upplifi það sem hálfgerða
uppskeruhátíð að halda þessa tón-
leika hér á Íslandi nú í kringum
sjálfan afmælisdag Jónasar, enda
sérlega ánægjulegt að leika þessa
fallegu tónlist fyrir Íslendinga,“
segir Sigurður að lokum.
vigdis@frettabladid.is
Ævi skáldsins í tali og tónum
VERÐLAUNAAFHENDING Edda Jónsdóttir tók við verðlaunun-
um fyrir hönd Hreins Friðfinnssonar. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
FÍFILBREKKUHÓPURINN Leikur tónlist Atla Heimis Sveinssonar við ljóð Jónasar
Hallgrímssonar.
Kvikmyndasafn Íslands sýnir í dag
kvikmyndina Einræðisherrann eftir
Charlie Chaplin frá árinu 1940, en
myndin þótti á sínum tíma djörf
vegna þeirrar gagnrýni sem hún
setti fram á ógnarstjórn Adolfs
Hitler.
Söguþráður myndarinnar er á þá
leið að í upphafi fyrri heimsstyrj-
aldarinnar bjargar óbreyttur her-
maður lífi hins virta flugkappa
Schultz. Á flótta undan óvininunum
missir hermaðurinn minnið og
endar á sjúkrahúsi. Hann dvelur
nokkur ár á sjúkrahúsinu en er síðan
útskrifaður og tekur til við að raka
menn og klippa í gyðingahverfinu.
En tímarnir hafa breyst í landinu
Tomania og einræðisherrann Aden-
oid Hynkel, sem er tvífari rakarans,
heldur landinu í heljargreipum og
er haldinn miklum fordómum gagn-
vart gyðingum. Dag nokkurn lendir
rakarinn í vandræðum og er dreginn
fyrir herforingja. Þar er kominn
enginn annar en flugkappinn Schultz
sem þyrmir lífi rakarans.
Síðar er Schultz fangelsaður fyrir
að vera of vinveittur gyðingum og
allir gyðingar sem ekki hefur tekist
að flýja eru settir í einangrunarbúðir.
Rakarinn og Schultz reyna að flýja
en lenda í höndum herliðs Tomaniu.
Rakarinn er tekinn í misgripum
fyrir Hynkel sjálfan og fær því
óvænt tækifæri til að ávarpa íbúa
landsins.
Þetta er fyrsta talmynd Chaplins
og með henni hverfur litli flakkar-
inn, hans þekktasta persóna, úr
myndum hans. Hér talar Chaplin í
fyrsta sinn og með ræðu sinni í
myndinni gerir hann gys að valda-
gösprurum eins og Adolf Hitler og
hans líkum.
Helstu leikarar myndarinnar eru
Charlie Chaplin, Paulette Goddard,
Reginald Gardiner og Jack Oakie.
Myndin er sýnd með íslenskum
texta.
Sýningin fer fram í Bæjarbíói,
Strandgötu 6, Hafnarfirði og hefst
kl. 16. Miðaverð er 500 kr. - vþ
Einræðisherra
í Hafnarfirði
EINRÆÐISHERRANN Fyrsta talmynd
Charlie Chaplin.
Írönsk yfirvöld eru ekki kunn fyrir
umburðarlyndi gagnvart bók-
menntum eða öðrum listgreinum
sem innihalda kynferðislegar til-
vísanir. Því kann það að koma á
óvart að bók eftir Nóbelsverðlauna-
höfundinn Gabriel Garcia Marquez
sem í íslenskri þýðingu kallast
Minning um döpru hórurnar mínar
fékkst útgefin þar í landi.
Reyndar má þakka útsjónarsemi
íranskra útgefenda fyrir þennan
ólíklega atburð, en þeir höfðu rænu
á að milda titil bókarinnar þannig
að hann útlagðist Minning um
döpru elskurnar mínar. Með þessu
lúmska bragði tókst þeim að koma
bókinni hjá ritskoðendum íranska
ríkisins.
Íhaldssamir íranskir fjölmiðlar
drógu síðar athygli yfirvalda að
réttum titli bókarinnar og sögu-
þræði hennar, en hún fjallar um nír-
æðan mann sem verður ástfanginn
af barnungri vændiskonu. Íranska
menningarmálaráðuneytið brást
skjótt við og dró til baka leyfi fyrir
útgáfu bókarinnar. Fyrsta prentun
bókarinnar, 5.000 eintök, náði þó í
bókabúðir áður en af banninu varð
og seldist upp á örfáum vikum enda
er Marquez einn vinsælasti erlendi
rithöfundurinn í Íran.
Mohammad Hossein Saffar-
Harandi, menningamálaráðherra
Írans, sagði bókina hafa verið
bannaða sökum siðlauss innihalds
og fullvissaði þjóð sína um að
starfs maðurinn sem bar ábyrgð á
því að bókin var gefin út hefði
verið rekinn.
Yfirvöld í Íran hafa undanfarið
hert tökin á þarlendu menningarlífi
með þeim afleiðingum að margar
bækur sem á árum áður voru leyfð-
ar hafa verið bannaðar. Þar á meðal
eru mörg þekktustu verk Marquez
og annarra virtra höfunda. - vþ
Daprar hórur í Íran
GABRIEL GARCIA MARQUEZ Bækur hans
eru bæði vinsælar og bannaðar í Íran.