Fréttablaðið - 13.01.2008, Qupperneq 6

6 13. janúar 2008 SUNNUDAGUR
GÓÐAN
DAGINN!
SJÁVARÚTVEGUR „Við sáum hvað
niðurskurður í einni fisktegund
olli miklum óróleika í samfélaginu
og það má spyrja sig hvaða við-
brögð það vekti ef bylting kvóta-
kerfisins væri boðuð“, segir Einar
K. Guðfinnsson sjávarútvegsráð-
herra. Einar telur að bylting kvóta-
kerfisins sé óraunhæf hugmynd
sem hefði mikla röskun í för með
sér. Sérfræðingar í lög- og hag-
fræði taka undir sjónarmið ráð-
herra.
Mannréttindanefnd SÞ hefur
úrskurðað að íslenskum stjórn-
völdum beri að endurskoða kvóta-
kerfið og greiða tveimur sjómönn-
um bætur fyrir að hafa ekki fengið
úthlutað kvóta.
Einar segir að vissulega sé hægt
að gjörbylta kvótakerfinu. „En
það hefði fullkomna röskun í för
með sér. Allar atvinnugreinar
þurfa á stöðugleika að halda og
hugmyndir um að gjörbylta rekstr-
arumhverfi undirstöðuatvinnu-
vegs þjóðarinnar eru óraunhæfar.
Það dettur engum í hug að bolla-
leggja kollsteypur í rekstrarum-
hverfi annarra atvinnugreina og
það er undarlegt að þetta sé alltaf
rætt í tengslum við sjávarútveg-
inn.“
Helgi Áss Grétarsson, sérfræð-
ingur við lagadeild Háskóla
Íslands, segir marga lagalega
tálma í veginum ef bylta á kvóta-
kerfinu. „Kerfið hefur byggt á
þeirri forsendu að heildarafla er
skipt á milli aðila og kvóti sé fram-
seljanlegur. Það þýðir að þeir sem
hafa keypt sig inn í greinina eða
hafa átt viðskipti með kvóta á
grundvelli þessa lagaskipulags
eiga eignarrétt.“ Helgi segir að
meginþorri kvótans hafi skipt um
hendur og ríkið yrði að leggja í
gríðarlegan kostnað ef kaupa ætti
þær til baka. „Fara verður varlega
í að skerða réttindi þessara aðila
og það gengur ekki held ég. Það
eru hins vegar skiptar skoðanir á
því hversu mikla vernd þessi rétt-
indi njóta.“
Ragnar Árnason, prófessor í
hagfræði við Háskóla Íslands,
segir kvótakerfið að sínu mati
vera forsendu mikillar hag-
kvæmni í íslenskum sjávarútvegi.
„Ef við afnemum kvótakerfið
munum við tapa tugum milljarða á
hverju ári en einnig yrðu marg-
földunaráhrif í gegnum allt hag-
kerfið.“ Ragnar segir að sérfræð-
ingar fjármálafyrirtækja telji að
ein forsendan fyrir vexti fjár-
málakerfisins og útrás íslenskra
fyrirtækja sé auðurinn sem felst í
kvótanum. „Ef sá auður verður
skertur verður samsvarandi sam-
dráttur í fjármálageiranum og
hagkerfinu öllu. Þeir sem vilja
afnema kerfið eða kollsteypa því
hljóta að vera í efnahagslegum
sjálfsmorðshugleiðingum.“
svavar@frettabladid.is
Óraunhæf hugmynd
að bylta kvótakerfinu
Sjávarútvegsráðherra telur að bylting kvótakerfisins hefði mikla röskun í för
með sér og telur hugmyndina óraunhæfa. Hagfræðingur telur að slík aðgerð
yrði „efnahagslegt sjálfsmorð“. Lagalega eru mörg ljón í veginum.
LÖNDUN Nær allar aflaheimildir sem var úthlutað í upphafi hafa skipt um hendur.
FRÉTTABLAÐIÐ/HARI
EINAR K. GUÐFINNSSON HELGI ÁSS GRÉTARSSONRAGNAR ÁRNASON
SJÁVARÚTVEGUR Kristinn H. Gunn-
arsson, þingmaður Frjálslynda
flokksins, segir á heimasíðu sinni
að Mannréttindanefnd Sameinuðu
þjóðanna hafði komist að þeirri
niðurstöðu „að sjálf kvótaúthlut-
unin, grundvöllur kerfisins, fæli í
sér mismunun sem gengi gegn 26.
grein mannréttindasáttmálans og
færi gegn ákvæði 1. greinar lag-
anna um stjórn fiskveiða um
þjóðareign á nytjastofnunum.“
Hann telur að álit nefndarinnar
muni hafa áhrif fyrir íslenskum
dómstólum.Kristinn segir SÞ hafa
„gengið í lið með íslensku þjóð-
inni“ og séu „búnar að gefa kvóta-
kerfinu rauða spjaldið“. - shá
Kristinn H. Gunnnarsson:
Kvótakerfið fær
rauða spjaldið
SJÁVARÚTVEGUR Þingmenn Vinstri
grænna ítreka kröfu um heildar-
endurskoðun á stjórn fiskveiða og
fagna niðurstöðu Mannréttinda-
nefndar SÞ um að „grunnforsend-
ur sem íslenska kvótakerfið bygg-
ir á standist ekki.“
VG segir í ályktun, að ekki þurfi
að fara mörgum orðum um að
markmið núverandi laga um
stjórn fiskveiða hafi ekki náðst og
reyndar hafi lögin aldrei verið
fjær markmiðum sínum en ein-
mitt nú.
Atli Gíslason, þingmaður VG,
segir að markmið núgildandi laga
um stjórn fiskveiða hafi verið að
vernda fiskistofnana og stuðla að
hagkvæmri nýt-
ingu þeirra. Lögin
hafi átt að treysta
atvinnu og efla
byggð í landinu.
Þingmenn VG
lögðu í fyrra fram
frumvarp til laga
þess efnis að þegar
í stað yrði hafin
heildarendurskoð-
un á lögum um stjórn fiskveiða og
að ný heildarlög tækju gildi 1.
september 2010. „Þar er um
algjöra umpólun að ræða á kerf-
inu“, segir Atli. Hann segir að
kvótakerfið hafi leitt til óeðlilegs
eignarhalds. - shá
Þingmenn Vinstri grænna ítreka kröfu um heildarendurskoðun á stjórn fiskveiða:
Markmið laganna ekki náðst
Í HÖFN Vinstrihreyfingin hefur hvatt til
þess að vistvænar veiðar verði stundað-
ar í meiri mæli. Það kemur skýrt fram
í frumvarpi um breytingar á lögum um
stjórn fiskveiða.
ATLI GÍSLASON
DANMÖRK Danska stjórnin hefur
boðað að hún vilji láta fara fram
þjóðaratkvæðagreiðslu um afnám
fyrirvara þeirra við vissum þátt-
um samstarfsins innan Evrópu-
sambandsins, sem Danir hafa
haft frá því árið 1993.
Samkvæmt nýrri Gallup-könn-
un styður nú fullur helmingur
Dana aðild að myntbandalagi ESB.
Önnur nýleg skoðanakönnun sýnir
þó að af þeim þremur ESB-fyrir-
vörum Dana sem enn eru í gildi sé
afstaðan til evrunnar einna nei-
kvæðust.
Í könnun sem Catinét Research
gerði fyrir Ritzau segjast 42,5 pró-
sent myndu hafna evru-aðild en
43,5 prósent styðja hana. Í Gallup-
könnuninni segjast 50 prósent
vilja evru en 42 prósent ekki.
Þegar spurt er í Catinét-könnun-
inni hvernig fólk myndi kjósa um
alla fyrirvarana í einu segjast 40,4
prósent myndu hafna afnámi
þeirra en 37,8 prósent samþykkja.
Í Gallupkönnuninni segjast 60 pró-
sent vilja að kosið verði um hverja
undanþágu fyrir sig.
Í báðum könnunum segist
afgerandi meirihluti myndu sam-
þykkja afnám fyrirvara við þátt-
töku Dana í sameiginlegri örygg-
is- og varnarmálastefnu ESB. - aa
Fyrirvarar Dana við samstarfi innan Evrópusambandsins:
Helmingur Dana vill evruna
FOGH TIL ESB-FORSETA? Franski
Evrópumálaráðherrann segir Anders
Fogh Rasmussen - hér ásamt Per Stig
Möller utanríkisráðherra - vera gott efni
í væntanlegt nýtt embætti forseta leið-
togaráðs ESB. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
KJÖRKASSINN
Viltu að kvótakerfið verði
endurskoðað?
JÁ 91%
NEI 9%
SPURNING DAGSINS Í DAG
Telur þú að stjórnvöld þurfi
að breyta vinnulagi við skipan
dómara?
Segðu skoðun þína á vísir.is