Fréttablaðið - 22.03.2008, Blaðsíða 15

LAUGARDAGUR 22. mars 2008 17
SEND IÐ OKK UR LÍNU
Við hvetj um les end ur til að senda
okk ur línu og leggja orð í belg um
mál efni líð andi stund ar. Grein ar
og bréf skulu vera stutt og gagn-
orð. Ein göngu er tek ið á móti efni
sem sent er frá Skoð ana síð unni
á vis ir.is. Þar eru nán ari leið bein-
ing ar. Rit stjórn ákveð ur hvort efni
birt ist í Frétta blað inu eða Vísi eða
í báð um miðl un um að hluta eða
í heild. Áskil inn er rétt ur til leið rétt-
inga og til að stytta efni.
BRÉF TIL BLAÐSINS
UMRÆÐAN
Fídel Kastró
Fídel hefur ákveðið að gefa frá sér hásæti
sitt á Kúbu eftir 49 ára
feril. Búist er við að
bróðir hans Raúl taki við
völdum hans fyrst um
sinn, uns samstaða næst
um nýjan leiðtoga til
framtíðar. Fyrst þá mun
framtíð Kúbu verða
mótuð.
Fídel hefur alltaf verið klókur
stjórnmálaleiðtogi. Hann veit að
tími hans er kominn. Í stað þess
að bíða þess að geispa golunni og
láta framtíð eyjunnar í óþekktar
hendur, kýs hann að standa upp,
láta viðráðanlegan litla bróður
sinn taka við og eiga þátt í að
velja framtíðarleiðtogann og
móta framtíðina áfram. Sam-
bærilegur atburður varð á
Íslandi þegar Davíð dró sig í hlé
vegna veikinda en færði sig yfir
í Seðlabankann en hætti ekki að
fullu.
Fídel ekki kommúnisti
Nú hafa ýmsir pennar hægri
manna, síðast Hannes sjálfur
Hólmsteinn frjálshyggjupáfi,
mokað skít á Kastró. Þeir eiga
allir eitt sameiginlegt: Þeir skilja
ekki forn og ný völd Kastrós.
Vissulega ríkti einræði og mið-
stýring undir stjórnarháttum
Fídels. Þótt Fídel hafi boðað
nýjan sósíalisma, eins konar
rómanskan-amerískan sósíal-
isma, sem átti að breiðast um
alla Rómönsku-Ameríku en mis-
tókst, aðallega fyrir íhlutun CIA
og bandarískra stjórnvalda, var
Kastró ekki fyrst og fremst
kommúnískur leiðtogi.
Eftir viðskiptabann Banda-
ríkjamanna 1960 hrakti Kennedy
forseti Kúbumenn í fang Sovét-
manna. Því miður var það eina
leiðin svo þjóðin kæmist lífs af.
Um þá leið Fídels tókust
menn mjög á um í for-
ystuliði valdhafa á
Kúbu. Að venju varð
stefna Fídels ofan á.
Fídel var ekki kommún-
istaleiðtogi þótt hann
væri sósíalisti sem
hrakti spillta strengja-
brúðustjórn Bandaríkja-
manna frá völdum.
Flestallir Kúbumenn
fögnuðu falli Batista.
Fídel var miklu heldur
gamaldags El Caudillo; héraðs-
foringi sem gerir uppreisn gegn
ríkjandi valdhafa (-höfum) –
einkum útlenskum – sem hafa
sýnt alþýðunni yfirgang og misk-
unnarleysi. Dæmin um Caudillos
í Rómönsku-Ameríku eru mörg;
Sancho Panza, Zapata í Mexíkó ,
Juan F. Quiraga og Juan Manuel
de Rosas í Argentínu. Í Paragvæ
má nefna José Gaspar Rodric
de Francia. Þá má bæta við
Gabriel García Morena í Ekvad-
or og Rafael Truillo í Dóminíska
lýðveldinu. Allt voru þetta 19.
aldar menn. Kastró var hins
vegar uppi á 20. öld. Hann tók
upp hefð sem hvergi var
gleymd.
Kúbverjar elskuðu Fídel
El Caudillo er einn af alþýðunni,
eins konar föðurímynd, fyrst og
fremst þjóðernissinnaður alþýðu-
foringi en pólitískur leiðtogi. Það
var engin tilviljun að Fídel kaus að
skarta herbúningi sínum og
grænni húfu mest alla ævina.
Hann púaði líka kúbanska vindla
og sýndi þar með samstöðu með
hinum kúbverska alþýðumanni. El
Caudillo er yfirleitt dáður og elsk-
aður leiðtogi. Það var Fídel. Kúb-
verjar elskuðu og dáðu Fídel.
Hann var faðir þjóðarinnar. Um
leið bar hann neikvæðar hliðar El
Caudillo: Einræðisherra og spillt-
ur á margan hátt. Hann uppfyllti
formúlu fyrir El Caudillo á allan
hátt. Los Caudillos fyrri tíma voru
yfirleitt stjórnleysingjar sem
hugsuðu um eigin hag. Fídel var
hugsjónamaður sem bar hag þjóð-
ar sinnar fyrir brjósti. Hann var
ekki stjórnleysingi heldur hneigð-
ist til sósíalisma. Og hann var elsk-
aður af þjóð sinni sem faðir Kúbu.
Ég var á Kúbu fyrir rúmum
tveimur árum og talaði við marga
Kúbverja. Nær allir voru ósáttir
við kerfið og hlutskipti sitt á eyj-
unni. En allir sem einn elskuðu
þeir Fídel. „Hann barðist með
okkur, hann henti Batista og Amer-
íkönunum út. Hann gaf okkur
þjóðarstolt og sjálfstæði.“ Þegar
ég spurði fólkið hvað tæki við eftir
dauða Fídels var svarið: „Fidel
vincerá!“ – „Fídel mun lifa!“ Dauði
foringjans var óhugsandi. Þetta
skilja íslenskir frjálshyggjumenn
ekki. Fullir af Ameríkuást og
kaldastríðsgalli hrækja þeir á
eftir Fídel Kastró sem nú gengur
frá valdastól sínum. En þeir átta
sig ekki á því, að með því að
hrækja á eftir El Caudillo, hrækja
þeir á kúbönsku þjóðina.
Höfundur er rithöfundur.
El Caudillo stígur niður
INGÓLFUR
MARGEIRSSON
Álft segir skilið við hjólabát
Reynir Vilhjálmsson eðlisfræðingur
skrifar:
Íslendingar eru slakir í landafræði.
Meira að segja Fréttablaðið er þar
engin undantekning. Hinn 19. mars
er grein um svarta svaninn Petru sem
hefur fengið sér annan elskhuga í
staðinn fyrir hjólabátinn sem hún hefur
verið með síðustu tvö árin. Gallinn
við fréttina er að þessi saga átti sér
ekki stað í Berlín, eins og sagt er í
blaðinu, heldur í Münster í Westfalen.
Heimaborg mín, Münster, er falleg borg
vestast í Þýskalandi, nálægt landamær-
um Hollands. Íbúar í Münster eru álíka
margir og á Íslandi öllu og borgin stærir
sig af þriðja stærsta háskóla Þýskalands
og af stórum dýragarði þar sem gestir
geta gengið um allan garðinn undir
þaki svo að þeir blotna ekki í regni.
Þetta er mikilvægt því að í Münster
rignir næstum jafn oft og í Reykjavík.
Ástarsagan um svaninn og hjólabátinn
fór um allan heim fyrir tveim árum.
Fyrst héldu menn reyndar að svanurinn
væri karl og nefndu hann Pétur. Þegar
hið rétta kyn kom á daginn var nafninu
breytt og þá þurfti báturinn náttúrlega
að skipta um kyn líka. Ég er ekki frá því
að margir hafi orðið fyrir vonbrigðum
við þessa breytingu. Forstöðumaður
dýragarðsins er afbragðs fagmaður en
líka klókur í markaðssetningu. Sagan
um svaninn Petru er ekki bara hugljúf
heldur hefur hún fjölgað gestum
dýragarðsins umtalsvert. Hvernig væri
að við Reykvíkingar færum á stúfana og
fyndum einhverja undurfagra sögu um
fuglalífið á Reykjavíkurtjörn?