Fréttablaðið - 10.04.2008, Blaðsíða 49

FIMMTUDAGUR 10. apríl 2008 33
BRÉF TIL BLAÐSINS
UMRÆÐAN
Menntamál
Nú nýlega var lagt fram frumvarp til
laga um opinbera háskóla
frá menntamálaráðu-
neytinu. Meginmarkmið
frumvarpsins er að „ein-
falda þau lagaskilyrði
sem gilda um starfsemi
háskóla með það fyrir
augum að veita háskól-
um sem mest sjálfstæði í innri
málefnum“. Við nánari athugun á
frumvarpinu er ljóst að um er að
ræða mun víðara og áhrifameira
frumvarp en lýsing þess gefur til
kynna. Vaka, félag lýðræðissinn-
aðra stúdenta, setti af stað starfs-
hóp um frumvarpið og setur nú
fram sitt álit.
Í fyrsta lagi er litið til 6. greinar
frumvarpsins, en þar er lagt til að
fækka fulltrúum innan háskóla-
ráðs Háskóla Íslands. Í háskóla-
ráði sátu fyrir tíu fulltrúar, þar af
sex frá kennurum (meðtalinn rekt-
or), tveir frá nemendum og tveir
sem skipaðir voru af menntamála-
ráðherra. Samkvæmt nýja fyrir-
komulaginu er gert ráð fyrir að
fulltrúum fækki niður í sjö full-
trúa – á kostnað fulltrúa nemenda
og kennara. Með nýja fyrirkomu-
laginu verða tveir fulltrúar frá
kennurum (rektor meðtal-
inn), einn fulltrúi frá nem-
endum, tveir frá mennta-
málaráðuneytinu og tveir
sem verða skipaðir af frá-
farandi háskólaráði. Full-
trúum innan ráðsins mun
því fækka á sama tíma og
nemendum Háskólans
fjölgar um 3.000 manns
með sameiningu Kenn-
araháskóla Íslands.
Í öðru lagi mun frum-
varpið breyta setutíma
fulltrúa innan háskólaráðs úr
tveimur árum yfir í þrjú. Þetta
skapar mikið vandamál fyrir nem-
endur innan Háskólans. Í flestum
greinum er BA- og BS-nám skil-
greint sem þriggja ára nám. Af
þeim sökum er ljóst að einungis
nemendur sem stefna á lengra
nám eiga möguleika á að sitja sem
fulltrúi nemenda á háskólaráðs-
fundum.
Í þriðja lagi má reikna með því
að frumvarpið opni möguleika
Háskólans á að taka upp skóla-
gjöld, þrátt fyrir að allir fulltrúar
stjórnmálaflokkanna hafi sagt að
ekki yrði stefnt að upptöku skóla-
gjalda í síðustu kosningum. Í 24.
gr. frumvarpsins kemur fram að
Háskólanum sé heimilt að afla sér
tekna til viðbótar við framlög með
ýmsum hætti. Þar má helst nefna
skrásetningargjöldum sem geti
verið allt að 45.000 kr. á ársgrund-
velli. Í sömu grein kemur þó fram
skýr heimild um að háskólaráð
geti gert tillögu til ráðherra um
breytingar á hámarksfjárhæð
skrásetningargjalda. Skrásetning-
argjöld við Háskólann eru ekkert
annað en skólagjöld, enda augljóst
að í nútímavæddu samfélagi kost-
ar þjónustan við skráningu nem-
anda ekki 45.000 krónur.
Í fjórða lagi er óljóst hvernig
útfærsla á frumvarpinu fer fram.
Síðastliðinn febrúar voru haldnar
kosningar til Stúdentaráðs og voru
þar tveir fulltrúar sem voru kosn-
ir af hálfu nemenda til tveggja
ára. Ef frumvarpið verður sam-
þykkt er ljóst að staða háskóla-
ráðsfulltrúa er önnur en áður var.
Slíkt gæti kallað á nýjar kosningar
um embættið. Í kjölfar frumvarps-
ins þarf einnig að endurskoða lög
Stúdentaráðs innan Háskólans en
fulltrúar háskólaráðs hafa báðir
seturétt í Stúdentaráði.
Til að tryggja hagsmuni allra
aðila innan Háskólans er mikil-
vægt að veikja ekki stöðu stúd-
enta í ákvarðanatöku. Eftir nána
athugun á frumvarpinu óskar
Vaka því eftir eftirfarandi breyt-
ingum:
1. Fjöldi fulltrúa nemenda innan
háskólaráðs haldist tveir.
2. Fulltrúar skulu áfram kjörnir
til tveggja ára en ekki þriggja.
3. Nánar sé skýrt frá því hvern-
ig útfærsla laganna fari fram. Með
sérstakri áherslu á háskólaráðs-
fulltrúa.
4. Fallið sé frá þeirri tillögu að
háskólaráð geti hækkað skráning-
argjöld.
Höfundur er oddviti Vöku, félags
lýðræðissinnaðra stúdenta.
Háskólafrumvarp verði endurskoðað
Hlutlaus vísindi?
Jón Þór Ólafsson skrifar um lofts-
lagsmál:
Þegar einhver afstaða, vísindaleg
eður ei, hefur mikla pólitíska hags-
muni að baki sér er hollt að spyrja
sig hvort afstaðan og rökin á bak
við hana séu algerlega hlutlaus, eða
hvort þau séu keyrð áfram af hlut-
drægum pólitískum hagsmunum.
Fyrir nokkrum áratugum átti sér stað
kólnunartímabil á jörðinni og, eins
og margir muna, talaði vísindasam-
félagið um hugsanlegt upphaf nýrrar
ísaldar. Vísindamenn sem á þeim
tíma töluðu um möguleika á hitnun
jarðar var ýtt út í kuldann.
Þessir vísindamenn héldu samt
áfram að gagnrýna viðtekinn
„sannleika“ þess dags um nýja ísöld
og rökhyggja hinnar vísindalegu
aðferðar fór að kæla niður tilfinn-
ingahita hræðsluraddanna. Þessum
mönnum getum við þakkað að í dag
sjáum við möguleika á hitnun jarðar
vegna útblásturs manna á gróður-
húsalofttegundum. Þetta er hinn nýi
„sannleikur“.
Kenningin um að hitnun jarðar sé
af mannavöldum kveikir eðlilega
mikinn tilfinningahita og hana ber
að taka alvarlega, því ef rétt reynist
gætum við orsakað gríðarlegar ham-
farir, en í dag eru vísindamenn sem
segja að gögnin styðji ekki þá kenn-
ingu, og þeim er ýtt út í kuldann.
Það er gott að vera inni í hitanum
með öllum hinum, en verum ekki
hrædd að hlusta á vísindamenn sem
ýtt hefur verið út í kuldann fyrir að
fylgja hinni vísindalegu aðferð og
gagnrýna hinn viðtekna „sannleika“.
Íþróttakonum mismunað
Darri Freyr Atlason, 13 ára Vestur-
bæingur, skrifar:
Ég hef verið að velta fyrir mér
hversu mikið konum er mismunað
þegar til íþróttaútsendinga kemur.
Á meðan við fáum að horfa á alls
kyns íþróttaviðburði hjá körlum og
dagskrám er breytt hægri vinstri til
að koma fyrir beinum útsending-
um frá karlaíþróttaviðburðum fá
áhorfendur ekki einu sinni að sjá
úrslitaleik í Iceland Express-deild
kvenna í körfubolta. Þessu bréfi er
aðallega beint að forsvarsmönnum
Stöðvar 2 sport vegna þess að ég
hef ekki tekið eftir einum einasta
kvennaíþróttaviðburði í útsendingu
á Stöð 2 sport. Mér finnst ríkissjón-
varpið standa sig heldur betur en þó
ekki nægilega vel. Á meðan Alþingi
og stéttarfélögin ásamt auðvitað
femínistunum ræða og gagnrýna
„kúgun“ kvenmannsins fram og
aftur er konum algjörlega mismunað
þegar kemur að útsendingum frá
íþróttaviðburðum.
KRISTJÁN FREYR
KRISTJÁNSSON