Fréttablaðið - 13.08.2008, Blaðsíða 29
5
H A U S
MARKAÐURINN MIÐVIKUDAGUR 13. ÁGÚST 2008
F R É T T A S K Ý R I N G
ir muni fara frá því að vera nei-
kvæðir á síðasta fjórðungi í að
vera himinháir á síðasta fjórð-
ungi þessa árs og fyrsta fjórð-
ungi þess næsta.
Hún bendir á að það er mjög
mikilvægt við núverandi að-
stæður að vera með viðbúnað
til að bregðast við frekari áföll-
um. „Bankar eru að efla lausa-
fjárstöðu sína með því að útbúa
pakka úr lánasöfnum sínum sem
hægt er að selja eða leggja fram
í endurhverfum viðskiptum við
seðlabanka. Mikilvægt er að
hafa þessa pakka til taks hvort
sem þeir eru nýttir strax eða
ekki,“ segir hún.
Spurð um áhrif uppgjöranna á
stöðu bankanna segir Edda Rós
að uppgjörin hafi að mestu verið
í takt við væntingar og þáttur í
að sýna að bankarnir séu traustir
en opni ekki neinar dyr að ódýrri
fjármögnun. „Fjármálamarkaðir
hafa hvorki opnast fyrir íslenska
banka né aðra. Það er varla hægt
að leggja næga áherslu á að um
alþjóðlegt vandamál er að ræða.
Það er mikilvægt að átta sig á
því að allir bankar heims eru að
sækja í seðlabankana af mikl-
um krafti. Þetta er ekkert sér-
íslenskt fyrirbrigði,“ segir Edda
Rós.
„Það er búið að hrekja dóms-
dagspár um hrun íslenskra
banka og menn eru farnir að
horfa meira til gæða eignasafns-
ins og er umræðan því á mun
málefnalegri nótum“ segir Har-
aldur Yngvi Pétursson hjá grein-
ingu Kaupþings.
Haraldur segir að bankarnir
verði að halda áfram að treysta
grunnstoðirnar í rekstrinum
og sækja sér fjármögnun með
öðrum hætti en heildsölufjár-
mögnun.
„Það verður pressa á þóknana-
tekjur en þær hafa haldist uppi
undanfarið m.a. vegna meiri við-
skipta með skuldabréf en áður, en
líklegt er að arðbærum þóknana-
tengdum verkefnum muni fækka
nokkuð. Vaxtatekjur munu drag-
ast saman þar sem draga mun úr
verðbólgu á Íslandi en ekki er
ljóst hvort grunnvaxtamunurinn
muni dragast saman,“segir Har-
aldur. Hann telur stöðu bankanna
ágæta og að grunnrekstur skili
ásættanlegri afkomu.
Í meðfylgjandi töflu er leitast
við að meta undirliggjandi rekst-
ur bankanna ef litið er framhjá
utanaðkomandi þáttum sem til-
heyra ekki grunnrekstri bankana.
Vaxtatekjur eru leiðréttar fyrir
fjármagnskostnaði af gjaldeyris-
og hlutabréfaeign. Reiknaður er
tíu prósent fjármagnskostnaður
af meðalstöðu hlutabréfaeignar
og tíu prósenta fórnarkostnaður
af meðalstöðu hreinnar eignar
í erlendri mynt. Í raun er um
að ræða fórnarkostnað þess að
halda hlutabréfa- og gjaldeyris-
stöðunni sem er bætt við vaxta-
tekjur.
Auk þess eru óreglulegir
liðir eins og fjárfestingatekjur
(stundum kallað gengismunur)
tekinn út og aðrar rekstrartekjur
sem koma grunnrekstri bank-
anna ekki við. Með þessu móti
er reynt að sýna fram á arðsem-
ina ef bankarnir væru ekki með
hlutabréfastöður eða gjaldeyris-
varnir.
Ef gjaldeyris- og hlutabréfa-
stöður eru leiðréttar þá er útkom-
an sú að hagnaður af grunnrekstri
fyrir skatt er 13,6 milljarðar hjá
Glitni í stað 7,7 milljarða en ef
einnig er tekið tillit til áhrifa
af verðbóta sem eykur vaxta-
tekjur umtalsvert á fjórðungnum
lækkar hagnaðurinn sem því
nemur og er 7,159 milljarður.
Mesta breytingin er hjá Lands-
bankanum en þar er hagnaðurinn
11,5 milljarðar króna í stað 12,76
milljarða samkvæmt uppgjöri.
Ef einnig er tekið tillit til verð-
bóta þá er hagnaðurinn 6,2 millj-
arðar. Hagnaður Kaupþings rúm-
lega tvöfaldast miðað við þetta.
Arðsemi eiginfjár breytist einn-
ig umtalsvert og er nú tæp 25
prósent.
Arðsemi eiginfjár helst nokkuð
stöðug við þessar breytingar
hjá Landsbankanum en arðsem-
in vex hins vegar umtalsvert
hjá Kaupþingi og Glitni. Leiðrétt
arðsemi er frá tæpum 25 pró-
sentum í 28 prósent hjá bönk-
unum þremur. Mesta breyting-
in er hjá Landsbankanum, sem
skýrist af mestu leyti vegna
mismunandi uppgjörsaðferðar
Landsbankans miðað við Glitni
og Kaupþing.
tölur í milljónum kr. Glitnir Landsbankinn Kaupþing
2F 2008 1F 2008 1H 2008 2F 2008 1F 2008 1H 2008 2F 2008 1F 2008 1H 2008
Vaxtatekjur 23.680 17.882 41.562 27.393 20.236 47.629 43.271 36.067 79.338
Þóknunartekjur 9.257 10.604 19.861 10.890 10.903 21.793 14.258 10.948 25.206
Hreinar rekstrartekjur 32.937 28.486 61.423 38.283 31.139 69.422 57.529 47.015 104.544
Kostnaður -14.786 -13.799 -28.585 -18.564 -17.234 -35.798 -25.503 -21.562 -47.065
Afskriftir -4.492 -4.119 -8.611 -6.953 -3.915 -10.868 -5.591 -4.059 -9.650
Kostnaður og afskriftir -19.278 -17.918 -37.196 -25.517 -21.149 -46.666 -31.094 -25.621 -56.715
Hagnaður af grunnrekstri fyrir skatt 13.659 10.568 24.227 12.766 9.990 22.756 26.435 21.394 47.829
Hagnaður fyrir skatt skv. uppgjöri 7.657 7.709 15.366 11.450 19.688 31.138 12.882 20.279 33.161
Mismunur 6.002 2.859 8.861 1.316 -9.698 -8.382 13.553 1.115 14.668
Verðbólguáhrif uppgjöra 6.500 6.500 5.000
Hagnaður af grunnrekstri ef einnig 7.159 6.266 21.435
er leiðrétt fyrir verðbólguáhrif
Leiðrétt arðsemi eiginfjár fyrir skatt 28,08% 23,57% 26,00% 25,51% 20,90% 23,37% 24,75% 22,13% 23,70%
Arðsemi eiginfjár fyrir skatt skv. uppgjöri 15,80% 17,27% 16,56% 23,30% 42,00% 32,60% 12,45% 21,65% 16,95%
S A M A N B U R Ð U R Á B Ö N K U N U M
TRAUSTUR GRUNNREKSTUR Arðsemi
viðskiptabankanna þriggja er viðunandi
ef horft er á grunnrekstur. Arðsemi eigin
fjár er um 25 til 30 prósent ef horft er til
reglubundins reksturs og óreglulegir liðir
eru teknir út.