Fréttablaðið - 17.09.2008, Blaðsíða 16

16 17. september 2008 MIÐVIKUDAGUR
greinar@frettabladid.is
FRÁ DEGI TIL DAGS
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
MENNING: Páll Baldvin Baldvinsson fulltrúi ritstjóra pbb@frettabladid.is VIÐSKIPTARITSTJÓRAR: Björn Ingi Hrafnsson bih@markadurinn.is og Óli Kr. Ármannsson olikr@markadurinn.is HELGAREFNI: Anna Margrét Björnsson amb@frettabladid.is og Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is
ALLT OG SÉRBLÖÐ: Emilía Örlygsdóttir emilia@frettabladid.is og Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is ÍÞRÓTTIR: Henry Birgir Gunnarsson henry@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365
RITSTJÓRAR: Jón Kaldal jk@frettabladid.is og Þorsteinn Pálsson thorsteinn@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI:
Steinunn Stefándsóttir steinunn@frettabladid.is. Fréttablaðið kemur út í 103.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili
á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur
sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
Sú kenning hefur stundum heyrst meðal araba að Shake-
speare hafi í rauninni verið af
þeirra kynþætti, arabi í húð og
hár, og hafi hann nánar tiltekið
verið höfðingi eða borgarstjóri, þ.
e.a.s. „sjeik“, yfir bænum Spír
sem mun vera einhvers staðar
norðarlega í Írak. Liggur þetta að
sögn í augum uppi þegar nafnið er
skrifað með arabísku letri, en auk
þess hef ég heyrt fylgismenn
þessarar kenningar benda á að til
sé ljósmynd af hinu mikla
leikritaskáldi klæddu á arabíska
vísu, hvar svo sem hana er að
finna. Frakkar hlæja gjarnan að
þessu, svona álíka mikið og þeir
hlæja þegar einhver heldur því
fram að norrænir menn hafi siglt
til Vínlands á austurströnd
Norður-Ameríku á miðöldum.
En nú hafa arabar fært fram ný
og sterk rök fyrir því að Shake-
speare hafi í raun og veru skrifað
frá hægri til vinstri og vafalaust
borið túrban líka, með því að sýna
„Ríkarð þriðja“ á arabískri tungu í
einu merkasta leikhúsi Parísar,
„Le Théatre des Bouffes du
Nord“, þar sem hinn víðfrægi
leikhúsmaður Peter Brook ræður
ríkjum, og til að ekkert færi nú á
milli mála var þessi gerð leikrits-
ins kölluð „Richard III, An Arab
Tragedy“. Leikstjórinn hét
Sulayman Al-Bassam og í
titilhlutverkinu var leikari að
nafni Fayez Kazaq.
Yfir þessari sýningu var
óneitanlega sterkur heildarsvipur.
Eins og hin enska útgáfa verksins
gerðist þessi arabíska útgáfa á „15.
öld“, en það var að vísu samkvæmt
arabísku tímatali og jafngildir sá
tími seinni hluta 20. aldar og byrjun
hinnar 21. eftir tímatali Vestur-
landabúa; staðurinn var ónefnt
furstadæmi eða konungdæmi í
grennd við Persaflóa, þar sem
auðugar olíulindir voru „í norðri“.
Sviðið var alveg autt, en aftast voru
stór tjöld, þar sem stundum birtust
silúettur af mönnum sem sátu og
pikkuðu á tölvu eða töluðu í síma,
en stundum urðu tjöldin að
risastórum sjónvarpsskermi. Til
hægri við sviðið var fimm manna
arabísk hljómsveit sem lék á
ásláttarhljóðfæri, svo og pípu og
lútu. Ríkarður af Gloucester birtist
fyrst í einkennisbúningi engilsax-
neskra hershöfðingja, en svo var
hann fljótt kominn í arabísk klæði
eins og flestallar aðrar persónur
leikritsins.
Í þessum búningum og öllu því
látbragði sem þeim fylgdi, að
ógleymdum hljóminum í tungumál-
inu, urðu samsærin, lygarnar og
undirferlið í verkinu ákaflega
sannfærandi, og sum atriði hittu
svo vel í mark að varla varð á betra
kosið. Það hefur t.d. oft vafist fyrir
leikstjórum að setja á svið það
atriði í fyrsta þætti verksins, þegar
Ríkarður af Gloucester fer á
fjörurnar við lafði Önnu við
jarðarför Hinriks 6. tengdaföður
hennar sem hann hafði sjálfur
vegið, og biðlar til hennar með alls
kyns leikaraskap. En í þessari
arabísku gerð eru hinar syrgjandi
konur að sjálfsögðu allar huldar
svörtum blæjum svo það er
hægðarleikur fyrir Ríkarð að
dulbúa sig sem eina af þeim,
bregða yfir sig sama hjúpi og
laumast inn í jarðarförina með sitt
ólíkindatal. Einungis nefið stendur
út úr dúknum og kemur til kasta
þess að túlka allt undirferlið. Manni
finnst að þannig hljóti þetta atriði
alltaf að hafa verið hugsað.
Þegar Ríkarður af Gloucester
kemur af stað þeim orðrómi að
synir Játvarðar konungs fjórða séu
bastarðar og ekki réttbornir til
ríkis er í þessari gerð vitnað til
DNA-rannsóknar sem framkvæmd
hafi verið í „erlendri rannsóknar-
stofu“. Þá virðist Ríkarður standa
næst því að erfa ríkið, en hann
biðst undan því, í þriðja þætti
verksins, en hér er það atriði sett
upp sem sjónvarpsumræður í
beinni útsendingu, nokkuð auknar
miðað við enska textann, og í
miðjum klíðum hringir síminn: það
er formaður Arababandalagsins að
hvetja Ríkarð til að láta undan
óskum allra og taka á sig kon-
ung dæmið. Þá var skúrkshátturinn
orðinn svo yfirgengilegur að
áhorfendur veltust um af hlátri.
Ýmsir setja sig á móti Ríkarði, og
þegar einn þeirra komst undan
rigndi yfir leikhúsgesti miðum með
mynd af honum og áletrun á
arabísku og ensku: „Þessi maður er
hryðjuverkamaður. Ef þið sjáið
hann, snúið ykkur þá til varnar-
málaráðuneytisins þegar í stað.“
Hertoginn af Buckingham er
Ríkarði innan handar í illvirkjun-
um, en snýst gegn honum, þegar
hann fær ekki yfirráð yfir olíulind-
um sem honum hafði verið lofað.
Ýmis fórnarlömb Ríkarðs fá
skjól í bandaríska sendiráðinu, það
er að lokum sendiherrann Rich-
mont sem stjórnar innrás í landið
og hann steypir Ríkarði úr stóli í
„móður allra bardaga“. Eftir það
felur hann ekkju Játvarðar
konungs að semja nýja stjórnar-
skrá svo lýðræðislegar kosningar
geti farið fram í landinu.
Var Shakespeare þá kannske
arabi? Eftir að hafa séð þessa
leiksýningu var ég ekki í neinum
vafa um það: hann var arabi, og svo
margt annað líka, hann á jafnt
heima í Spír og Húsavík.
Borgarstjórinn í Spír
EINAR MÁR JÓNSSON
Í DAG | Var Shakespeare arabi?
UMRÆÐAN
Ólafur F. Magnússon skrifar um borg-
armál
Ótrúleg sjálfumgleði og rangtúlkun á störfum borgarstjórnar Reykjavíkur
einkenna skrif Guðna Ágústssonar,
formanns Framsóknarflokksins, í Frétta-
blaðinu í gær. Þar fullyrðir Guðni m.a. að
fráfarandi meirihluti F-lista og Sjálfstæðis-
flokks hafi verið óstarfhæfur og þjóðinni til
vansæmdar. Festa og ábyrgð ríki í höfuðstaðnum þó
að verk nýs meirihluta hafi eðlilega ekki séð
dagsins ljós eftir stutt starf. Hins vegar keyrir um
þverbak þegar Guðni fullyrðir að Óskar Bergsson
hafi komið fram „af virðingu, ró og festu“.
Staðreyndin er nefnilega sú að í tíð síðasta
meirihluta ríkti ófremdarástand á fundum borgar-
ráðs vegna framkomu kjörinna fulltrúa, sem láku
trúnaðarmálum jafnt sem öðru beint til fjölmiðla,
meðan á fundum stóð. Sömu kjörnir fulltrúar
fylgdust lítt eða ekki með umræðu í borgarráði og
borgarstjórn, enda uppteknir af samskiptum við
fjölmiðla á netinu. Umræðan á þessum fundum
hefur einnig einkennst af uppákomum í tengslum
við fréttaflutning kjörinna fulltrúa. Ljótt
orðbragð og ruddaleg framkoma á þessum
fundum hefur ekki tíðkast áður í þann langa
tíma, sem ég hef starfað í borgarstjórn. Ég
get fullyrt að þar fór Óskar Bergsson
fremstur í flokki. „Virðing, ró og festa“ eru
ekki orð sem ég myndi nota um þann ágæta
mann, eftir að hafa orðið vitni að framkomu
hans og vinnubrögðum.
Fráfarandi meirihluti F-lista og Sjálf-
stæðisflokks vann eftir skýrri stefnuskrá
og kom mörgum góðum verkum í fram-
kvæmd. Hins vegar fjölluðu fjölmiðlar almennt ekki
um verk meirihlutans og ógrynni tillagna í velferð-
ar-, öryggis-, umhverfis- og skipulagsmálum. Þær
má m.a. sjá í fundargerðum borgarráðs, sem eru
öllum aðgengilegar. Ég var starfsamur borgarstjóri,
sem vann ötullega að framgangi þeirra málefna,
sem kveðið var á um í 17 atriða málefnasamningi og
enginn þarf að efast um að borgarumhverfið og
sérstaklega miðborgin okkar allra tók stakkaskipt-
um á liðnu sumri. Starfsemi borgarinnar var
nefnilega á fljúgandi ferð í borgarstjóratíð minni,
öfugt við frásagnir pólitískra andstæðinga.
Höfundur er borgarfulltrúi og fyrrverandi borgarstjóri.
Guðni leiðréttur
ÓLAFUR F.
MAGNÚSSON
Lyklavöldin
Eins og kunnugt er sleit Jafnaðar-
mannaflokkurinn stjórnarsamstarfi
við Þjóðveldisflokkinn í Færeyjum í
fyrradag. Að sögn Jóhannesar Eides-
gaard, formanns jafnaðarmanna, var
ágreiningurinn djúpstæður; Högni
Hoydal, formaður Þjóðveld-
isflokksins, hafði lagt undir
sig skrifstofur sem tilheyrðu
honum ekki. Steininn hafi
tekið úr þegar leita þurfti
til lásasmiðs til að dýrka
upp lása sem Högni hafi
látið skipta um. Það
kannast Högni
reyndar ekki við,
en skemmtilegt ef satt
væri; það er ekki á hverjum degi sem
lásasmiðir eru beinlínis lykilmenn í
pólitískum sviptingum.
Sérstakar ráðstafanir
Upphaflegur umsóknarfrestur um
starf forstjóra Landsvirkjunar rann
út 12. september en hefur verið
framlengdur til 26. september. Að
sögn Ingimundar
Sigurpálssonar,
stjórnarformanns
Landsvirkjunar, er það
meðal annars gert
til að undirstrika að
ekki sé búið að
ráðstafa starfinu.
Segir það ekki sína
sögu um vinnubrögðin
hingað til, þegar fyrirtæki
þarf að grípa til sérstakra
ráðstafana til að draga úr
tortryggni þeirra sem
sækja um starf hjá
þeim?
Nýr fundarstjóri
Utanríkisnefnd Sjálfstæðisflokksins
heldur fund um hernaðarumsvif
Rússa. Athygli vekur að skipt var um
fundarstjóra með stuttum fyrirvara. Á
mánudag var Ellisif Tinna Víðisdóttir,
forstjóri Varnarmálastofnunar, sögð
fundarstjóri í blaðaauglýsingu. Í
auglýsingu í gær hafði Stefanía Ósk-
arsdóttir stjórnmálafræðingur hins
vegar tekið hennar stað. Á þessu
geta verið ýmsar skýringar,
kannski forfallaðist Ellisif ein-
faldlega. Eða kannski tók hún
mark á bloggi Guðmundar
Magnúsonar sagnfræðings,
sem sagði það óviðeigandi að
manneskja í þeirri stöðu sem
Ellisif er í væri fundarstjóri á
samkomu stjórnmálaflokks.
bergsteinn@frettabladid.is
F
ramsóknarflokkurinn er næstminnstur á Alþingi. Eigi
að síður er það svo að hann er eini stjórnmálaflokk-
urinn sem lagt hefur verulega vinnu í málefnalegar
úttektir innan eigin veggja vegna álitaefna sem tengjast
hugsanlegri aðild að Evrópusambandinu og Evrópska
myntbandalaginu.
Samfylkingin er eini stjórnmálaflokkurinn sem hefur aðild á
dagskrá. Hún hefur hins vegar ekki lagt sambærilega innanbúð-
arvinnu til grundvallar þeirri stefnumörkun. Spurningar hafa því
eðlilega vaknað hvort Samfylkingin sé nægjanlega undir það búin
að taka á öllum þeim flóknu viðfangsefnum sem upp koma í tengsl-
um við hugsanlega aðild.
Að þessu leyti er sérstaða Framsóknarflokksins talsverð. Hann
hefur ekki tekið afstöðu til aðildar. En á hinn bóginn hefur hann
undirbúið umræðuna af nokkurri kostgæfni. Ekki fer á milli mála
að þar býr flokkurinn að þeirri málefnalegu arfleifð sem Halldór
Ásgrímsson skildi eftir sig.
Guðni Ágústsson, núverandi formaður Framsóknarflokksins,
kynnti í gær til sögunnar skýrslu sem unnin hefur verið á vegum
flokksins um peningamálastefnuna og möguleikana á að taka upp
nýjan gjaldmiðil. Alkunnugt er að formaðurinn hefur verið efa-
semdamaður um breytingar á þessu sviði. Því meiri ástæða er til
að virða að slík málefnavinna skuli halda áfram undir hans for-
ystu. Það ber hyggindum vitni.
Fyrir rúmum tveimur árum birti Framsóknarflokkurinn
skýrslu á grundvelli ítarlegrar málefnavinnu um samningsmark-
mið Íslands. Sú skýrsla var unnin í þeim tilgangi að flokkurinn
yrði undir það búinn að aðildarspurningin kæmi á dagskrá. Nú er
þeirri vinnu fylgt eftir með dýpri skoðun á gjaldmiðilsspurningum
og peningastefnunni.
Nýja skýrslan hefur ekki að geyma ákveðnar tillögur. Hún dreg-
ur einfaldlega fram þá kosti sem fyrir hendi eru með skýrum og
afgerandi hætti. Um leið er hún mikilvægt og þakkarvert pólit-
ískt framlag til þeirrar umræðu sem nú fer fram um þetta stærsta
álitaefni í íslenskum stjórnmálum.
Á þessu stigi er hins vegar of snemmt að segja til um hvort
skýrslan hefur varanlegt pólitískt gildi eða er líkleg til að breyta
vígstöðunni á taflborði stjórnmálanna. Það ræðst vitaskuld mest
af því hvaða ályktanir Framsóknarflokkurinn sjálfur kemur til
með að draga af henni við eigin stefnumótun.
Við síðustu kosningar gerði Samfylkingin Evrópumálin hvorki
að kjarnaatriði í stefnuskrá sinni né úrslitaatriði við stjórnar-
myndun. Niðurstaðan varð sú að Samfylkingin féllst á að aðildar-
spurningin kæmi ekki á dagskrá á þessu kjörtímabili. Eins og
sakir hafa staðið hefur fátt bent til að Samfylkingin væri líkleg til
að gera Evrópusambandsaðild að skilyrði fyrir stjórnarþátttöku
við næstu kosningar. Afdráttarlaust skilyrði þar um yrði ugglaust
talið þrengja kosti flokksins of mikið.
Í baklandi Sjálfstæðisflokksins er þung krafa um evruna uppi á
borðum. Skýr og afdráttarlaus stefnumótun af hálfu Framsóknar-
flokksins um evru og aðild að Evrópusambandinu gæti í þessu ljósi
sett gaffal á báða stjórnarflokkana fyrir næstu kosningar. Velji
flokkurinn á hinn bóginn krónukostinn eru minni líkur á að hann
geti notað stefnuna í peningamálum til að breyta stöðu sinni á tafl-
borði stjórnmálanna. Þá þarf hann að finna önnur mál til þess.
Gjaldmiðilsskýrsla Framsóknarflokksins:
Gaffall?
ÞORSTEINN PÁLSSON SKRIFAR
Með breyttu hugarfari getur þú öðlast
það líf sem þú óskar þér.
NLP er notað af fólki um allan heim sem
hefur náð frábærum árangri í línu.
NLP er öugasta sjálfstyrkingarnámskeið
sem völ er á.
Námskeið í NLP tækni verður haldið
26. - 28.sept. og 03. - 05.okt. 2008.
www.ckari.com; Mail: rosa@ckari.com; Sími: 894-2992
Kári Eyþórsson MPNLP
„Hugurinn ber þig alla leið“
- Er sjálfstraustið í ólagi?
- Viltu betri líðan?
- Skilja þig fáir?
- Viltu vinna bug á einhverju í fari þínu?
- Gengur öðrum betur í línu en þér?
- Gengur illa að klára verkefni?
- Er ertt að höndla gagnrýni?
© cKari.com