Fréttablaðið - 25.10.2008, Blaðsíða 4

4 25. október 2008 LAUGARDAGUR
Ísland leitar til Alþjóðagjaldeyrissjóðsins
OLÍS ÁLFHEIMUM, OLÍS GULLINBRÚ, HOLTAGÖRÐUM,
OLÍS MJÓDD, OLÍS NORÐLINGAHOLTI, NÝBÝLAVEGI,
SUÐURLANDSBRAUT, OLÍS AKRANESI, OLÍS AKUREYRI,
OLÍS BORGARNESI, OLÍS KEFLAVÍK, OLÍS REYÐARFIRÐI
12 STAÐIR
Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn (IMF) leggur
íslenska ríkinu til rúmlega tvo milljarða
dollara á næstu tveimur árum til að freista
þess að koma á efnahagslegum stöðugleika hér
á landi. Það er jafnvirði 240 milljarða íslenskra
króna miðað við skráð gengi dagsins í dag.
Hundrað milljarðar verða greiddir út við
staðfestingu stjórnar IMF, sem er að vænta
fljótlega. Lánið er þriðjungur af áætlaðri
fjárþörf ríkisins vegna efnahagsvandans.
Norðurlöndin, Japan og Rússland munu að
öllum líkindum brúa bilið.
Áætlað er að stjórn IMF gefi formlegt svar
um lánveitinguna eftir viku til tíu daga. Er það
mat ríkisstjórnarinnar að staðfestingin sé
einungis formsatriði. Forsendur lánsveitingar-
innar er ítarleg efnahagsáætlun sem unnin
hefur verið í samstarfi við
sendinefnd IMF sem dvalið
hefur hér á landi um nokkurt
skeið. Íslensk stjórnvöld eru
þess fullviss að samstarf við
IMF muni liðka fyrir
lánafyrirgreiðslu frá öðrum
löndum. Rætt hefur verið
við seðlabanka Norðurland-
anna, vilyrði frá Japan
liggur fyrir sem og frá
Rússlandi. Ljóst er þó að
verði lánaboði Rússa tekið
verður um lægri upphæð að
ræða en hingað til hefur
verið rædd, að sögn Geirs H.
Haarde forsætisráðherra
sem kynnti ákvörðun
ríkisstjórnarinnar á
blaðamannafundi í gær
ásamt Ingibjörgu Sólrúnu
Gísladóttur utanríkisráð-
herra.
Rök ríkisstjórnarinnar
fyrir að óska eftir láni og frekara samstarfi frá
IMF eru að brýnasta verkefni líðandi stundar
sé að koma á efna hags legum stöðugleika hér á
landi og ná tökum á gengi krónunnar. Til þess
þurfi stóran sjóð í erlendri mynt til þess að
mynda kjölfestu og trúverðugleika fyrir
gengisstefnu stjórnvalda og bregðast við
óhóflegum sveiflum á gengi krónunnar.
Fulltrúar IMF skýrðu sína hlið málsins á
blaðamannafundi í gær. Þar kom fram að það
verður ekki gert að skilyrði fyrir láninu að
ríkissjóði verði skilað hallalausum, né að
skattar verði hækkaðir. Þvert á móti er reiknað
með miklum halla á fjárlögum í fyrstu. IMF
gerir ráð fyrir tíu prósenta samdrætti í
innanlandsframleiðslu sem þýðir að þjóðin er
að ganga í gegnum „áfall án fordæmis“, eins og
Poul Thomsen, yfirmaður Evrópudeildar IMF,
orðaði það. „Ísland er að fara frá því að vera
nær skuldlaust ríki í að verða mjög skuldsett.“
Hann býst við að stýrivextir muni verða frekar
háir í fyrstu til að koma í veg fyrir útstreymi
gjaldeyris frá landinu. Thomsen telur að eftir
verðbólguskot muni verðbólga verða fjögur til
fimm prósent í lok árs 2009.
svavar@frettabladid.is, svanborg@frettabladid.is
Risalán tekið til að koma á
efnahagslegum stöðugleika
Ríkisstjórnin hefur óskað formlega eftir aðstoð frá IMF. Sjóðurinn leggur til 240 milljarða til að freista þess
að koma á efnahagslegum stöðugleika. Norðurlöndin, Japan og Rússland lána að vonum 480 milljarða.
Stjórn IMF annast yfirstjórn daglegrar starfsemi sjóðsins. Í henni
sitja 24 menn. Þar af eru fimm skipaðir af ríkisstjórnum þeirra
landa sem leggja sjóðnum til mest fé, en það eru Bandaríkin,
Japan, Þýskaland, Frakkland og Bretland. Hver og einn hinna
nítján stjórnarmannanna er fulltrúi fyrir hóp aðildarríkja. Svíinn
Jens Henriksson er fulltrúi Norðurlandanna fimm og Eystrasalts-
landanna þriggja. Í atkvæðagreiðslum innan stjórnarinnar fara
stjórnarmennirnir með mismikið atkvæðavægi; allt frá þeim 1,39
prósentum sem Rúanda-maðurinn Laurean W. Rutayisire fer með
fyrir hönd 24 Afríkuríkja upp í 16,77 prósent Bandaríkjamannsins
Meg Lundsager.
Stjórnarmennirnir eru þessir:
Skipaðir fulltrúi fyrir atkvæðavægi í %
Meg Lundsager, Bandaríkin, 16,77
Daisuke Kotegawa, Japan, 6,02
Klaus D. Stein, Þýskaland, 5,88
Ambroise Fayolle, Frakkland, 4,86
Alex Gibbs, Bretland, 4,86
Kjörnir fulltrúi fyrir atkvæðavægi í %
Willy Kiekens (Belgíu) 10 lönd 5,14
Age F.P. Bakker (Hollandi) 1 2 lönd 4,76
Jose A. Rojas (Venesúela) 8 lönd 4,45
Arrigo Sadun (Ítalíu) 7 lönd 4,10
Richard Murray (Ástralíu) 14 lönd 3,85
GE Huayong Kína 3,66
Jonathan Fried (Kanada) 12 lönd 3,64
Jens Henriksson (Svíþjóð) 8 lönd 3,44
A. Shakour Shaalan (Egyptalandi) 13 lönd 3,20
Abdallah S. Alazzaz Sádi-Arabíu 3,16
Perry Warjiyo (Indónesíu) 12 lönd 3,11
Peter Gakunu (Kenía) 20 lönd 3,01
Thomas Moser (Sviss) 8 lönd 2,79
Aleksei V. Mozhin Rússland 2,69
Mohammad Jafar Mojarrad (Íran) 7 lönd 2,42
Paulo Nogueira Batista (Brasilíu) 9 lönd 2,42
Adarsh Kishore (Indlandi) 4 lönd 2,35
Javier Silva-Ruete (Perú) 6 lönd 1,96
Laurean W. Rutayisire (Rúanda) 24 lönd 1,29
HVERJIR STJÓRNA
GJALDEYRISSJÓÐNUM?
■ IMF lánar íslenska ríkinu
240 milljarða króna.
■ Um 100 milljarðar greiddir
þegar stjórn IMF staðfestir
efnahagsáætlun sem liggur
láninu til grundvallar.
■ 140 milljarðar verða
greiddir í átta hlutum.
■ Áður en til þeirra greiðslna
kemur mun IMF framkvæma
stöðumat.
■ Þegar atvinnuleysi minnkar
og þjóðarframleiðsla eykst
mun IMF leggja fram ráðgjöf
um efnahagsrammann til
að efla traust markaða á að
Ísland geti, til lengri tíma,
greitt lán sín til baka.
■ Lánið á að greiða til baka á
árunum 2012-2015.
■ Fjárþörfin er talin vera
620 milljarðar, samkvæmt
áætluninni.
■ 480 milljarðar verða fengn-
ir að láni frá seðlabönkum
Norðurlandanna, og frá fleiri
löndum.
„Við reiknum með að
samdráttur í þjóðar-
framleiðslu verði tíu
prósent á næsta ári.“
„Hætturnar eru að þegar
gjaldeyrismarkaður opnist
aftur
muni
gjaldeyrir
flæða úr
landinu,
vegna
áhættu
fjárfesta.
Það mun
svo skapa
enn frek-
ari þrýsting á að krónan falli.“
„Fall krónunnar er hættulegt
fyrir íslenskan efnahag, þar
sem atvinnulífið og heimilin
eru mjög skuldsett í erlend-
um gjaldmiðlum.“
„Það verður snöggur sam-
dráttur í ríkisfjármálum,
en IMF mun ekki bregðast
við því með því að krefjast
aðhalds í ríkisfjármálum í
miðjum erfiðleikunum.“
POUL THOMSEN
YFIRMAÐUR EVRÓPUDEILDAR IMF
STÖÐUMAT
ALÞJÓÐAGJALD-
EYRISSJÓÐSINS
POUL THOMSEN
BLAÐAMANNAFUNDUR IMF Poul Thomsen greindi frá forsendum IMF
fyrir efnahagsaðstoð og ráðgjöf til næstu ára. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
INGIBJÖRG
SÓLRÚN
GÍSLADÓTTIR
GEIR HAARDE
„Aðkoma Alþjóðagjaldeyrissjóðsins
er mjög mikilvæg við núverandi
aðstæður þar sem skortur er á
gjaldeyri og
því mikilvæg
forsenda þess
að hér komist á
eðlileg gjaldeyr-
isviðskipti,“ segir
Birna Einarsdótt-
ir, bankastjóri
Nýja-Glitnis.
Birna segir
sjóðinn sömu-
leiðis koma með
trúverðugleika,
sem sé mikil-
vægur fyrir efnahagsstefnuna. Þá sé
mikilvægt að fá aðra erlenda aðila
að borðinu.
„Það er svo sannarlega mikilvægt
að þarna sé lögð áhersla á að byggja
upp traust fjármálakerfi hér aftur,“
segir hún. - jab
TRÚVERÐUGLEIKI
FÆST MEÐ IMF
BIRNA
EINARSDÓTTIR
„Þetta er grundvallarforsenda þess
að hér sé hægt að koma á stöðug-
leika á gjaldeyr-
ismarkaði og
hér haldi áfram
að vera öflugt
atvinnulíf,“ segir
Finnur Oddsson,
framkvæmda-
stjóri Viðskipta-
ráðs Íslands.
Hann segir að
bankarnir eigi
miklar eignir
sem eigi eftir að
koma í verð og
það muni væntanlega hjálpa til við
að greiða lánið hratt niður. „Vonandi
verður skuldsetningin til lengri tíma
þá miklu ásættanlegri. Það sem við
vonum að gerist nú er að gjaldeyris-
markaðurinn komist smátt og smátt
í samt lag og viðskiptalífið fylgi í
kjölfarið.“ - bs
SAMSTARFIÐ VIÐ
IMF FORSENDA ÖFL-
UGS ATVINNULÍFS
FINNUR ODDSSON
GENGIÐ 24.10.2008
GJALDMIÐLAR KAUP SALA
HEIMILD: Seðlabanki Íslands
205,6808
GENGISVÍSITALA KRÓNUNNAR
120,66 121,24
187,53 188,45
151,58 152,42
20,31 20,428
17,137 17,237
15,128 15,216
1,3041 1,3117
179,27 180,33
Bandaríkjadalur
Sterlingspund
Evra
Dönsk króna
Norsk króna
Sænsk króna
Japanskt jen
SDR
VEÐURSPÁ
Kaupmannahöfn
Billund
Ósló
Stokkhólmur
Gautaborg
London
París
Frankfurt
Friedrichshafen
Berlín
Alicante
Mallorca
Basel
Eindhoven
Las Palmas
New York
Orlando
San Francisco
HEIMURINN
Vindhraði er í m/s.
Hitastig eru í °C.
Gildistími korta er um hádegi.
12°
12°
10°
10°
12°
15°
15°
15°
17°
13°
20°
24°
16°
13°
23°
16°
28°
23°
Á MORGUN
Stíf norðlæg átt eystra,
annars hægari.
MÁNUDAGUR
5-10 m/s.
-1
0
-1
2
1
3
2
1
1
0
-4
13
11
10
13
8
13
6
8
7
11
10
1
0
0
2
-1
-1
-2
-3
0
-2
SKAPLEGRA
NÆSTU DAGA
Djúpa lægðin sem
olli vonskuveðrinu
Norðanlands í
nótt þokast austur
og mun lægja um
allt land þótt enn
verði víða norðan
strekkingur. Á
morgun verður
vindur stífastur
austast. Úrkomu-
minna á morgun
og stöku él NA til
á mánudag.
Elísabet
Margeirsdóttir
Veður-
fréttamaður