Tíminn - 14.02.1982, Blaðsíða 5

Sunnudagur 14. febrúar 1982
5
þessu landi berjast
kommúnistarnir meö öllu sem
þeir hafa, lika meö hryöjuverk-
um. Viö verðum aö hefjast handa
gegn þeim.” Þetta sagði einn her-
ráðgjafinn, John D. Webber of-
ursti, sem sjálfur féll fyrir kúlu
skæruliða 1968.
1 upphafi átti Coin-stefnan að
leggja undir sig „hjörtu og sálir”
innfæddra, á endanum varð hún
aðeins hvati fleiri morða og
hryðjuverka. Og loks þegar Cart-
er forseti sneri með hryllingi baki
við stjórninni sem forverar hans i
embætti höfðu stutt var það um
seinan.
Nú sjá sérfræðingar frá Argen-
tinu, en þar i landi eru um 16.000
stjórnarandstæðingar hreinlega
týndir, um að mennta dauða-
sveitirnar. Og siðan Reagan tók
við berast aftur hjálpargögn frá
Bandarikjunum: Vörubilar, jepp-
ar og fjarskiptabúnaður. 1 E1
Salvador við hliðina á varð
borgarastriðiö þess valdandi að
Coin-stefnan var enduruppvakin i
Washington. Sérfræðingar með
reynslu frá Vietnam hjálpuðu til
við að skipuleggja endurbætur á
skiptingu jarðnæðis, en reyndar
voru þær aldrei til nema i orði.
Undir fölsku flaggi endurbóta
fékk herinn oft tækifæri til að þefa
uppi verkalýðssinna meðal bænd-
anna og taka þá af lifi.
En mest áhersla er þó lögð á
hernaðaraðstoðina frá Washing-
ton, þvi án hennar ætti fallvölt
herstjórn Napóleons Duartes vart
langra lifdaga auðið. A siðasta ári
þáði hún 35 millj. dollara i aðstoð,
nú á næstu dögum koma 25 millj.
dollara i viðbót og svo i ofanálag
40 millj. i viðskiptahjálp.
„Hamar
og steðji”
Og nú læra hermenn frá E1
Salvador að heyja strið hjá
„Green Berets” úrvalssveitun-
um. „Við reynum að kenna þeim
siðmenntaðar hernaðaraðferðir”,
segir Wallace Nutting hers-
höfðingi. A siðasta ári útskrifuðu
bandarisku hernaðarráðgjafarnir
hreyfanlega hersveit sem var
ætlað að ráðast að bækistöðvum
skæruliðanna. En þessi svo-
kallaða „Brigada Atlacatl” sveit
gat ekki stært sig af miklum ár-
angri i baráttunni við skæruliða.
Hún fór i fjölmargar
„hreinsunarferðir” en lánaðist
aðeins að reka skæruliðana á
undan sér, upplýsti einn Coinsér-
fræðingurinn. Hér er komin ein
skýringin á fjöldamorðunum,
þessar sveitir eiga að eyðileggja
undankomuleiðina til fólksins
fyrir skæruliðunum, með öðrum
orðum „taka vatnið frá fiskun-
um”.
Tilgangur aðgerðarinnar
„Hamar og steðji” i desember
siðastliðnum var að hreinsa eitt
af sterkustu skæruliðasvæðunum
i landinu, i Morazan-héraðinu. Á
endanum settiaðgerðin nýtt met i
hryðjuverkum . Skæruliðarnir
voru alltaf utan seilingar her-
sveitarinnar. í Mozotesbyggð
höfðu meðlimir i lúterskum söfn-
uði ekki viljað taka þátt i undan-
haldi uppreisnarmanna, þeir
töldu sig ekki fylgja neinum að
máli og urðu eftir i þorpum sin-
um.
Eftirmálinn varð þessi: „Her-
inn rak fólkið úr húsunum og
raðaði þvi upp”, sagðieinn þeirra
sem lifðu af i „Radio Vencere-
mos”, útvarp uppreisnarmanna,
nokkrum vikum siðar. „Konum-
ar voru dregnar afsiðis, nauðgað
og þær skotnar. Börnin voru
kyrkt,skotin eða brennd lifandi.
Hver sem þrjóskaðist við að
koma út Ur kofa sinum var
brenndur þar inni.” Meira en
þúsund manns létu lifið.
Fyrir nokkru hélt bandariski,
sendiherrann, Deane Hinton þvi
fram að hann sæi enga ástæðu til
að leggja trúnað á þessar frá-
sagnir. Samt var það einmitt úr-
valssveitin „Brigada Atlacatl”,
útskrifuð úr skóla Bandarikja-
manna, sem stóð fyrir hryllings-
verkunum. Salvadorski
hermaðurinn Carlos Gómes Mon-
tano sagði i viðtali við „New York
Times” að bandariskir ráðgjafar
hefðu einnig verið viðriðnir
pyntingar á föngum. Bandarikin
eru órjúfanlega tengd þessum
striðsglæpum i bakgarði si'num,
þótt enn séu þau að reyna að kom-
ast yfir andlegar þrengingar sem
leiddu af Vietnam-striðinu, þessa
óréttlætanlega og fyrirfram
tapaða striðs þar sem 55.000
Bandarikjamenn og næstum tvær
milljónir Vietnama týndu lifi.
Eða er Rómanska-Amerika ekki
innifalin i bakþönkunum sem
leiddu af áfallinu i Vietnam?
„Þriðju
landamæri
Bandarikjanna”
Þessi leiðtogaþjóö hins frjálsa
heims er þekkt fyrir annað en að
sýna tepruskap þegar hún þarf að
vernda hagsmuni sina eða fram-
fylgja þeim einhvers staðar á
hnettinum. í þessu sambandi
talaði Terence Todman, fyrrum
ráðgjafi um málefni Suður-Ame-
riku um „the third frontier of
the United States” (þriðju landa-
mæri Bandarikjanna), likt og þaö
væri einhvers konar nýtt villt
vestur.
Það eru orðin meira en 150 ár
siðan að Simon Bólivar, frelsis-
hetja Suður-Ameriku dró bitran
lærdóm af samskiptunum við
Stóra Bróður i'norðrisem þó hafði
i upphafi verið fyrirmynd hans:
„Þaö er eins og Bandarikin séu
valin til þess af forsjóninni að
steypa Suður-Ameriku i glötun i
nafni frelsisins”. Otbreitt viðhorf
norður-ameriskra stjórnmála-
manna og kaupahéðna til lýðveld-
anna sunnan Rio Grande-árinnar
túlkaði William Maxwell Evarts,
fyrrum utanrikisráðherra
Bandarikjanna, i skálarræðu sem
hann hélt i hófi i New York : „Ef
við horfum á kort af Suður-Ame-
riku sjáum við að þessi heims-
hluti er i laginu eins og kjötlæri.
Sámur frændi hefur langa kvisl,
hann mun éta þetta læri upp til
agna”.
Sámur frændi beit af mestum
krafti i efri hluta lærisins, i Mið-
Amerikurikin. Á einum áratug
hrifsuðu Bandarikin næstum
helming landsins frá nágranna
sinum Mexikó — landsvæðið sem
nú er fylkin Texas, Kalifomia,
Arizona, Nýja Mexikó, Nevada,
Utah og Colorado. Mexikóforset-
inn Porfiro Diaz sagði i ör-
væntingu: „Aumingja Mexikó,
svo langt frá Guði og svo nálægt
Bandarikjunum!”
Skömmu siðar hugsuðu Banda-
rikjamenn sér til hreyfings i
lýðveldunum á eiðinu sem þá
voru tiltölulega friðsöm og flest-
um gleymd og sem enn i dag telja
vart meira en 20 milljón ibúa og
eru viðlika stór og fylkin Utah og
Nevada samanlögð.
Fremstur i fylkingu ævintýra-
manna sem nefndu sig „Hina
amerisku breiðfylkingu
ódauðlegra” fór sjóræninginn
William Walker með ránum og
morðum riki úr riki um miðja
siðustu öld. Hann hafði umboð
ýmsra þekktra fjáraflamanna,
m.a. J. Pierpoint Morgans. Hann
lét Utnefna sig forseta i Nicara-
gua, mælti svo um að þar væri
enska þjóðtunga og endurreisti
þrælahald sem þar hafði löngu
verið afnumið. Þegar hann sneri
aftur til Bandarikjanna var hon-
um vel fagnað og sjálfur
Buchanan forseti hlóð hann lofi.
Þrjátiu árum eftir dauða hans
hóf „Hreyfingin um ameriska
innlimun” merki hans á loft, en
yfirlýstur tilgangur hennar var
að espa Mexikó, Hondúras eða
Kúbu til að gripa tilvopna og sæta
siðan færist. „Við verðum bara að
gæta okkar”,sagði einn félaginn,
,,að enda ekki uppi eins og hann”.
Walker var skotinn þegar hann
reyndi að seilast til valda i
Hondúras.
„Margfætlan”
Brátt voru það ekki bara ævin-
týramenn sem fetuðu í fótspor
Sunnud. 14.feb. k!.2030
Laugardalshöll
Keflavík: Mánud. 15.feb. kl.2030
RUSSNESKA BJORN/NN?

Handknatt/eikssambandió er handhafi /þróttastyrks
Sambands ísienskra samvinnuféiaga 1982