Tíminn - 02.02.1983, Blaðsíða 20

Opið virka daga / 9-19. V, Laugardaga 10-16 HEDD” , I Skemmuvegi 20 Kopavogi l Simar (91)7 75 51 & 7 80-30 ' Varahlutir Mikið úrval Sendum um land allt Ábyrgð á öllu \ Kaupum nýlega r bíla til niðurrifs j Gagnkvæmt tryggingaféíag 'isi ^^■abriel M p HÖGGDEYFAR u 1* . u GJvarah 1 utir s“ða 1 g
i ~
Geigvænleg þróun peningamála á sl. ári:
UTLAN JUKUST UM 86% -
INNUN JUKUST UM 60%
■ Útlánaaukning við-
skiptabankanna á sl. ári varð
86%, en innlánaaukning varð
uin 60%. Þetta kemur m.a. fram
í frctt frá Seðlabanka íslands um
bráðabirgðuyfirlit uin þróun
peningamála á sl. ári.
Segir í fréttinni að reikningar
Seðlabankans sýni mikið út-
streymi fjármagns til innláns-
stofnana á sl. ári. Kröfur
Seðlabankans á ríkissjóð og
ríkisstofnanir hafi lækkað um 81
milljón á árinu og innistaiður
ýmissa sjóða hafi aukist veru-
lega. Þá hafi utanríkisviðskipti
haft mikil samdráttaráhrif í
peningamyndun, eins og þróun
gjaldcyrisstöðu beri með sér, og
á heildina litið hafi aukning
grunnfjár vcrið tiltölulega lítil,
cða rúm 49%, þrátt fyrir mikil
lán Seðlabankans til innláns-
stofnana.
í fréttinni kemur fram að
innlánsstofnanir hat'i tckið veru-
lcg yfirdráttarlán á liðnu ári og
að yfirdráttur hafi í árslok numið
344 milljónum króna. Afurða-
og rekstrarlán sem Seðlabankinn
endurkeypti hafi aukist um
111% á árinu og mest hafi
aukningin orðið vegna endur-
keyptra lána vegna iðnaðar, eða
177%. Endurkaup vegna sjávar-
útvegs hafi aukist um 119%, scm
stafi af birgðaþróun og breyting-
um gengis.
Þar kemur jafnframt fram að
lausafjárstaða innlánsstofnana
hafi rýrnað um 920 milljón
krónur á liðnu ári, og hafi
lausafjárstaðan í heild, að frá-
dreginni jákvæðri lausafjárstöðu
gagnvart útlöndum um 199 mill-
jónum króna, numið -661
milljón krónum, en það jafngildi
-6.2% af heildarinnláum saman
borið við +3.9% í ársbyrjun
síðasta árs. Hafi það aðeins einu
sinni áður gerst, að lakari
lausafjárstaða væri á áramótum,
en það hafi verið í lok árs 1968,
þegar samsvarandi hlutfall var
neikvætt um 7.5%.
Segir í fréttinni að ljóst sé að
útlánageta innlánsstofnana sé
lítil miðað við þessar aðstæður,
þar sem þær hljóti að kappkosta
að bæta lausafjárstöðu sína.
Víxillán Seðlabankans þurfi að
endurgreiða á næstu mánuðum,
og refsivextir yfirdráttar fari
stighækkandi, frá 70% til 150%,
en með þeim sé stefnt að því að
yfirdráttur við Seðlabankann
myndist aðeins í undantekning-
artilfellum.
-AB
■ Ein af nvjum fjáröflunar-
leiðum borgarinnar sem samþykkt
var mcð fjúrhagsáætlun fyrir árið
1983 er aö notendur gxsluvalla
greiði að hluta fyrir þá þjónustu
sem þar er veitt. Að sögn Bcrgs
Felixsonar forstöðumanns Dag-
vistunar barna í Rcykjavík er nú
unnið að því hjá stofnun hans að
Ijúka undirbúningi sem nauðsyn-
legur cr áður en þessi samþykkt
kcmur til framkvæmda.
Bergur sagði að framkvæmdin
yrði þannig að fólk ætti kost á að
kaupa sér mánaðarkort með
, nokkruin afslætti og er í dag gert
ráð fyrir að kortið kosti 200
krónur fyrir 25 dagu, en hver
heimsókn á gæsluvöll kostar ef
greitt er fyrir hana sér 10 krónur.
Aðgangur að gæsluvöllum hefur
hingað til vcrið ókcypLs fyrir öll
liöni. ,
Bergur Felixson sagðist ekki
geta sagt um það hvenær hin nýja
skipan kæinist á, en ýmislegt
þvrfti að gera fyrst svo sem að
prenta aðgöngukor! að gæslu-
völlununi og miðla upplýsingum
til notenda. Hann sagði að mcð
þessu móti væri gert ráð fyrir að
notcndur grciði 14.5% af kostnaði
við vellina. -JGK
LÍTIÐ SEM EKKERT
ÞÝÐIR AÐ FRAM-
LEIÐA SKREIÐ í AR
■ Dökkt útlit er nú á skreiðarmörkuðiiin okkar í Nígeríu og Ijóst
að birgðir innanlands cru nú langt uml'ram það sem við getum
hugsanlega selt til Nígeríu í ár cn til munu vera um 250.000 pakkar
af skreið í landinu. I rliðleikaruir stal'a einkuni af efnahagsástandinu
í Nígcríu en stjórnvöld þar hafa gcfiö út efnahagsstcfnu sem niiðar
að því að draga stórlega úr gjaideyriseyðslu þjóðarinnar. Af þessu
sést að lítið sem ekkert þýðir fyrir okkur að framleiða skreið í ár.
„Ég held að auðveldast sé að
taka þetta út sem heildardæmi
og skoða hvað þeirra efnahags-
stcfna boðar í heildina. Þá
kemur í Ijós að hcildargjaldeyris-
útgjöld í Nígeríu á árinu 1981 og
fram í mars 1982 voru 1,2
milljarður naira á mánuði. (1
naira = 27 kr.). Síðan voru
efnahagsaðgerðir settar í gang
sem miðuðu að því að skera
þetta niður í 800 millj. naira á
mánuði eða urn tvo þriðju hluta,
og í fjárlagaræðu forsetans fyrir
1983 var stefnt að því að skera
útgjöldin niður í 600 millj. naira
sem þýðir áð þeir eru að skera
niður núna um einn þriðja
miðað við 1982 og helming miðað
við 1981" sagði Magnús Frið-
geirsson hjá Sjávarafurðadeild
Sambandsins í samtali við Tím-
ann er við spurðum hann út í
skreiðarsölumálin. „Hafi okkur
þótt erfitt að búa viö árið 1982
með þeirri útgjaldaupphæð
hlýtur okkur að líða enn verr
undir hinni upphæðinni sem er
einum þriðja lægri“ sagði hann
en bætti við að þrátt íyrir 800
millj. naira markið hafi eyðslan
í raun verið um 950 ntillj. á árinu
1982.
Magnús sagði síðan að með
þessu gætum við þó alls ekki
ákvarðaö hve mikinn hlut skrcið-
in fcngi af þessum gjaldeyris-
skammti. Þaö væri kosningaár
núna í Nígeríu og svo gæti farið
að skreiðin fengi meira svigrúm
en málin gætu einnig þróast á
hinn veginn.
„Mér finnst algerlega útilokað
að spá um hvað nái fram að
ganga" sagði hann.
Það kom fram í máli Magnúsar
að skreiðarsölumálin í Nígeríu
er nokkuð tilviljanakennd. Þeir
hefðu búist við meldingum frá
Nígeríustjórn um þau allt frá í
apríl á síðasta ári en aldrei hefði
verið gefin út ákveðin stefna í
þcim af hendi stjórnarinnar og
væri ekki búist við því frekar í
ár en fyrri ár.
„Ég fæ ekki séð að um
ákveðið mynstur sé að ræða í
efnahagsáætlunum þeirra sem
segir hve mikið magn af skreið
verði keypt“ sagði hann.
Það liggur hinsvcgar Ijóst fyrir
að erfiðara er að fá skreiðar-
kvóta af 600 millj. en var af 950
millj. og verður því baráttan
hörð um hvern naira.
„Þetta er eina landið sem
tekur þessa afurð, okkur hefur
ekkert miðað á öðrum mörk-
uðum þrátt fyrir mikla viðleitni,
og því erum við neyddir til að
berjast hart fyrir tilveru okkar á
þessum markaði" sagði Magnús.
Hann sagði ennfremur að á
fundi með framleiðendum
skreiðar í síðasta mánuði hefðu
verið ræddar horfur og útlit og
þá hefði komið fram eindregið
að ekki þýddi fyrir okkur að
framleiða skreið í ár umfram
þær birgðir sem til væru í
landinu.
-FRI
h.» > - ;
dropar
Pólitísk
minningarorð
■ Kjartan Olafsson, Þjóð-
viljaritstjóri, skrifar forystu-
grein í blað sitt í gær, þar sem
hann Ijallar m.a. utn fall Ólals
Ragnars Grímssonar, þing-
flokksformanns, niöur í von-
laust sæti. Þar er að finna
þessa klausu:
„Hvað sem öðru líður (?)
má ekki minna vera en á það
sé minnst hér og nú, að Ólafur
Ragnar Grímsson hefur í störf-
um sínum á þingi þau tæpu
fimm ár, sem hann hefur átt
þar sæti, reynst einn dugmesti
þingmaður sem íslensk vinstri-
hreyflng hcfur átt á Alþingi
fyrr og síðar.“
Þessi unintæli lykta mjög af
pólitískri minningargrein.
Sumir hafa þó velt því fyrir sér,
hvort Kjartan liafi ekki verið
of fljótur á sér. Þótt valda-
kjarninn úrSósíalistaflokknum
gamla hafl enn einu sinni
hreinsað svolítið til í Tónabíós-
fundarstílnum, og Svavar
flokksformaður hafi farið í
felur mcðan á forvalinu stóð til
þess að vera ekki fyrir gamla
síntabandalaginu, þá eru
innanflokksátökin í Alþýðu-
bandalaginu út af þessum at-
burði rétt að hefjast að sögn
innvígðra og alls óvíst enn,
hver skrifar pólitíska minning-
argrein um hvern. Það veröur
óneitanlega gaman að fylgjast
með framvindunni, og sjá í
leiöinni hvort Þjóðviljinn fari
að skrifa fréttir uni forval
Alþýðubandalagsins á sama
hátt og blaðið hefur skrifað um
prófkjör annarra flokka. Eða
verða minningarorðin látin
nægja?
Fá kjötiðnaðar-
menn frítt inn?
■ Nú er baráttan um kvik-
myndagesti í algleymi. Eftir-
farandi auglýsingu frá kvik-
myndahúsi gat að líta í öllum
blöðunum í gær:
í þcssari hrollvekju rekur
sérvitringurinn Jón bóndi hótel
og reynist það honum ómetan-
leg hjálp við fremur óhugnan-
lega landbúnaðarframleiðslu
hans, sem þykir svo gómsæt,
að þéttbýlismenn leggja á sig
langferðir til að fá að smakka
á henni. Gestrisnin á hótelinu
er slík, að enginn yfirgefur
það, sem einu sinni hefur
fengið þar inni. Hefur Jón
bóndi kannski fundið lausnina
á kjördæmamálinu án þess að
Hótel Helvíti
(Mótel Hell)
I þessari hrollvekju rekur sérvitr-
ingurinn Jón bóndi hótel og reynist
það honum ómetanleg hjálp við
fremur óhugnanlega landbúnað-
arframleiðslu hans, sem þykir svo
gómsaet, að þéttbylismenn leggja
á sig langferðir til að fá að smakka
á henni. Gestrisnin á hótelinu er
slík, að engínn yfirgefur það,
sem einu sinni hefur fenglð þar
Inni. Hefur Jón bóndi kannski
fundið lausnina á kjördæmamálinu
án þess að fjölga þingmönnum?
\/IAh..«mi. *MU\
fjölga þingmönnum? Við-
kvæmu fólki er ekki ráðlagt að
sjá þessa mynd. Leikstjóri:
Kevin Connor. Aðalhlutverk:
Rory Calhoun, Wolfman Jack.
Bönnuð börnum innan 16 ára.
BÖNNUÐ BÆNDUM INN-
AN 80 ÁRA
Sýnd kl. 5, 7, 9 og 11.
Krummi...
... þykir það mikið afrek hjá
hvalnum að hafa getað komið
Ronald Reagan og Alþýðu-
bandalaginu í eina sæng!