Tíminn - 25.07.1987, Blaðsíða 19

Laugardagur 25. júlí 1987
Tíminn 19
SPEGILL

Sannleikurinn
um lygina
Þegar sýnt var viðtal við Karl Bretaprins og lafði Díönu í bandarísku
sjónvarpi, hópuðust sérfræðingar tQ, í því skyni að draga fram í dagsljósið
það sem ekki reyndist rétt vera og sannleikanum samkvæmt.
Sumir þeirra beittu tækjum, aðrir notuðust við reynslu sína. Allir voru
þeir þó sammála um að á nokkrum stöðum hefði hennar hátign ekki verið
með öUu hreinskilin.
Skyldi annars nokkur manneskja
vera það í einu og öllu? Bregðum
við ekki öll fyrir okkur hvítum
lygum annað slagið? Einnig er til
fólk, sem er blátt áfram svikult.
Þegar Dynasty-stjarnan mikla,
Joan Collins giftist Svíanum Peter
Holm ekki fyrir margt löngu, lét
hún bóka að hún væri 47 ára, en
allir vissu að hún var 52ja.
Ekki er hægt að segja að hún sé
í slæmum félagsskap, því eigin-
kona forsetans sjálfs, Nancy Reag-
an, heldur því statt og stöðugt fram
að hún sé tveimur árum yngri en
opinberar skýrslur sýna.
Konur ljúga til um aldur, karlar
um fjárhag sinn og stjórnmála-
menn um markmiðin sem þeir
stefna að. í augum samfélagsins er
allt í lagi með þetta - svona lygar
eru meðteknar nú á tímum. Sumir
sérfræðingar telja þó að slíkt sé
rangt, samfélagið eigi ekki að um-
beraósannsögli af neinu tagi. Aðrir
fullyrða að lífið yrði til mikilla
muna leiðinlegra ef allir tækju upp
að segja sannleikann skilyrðislaust.
í mörgum löndum eru ýkjur
sjálfsagður hluti af baráttu manna
fyrir frama sínum. Gert er ráð fyrir
að krítað sé liðugt og þannig hefur
það alltaf verið. Samt sem áður er
það ákveðin tegund lygi.
Hver hefur farið flatastur á lygi
sinni? Það fer eftir við hvað er
miðað, en væntanlega munu flestir
Bandaríkjamenn veðja á Richard
Nixon, sem laug að allri þjóðinni í
sjónvarpinu um Watergate-málið.
Bo Derek gekk ágætlega lengi
vel. hún talaði fjálglega um mennt-
un sína þangað til borin var upp á
hana ósannsögli og það í sjónvarps-
þætti. Hún viðurkenndi að þetta
með menntunina væri uppspuni frá
rótum.
Sálfræðingur einn telur Hitler og
Roosevelt eina stórkostlegustu lyg-
ara í allri mannkynssögunni.
Rithöfundurinn Dr. Sissela Bok
telur lygi hluta af heimsmenning-
unni. Dr. Bok er einn þeirra sér-
fræðinga sem er viss um að venju-
leg manneskja segi ósatt allt að 200
sinnum daglega.
- Tökum til dæmis lækna, segir
hún. - Þeir ljúga stöðugt að sjúkl-
ingum sínum. - Bæði ráðherrar og
lögfræðingar ljúga heilmikið. Það
virðist vera í besta lagi að vera
óheiðarlegur.
- Lögreglan notar ómerkta bíla,
segir Dr. Bok. - Slíkt er í hæsta
máta að villa á sér heimildir.
- Lygar og svik eru orðin eins og
faraldur, segir Jerald Jellison próf-
Kvenleg lygi. Joan Coll-
ins dró fimm ár frá aldri
sínum, þegar hún giftist
ungmenninu Peter Holm.
Ekkert einsdæmi.
Öll segjum við ósatt og
það ótrúlega oft. En við
gefum merki um slíkt
essor við Kaliforníuháskóla. - Á
einhvern hátt snertir slíkt hvert
einasta svið í daglegu lt'fi okkar.
f bók sinni „Klofnar tungur"
telur breski rithöfundurinn Gra-
ham Jones upp nokkur þau algeng-
ustu ósannindi sem við heyrum, til
dæmis: - Ávísunin er á leiðinni í
pósti, - Hann er á fundi og - Við
verðum að hittast við tækifæri.
Meira af svo góðu: - Við erum
bara góðir vinir. - Þú lítur mjög vel
út og - Ég elska þig.
En hvernig getur maður séð
hvort verið er að Ijúga að manni?
Þrautreyndir lygarar vita hvernig
þeir eiga að stsjórna augunt sínum
og höndum - sem líklegast er að
komi upp um þá. En önnur lyga-
merki eru líka til:
* Fæturnir: Að vera sífellt að færa
líkamsþungann af öðrum fætinum
yfir á hinn ef staðið er og vera með
þá á sífelldu iði undir stólnum ef
setið er.
* Fótleggirnir: Að krossleggja fæt-
Laugardagur
25. júlí
6.45 Veðurfregnir. Bæn.
7.00Fréttir.
7.03 Góðan dag, góðir hlustendur" Pétur Pét-
ursson sér um þáttinn. Fréttir eru sagðar kl.
8.00, þá lesin dagskrá og veðurfregnir sagðar
kl. 8.15. Að þeim loknum er lesið úr fomstugrein-
, um dagblaðanna og sagðar fréttir á ensku kl.
8.30 en siðan heldur Pétur Pétursson áfram að
kynna morgunlögin.
9.00 Fréttir. Tilkynningar. Tónleikar.
9.15 i garðinum með Hafsteini Hafliðasyni.
(Endurtekinn þátlur frá miðvikudegi).
9.30 í morgunmund. Guðrún Marinósdóttir sér um
barnatima. (Frá Akureyri)
10.00 Fréttir. Tilkynningar.
10.10 Veðurfregnir.
10.25 Óskalög sjúkllnga. Helga Þ. Stephensen
kynnir.
Tilkynningar.
11.00 Tíðindi af Torginu. Brot úr þjóðmálaum-
ræðu vikunnar i útvarpsþættinum Torginu og
einnig úr þættinum Frá útiðndum. Einar Krist-
jánsson tekur saman.
11.40 Næst á dagskrá. Stiklað á stóru i dagskrá
Útvarpsins um helgina og næstu viku. Umsjón:
Trausti Þór Sverrisson.
12.00 Dagskrá. Tilkynningar.
12.20 Hádegisfréttir
12.45 Veðurfregnir. Tilkynningar. Tónleikar.
14.00 Sinna. Þáttur um listir og menningarmál.
Umsjón: Illugi Jökulsson.
15.00 Nóngestir. Þáttur í umsjá Eddu Þórarinsdótt-
ur.
16.00 Fréttir. Tilkynningar. Dagskrá.
16.15 Veðurfregnir.
16.20 Barnaútvarpið
17.00 Stundarkom í dúr og moll með Knúti R.
Magnússyni. (Þátturinn verður endurtekinn nk.
mánudagskvöld kt. 00.10).
17.50 Sagan: „Dyrbitur" eftir Jim Kjeldgaard.
Ragnar Þorsteinsson þýddi. Geirlaug Þorvalds-
dóttir les (14).
18.20 Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá kvöldsins.
19.00 Kvöldfréttir
19.30 Tilkynningar.
19.35 Kvöldtónleikar. a. Rúmönsk rapsódía nr. 1
eftir George Enescu. I Salonisti-kvintettinn leik-
ur. b. „Moto perpetuo" op. 11 og Tilbrigði í
d-moll eftir Niccolo Paganini um stef eftir
Rossini. Paul Tortelier og Shuku Iwasaki leika
á selló og pianó.
20.00 Harmoníkuþáttur. Umsjón: Bjami Marteins-
son.
20.30 Úr heiml þjóðsagnanna. Tiundi og síðasti
þáttur: „Ekki er kyn þó keraldið leki“ (Gaman-
sögur)Umsjón: Ánna Einarsdóttir og Sólveig
Halldórsdóttir. Lesari með þeim: Amar Jónsson.
Knútur R. Magnússon og Sigurður Einarsson
völdu tónlistina. (Áður útvarpað i janúar 1986).
21.00 Islenskir einsöngvarar. Elín Sigurvinsdóttir
syngur lög eftir Björgvin Þ. Valdemarsson,
Sigvalda Kaldalóns og Hólmfriði Gunnarsdótt-
ur. Sigríður Sveinsdóttir leikur með á píanó.
21.20 Tónbrot. „Allir eru að tala um mig“:, um
bandaríska alþýöutónskáldið Fred
Niel. Umsjón: Kristján R. Kristjánsson. (Frá
Akureyri)
(Þátturinn verður endurtekinn nk. mánudag kl.
15.20).
22.00 Fréttir. Dagskrá morgundagsms. Orð
kvöldsins.
22.15 Veðurfregnir.
22.20 Stund með Edgar Allan Poe. Viðar Eggerts-
son les söguna „Hjartslátturinn" í þýðingu
Þórbergs Þórðarsonar.
23.00 Sólarlag. Tónlistarþáttur í umsjá Ingu Eydal.
(Frá Akureyri)
24.00 Fréttir.
00.05 Miðnæturtónleikar.
01.00 Veðurfregnir.
Næturútvarp á samtengdum rásum til
morguns.

Laugardagur
25. júlí
8.00-12.00 Jón Gústafsson á laugardags-
morgni. Jón leikur tónlist úr ýmsum áttum, lítur
á þaö sem framundan er hér og þar um helgina
og tekur á móti gestum.
Fréttir kl. 8.00 og 10.00.
12.00-12.10 Fréttir.
12.10-15.00 Ásgeir Tómasson á léttum laugar-
degi. öll gömlu uppáhaldslögin á sínum staö.
Fréttir kl. 14.00.
15.00-17.00 íslenski listinn. Pétur Steinn Guö-
mundsson leikur 40 vinsælustu lög vikunnar.
Fréttir kl. 16.00.
17.00-20.00 Rósa Guðbjartsdóttir leikur tónlist
og spjallar við gesti.
18.00-18.10 Fréttlr.
20.00-23.00 Anna Þorláksdóttir í laugardags-
skapi. Anna trekkir upp fyrir helgina.
'23.00-04.00 Þorsteinn Ásgeirsson, nátthrafn
Bylgjunnar heldur uppi helgarstuðinu.
4.00- 8.00 Næturdagskrá Bylgjunnar. Ólafur
Már Bjömsson með tónlist fyrir þá sem fara
seint í háttinn, og hina sem snemma fara á
fætur.
01.00 Næturvakt Útvarpsins. Oskar Páll Sveins-
son stendur vaktina.
6.00 í bítið - Snorri Már Skúlason. Fréttir á ensku
sagðar kl. 8.30.
9.03 Með morgunkaffinu. Umsjón: Bogi Agústs-
son.
11.00 Fram að fréttum. Þáttur í umsjá fréttamanna
Útvarpsins.
12.20 Hádegisfréttir
12.45 Laugardagsrásin. Umsjón: Sigurður Þór
Salvarsson og Þorbjörg Þórjsdóttir.
18.00 Við grillið. Kokkur að þessu sinni er Magdal-
ena Schram.
19.00 Kvöldfréttir
19.30 Rokkbomsan. Umsjón: Ævar örn Jóseps-
son.
22.05 Út á lífið. Andrea Jónsdóttir kynnir dans- og
dægurlög frá ýmsum tímum.
00.05 Næturvakt Útvarpsins. Óskar Páll Sveins-
son stendur vaktina til morguns.
Fréttir kl. 7.00,8.00,9.00,10.00,12.00,16.00,
19.00, 22.00 og
24.00.
SVÆÐISÚTVARP
18.00-19.00 Svæðisútvarp fyrir Akureyri og
nágrenni - FM 96,5. Fjallað um íþróttaviðburði
heigarínnar á Norðuriandi.
/ FM 102.2
Laugardagur
25. júlt
ATH. Fráttirnar eru alla daga vikunnar, elnnlg
um helgar og á almennum frfdögum.
8.00-10.00 Rebekka Rán Samper. Það er laugar-
dagur og nú tökum við daginn snemma með
laufléttum tónum sem Rebekka raðar saman
___eftir kúnstarinnar reglum.
08.30 Stjörnufréttir (fréttasími 689910)
10.00-12.00 Elva Ósk Ólafsdóttir Ef þú villt hressa
gamla tónlisf þá ertu á réttum stað, Elva Ósk
tekur á móti kveðjum frá hlustendum I slma
689910
11.55 St|ðrnufréttlr (fréttasími 689910)
12.00-13.00 Pla Hansson. Hádegisútvarþið er
hafið.. Pla athugar hvað er að gerast á hlustun-
arsvæði Stjörnunnar, umferðarmál, sýningar
og uppákomur. Blandaður þáttur... sem sagt allt
i öllu.
13.00-16.00 öm Petersen. Helgin er hafin, (það er
gotf að vita það). Hér er örn í spariskapinu og
tekur létt á málunum, gantast við hlustendur
1 urnar skyndilega og rétta jafnskjótt
úr þeim aftur. Þegar þetta er
endurtkið í sífellu, er líkaminn
farinn að finna til álagsins af lyg-
inni.
* Búkurinn: Þegar lygarinn iðar í
sætinu og er alltaf að hagræða sér.
* Hik: Bæði í tali og hugsun. Það
tekur lengri tíma að hugsa upp lygi
en segja sannleikann.
* Fjarlægð: Sá svikuli hörfar
gjarnan frá viðmælanda sínum.
* Munnurinn: Lygarar finna til
þurrks í munni og eru alltaf að
væta varir sínar.
* Röddin: Hún er mikilvægust.
Stundum hækkar hún skyndilega,
verður hnökrótt og jafnvel rám.
Einnig eru til staðar hin sígildu
einkenni, svo sem að hamra stöð-
ugt með fingrunum, tína ímynduð
rykkorn eða hár af fötum sínum,
og fitla við eyrað á sér.
Lygarar snerta áberandi oft nef-
ið á sér eða haldá höndinni framan
við munninn, þegar þeir tala. Þeir
hósta gjaman eða hnerra til að
vinna tíma og eiga til að roðna
skyndilega.
Ekkert er til sem kalla mætti
heiðarlegt andlit. Atvinnulygarar
hafa vanið sig á að halda stöðugu
augnsambandi og sem flestum lík-
amshlutum í kyrrstöðu.
Konur eru helmingi útsmognari
en karlar í lygum sínum, segir
Jellison prófessor. Það er líka auð-
veldara að blekkja manneskju af
gagnstæðu kyni en kynsystkini sitt.
með hinum ýmsu uppátækjum, sannkallaður
laugardagsþáttur með ryksugu rokki.
16.00-18.00. Jón Axel Ólafsson. Hér er frískur
sveinn áferð í laugardagsskapi. Hverveit nema
að þú heyrir óskalagið þitt hér.
17.30 Stjörnufréttlr (fréttasími 689910)
18.00-22 Árni Magnússon. Kominn af stað... og
hann ræðst ekki á garðinn þar sem hann er
lægstur, Árni kemur kvöldinu af stað.
22.00-03.00 Helgi Rúnar Óskarsson. Stjörnu
vakt. Hæhóhúllumhæoghoppoghíogtrallallalla.
23.00 STJÖRNUFRÉTTIR.
03.00-08.00 Bjarnl Haukur Þórsson. Þessi hressi
tónhaukur vaktar stjörnurnar og gerir ykkur lífið
létt með tónlist og fróðleiksmolum.
í
rj
STOÐ2
Laugardagur
25. júlí
Laugardagur
25. júlí
16.30 Iþróttir.
18.00 Slavar. (The Slavs) Þriðji þáttur. Bresk-ít-
alskur myndaflokkur í tíu þáttum um sögu
slavneskra þjóða. Þýðandi og þulur Þorsteinn
Helgason.
18.30 Leyndardómar gullborganna (Mysterious
Cities of Gold). Ellefti þáttur. Teiknimyndaflokk-
ur um ævintýri í Suður-Ameríku fyrr á tímum.
Þýðandi Sigurgeir Steingrímsson.
19.00 Litli prinsinn. Áttundi þáttur. Bandarískur
teiknimyndaflokkur. Sögumaður Ragnheiður
Steindórsdóttir. Þýðandi RannveigTryggvadótt-
ir.
19.25 Fréttaágrip á táknmáli
19.30 Smeilir.
20.00 Fréttir og veður.
20.35 Lottó.
20.40 Vaxtarverkir Dadda (The Growing Pains of
Adrian Mole) Fyrsti þáttur. Nýr, breskur gam-
anmyndaflokkur í sjö þáttum um dagbókarhöf-
undinn Dadda sem er kominn á afar viðkvæman
aldur, gelgjuskeiðið. Þýðandi Kristmann Eiðs-
son.
21.10 Maður vikunnar. Umsjónarmaður Sigrún.
Stefánsdóttir.
21.25 Svanurinn. (The Swan). Bandarísk bíó-
mynd frá árinu 1956. Leikstjóri Charles Vidor.
Aðalhlutverk Grace Kelly, Alec Guinness og
Louis Jourdan. Sögusviðið er Ungverjaland í
aldarbyrjun. Ungri stúlku af göfugum ættum er
ætlað að eiga krónprinsinn. Þýðandi Kristrún
Þórðardóttir.
23.15 Guðsþjónustunni er lokið (La Messa é
finita) Ný, ítölsk verðlaunamynd. Leikstjóri
Nanni Moretti. Aðalhlutverk Nanni Moretti, Ferr-
ucdo de Ceresa og Enrica Maria Modugno.
Ungur prestur snýr heim eftir langa fjarveru.
Heimkoman veldur honum sárum vonbrigðum
þar eð mikil upplausn ríkir innan fjölskyldu hans
og verður honum litt ágengt er hann hyggst vísa
ástvinum sínum veginn úrógöngunum. Þýðandi
Þuríður Magnúsdóttir.
_ 00.50 Fréttir frá Fréttastofu útvarps.
09.00 Kum, Kum. Teiknimynd.
09.20 Jógi björn. Teiknimynd.
09.40 Alli og íkornarnir. Teiknimynd.
10.00 Penelópa Puntudrós. Teiknimynd.
10.20 Ævintýri H.C. Andersen. Smalastúlkan og (
sótarinn. Teiknimynd með íslensku tali.
10.40 Silfurhaukarnlr Teiknimynd.
11.05 Herra T. Teiknimynd.
11.30 Fálkaeyjan (Falcon Island). Ný þáttaröð um
unglinga sem búa á eyju fyrir ströndum
Englands. 3. þáttur. Frank, faðir Jocks og Kötu,
fær umhverfisnefndarmann sér til aðstoðar við
að koma í veg fyrir sandnámið á Fálkaeyju.
12.00 Hlé_____________________________________
16.00 Ættarveldið (Dynasty). I þessum þætti ráð-
ast örlög Claudiu Blaisedel og Cecil Colby gerir
Alexis tilboð.
16.45 íslendingar erlendis. Fastafulltrúi íslands
hjá Sameinuðu þjóðunum, Hans G. Andersen
og kona hans Ástríður Andersen, búa á Park
Avenue í New York. Hans Kristján Ámason ræðir.
við þau hjónin um líf þeirra og störf, en þau hafa
búið í fjölmörgum löndum og starfað lengur en
nokkrir aðrir hjá utanríkisþjónustu Islendinga.
Upptöku stjómaði Sveinn M. Sveinsson.
17.35 Bíladeila (Automania). Þegar bíllinn kom
fyrst fram á sjónarsviðið, var honum ekki spáð
miklum vinsældum, en raunin er þó sú að
daglega ferðast 90 milljónir Bandaríkjamanna í
bílum, til og frá vinnu. I þessum lokaþætti af
Bíiadellu, er framtíð bílsins hugleidd, talað við
bílahönnuði og félagsfræðinga.
18.00 Golf.
19.00 Lucy Ball. Sjónvarpsþættir Lucille Ball þykja
með þeim skemmtilegri sem sýndir hafa verið.
19.30 Fréttir
20.00 Undirheimar Miami (Miami Vice). Banda-
rískur spennuþáttur með Don Johnson og Philip .
Michael Thomas i aðalhlutverkum.______________
20.45 Spéspegill (Spitting Image). Bresku háð-
fuglunum er ekkert heilagt.
21.15 Churchill. Nýr breskur framhaldsmynda-
flokkur í 8 þáttum um líf og starf Sir Winston
Churchills. Fyrsti þáttur.
22.05 Á mörkum gráturs og hláturs (Emie
Kovacs: Between the Laughter). Bandarísk
sjónvarpsmynd með Jeff Goldblum, Melody
Anderson, Madolyn Smith og Edie Adams í
aðalhlutverkum.
23.30 Þjófar (Thiefes). Bandarísk sjónvarpsmynd
um viðburðarríkt lif ungra hjónaleysa í stórborg-
inni New York. Með aðalhlutverk fara Marío
Thomas og Charies Grodin. Leikstjóri er John
Berry. Myndin er bönnuð bömum.
01.10 Vetur óánægjunnar (The Winter of our
Discontent). Þekkt bandarísk kvikmynd frá
1983, byggð á sögu Johan Steinbeck. Miðaldra
manni finnst tækifærin vera að renna sér úr
greipum, honum er mjög annt um heiður sinn
og málamiðlanir eru honum ekki að skapi. Með
aðalhlutverk fara Donald Sutheriand, Tuesday
Weld og Teri Garr. Leikstjóri er Waris Hussein.
j 02.45 Dagskráriok.