Tíminn - 21.05.1988, Blaðsíða 3

Laugardagur 21. maí 1988
Tíminn 3
samkomulagi um efnahagsráðstafanir í gærdag:
ráðstafanir kynntar
Frá blaðamannafundi rikisstjórnarínnar í gær, þar sem efnahagsráðstafanir
hennar voru kynntar.Tímamynd Pjetur.
veganna og atvinnuöryggi á lands-
byggðinni. Þar er kveðið á um að
fyrirtækjum í útflutnings- og sam-
keppnisgreinum verði heimilað að
taka lán erlendis til fjárhagslegrar
endurskipulagningar, annaðhvort
bcint eða fyrir milligöngu banka.
Byggðastofnun er og heimiluð 200
milljón króna lántaka erlendis til
fjárhagslegrar endurskipulagning-
ar fyrirtækja.
Steingrímur J. Sig-
fússon, Alþ.bandal.:
Nokkrar
magnyl
„Við lauslega athugun, en
mér hefur ekki gefist tóm til að
skoða þetta í kjölinn, myndi ég
orða það svo að þetta væru
nokkrar töflur af magnyl.
Menn vita hvernig það endist
ef alvarleg veikindi hrjá menn
og liggur í loftinu að þetta séu
bráðabirgðabjargráð, þótt
auðvitað sé reynt að láta þetta
h'ta svo út sem eitthvað annað
sé á ferðinni. Menn munu fá
svipaða kreppu til að glíma við
aftur eftir þrjá til fjóra mánuði,
líkt og nú, því að menn muna
að gengið var fellt og gripið til
efnahagsráðstafana fyrir
nokkrum mánuðum.
Mér sýnist að ríkisstjórnin
hafi ekki lagt í neinar alvöru
ráðstafanir vegna þess hvernig
hún er á sig komin. Þess vegna
verða þetta veikar og máttlitlar
aðgerðir.
Ríkisstjórninni versnar við
hvert kast og hætt við því að
fyrr eða síðar gangi eitthvert
kastið af henni dauðri. Hér er
um að ræða grundvallarskekkj-
ur, sem verður að ráðast gegn
með gagngerum breytingum.
Það er einatt sama áráttan sem
grípur menn þegar á bjátar að
skerðakjörogfellagengi." þj
Störfum nefndar um Verð-
jöfnunarsjóð fiskiðnaðarins er gert
að hraða störfum og skila tillögum
um ráðstöfun innistæðna þeirra
greina sem greitt hafa í hann á
undanförnum misserum.
Ákveðið er að veita 40 milljón
króna aukafjárveitingu til Jöfn-
unarsjóðs sveitarfélaga til að styðja
við fjárhagslega illa stödd sveitar-
félög.
Albert Guðmunds-
son, Borgaraflokki:
Hagsmunir
stjórnar
„Ég veit ekki nógu mikið til
þess að það sé fyllilega mark-
tækt sem ég segi, en af því sem
ég hef frétt heyrist mér þetta
vera meira í stjórnarsáttmála-
stíl heldur en lækning við efna-
hagsvanda þjóðarinnar. Það
verður náttúrlega að harma
það, að stjórnarflokkarnir
skulu enn þá standa í stjórnar-
sáttmálaviðræðum þegar þeir
þurfa að ræða hagsmuni þjóð-
arinnar. Þeir eiga ekki að vera
að ræða hagsmuni ríkisstjórn-
arinnar.
Ég held að það hafi verið í
fyrirrúmi í þeirra vinnu undan-
farið að gera nýjan stjórnar-
sáttmála langt umfram það að
ræða efnahagsvandann.
Ég verð bara að vona, eins
og allir sannir íslendingar
hljóta að gera, að þessar ráð-
stafanir séu þess eðlis að hægt
sé að búast við lækningu á
þeim vanda sem steðjar að.
Það væri ábyrgðarlaust að taka
ekki þátt í því að reyna að laga
hlutina.
Það er erfitt að gera sér grein
fyrir málinu í heild sinni á svo
stuttum tíma, en í fljótu bragði
hef ég heldur litla trú á að hér
sé um lækningu að ræða.“ þj
í kaflanum um launamál er efst
á blaði ákvæði um að þeir kjara-
samningar sem þegar hafa verið
gerðir í landinu verði varðir og
launahækkanir þeirra sem hafa
lausa samninga fari ekki fram úr
hækkun launa Verkamannasam-
bandsins, iðnverkafólks og versl-
unarmanna.
Ellilífeyrir og bætur almanna-
trygginga hækka í samræmi við
hækkun launa 1. júní nk.
Ákvæði er um hækkun persónu-
afsláttar 1. júní og skattleysismörk
hækki í 46 þúsund.
Ákveðið er að ákvörðun um
láglaunabætur og afnám rauðu
strikanna í kjarasamningum verði
tekin í tengslum við niðurstöður
nefndar sem fjallar um verðtrygg-
ingu fjárskuldbindinga, lánskjara-
vísitölu o.fl.
í efnahagspakkanum er kafli um
verðlagseftirlit. Þar er rætt um
nauðsyn þess að herða verðlags-
eftirlit. Einnig er tekið fram að
gjaldskrárhækkanir ríkisfyrirtækja
verði háðar samþykki ríkisstjórn-
ar.
Sem liður í aðgerðum til að
draga úr fjármagnskostnaði er tal-
að um að tryggja verði að verð-
bréfasjóðir taki þátt í innlendri
fjármögnun ríkissjóðs með sama
hætti og innlánsstofnanir. Sjóðun-
um er gert að verja um 20% af
Guðrún Agnars-
dóttir, Kvennalista:
Lægstu laun
lögbundin
„Ég er ekki búin að kynna
mér þetta gaumgæfilega, - hef
bara heyrt glefsur. Það er erfitt
að „kommentera" neitt út á
þetta fyrr en maður er búinn að
fá plagg í hendurnar. Ég er
auðvitað búin að fá ákveðna
punkta í fréttunum núna, en ég
held það sé ekki skynsamlegt
að segja neitt um efnahagsráð-
stafanirnar að svo stöddu.
í fyrsta lagi verður maður að
líta á dæmið í heild sinni og
það væri fljótfærni af mér að
fara að gaspra um þetta núna
að svo lítið athuguðu máli. Ég
á ekki von á að fá plöggin í
hendurnar fyrr en f fyrsta lagi
á morgun.
Hins vegar sló það mig þegar
ég var að hlusta fréttir áðan, að
ríkisstjórnin var í raun að lög-
binda ákveðin lágmarkslaun.
Það er bara farið ofan að því.
Þeir þóttust ekki geta gert það
þegar við vorum með þeim og
ræddum þessi mál, en nú eru
þeir að reyna að finna aðferð
til þess og það er í sjálfu sér
áhugavert. Aftur er spurning
hvort það tekst og hvernig þeir
ætla sér að útfæra það.“ þj
aukningu ráðstöfunarfjár frá 1.
júlí nk. til kaupa á ríkisskuldabréf-
um.
Til að koma í veg fyrir misgengi
launa og lánskjara hefur nefnd sem
fjallar um fyrirkomulag verðtryg-
gingar fjárskuldbindinga verið fal-
ið að gera tillögur þar um.
Frá 1. júlí verður óheimilt að
binda fjárskuldbindingar til
skemmri tíma en tveggja ára við
hvers kyns vísitölur. Þá er þann
sama dag miðað við að nefnd, sem
fjallar um verðtryggingu fjárskuld-
bindinga, skili tillögum til ríkis-
stjórnar um fyrirkomulag verð-
tryggingar.
Ríkisstjórnin hefur sett sér að
skapa skilyrði fyrir lækkandi raun-
vöxtum. í því skyni hefur Seðla-
banka m.a. verið falið að fylgjast
með vaxtaþróun. Honum er og
falið að vinna að því að markmið
ríkisstjórnar um lækkun vaxta-
munar banka og sparisjóða náist.
í upphafi næsta þings boðar
ríkisstjórn frumvörp um starfsemi
verðbréfasjóða, fjármögnunar-
leigufyrirtækja og annarra fyrir-
tækja utan bankakerfisins.
Ríkisstjórn ákvað að herða regl-
ur um erlendar lántökur til fjárfest-
ingar. Þannig verður framvegis
heimilt að taka ýmist 60% cða
70% af fob-verði véla og tækja að
láni erlendis í stað 60% eða 70%
af innlenda verðinu.
Þórarinn V. Þórarins-
son, frkv.stjóri VSÍ:
Fagna sam-
komulagi
„Fyrstu viðbrögð eru þau að
ég fagna því að ríkisstjórnin
skuli hafa náð saman í ráð-
stöfunum í efnahagsmálum.
Það var afar brýnt. Mér sýnist
í fljótu bragði að það sé margt
vel nýtilegt í þessum ráðstöfun-
um og komi til með að skila
árangri. Annað orkar meira
tvímælis en um heildarmat vil
ég ekki tjá mig að sinni. Þetta
er það viðamikill pakki.
Það er alltaf neyðarúrræði
þegar þarf að grípa til lögbind-
ingar kjarasamninga og við
hörmum það. Hins vegar fögn-
um við því að okkar viðsemj-
endur hafa reynst í gær og í dag
reiðubúnir til að ganga til
samninga, sem hefur skort á
hingað til. Við höfum markað
okkar stefnu og varið hana, að
halda verðbólgu niðri. Þáttur í
henni var að tryggja fisk-
vinnslufólki og þeim sem höfðu
borið skarðan hlut frá borði í
launakapphlaupi liðins árs,
meiri kaupmátt. Mér sýnist að
með þeim samningum sem þeg-
ar liggja fyrir og með ráð-
stöfunum ríkisstjórnarinnar sé
það markmið varið. Við stönd-
um í dag með meiri launajöfn-
uð en á síðasta ári ." -jih
Þá er boðað á haustdögum frum-
varp um breytta skattmeðferð
greiðslna vegna fjármögnunar-
leigu. ítrekað er ákvæði stjórnar-
sáttmálans um athugun á skattlagn-
ingu fjármagns- og eignatekna og
samhengi slíkrar skattlagningar og
eignarskatts og skatta af öðrum
tekjum.
Tekið er fram að í fjárlagagerð
fyrir næsta ár verði miðað við
jöfnuð í ríkisbúskapnum. Þannigá
að draga úr lögbundinni sjálfvirkni
ríkisútgjalda. Undirbúningur fjár-
laga miðist við enga erlenda lána-
töku á næsta ári. Ákvæði er um að
draga úr erlendum lántökum opin-
berra aðila, sjóða og einkaaðila.
Sem liður í aukinni hagkvæmni í
atvinnurekstri og markvissri
byggðaþróun mun ríkisstjórnin
skipa nefnd með þátttöku fulltrúa
atvinnulífsins til að skila tillögum
um aðgerðir í byggðamálum á
grundvelli athugunar Byggðastofn-
unar um það efni. Jafnframt er
þeirri nefnd falið að benda á leiðir
til að auka hagkvæmni í rekstri
fyrirtækja.
Þá er ákvæði um að endurskoð-
un á fiskveiðistefnu verði hraðað.
Settar verði reglur um útflutning á
ferskfiski. Framleiðslustjórn í
landbúnaði og búvörusamningur
verði endurskoðuð í samræmi við
stjórnarsáttmála. óþh
Arni Benediktsson,
fulltrúi fiskvinnslu:
h
Féll þetta
ekki illa
„Það virðist vera svo að ef
áfram verður haldið að vinna
röggsamlega að þessum
málum, þá geti þetta orðið
þolanlegt. Það er það mikið
um fyrirheit að það er ekki gott
að gera sér grein fyrir málinu í
heild fyrr en maður sér hvernig
þau verða efnd.
Það var ekkert t' þessum
aðgerðum sem mér féll illa. En
mér féll afskaplega vel að það
verður heimilt að taka erlend
lán til fjárhagslegrar endur-
skipulagningar í útflutnings-
greinunum. Það er mjög mikil-
vægt. Ég tel líka að það fyrir-
heit sem gefið er um að afnema
lánskjaravísitöluna sé mjög til
bóta. Slík vísitölubinding getur
verið nauðsynleg tímabundið
meðan verið er að ná ákveðn-
um markmiðum. Síðan á hún
ekki rétt á sér lengur. Nú er
hún búin að vera nærri áratug
í gildi án þess að það sé komið
nokkuð nær þeim markmiðum
sem stefnt var að með henni.“
-jih