Tíminn - 16.12.1995, Blaðsíða 7

Laugardagur 16. desember 1995
WWNNI
7
Hagkaup/Bónus fá samkeppni frá sjö kaupfélögum, Olíufélaginu og Nóatúni:
Stofnun einka-
hlutafélags
kosti 75 þúsund
Efnahags- og vi&skiptanefnd
Alþingis hefur lagt til, í tengsl-
um viö frumvarp til fjárlaga
fyrir næsta ár, aö gjald fyrir
stofnun einkahlutafélags
veröi 75 þúsund kónur en 5
þúsund krónur kosti aö breyta
hlutafélagi í einkahlutafélag.
Rök fyrir lækkun á gjaldi fyrir
stofnun einkahlutafélags eru
fyrst og fremst þau aö stofnun
lítilla fyrirtækja til eflingar í at-
vinnuskyni eigi ekki að vera
tekjustofn fyrir ríkissjóö. Meö
tilkomu laga um einkahlutafé-
lög opnuöust ákveðnir mögu-
leikar til stofnunar lítilla fyrir-
tækja og í tillögu efnahags- og
viöskiptanefndar er verið að
leggja áherslu á gildi þeirra.
-ÞI
Blásið til atlögu
á matvörumarkaði
Aldin hf. nýtt trévinnslufyrirtœki á Húsavík:
Mun vinna timbur úr
amerískum trjábolum
Bónus og Hagkaup selja fyrir
um 10 milljarða króna á ári.
Hagkaup er eigandi 50% hlutar
í Bónus. Saman reka þau inn-
kaupa- og birgöafyrirtækiö
Baug. Stofnun þess fyrirtækis
tryggöi fyrirtækjunum mun
hagstæöari kjör í samningum
viö heildsala og framleiöendur
en fyrr. Nú er blásið til atlögu
viö matvörurisann Hag-
kaup/Bónus meö stofnun svip-
aös fyrirtækis, Búrs ehf., einka-
hlutafélags. Greinilegt er aö
samkeppni í matvælagreininni
mun skerpast til muna meö til-
komu birgöastöövarinnar Búrs.
Þeir sem að stofnun Búrs standa
eru sjö kaupfélög, Olíufélagið og
Nóatún. Velta þessara fyrirtækja
er um 11 milljarðar, um það bil
milljarði meiri en hjá keppi-
nautnum. Kaupfélögin sem að
stofnun Búrs standa eru KEA
(Samland), KÁ, Kaupfélag Suður-
nesja, Kaupfélag Borgfirðinga,
Kaupfélag A- Húnvetninga, Kaup-
félag Héraðsbúa og Kaupfélag
Austur-Skaftfellinga. Stjórnarfor-
maður Búrs ehf. er Þorsteinn Páls-
son, __ framkvæmdastjóri Kaupfé-
lags Árnesinga, en hann var fram-
kvæmdastjóri hjá Hagkaupi áður
og er öllum hnútum kunnugur í
rekstri sem þessum.
„Þetta er alþekkt gerð af fyrir-
tæki um allan heim, birgðastöbv-
ar sem þessar eru stór fyrirtæki
sem sjá um að fæba fjölmargar
verslanir. Fyrirtækið er stofnaö til
að kaupa inn og ræður svo þriðja
aðila til að annast Iagerhaldið,
einn í Reykjavík og annan á Akur-
eyri. Síðan sér hvert fyrirtæki um
sína dreifingu frá vörulager
sjálft," sagði Þorsteinn Pálsson í
samtali við Tímann í gær.
„Við förum hægt í sakirnar,
byrjum upp úr áramótum með
nýja fyrirtækið. Við lofum ekki
upp í ermamar á okkur en von-
andi hefur þetta áhrif til betra
vöruverðs strax á næsta ári. Eftir
er að semja við framleiðendur og
heildsala um verð," sagði Þor-
steinn.
Þorsteinn sagði að gott samstarf
hefði náðst milli aðilanna, kaup-
félaga, Olíufélagsins og Nóatúns.
Nóatún hefur hægt og sígandi
bætt markaðshlutdeild sína með
opnun meðalstórra matvöru-
markaba. Olíufélagið er að fara út
í meiri sölu á matvöru af ýmsu
tagi á bensínstöðvum sínum.
„Okkur líst mjög vel á þetta,
það á að afla okkur betri kjara í
krafti magnsins. Við vonumst til
að ná góðum samningum um
innkaup okkar og það mun koma
neytendum til góða," sagði Júlíus
Jónsson hjá Nóatúni í gær. Sú
verslunarkeðja veltir um 3,5
milljörðum króna á þessu ári og
rekur 9 verslanir í Reykjavík og í
Kópavogi.
-JBP
Frá stofnfundi Kirkjugaröasambands íslands.
Kirkjugarðasamband stofnað
Nýtt fyrirtæki á Húsavík hefur í
hyggju aö efna til timburfram-
leiöslu snemma næsta vor. Fyr-
irtækiö heitir Aldin hf. og
standa aö því nokkur öflug fyr-
irtæki nyröra, meðal annars
Kaupfélag Þingeyinga og Gunn-
laugur Stefánsson trésmíöa-
meistari, en einnig ráögjafarfyr-
irtækin Rekstur og Ráögjöf og
JxK.
Ætlunin er að flytja inn trjáboli
frá austurströnd Bandaríkjanna.
Verða þeir þurrkaðir og unnir á
Húsavík. Vinnsluferlið býður upp
á mikla verðmætaaukningu.
Heppilegar abstæbur frá náttúr-
unnar hendi gera fyrirtækinu
kleift að bjóða meðal annars
harövið á mjög samkeppnishæfu
verði, segir í blaöi Atvinnuþróun-
Fjárlagabreyiingar til
saubfjárframleibslu:
217 m.kr.
hækkun
Framlag til fjárlagaliðarins,
„Greiösiur vegna sauöfjár-
framleiðslu" hækkar um 217
milljónir kr. skv. breytingum
á fjárlögunum og verður
2.727 milljónir kr. alls.
Breytingin skiptist á fimm
viöfangsefni. Beinar greiðslur
til bænda hækka um 60 m.kr.,
niburgreiðslur á ull og gærum
lækka um 20 m.kr., vaxta- og
geymslukostnaður lækkar um
11 m.kr., framlag til uppkaupa
á fullvirðisrétti hækkar um 125
m.kr og nýr libur er tekinn inn
í frumvarpið — Afsetning
birgöa — og er framlag hans 63
m. kr.
Þá lækkar framlag vegna ribu-
veiki um 3,2 millj. kr. á móti
hækkun til yfirdýralæknis
vegna rannsókna á salmónellu í
sauðfé. -BÞ
arfélags Þingeyinga hf.
Vélar og tæki til vinnslunnar
koma bráölega frá Bandaríkjun-
um Vinnsla mun verða í gamla
Fjalarshúsinu. Fyrirtækið mun
leita aö markaöi hér á landi og í
Evrópu eftir tiltekinnn reynslu-
tíma. Viö Aldin hf. munu 6 til 8
manns fá vinnu. Formaður
stjórnar Aldins hf. er Þorgeir
Hlöðversson kaupfélagsstjóri.
„Það er ekki spurning aö ein-
hverjir lífeyrissjóöanna þurfi
að taka til hjá sér", svaraði
Þórarinn V. Þórarinsson,
framkvæmdastjóri VSÍ,
spurður hvort ekki sé líklegt
aö hertari reglur um starfs-
leyfi og meöferö lífeyrissjóða
sem ekki uppfylla kröfur um
gjaldhæfi kunni aö leiöa til
áframhaldandi fækkunar
þeirra á næstu árum. Þórar-
inn spáir því raunar aö al-
mennu lífeyrissjóöunum
muni fækka í aöeins 10-12
innan áratugs, sem jafn-
framt veröi þá mun sterkari
sjóöir.
Þessar hertu reglur eru hluti
af nýjum samningi um lífeyr-
ismál sem forsvarsmenn ÁSÍ
og VSÍ hafa nýlega undirritað.
Eftir aö hafa ítrekað, en árang-
urslaust, reynt aö fá stjórnvöld
til að setja almenna löggjöf
um málefni lífeyrissjóöa, m.a.
um lágmarksréttindi launa-
Stofnaö hefur veriö Kirkju-
garöasamband íslands og var
stofnfundur haldinn þann 9.
desember síöastliöinn á Hótel
Holti, en stofnfélagar voru 22,
fólks um lífeyri, töldu þessi
samtök ekki lengur hjá því
komist að setja sjóðunum
skýrari reglur um uppbygg-
ingu, starfshætti og lágmarks-
kröfur sem þeir verða að upp-
fylla.
Að upp verði teknir opnir
ársfundir lífeyrissjóða, þar sem
allir sjóðfélagar eigi seturétt
með málfrelsi og tillögurétti,
er meðal athygliverðra ákvæða
samkomulagsins. Þar verða
m.a. lagðar fram trygginga-
fræðilegar úttektir á fjárhag
sjóbanna, sem framvegis á að
gera ár hvert. Á ársfundunum
verður m.a. fjallað um laun
stjórnar- og skoðunarmanna
og fjárfestingastefnu sjóöanna
svo nokkuð sé nefnt.
í annan stað ætla samnings-
aðilar (ASÍ og VSÍ) að leita eftir
samkomulagi við ríkisvaldið
um samræmingu lífeyrisrétt-
inda lífeyrissjóða og almanna-
trygginga, með það ab mark-
víös vegar aö af Iandinu.
Tilgangur félagsins er að
vinna ab sameiginlegum mál-
efnum kirkjugarða og að mynda
breiða samstöðu um brýn úrs-
miði ab kerfin vinni saman
sem ein samræmd lífeyris-
heild. í því sambandi verði far-
ið yfir alla bótaflokka og
mögulega verkaskiptingu milli
almannatrygginga og lífeyris-
sjóba. Möguleikar á ab gera
ellilífeyrisréttindi að sameign
hjóna skuli sérstaklega kann-
aðir. Þá er það nýmæli að sjóð-
unum verður í framtíðinni
heimilað að ávaxta allt ab
helmingi hreinna eigna sinna
í hlutabréfum.
Með ákvæðum þessa samn-
ings verður Bankaeftirlitinu
loks fengið vald — sem ekki
hefur fengist með lögum — til
þess að hlutast til um málefni
og jafnvel afturkalla starfsleyfi
lífeyrissjóða sem ekki full-
nægja ákvæðum samningsins,
reglugerða eða Iaga.
Ónnur ákvæði samningsins
fjalla aðallega um samræm-
ingu starfshátta og skýrari
reglur um réttindi og skyldur.
lausnarmál, s.s. viöbrögö viö
skertum tekjum kirkjugarða og
fleira.
-PS
Kvebið er á um víðtækari
uppslýsingaskyldu gagnvart
sjóðfélögum. Samræmdar
reglur um reikningsskil og
tryggingafræbilegar úttektir
sem auðveldi allan samanburð
milli sjóða. Skýrari ákvæði um
ávöxtun á fjármunum sjób-
anna. Og skýrari reglur um
verkefni og skyldur stjórna og
framkvæmdastjóra lífeyris-
sjóðanna.
Síðast en ekki síst er samið
um ákveðnar reglur um lág-
marks bótarétt sem sjóðunum
er skylt að tryggja félögum sín-
um fýrir 10% iðgjald.
Enda geri ákvæði um
skyldutryggingu kröfu til þess
að enginn launamaður verði
framvegis skyldaður til þess,
með kjarasamningi, að greiða
iðgjald í lífeyrissjóð sem síðar
kunni að verða ófær um aö
standa við loforð um lífeyris-
greiðslur. ■
JBP
Opnir ársfundir lífeyrissjóöa veröa teknir upp samkvœmt nýjum samningi ASI og VSI
Almennir lífeyrissjóðir
abeins 10-12 eftir áratug