Tíminn - 16.12.1995, Blaðsíða 12

jón&jón 94
12
WEltiltÍjtialtóLlttlL
Laugardagur 16. desember 1995
BUNAÐARBANKINN
-Traustur banki
Gjöf fyrir smáfólkið
1000 kr. innlegg á Stjörnubók
Æskultnunnar og barnið fær
gjafaöskju með Snæfinni sparibauk,
púsluspil, litabók • og meira til!
"Snæfinnur snjókarl, sniöugur meö krónurnar"
Br R t !
/v *\ v
L• i • n • ði •n
Innan viö 10% Norömanna og Svía í persónulegum
bankaábyrgöum:
Mörgum sinnum fleiri
ábyrgöarmenn hérlendis
Einstaklingar sem gengist hafa í
ábyrgbir fyrir fjárskuldbinding-
um annarra í lánastofnunum
finnast einungis á u.þ.b. 10.
hverju heimili í Noregi og Sví-
þjób, þar sem þetta þykir þó
meira en nóg. Og ab u.þ.b. 10%
þessara ábyrgbarmanna lendir í
því ab þurfa ab standa skil á
þeim lánum eba skuldbinding-
um sem þeir ábyrgjast, sem oft-
ast eru undir 1 milijón króna.
Þetta kemur m.a. fram í skýrslu
um bankaábyrgbir einstaklinga
á Norburlöndunum og vanda-
mál sem af þeim hljótast, sem
gefin hefur verib út af Norrænu
rábherrábinu.
Lögfræbingur Neytendasamtak-
anna, Þuríöur Jónsdóttir, var spurö
hvort þetta hafi veriö kannaö hér á
landi, eöa hvort hún teldi ekki víst
ab miklu hærra hlutfall einstak-
linga hér á landi hefbu gengib í
ábyrgb fyrir bankalánum vina og
vandamanna, eöa t.d. trygginga-
víxlum fyrir greiöslukortum, held-
ur en tíbkast í í Skandinavíu, m.v.
fyrrnefndar tölur. Væri kannski
nær sanni aö ábyrgöarmenn sé aö
finna á a.m.k. helmingi íslenskra
heimila?
„Ég held ekkert um þaö, ég er al-
veg viss um þaö, vegna þess ab þaö
er miklu algengara hér en erlendis
aö fjölskyldur sé settar í ábyrgö,
þótt þetta hafi ekki verib rannsak-
aö hjá okkur. En í nágrannalönd-
unum athuga lánastofnanir hvort
líklegt sé aö umsækjandi um lán
geti endurgreitt þaö. Hérna hafa
bankarnir bara skoðaö ábyrgðar-
mennina og hvaö þeir eiga í fast-
eignum. Viö vitum aö þaö er fjöldi
fólks sem fær lán og getur aldrei
borgaö þau til baka og ábyrgðar-
mönnunum er jafnvel ekkert sagt
frá því".
Þuríður segir Neytendasamtök-
unum það kappsmál aö koma af
stað meiri almennum umræöum
um þessar ábyrgðir og reyna þann-
ig aö vekja fólk til meiri umhugs-
unar um þetta mikla vandamál.
Sömuleiðis sé brýnt aö lögfesta þaö
aö lánastofnunum skuli skylt aö
gera ábyrgðarmönnum grein fyrir
stöðu skuldaranna og að þeir þurfi
aö vera við því búnir að ábyrgðin
geti lent á þeim. Æskilegt væri að
ábyrgðarmenn væru látnir stað-
festa með undirskrift á einhvers-
konar skjal að þeir geri sér grein
fyrir hvað þeir þurfi að borga til
baka fæm hlutimir á versta veg".
„Og þaö því miður er mikið um
að þetta fari illa", sagði Þuríður.
Mörg hrikaleg ábyrgöarvandamál
hafi til dæmis verið að rúlla upp á
sig á annan áratug, eða frá 1983
þegar launin vom tekin úr sam-
bandi við vísitölu en lánskjörin
ekki, sem leiddi til margfrægs mis-
vægis lánskjara og launa. „Þá var
fjöldi fólks sem neyddist til að selja
íbúðirnar sínar en varö að taka
með sér lán sem voru með veði í
eignum foreldra, tengdaforeldra
eöa annarra venslamanna og vina.
Margt af þessu fólki er núna alveg
að drukkna í skuldasúpunni, og
skuldar orðiö milli 10 og 20 millj-
ónir og jafnvel allt upp í 30 millj-
ónir í verstu tilfellunum. Björgun-
araðgerðirnar felast jafnan í skuld-
breytingum og lengingu lána. En
spurningin er hvaða vanda slíkt
leysir hjá þessu fólki", segir Þuríð-
ur.
Raclette-tdjkime^tB^\
steikingarsteini á 9.900 kr.
iEMiEIM!
að er gaman að gefa vandaðar
og fallegar jólagjafir.
Gjafir sem gleðja og koma aðgóðum
notum lengi, lengi.
Þannig eru
heimilistcekin frd —.....
Siemens, Bosch og ( Waffivéiar,
Rommelshacher.
( Matvinnsluvélar frá 7.900 kr.
(( Kaffivélar frá 2.900 kr. ()
Símtœki frá 3.117 kr. J

&
b( Handþeytari á 2.990 kr^
- «6
(Samlokugrill á 3.90ÖhtK
SMITH &
NORLAIMD
Urnbodsmenn: Akranes: Rafþjónusta Sigurdórs • Borgarnes: Glitnir • Borgarfjörður: Rafstofan Hvítárskála • Hellissandur: Blómsturvélil
Hallgrímsson • Stykkishólmur: Skipavík • Búðardalur: Ásubúð • Isafjörður: Póllinn • Hvammstangi: Skjanni • Sauðárkrókur: Rafsjá • Siglufjöröur: Tc
• Húsavík: Öryggi • Þórshöfn: Norðurraf • Neskaupstaður: Rafalda • Reyðarfjörður: Rafvélaverkst. Árna E. • Egilsstaðir: Sveinn Guðmundsson • Breiðd
• Höfn i Hornafirði: Kristall • Vestmannaeyjar: Tréverk • Hvolsvöllur: Kaupfélag Rangæinga • Selfoss: Árvirkinn • Grindavík: Rafborg • Garður: Ra
• Keflavík: Ljósboginn • Hafnarfjörður: Rafbúð Skúla, Álfaskeiði.
Noatum 4 • Simi 5113000
H2
m