Tíminn - 13.04.1996, Blaðsíða 8

8

Laugardagur 13. apríl 1996
Málsvari þjóölegra þúfna sýnir nú í Ásmundarsafni
og telur rétt oð þúfum sé hampaö rétt eins og hrikalegum fjöllum og glymjandi fossum:
Þúfur í útrýmingarhættu
Sjötíu og fimm svan-
hvítar þúfur þekja
gólf Ásmundarsafns
um þessar mundir og
ljósmyndir af þúfum í
þýfðu landi prýöa vegg-
ina, en allar tilheyra þúf-
urnar þremur verkum
sem listakonan Finna B.
Steinsson nefnir Þrjár til-
raunir um þúfur.
Sýningin, sem opnar í dag,
er reyndar samsýning hennar
og Ásmundar Sveinssonar og
gengur undir nafninu Kál-
garður tilverunnar. „Enginn er
svo gamall að hann læri ekki
eitthvað á því að stinga upp
kálgarð tilverunnar." Þessa
speki er að finna í sýningar-
skrá Finnu og er tekin upp úr
viðtalsbók Matthíasar Johann-
essen við Ásmund og er henni
ætlað að vera sýningargestum
hvatning til að spekúlera í
verkunum.
Finna hefur áður vakið at-
hygli fyrir uppátæki sem hún
nefnir umhverfislistaverk, og
má nefna þegar hún málaði
brýrnar í Norðurárdal eða þeg-
ar hún fór með þúsund veifur
norður í Vatnsdal og stakk
þeim í hina frægu Vatnsdals-
hóla. Enn eru það bungur
landslagsins sem vekja áhuga
hjá Finnu og hefur hún verið
að velta fyrir sér þúfunni allar
götur síðan gangstéttin fyrir
utan Kjarvalsstaði þurfti að
víkja fyrir náttúrulegum þúf-
um, af hennar völdum, fyrir
tveimur árum.
Kraftur í forminu
En hvað í ósköpunum vakti
áhuga listakonunnar á þúf-
um?
„Mér finnst voðalegur kraft-
ur í þessu formi, að þetta skuli
spretta svona upp úr jörðinni,
þetta eru svona ávextir norð-
ursins. Það er dálítið spenn-
andi hvernig þessir hnúðar
bögglast upp úr jörðinni."
Þúfurnar í Ásmundarsafni
eru nú komnar töluvert langt
frá sínum upprunalegu rótum,
enda eru þær afsteypur af þúf-
um úr hvítu gifsi. Finna segist
nú vera að leika sér með and-
stæður tengdum þúfum, þar
sem hörðum og dauðum þúf-
Finna B. Steinsson.

um hafi verið komið fyrir í
hvítum og hlýjum sölum.
„Þúfan er hrjúf og dökk, en nú
er hún oröin svanhvít og
komin inn í hlýjuna. Hún er
orðin dálítið steríl, kannski
eins og nútíminn. Þúfan er
mjög merkilegt fyrirbæri. Hún
er náttúrufyrirbæri sem finnst
eingöngu á norðlægum slóð-
um, og gefur til kynna á hvaða
breiddargráðu við búum. En
henni hefur ekki verið hossað
mikið, það er ekkert verið að
benda túristum á hana. Frekar
bent á fallega fossa og fjöll."
Þúfan lítilsvirt
Án þess að margir hafi velt
því fyrir sér þá liggur það í
augum uppi að þúfan hefur
verið lítilsvirt í þessu landi
okkar og Finna samsinnir því
að þúfan tilheyri fremur al-
þýðumenningunni en há-
menningu. Hún bendir jafn-
framt á að lofgjörðir til þúfna
hafi ekki verið sungnir í ætt-
jarðarljóðum þjóðarinnar.
Hins vegar sé þúfan til í
tungumálinu í málsháttum og
orðtökum, sem bendi til þess
að hún hafi skipað verðugan
sess hjá alþýðunni, s.s. oft
veltir lítil þúfa þungu hlassi,
allt fer út um þúfur, reynast
einhverjum óþægur ljár í
þúfu.
„Svo er þúfan líka dálítið á
mörkum gamla og nýja tím-
ans. Þegar við förum að vél-
væðast á þessari öld, þá á þúf-
an undir högg að sækja. Það á
að fletja allt landið út. Ef við
lítum almennt á þetta, þá má
segja að þetta sé svona sér-
kenni smáþjóðar. Það á líka að
fletja okkur út, við erum að
ganga í alls konar viðskipta-
bandalög og erum alltaf að
verða meira og meira eins og
einhverjar stærri þjóðir," sagði
Finna og taldi þúfuna vera
þjóðareinkenni, sem verið
væri að fletja út. Útflatning-
unni eru einnig gerð skil, þar
sem einni tilrauninni fylgir
undirristuspaði og stungu-
skófla sem notuð voru „þegar
verið var að útrýma þúfunni".
Kúluhús Ásmundar
náttúrlega þúfa
Aðspurð um hvernig þúf-
urnar koma út í samspili við
verk Ásmundar, sagði Finna
kúluhúsið hans Ásmundar
vera náttúrlega eins og ein
stór þúfa og bætti því við að
það væri ekki með lítilsvirð-
ingu sagt, líkt og slíkt kynni að
hvarfla að lesendum eftir það
sem á undan er gengið.
Finna er sýningarstjóri og
valdi einkum abstraktverk og
seinni tíma verk Ásmundar,
sem hún taldi kallast betur á
við sín eigin heldur en þau
sem þekktari eru. „Ásmundur
vann mikið með alþýðuna,
þetta venjulega verkafólk, og
þannig finnst mér nú þúfan
líka tengjast Ásmundi."
Sýning Finnu Birnu og Ás-
mundar opnar í dag kl. 16 og
stendur til 19. maí.
Borgfirskur karlakór flytur dagskrá tileinkaöa Bell-
man hinum sœnska:
Fjör á tónleikum
Félagar í Karlakómum Söng-
bræðmm í Borgarfirbi hafa ab
undanfömu haldib tónleika
vítt og breitt um Vesturland
þar sem þeir hafa flutt dag-
skrá tileinkaba hinum sænska
Carl Michael Bellman, en
hann var uppi á 18. öld. Em
tónleikarnir ákvebin tilbreyt-
ing frá hefbbundnum tónleik-
um, þar sem þeir byggjast ab
hluta til upp á einföldum leik-
þætti.
Dagskrá kórsins er fjölbreytt
og fleira á henni en kórsöngur,
því með kórnum koma fram
einsöngvarar, dúett og kvartett.
Auk Bellmans- dagskrárinnar
veröa flutt lög úr ýmsum áttum.
Einsöngvarar með kórnum
eru Dagný Sigurðardóttir sópr-
an og Snorri Hjálmarsson tenór,
en stjórnandi kórsins er Jerzy
Tosik-Warszawiak. Dúettinn
skipa þeir Gunnar Guðmunds-
son og Snorri Hjálmarsson, en
kvartettinn er skipaður Halldóri
Sigurðssyni, Jóni og Snorra
Kristleifssonum og Guðmundi
Péturssyni, en alls eru kórfélagar
34.
Karlakórinn Söngbræður
kemur næst fram á Hótel íslandi
26. apríl nk. og í Logalandi í
Borgarfirði í byrjun maímánað-
ar. -TÞ, Borgamesi
Hinn borgfirski karlakór Söngbrœbur. Fyrir framan kórinn standa Dagný Siguröardóttir sópran og jerzy Tosik-
Warszawiak stjórnandi. Tímamynd: tþ