Réttur - 01.10.1933, Qupperneq 8

anstokksmunum eða húskofa, sem þeir höfðu komið
sér upp með löngu striti. Gott dæmi þess er hvernig nú
á að ganga að sjómönnunum úr „Samvinnufélaginu
Haförninni“ í Hafnarfirði. Annað dæmi er nú um
„samvinnufélagið Víking“ í Hafnarfirði. Þar eru sjó-
mennirnir búnir að þræla 3 ár fyrir einungis 6—700
kr. á ári og nú er verið að ganga að skipinu og bjóða
það upp. Tapa þá sjómennirnir því litla, sem þeir
höfðu ,eignast‘ í því með þriggja ára striti — og mögu-
legt að þeir tapi sínum litlu „eignu,m“ og innan-
stokksmunum líka. — Þar og víðar sýnir sam-
vinnufélagaaðferðin sig sem hina slungnustu aðferð
bankaauðvaldsins til að féfletta sjómennina, svifta þá
kaupi og eignum. En J. J. finnst þetta auðvitað eitt
dæmið um blessun ,,samvinnuskipulagsins“, og Stefán
Jóhann hirðir málaflutningslaunin fyrir hina gjald-
þrota sjómenn.
Þá er að athuga hin dæmin, sem J. J. og krata-
broddarnir eru hrifnastir af, samvinnuútgerð ísafjarð-
ar og bæjarútgerð Hafnarfjarðar.
Hefir samvinnan t. d. á ísafirði útrýmt auðvaldinu?
Eru samvinnusjómennirnir þar frjálsir af kúgun auð-
valdsins? Því fer fjarri. 1 stað eigenda skipanna, sem
áður sátu á ísafirði, eru nú komnir aðrir raunverulegir
eigendur: bankar Reykjavíkur, xúkið, sænskir fésýslu-
menn. Áður græddi auðvaldið á sjómönnum ísafjarð-
ar með beinni kaupkúgun, nú græðir það á þeim og
heimtar gróðann í mynd vaxta og afborgana. Og þetta
bankaauðvald, sem nú á bátana og hirðir gróðann af
þeim, telur sjómönnunum trú um, að þeir fái allan af-
rakstur vinnu sinnar og séu eigendur bátanna, því auð-
vitað verði að standa í skilum með vexti og afborganir.
Og það eru einmitt kumpánarnir J. J. og krataforingj-
arnir, sem túlka þennan boðskap bankaauðvaldsins til
sjómannanna á samvinnufélagsbátunum. Og tilgang-
urinn er að fá samvinnufélagssjómennina til að líta á
sjálfa sig sem eigendur framleiðslutækja og andstæða
200