Fréttablaðið - 27.03.2009, Blaðsíða 34

27. MARS 2009 FÖSTUDAGUR8 ● geðhjálp
Löggjöf um málefni fatlaðra
á Íslandi er takmörkuð. Vonir
stóðu til að breyting yrði á því
þegar samningur Sameinuðu
þjóðanna um réttindi fatlaðra
var undirritaður árið 2007.
„Við stöndum okkur nokkuð vel á
heimsvísu varðandi réttindi fatl-
aðra og lögðum því nokkra áherslu
á að íslensk stjórnvöld myndu und-
irrita Samning Sameinuðu þjóð-
anna um réttindi fatlaðra fljótt og
vel,“ segir Guðrún D. Guðmunds-
dóttir, framkvæmdastjóri Mann-
réttindaskrifstofu Íslands.
Samningurinn var undirritað-
ur um leið og þess gafst kostur
hinn 30. mars árið 2007 og segir
Guðrún að í því hafi legið vilja-
yfirlýsing til að aðlaga íslensk lög
að samningnum. „Íslensk löggjöf
um málefni fatlaðra á Íslandi er
mjög takmörkuð og í raun mjög
fá ákvæði að finna um jafnan rétt
fatlaðra til þátttöku í samfélag-
inu,“ segir Guðrún og bætir við að
í samningnum sé fjallað mun ítar-
legar um mörg atriði sem séu ekki
beint tryggð í íslenskum lögum.
En hafa orðið einhverjar breyt-
ingar eftir undirritun samnings-
ins? „Þótt samningurinn hafi
verið undirritaður er ríkið ekki
bundið af honum. Til þess að koma
fram breytingum þarf að full-
gilda samninginn og er það næsta
skref,“ segir Guðrún og ítrekar
að vinna fari fram í félagsmála-
ráðuneytinu til að athuga hverju
þurfi að breyta í íslenskri löggjöf
til að fullgilda samninginn. „Full-
gilding merkir að Ísland hygg-
ist breyta löggjöf í samræmi við
samninginn,“ segir Guðrún en við
fullgildingu binst Ísland einnig
þjóðarrétti.
Síðasta og stærsta skrefið
yrði síðan að lögfesta samning-
inn sem færi þá í íslensk lög. En
hverjar eru líkurnar á að það ger-
ist? „Undanfarin ár hefur loðað
við að ekki hafa verið fullgiltir
samningar sem skrifað hefur verið
undir. Hins vegar varð ákveðin
breyting nýverið þegar ákveðið
var að fullgilda Palermo-bókunina
í tengslum við mansal,“ segir Guð-
rún og bætir við að einnig sé ætl-
unin að lögfesta á næstunni Barna-
sáttmála Sameinuðu þjóðanna. „Ég
vona að það sama eigi við um Sátt-
málann um réttindi fatlaðra, að
hægt verði að lögfesta hann þegar
reynsla verður komin á hann eftir
nokkur ár,“ segir Guðrún sem telur
að margt þurfi að taka til ítarlegr-
ar skoðunar varðandi réttindi
fatlaðra á Íslandi. - sg
Fullgilding nauðsynleg
● SAMNINGURINN VAR, þegar hann
var samþykktur, tímamótasamningur varð-
andi stöðu þeirra sem eru skilgreindir fatlaðir.
Ef það er mat Geðhjálpar að samningurinn sé
lítt marktækur án þess að hann sé lögfestur
þá hlýtur að verða að taka mark á því og lög-
festa hann á næsta þingi í samstarfi við Geð-
hjálp og önnur samtök sem starfa náið með
þeim er málið varða.
Birgitta Jónsdóttir varaformaður
Borgarahreyfingarinnar. Guðrún segir nauð-
synlegt að fullgilda
samninginn um rétt-
indi fatlaðra til að ná
fram breytingum.
BORGARAHREYFINGIN
● MAGNÚS STEFÁNSSON, þáverandi
félagsmálaráðherra og þingmaður Fram-
sóknarflokksins, undirritaði fyrir Íslands hönd
Samning Sameinuðu þjóðanna um réttindi
fólks með fötlun hinn 30. mars 2007 ásamt
fulltrúum áttatíu annarra ríkja. Hann undirrit-
aði einnig sama dag valfrjálsa viðbótarbókun
samningsins sem ekki var undirrituð af hálfu
allra samningsaðila. Í henni felst að aðildar-
ríki sáttmálans viðurkenni að einstaklingar eða
hópar sem telja að aðildarríki hafi ekki upp-
fyllt sáttmálann geti sent kvartanir til sérstakrar nefndar sem starfar á
grundvelli hans enda hafi kæruleiðir innan aðildarríkisins verið tæmd-
ar. Framsóknarflokkurinn styður fullgildingu samningsins og vill að það
gerist sem fyrst.
Einar Skúlason, framkvæmdastjóri þingflokks Framsóknarflokksins.
FRAMSÓKNARFLOKKUR
MARKMIÐIÐ MEÐ SAMNINGI ÞESSUM er að stuðla að því að fatlaðir njóti allra mann-réttinda og mannfrelsis til fulls og jafns við aðra,
jafnframt því að vernda og tryggja slík réttindi og frelsi,
og að auka virðingu fyrir mannlegri reisn þeirra.“
Úr samningi Sameinuðu þjóðanna um réttindi fólks með fötlun.
FR
ÉT
TA
BL
A
Ð
IÐ
/V
IL
H
EL
M