Fréttablaðið - 27.03.2009, Qupperneq 46

22 27. mars 2009 FÖSTUDAGUR
UMRÆÐAN
Guðfríður Lilja Grétars-
dóttir skrifar um styrki
til stjórnmálaflokka
Að undanförnu höfum við fengið nokkrar
fréttir af styrkveiting-
um fyrirtækja og stofn-
ana til stjórnmálaflokka.
Þótt það sé vissulega mikilvægt
að fjárstreymi til stjórnmála-
flokka sé uppi á borðinu þá er bara
hálf sagan sögð. Við skulum ekki
gleyma prófkjörum og styrkjum
til einstaklinga. Og við skulum
ekki gleyma því að dýrustu próf-
kjör Íslandssögunnar áttu sér stað
fyrir kosningarnar 2007.
Hvar eru upplýsingarn-
ar, gagnsæið, sannleikur-
inn um allt það? Á slíkt
að vera felumál? Þegar
stjórnmálamenn segja
„allt upp á borð“, meina
þeir þá ekki einmitt allt
upp á borð?
Allt upp á borð!
Áskorun dagsins ti l
íslenskra stjórnmálamanna er ein-
föld: Allt upp á borð. Þá er auðvelt
að byrja á því að gefa upp styrkina
sem þau fengu í prófkjörum sínum
til Alþingis árin 2006-2007. Það á
hvorki að þurfa rannsóknarnefnd
né reglur til að fá stjórnmálafólk
til að gefa slíkt upp. Þetta á að
vera hluti af eðlilegri og opinni
stjórnsýslu.
Það athyglisverða er auðvitað
að öfugt við þær reglur sem settar
voru á stjórnmálaflokkana um 300
þúsund króna hámark þá var ekkert
slíkt viðhaft í prófkjörum einstakl-
inga. Óhætt er að fullyrða að próf-
kjörin á þessum tíma hafi hlaupið á
tugum milljóna króna.
Ef fólk ætlar sér að vera trúverð-
ugt áfram í stjórnmálum hlýtur það
að vera einn liður í gagnsæi að gefa
upp alla styrki. Það getur varla verið
launungarmál að almenningur fái að
vita hverjum var hve mikið í mun að
fá hvaða einstaklinga á þing.
Er málið flókið?
En þá flækist málið. Slóðin virðist
hulin. Eða hvað er það annað en að
hylja slóðina þegar sérstök „félög“
eru stofnuð í kringum tiltekna fram-
bjóðendur sem ekkert gefa upp? Hið
klassíska svar er að „félagið“ sé
stofnað af „vinum og velunnurum“
og að einstaka frambjóðendur hafi
náttúrlega ekki haft hugmynd um
hver gaf þeim hvað, þau hafi pass-
að alveg sérstaklega vel upp á það
að vita ekki neitt. Trúverðugt?
Ekki bara á Tortola
Staðreynd málsins er náttúrlega sú
að við þurfum ekki bara að tryggja
að hin ýmsu félög á Tortola séu
uppi á borði. Við þurfum allt upp á
borðið. Alla hagsmuni og fjárhags-
tengsl. Einn þáttur í þeim efnum
er hversu mikið og frá hverjum til-
teknir stjórnmálamenn hafa fengið
að styrk til að komast á þing. Hagur
hverra er varinn með þögn um
þessi efni – hagur almennings?
Ætli þetta komi upp á landsfund-
um um helgina, landsfundum sem
ku boða siðbót og breytta, nýja,
gagnsæja tíma?
Höfundur leiðir lista Vinstri-
hreyfingarinnar – græns fram-
boðs í Suðvesturkjördæmi.
Hálf sagan sögð?
GUÐFRÍÐUR LILJA
GRÉTARSDÓTTIR
Eða hvað er það annað en að
hylja slóðina þegar sérstök
„félög“ eru stofnuð í kringum
tiltekna frambjóðendur sem
ekkert gefa upp?
UMRÆÐAN
Gunnar Hólmsteinn Ársæls-
son skrifar um Evrópumál
Í umræðunni um Evrópumál heyr-ist stundum að Sjálfstæðisflokk-
urinn gæti klofnað við það að taka
afstöðu í því máli. Þess vegna er
athyglisvert að líta í kringum sig,
t.d. til Norður-
landanna, og
athuga hvernig
þróunin hefur
verið þar.
Innan allra
f lokka er að
finna skoðanir
með og á móti
ESB-aðild. Það
sýna kannan-
ir hér á landi.
Sama mynstur
er á hinum Norðurlöndunum.
En hvernig hefur hægriflokkum
reitt af í umræðunni um Evrópu-
mál? Í Noregi er norski hægriflokk-
urinn enná lífi. Sama má segja um
sænska hægriflokkinn, Moderat-
erna, sem er leiðandi afl í sænskum
stjórnmálum. Í Danmörku er sömu
sögu að segja og líka í Finnlandi.
Innan allra þessara flokka hefur
farið fram opin og lýðræðisleg
umræða um Evrópumál og framtíð-
arstefnu flokkanna varðandi þenn-
an málaflokk. Og gerir enn.
Því vaknar þessi spurning: Er eðli
íslenskra stjórnmála með öðrum
hætti en á hinum Norðurlöndunum?
Er Sjálfstæðisflokkurinn sérstak-
ur „áhættuhópur“ í þessu tilliti? Er
þar enn að finna leifar stjórnmála-
þróunar sem átti sér stað hér á landi
í byrjun síðustu aldar? Binda sjálf-
stæðisstjórnmál og heimastjórnar-
mál flokkinn í einhvers konar
hlekki hugarfarsins? Skortir Sjálf-
stæðisflokkinn framtíðarsýn eða
mátt til að skapa slíka sýn?
Það hlýtur að vera lýðræðislegt
þroskamerki ef flokknum tekst
að taka afstöðu til Evrópu og láta
þannig lýðræðislega umræðu hafa
sinn gang. Óneitanlega væri það
merki um ákveðinn lýðræðisleg-
an þroska hjá flokknum. Batn-
andi „mönnum“ er best að lifa! En
almennt má segja að afstaða pól-
itískra afla hérlendis gagnvart
Evrópu (og umheimsins, ef því er
að skipta) hefur kannski aldrei
verið jafn brýn og nú. Breytingar
á alþjóðakerfinu hafa verið örar
á undanförnum árum og ný staða
komin upp.
Það verður mjög fróðlegt að
sjá hvernig umræðan um Evrópu
þróast á landsfundi Sjálfstæðis-
flokksins. Birtist þar opinn og
lýðræðislegur flokkur sem þorir
og hefur getu til þess að ræða
málin, taka afstöðu? Eða birtist
þar flokkur, sem kannski er ekki
eins opinn og lýðræðislegur og
menn vilja vera láta? Lýðræði og
opin umræða eru merki um styrk
stjórnmálaflokka og þeir eiga að
vera vettvangur fyrir slíkt. Rétt
eins og hið opna sam félag. Stenst
Sjálfstæðisflokkurinn prófið?
Höfundur er stjórnmálafræðing-
ur og situr í stjórn Evrópusam-
takanna.
Ástæðu-
laus ótti?
GUNNAR
HÓLMSTEINN
ÁRSÆLSSON
*G
ild
ir
m
eð
an
b
ir
gð
ir
e
nd
as
t á
k
yn
ni
ng
un
ni
. G
ild
ir
e
kk
i m
eð
2
b
lý
ön
tu
m
e
ða
B
oc
ag
e.
A
ðe
in
s
ei
nn
k
au
pa
uk
i á
v
ið
sk
ip
ta
vi
n.
V O R L I T I R 0 9 E F T I R A A R O N D E M E Y
Kaupaukinn* þinn þegar þú kaupir 2 Lancôme vörur.
· 2 snyrtibuddur
· Primordiale krem 15 ml
· Primordiale Serum 10 ml
· Eau Micellaire Douceur 50 ml
· Virtuôse Black Carat maskari
· Hypnôse ilmur 5 ml
· Juicytubes gloss 7 ml
Verðmæti kaupaukans 12.000 krónur
Einnig aðrar gerðir kaupauka.
KYNNING Í DEBENHAMS 27. MARS – 1. APRÍL