Morgunblaðið - 13.01.2006, Page 29

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 13. JANÚAR 2006 29
Skagastrandar en hún hafi að lok-
um farið til lögreglunnar á Blöndu-
ósi og svo til skoðunar á sjúkrahús-
inu þar.
Aðspurð hvort það hafi komið
henni á óvart að ökumenn skyldu
ekki stöðva för sína þrátt fyrir að
þau væru augljóslega í vanda, segir
hún svo vera.
„Já, mér fannst það svolítið
skrýtið. Ég er í sálfræði og var ein-
mitt að læra um það þegar fólk
verður vitni að neyð annarra án
þess að gera neitt í því. Ég hef aldr-
ei skilið þetta, ég stoppa alltaf til að
hjálpa fólki. En mér fannst þetta
skýrt dæmi um það að fólk vill helst
ekki skipta sér af, jafnvel þó að
maður sé úti á vegi að vinka og með
öll vegamerki í lagi,“ segir hún.
Þegar Morgunblaðið ræddi við
Karenu í gær kvaðst hún vera
nokkurn veginn búin að jafna sig
eftir slysið, en lægi þó fyrir og ætl-
aði að taka hlutunum með ró fram
yfir helgi.
Erfið leið og mörg slys
Helgi Sveinbjörn Jóhannsson, sem
kom Karenu til aðstoðar, gagnrýnir
sérstaklega að snjómokstursbíll
sem þau reyndu að stöðva, skuli
hafa ekið hjá. „Ég blikkaði háu ljós-
unum á hann á fullu og reyndi að fá
hann til þess að stoppa svo hægt
væri að hringja en hann hélt bara
áfram,“ segir Helgi.
„Af því að það er ekkert síma-
samband þarna urðum við að keyra
alveg að bænum Engimýri og það
er nokkuð löng leið, sérstaklega ef
það hefði orðið alvarlegt slys. Á
Engimýri fengum við góðar mót-
tökur og erum þakklát fyrir það,“
segir Helgi. Hann leggur áherslu á
að nauðsynlegt sé að bæta síma-
samband á þessum slóðum.
„Síminn þyrfti fara að skoða það
vegna þess að þetta er mjög erfið
leið og þarna verða mörg slys. Það
er ekkert gsm-samband á þessu
svæði og á stórum hluta þjóðvegar
eitt. Það verður að gera eitthvað í
því máli vegna þess að þetta eru
svo mikilvæg öryggistæki,“ segir
Helgi Sveinbjörn Jóhannsson.
ki hjálparbeiðni
Morgunblaðið/RAX
það upp að einstaklingur sagðist
ekki vera aðili að tilteknu slysi
og vildi ekki lána einhver gögn,
s.s. sjúkrakassa, teppi og svo-
leiðis, en þá var fólkið í næsta
bíl tilbúið,“ segir Theodór. Hon-
um finnst meira um það að fólk
stoppi við bíla sem langt er síð-
an fóru utan vegar og skapi þar
með hættu á nýjan leik. Hann
tekur fram að lögreglan í Borg-
arnesi merkir einnig bíla sem
lent hafa utan vega með lög-
regluborða eftir að hafa komið á
vettvang.
Aðspurður segist Theodór
þekkja það að einstaklingar þori
ekki að kanna slysstað af ótta
við að geta ekki tekið á að-
stæðum en þeir hafi ávallt til-
kynnt það lögreglu, og aldrei
hefur það skipt sköpum.
hann á
al veita
ýrum
um er
yti þátt í
gefur
mikið
eins og
n bendir
n á
íla utan
þannig
ún hafi
arð-
Borg-
aldgæft
stoða
að svo
ifjað til-
ma kom
nnt um slys
Stig Madsen sagði mikla bjartsýni ríkja í Danmörku
um þessar mundir í atvinnulífinu og hjá neytendum.
Á tímum harðrar alþjóð-legrar samkeppni verðaÍslendingar að nýta öllþau tækifæri, sem þeim
standa til boða. Gegnsæi, einfaldleiki
og skilvirkni í lagasetningu, reglu-
verki og öllu starfsumhverfi fyrir-
tækja eru þar lykilþættir, en óskýrar
og íþyngjandi reglur umfram það,
sem gildir um fyrirtæki í samkeppn-
islöndum okkar, vega á hinn bóginn
að lífskjörum landsmanna.
Þetta kom fram í erindi Ingi-
mundar Sigurpálssonar, formanns
Samtaka atvinnulífsins (SA), á
skattadegi Deloitte, SA, Viðskipta-
ráðs Íslands og Viðskiptablaðs
Morgunblaðsins í gær. Auk Ingi-
mundar og Stig Madsen, eins eig-
enda Deloitte í Danmörku, héldu er-
indi þeir Árni Harðarson, yfirmaður
skatta- og lögfræðisviðs Deloitte,
sem fjallaði um breytingar á skatta-
lögum í fyrra og hvernig enn mætti
bæta íslenskt skattaumhverfi. Árni
Jón Árnason, Deloitte Finacial
Advisory Services, fjallaði um Basel
II og skattaleg áhrif þeirra á fjár-
málafyrirtæki, viðskiptavini þeirra
og eigendur og Kristján Gunnar
Valdimarsson, forstöðumaður hjá
Landsbanka Íslands, fjallaði um
áhrif Evrópuréttar á íslenskar skatt-
reglur í gegnum samninginn um
Evrópska efnahagssvæðið.
Nauðsynlegt að gera enn betur
Ingimundur benti á að íslensk
stjórnvöld hefðu bætt skattaum-
hverfi fyrirtækja á Íslandi og aukið
samkeppnishæfni íslensks atvinnu-
lífs með þeim hætti. Engu að síður
þyrfti að gera enn betur; skipa mætti
skattaumhverfi hér á landi í fremstu
röð með örfáum lagfæringum.
Nefndi Ingimundur sérstaklega í
þessu sambandi að það virtist skorta
á samkvæmni milli stefnumörkunar
stjórnvalda og eftirfylgni þeirra
stofnana, sem fari með framkvæmd
skattamála, of mörg dæmi væru um
túlkanir og ákvarðanir skattyfir-
valda, sem byggðust á óskýrum, um-
deilanlegum og takmörkuðum rök-
stuðningi.
Ingimundur fjallaði einnig um
hugmyndir um að setja á laggirnar
nýja deild við embætti Ríkisskatt-
stjóra, sem ætlað væri að fylgjast
sérstaklega með skattskilum stórra
fyrirtækja, sem hefðu flókin eigna-
tengsl og bein eða óbein tengsl við
útlönd. Taldi Ingimundur að það
ætti að vera sameiginlegt hags-
munamál skattyfirvalda og stjórn-
enda fyrirtækja að skýra mál með
samræðu í stað þess að nálgast upp-
lýsingar á frumstigi skattheimtunn-
ar út frá eftirlitsvaldi og rannsókn-
arstöðu. Tortryggni og íþyngjandi
eftirlit væri engum til hagsbóta –
hvorki skattyfirvöldum né stjórn-
endum fyrirtækja.
Þá minntist Ingimundur á hug-
mynd að byggja Ísland upp sem al-
þjóðlega fjármálamiðstöð en sagði
nayðsynlegt að sníða af nokkra
agnúa í starfsumhverfi íslenskra fyr-
irtækja til þess að hún gæti orðið að
raunveruleika. Í því sambandi væri
mikilvægt að áhugaaðilum um fjár-
festingu í nýsköpun væri gert kleift
að stofna svokallaða samlagssjóði,
þar sem margir fjárfestar á borð við
lífeyrissjóði, fyrirtæki og einkaaðila
gætu lagt fram fé en lagalegt um-
hverfi slíkra sjóða væri hins vegar
ekki nægjanlega skýrt hér á landi,
t.d.
„Samtök atvinnulífsins,“ sagði
Ingimundur, „telja mikilvægt að
laga íslensk skattalög að alþjóðlegu
samkeppnisumhverfi hvað varðar
skattlagningu arðs, söluhagnaðar og
þóknana til félaga, sem skráð eru er-
lendis. Erlend fyrirtæki munu án efa
hika við að koma hingað til lands, þar
til úr verður bætt á þessu sviði.
Óhagstæðar reglur og ógegnsæi í
skattframkvæmd að þessu leyti geta
gert að engu hugsanlegan ávinning
af tiltölulega lágum tekjuskatti lög-
aðila á Íslandi.“ Þá sagði Ingimund-
ur að SA hefði ítrekað bent á það að
fella bæri niður öll vörugjöld af mat-
vælum og setja þau í sama skattþrep
virðisaukaskatts á sama tíma og
lægra þrep hans yrði lækkað í 12%.
„Þegar upp er staðið, reynist ein-
falt og gegnsætt skattkerfi best. Það
er því mikilvægt, að við einbeitum
okkur að því að vinna að frekari end-
urbótum á íslensku skattkerfi – ein-
setjum okkur að koma því í fremstu
röð og beitum því til þess að efla ís-
lenskt atvinnulíf og þar með íslenskt
samfélag,“ sagði Ingimundur.
Góður gangur í Danmörku
Mikil bjartsýni ríkir um þessar
mundir í Danmörku, bæði í atvinnu-
lífinu og hjá dönskum neytendum.
Hagvöxturinn hefur verið umtals-
vert meiri þar en í flestum löndum
Evrópusambandsins, atvinnuleysið
hefur minnkað mjög mikið, vextir
eru lágir og mikill uppsveifla hefur
verið í fjárfestingum enda mikið fé á
lausu og tiltölulega auðvelt að fjár-
magna kaup á fyrirtækjum.
Þetta var meðal þess sem fram
kom í erindi Stig Madsens en hann
sagði horfurnar á þessu ári vera
mjög góðar og um 40% danskra fyr-
irtækja hygðust fjárfesta meira en
þau gerðu í fyrra.
Stig sagði Svía hafa keypt allra
þjóða mest af fyrirtækjum í Dan-
mörku eða vel á fjórða tug, Norð-
menn hefðu keypt tólf fyrirtæki en
Íslendingar 13. Í þessu sambandi tók
hann raunar fram að Íslendingar
hefðu fjárfest mjög mikið á síðari
hluta ársins en minna á þeim fyrri og
þeir væru því að koma ákaflega
sterkir inn. Kaup þeirra á mörgum
mjög þekktum fyrirtækjum hefðu
vakið mikla athygli í fjölmiðlum sem
hafi sýnt íslenskum athafnamönnum
mikinn áhuga.
Fram kom í máli Stig að Íslend-
ingar hefðu ekki komist inn á listann
yfir tíu stærstu uppkaupin í Dan-
mörku í fyrra en hann gaf þó jafn-
framt í skyn að hann ætti von á að
þeir yrðu á þeim lista á þessu ári.
Stig taldi fjárfestingar Íslendinga
í danskri smásöluverslun að mörgu
leyti skynsamlegar, einkaneysla
færi vaxandi. Danir hefðu meira
handa á milli en nokkurn tíma áður,
m.a. annars vegna mikillar hækkun-
ar á verði íbúðarhúsnæðis, sem gerði
húsnæðiseigundum kleift að auka
neyslu með hagstæðum skuldbreyt-
ingum. Þannig mætti til dæmis
nefna að veltan í smásöluverslun fyr-
ir jólin hefði verið um 10% meiri en
árið áður.
Skattadagur Deloitte, SA, Viðskiptaráðs Íslands og
Viðskiptablaðs Morgunblaðsins var haldinn í gær
Nauðsynlegt að
bæta skattaum-
hverfið enn betur
Eftir Arnór Gísla Ólafsson
arnorg@mbl.is
Morgunblaðið/Golli
Árni Harðarson fjallaði um breytingar á skattalög-
um og hvernig megi bæta íslenskt skattaumhverfi.
Morgunblaðið/Sigurður Jökull
„Samtök atvinnulífsins telja mikil-
vægt að laga íslensk skattalög að
alþjóðlegu samkeppnisumhverfi,“
sagði Ingimundur Sigurpálsson.
Morgunblaðið/Golli
eðaltali á
gshækkun
2,1% árið
húsnæð-
n í fyrra
ram árið
kun var
ið 2003.
s segir að
anúar sé
r. Mesta
matvælum
og drykkjarföngum sem hækki um
2,0% milli mánaða, en það hækki
vísitöluna um 0,3%. Greinilegt sé
að verðlækkanir í kjölfar verð-
stríðs lágvöruverðsverslana síðasta
vor séu að engu orðnar, en frá því í
júlí sl. hafi dagvara hækkað um 6%
en fyrstu 6 mánuðina síðasta árs
lækkaði hún um 8%.
Áfram yfir 4%
„Fastlega má gera ráð fyrir að
verðbólga verði áfram vel yfir 4,0%
á næstu mánuðum. Þegar útsölu-
áhrifin ganga til baka má búast við
að verðbólga aukist enn frekar.
Fróðlegt verður að fylgjast með
viðbrögðum Seðlabankans við
þessum verðbólgutölum. Trúlegt
er að hann hækki stýrivexti á
næsta vaxtaákvörðunardegi sem er
26. þessa mánaðar með tilheyrandi
vandræðum fyrir útflutnings- og
samkeppnisgreinarnar,“ segir ASÍ.
KB banki segir að það sé einkum
þessi hækkun á matvörum sem
hafi valdið vanmati í spá bankans
um vísitöluhækkunina í janúar.
„Verðbólgutölurnar eru bagalegar
fyrir verðbólgumarkmið Seðla-
bankans enda er 12 mánaða verð-
bólgan nú yfir efri þolmörkum pen-
ingamálastefnunnar.
Stýrivaxtahækkanir bankans hafa
enn ekki náð að hafa veruleg áhrif
á verðmyndun á fasteignamarkaði
sem er lykilþáttur í að draga úr
verðbólgu. Hins vegar hefur geng-
isstyrking krónunnar að mestu náð
fram því sem ætlast er til af henni,
enda hefur verðlag innfluttra vara
og þjónustu staðið í stað og jafnvel
lækkað síðastliðna 12 mánuði.
Nú eru þrír vaxtaákvörðunar-
fundir fram á sumar og hefur
Greiningardeild spáð því að vaxta-
hækkunarferli Seðlabankans nái
hámarki um miðbik þessa árs.
Gera má ráð fyrir að bankinn þurfi
að hækka vexti um 50 punkta hinn
26. janúar næstkomandi þar sem
töluverð undirliggjandi verðbólga
er til staðar,“ segir enn fremur.
2% yfir verðbólgumarkmiðinu
Íslandsbanki spáir einnig hækk-
un stýrivaxta Seðlabankans síðar í
þessum mánuði um 0,25–0,50% og
segir að hækkun húsnæðis og mat-
vöru sé meiri en þeir hafi reiknað
með. „Verðbólgan er núna 4,4% og
hefur því aukist frá fyrri mánuði
þegar hún var 4,1%. Enn er verð-
bólgan því mikil og nær tveimur
prósentustigum yfir markmiði
Seðlabankans um 2,5% verðbólgu.
Stýrivextir Seðlabankans standa
nú í 10,5% og hefur bankinn ítrek-
að hækkað þá á síðustu misserum
með það að markmiði að ná verð-
bólgunni niður. Nýjasta vísitölu-
mæling styður við spá okkar um að
bankinn muni hækka stýrivexti
sína frekar,“ segir einnig.
ð samkvæmt mælingu vísitölu neysluverðs
á síðasta ári
verðsverslana síðasta vor að engu orðnar
(  



5-0H
 $/-+0