Morgunblaðið - 15.02.2006, Blaðsíða 10

Jökulsá á Fjöllum verði friðlýst
MÆLT var fyrir tillögu til þings-
ályktunar um friðlýsingu Jökulsár á
Fjöllum á Alþingi í gær. Sex þing-
menn úr öllum flokkum standa að
tillögunni. Fyrsti flutningsmaður er
Steingrímur J. Sigfússon, formaður
Vinstrihreyfingarinnar. Halldór
Blöndal, þingmaður Sjálfstæðis-
flokks, mælti fyrir tillögunni í gær, í
veikindaforföllum Steingríms.
Meginefni tillögunnar er eftirfar-
andi: „Alþingi ályktar að fela rík-
isstjórninni að undirbúa og leggja
fyrir Alþingi frumvarp til laga um
friðlýsingu Jökulsár á Fjöllum. Frið-
lýsingin taki til alls vatnasviðs Jök-
ulsár á Fjöllum að Kreppu og öðrum
þverám meðtöldum með náttúru-
legum rennslisháttum, þar sem
hvers kyns röskun og mannvirkja-
gerð er bönnuð. Sérstaklega verði
hugað að því við undirbúning máls-
ins hvernig friðlýsing Jökulsár á
Fjöllum skuli tengjast núverandi
þjóðgarði í Jökulsárgljúfrum og fyr-
irhuguðum Vatnajökulsþjóðgarði
og stofnun frekari þjóðgarða eða
verndarsvæða norðan jökla.“
Þetta er í fjórða sinn sem tillagan
er flutt á Alþingi, en hún hefur hing-
að til ekki verið útrædd. Í grein-
argerð tillögunnar segir m.a. að
enginn vafi leiki á því að Jökulsá á
Fjöllum, Dettifoss og Jökuls-
árgljúfur, að meðtöldu hinu stór-
brotna umhverfi árinnar allt frá
upptökum við jaðra Dyngjujökuls
og Brúarjökuls til sjávar í Öxar-
firði, sé einstæð náttúrugersemi.
„Flutningsmenn eru þeirrar skoð-
unar að tímabært sé og þarft að Al-
þingi sjálft taki af skarið í þessu
máli. Eðlilegt er að láta nú reyna á
yfirlýsingar sem fallið hafa á und-
anförnum mánuðum og misserum
um vilja til að ekki verði hróflað við
Jökulsá á Fjöllum,“ segir enn-
fremur í greinargerðinni.
Halldór sagði er hann mælti fyrir
tillögunni í gær að hann vonaðist til
þess að hún yrði tekin til loka-
afgreiðslu á þessu þingi; þýðing-
armikið væri að menn áttuðu sig á
því hver vilji þingsins væri. „Ég
hygg að þeim fari fjölgandi sem
kunna að meta það gildi sem þessi
stórbrotna náttúra hefur fyrir land
okkar og framtíð,“ sagði hann.
Þingsályktunartillaga þingmanna úr öllum flokkum
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Tillaga þingmannanna gerir ráð fyrir að Jökulsá á Fjöllum verði friðlýst.
10 MIÐVIKUDAGUR 15. FEBRÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
BJÖRN Bjarnason dómsmálaráð-
herra vísaði því á bug á Alþingi í gær
að með frumvarpi sínu um breytingar
á lögreglulögum væri verið að setja á
laggirnar öryggislögreglu eða leyni-
þjónustu. Björn mælti fyrir frum-
varpinu í gær en það felur í sér breyt-
ingar á skipulagi lögreglunnar.
Þingmenn stjórnarandstöðunnar
gerðu m.a. að umtalsefni málsgrein í
þriðju grein frumvarpsins þar sem
segir að ráðherra sé heimilt að
ákveða að við einstök embætti lög-
reglustjóra starfi, undir eftirliti rík-
islögreglustjóra, greiningardeildir til
að leggja mat á hættu á hryðjuverk-
um og skipulagðri glæpastarfsemi.
Ástæða fyrir Alþingi
til að gæta varúðar
Össur Skarphéðinsson, þingmaður
Samfylkingarinnar, kvaðst ávallt fyll-
ast varúð þegar verið væri að leggja
til að Alþingi samþykkti lög sem veitti
framkvæmdavaldinu heimild til að
fylgjast með einstaklingum eða hóp-
um sem ekkert hefðu til saka unnið.
Björn svaraði því m.a. til að greining-
ardeildir ættu að safna gögnum og
leggja mat á þróun til þess að koma í
veg fyrir afbrot. Rík áhersla væri
lögð á slíka greiningu hjá öðrum ríkj-
um.
Ágúst Ólafur Ágústsson, þingmað-
ur Samfylkingarinnar, sagði að ým-
islegt í frumvarpinu vekti spurning-
ar. Þar á meðal ákvæðið um
greiningardeildir. Slíkar deildir væru
algjört nýmæli hér á landi. Hann
spurði ráðherra m.a. að því hvað kall-
aði á slíkar breytingar. Björn sagði
hins vegar í lok umræðunnar að þing-
menn, þá sérstaklega Ágúst Ólafur,
hefðu í umfjöllun sinni um greining-
ardeildirnar málað skrattann á vegg-
inn. Hann sagði að þingmenn hefðu
þó verið sammála því að lögreglan
gætti öryggis borgaranna. Magnús
Þór Hafsteinsson, þingmaður Frjáls-
lynda flokksins, sagði að sér litist í
sjálfu sér ekki illa á stofnun greining-
ardeilda. „En ég spyr hvers vegna er
verið að kalla þetta lögreglurann-
sóknardeild eða greiningardeild?“
Nær væri, sagði hann, að kalla þetta
öryggislögreglu, þ.e. sínu rétta nafni.
Hann bætti því við að öll nágranna-
löndin okkar héldu úti slíkri starf-
semi.
Össur Skarphéðinsson spurði ráð-
herra að því hvort hann hygðist
leggja fram annað frumvarp sem
miðaði að því að veita þessum grein-
ingardeildum frekari heimildir til að
sinna sínu hlutverki. Björn svaraði
því til að hann stefndi að því að leggja
fram á þessu þingi nýtt frumvarp um
meðferð sakamála; frumvarpið yrði
þó einungis lagt fram til kynningar.
Hann sagði að réttarfarsnefnd hefði
þegar sent ráðuneytinu tillögur sínar
í þessum efnum en greindi ekki efn-
islega frá þeim. Hann sagði að skoð-
anaskipti hefðu farið fram milli
nefndarinnar og ráðuneytisins um
þær. Það væri þó ráðherrans að taka
ákvörðun um það hvað hann legði
fram á þingi.
Misskilnings gætir í
undirskriftasöfnun
Björn vék einnig að undirskrifta-
söfnun sem nú væri farin af stað á
netinu og hefði það að markmiði, eins
og segði í texta hennar, að halda lyk-
ilembætti lögregluumdæmisins í
Borgarnesi. Hann sagði að ákveðins
misskilnings gætti í texta undir-
skriftasöfnunarinnar. Af textanum
mætti m.a. ráða að í Borgarnesi væri
starfrækt eitthvert lykilembætti sem
nú ætti að flytja á Akranes. Hann
sagði að hið rétta væri að rannsókn-
arlögreglumaður hefði verið á Akra-
nesi en ekki í Borgarnesi og að með
frumvarpinu væri ákveðið að hann
yrði þar áfram. Á Akranesi yrði því
rannsóknardeildin, sem annaðist
rannsókn stórra og flókinna mála.
Björn sagði einnig að í umræðum
um frumvarpið hefði vottað fyrir
áhyggjum af sameiningu lögreglulið-
anna á höfuðborgarsvæðinu. Hann
sagði að í sínum huga væri enginn
vafi á því að löggæslan á höfuðborg-
arsvæðinu efldist við að sameina lög-
reglu þar undir einni stjórn. Hann
sagði ennfremur að frá því fjarskipta-
miðstöð lögreglunnar hefði tekið til
starfa fyrir rúmum fimm árum, hefði
lögreglan á höfuðborgarsvæðinu
unnið sem ein heild við úrlausn fjölda
verkefna og að lögreglumönnum
hefði verið stýrt eftir því hvaða bíll
væri næstur vettvangi hverju sinni,
en ekki eftir umdæmum. Auk þess
sagði hann að árangur af sameigin-
legum átaksverkefnum lögreglunnar
á svæðinu væri hvetjandi. Þannig
hefði átak lögreglunnar í Reykjavík,
Hafnarfirði og Kópavogi með sérsveit
ríkislögreglustjórans gegn hand-
rukkurum skilað mjög athyglisverð-
um og jákvæðum árangri. Hið sama
mætti í raun segja um sambærilegt
átak sérsveitarmanna og lögreglunn-
ar á Akureyri.
Ekki verið að setja leyni-
þjónustu á laggirnar
Morgunblaðið/Ásdís
Ágúst Ólafur Ágústsson, þingmaður Samfylkingarinnar, var einn þeirra sem lýstu efasemdum um ákvæði frum-
varpsins um stofnun greiningardeilda. Hann spurði dómsmálaráðherra hvað kallaði á slíka breytingu.
Eftir Örnu Schram
arna@mbl.is
SIÐMENNT, félag siðrænna húm-
anista á Íslandi, kynnti í gærmorg-
un tillögur sínar að lagabreytingu
fyrir allsherjarnefnd Alþingis.
Félagið, sem er lífsskoðunarfélag,
vill að sett verði sérstök lög um slík
félög líkt og gert hefur verið í Nor-
egi. Einnig vill félagið að breytingar
verði gerðar á lögum um sóknar-
gjöld, þannig að þau geti runnið
beint til Siðmenntar en ekki til Há-
skóla Íslands eins og þau gera í dag.
Er Bjarni Benediktsson, alþing-
ismaður og formaður allsherjar-
nefndar, var inntur eftir viðbrögðum
við kynningunni sagði hann: „Málið
er mjög áhugavert en ég geri ekki
ráð fyrir að nefndin hafi svigrúm né
tíma til að taka það fyrir á þessu
þingi.“
Lífsskoðunarfélög fjalla um sið-
ferði og lífsskoðanir og sjá meðlim-
um fyrir félagslegum athöfnum eins
og nafngift, fermingu, giftingu og
greftrun. Trúlausir einstaklingar
víða um veröld hafa í vaxandi mæli
viljað sjá um þessar athafnir sjálfir
og hafa myndað lífsskoðunarfélög í
þeim tilgangi. Siðmennt telur að ís-
lenskum þegnum sé mismunað eftir
lífsskoðunum og vonast til þess að
allsherjarnefnd beiti sér fyrir því að
staða þeirra verði færð til jafns á við
skráð trúfélög.
Siðmennt
vill lagabreyt-
ingar til jafns
við skráð
trúfélög
ÁRNI M. Mathiesen fjármálaráð-
herra upplýsti í upphafi þingfundar
á Alþingi í fyrradag að gert væri ráð
fyrir því að tekjur
ríkissjóðs aukist
um 37 milljónir
vegna frumvarps
um aukatekjur
ríkissjóðs, sem
mælt var fyrir á
Alþingi á föstu-
dag. Þingmenn
stjórnarandstöð-
unnar höfðu gagn-
rýnt ráðherra fyr-
ir að hafa ekki þessar tölur tiltækar
við fyrstu umræðu um frumvarpið.
Í frumvarpinu eru lagðar til
nokkrar breytingar á lögum um
aukatekjur ríkissjóðs. Meðal annars
er lagt til að gjald fyrir umsókn um
íslenskan ríkisborgararétt hækki úr
1.350 kr. í tíu þúsund krónur og að
gjald fyrir tilkynningu um ríkisborg-
ararétt hækki úr 1.350 kr. í fimm
þúsund kr.
Auk þess er m.a. lagt til að tekið
verði upp gjald fyrir afgreiðslu um-
sókna um dvalarleyfi og búsetuleyfi
og að tekið verði upp gjald fyrir
beiðni til mannanafnanefndar um
samþykkt fyrir nafni.
Tekjur aukast um
37 milljónir
Árni M.
Mathiesen
ÞINGFLOKKUR Vinstrihreyfingar-
innar – græns framboðs hefur óskað
formlega eftir því við formann efna-
hags- og viðskiptanefndar þingsins,
að efnt verði til fundar með fulltrúum
fjármálastofnana, sem og fulltrúum
atvinnulífsins, til þess að ræða efna-
hagslegar forsendur áframhaldandi
uppbyggingar stóriðju í landinu. Í
bréfi sem þingflokkurinn hefur sent
formanni nefndarinnar, Pétri H.
Blöndal, segir að iðnaðar- og við-
skiptaráðherra hafi lýst tillögum um
stórfellda áframhaldandi uppbygg-
ingu stóriðju í landinu á komandi ár-
um. Í því ljósi vilji þingmenn flokksins
ræða hvaða áhrif fjölgun álvera komi
til með að hafa á efnahagslífið í land-
inu.
Hefur áhrif á gengið
„Áform stjórnvalda í þessum efn-
um og jafnvel upplýsingar um þau
áform hafa áhrif á gengi krónunnar,
rekstrarskilyrði í framleiðslu- og
þjónustugreinum og fjármagnsflutn-
inga til og frá landinu,“ segir í bréfinu.
Pétur sagði í samtali við Morgun-
blaðið í gær að hann væri opinn fyrir
því að nefndin ræddi sem flest. „Ég
mun bera undir nefndina á næsta
fundi hvort við ætlum að ræða þetta
og síðan tekur nefndin um það
ákvörðun,“ sagði hann.
Vilja fund
um stór-
iðjumál
DAGSKRÁ Alþingis hefst kl. 12 í
dag. Eftirfarandi fyrirspurnir eru á
dagskrá:
1. Stúdentspróf.
2. Rekstur framhaldsskóla.
3. Svæðisútvarp á Vesturlandi.
4. Þjónusta svæðisútvarps.
5. Áfengisauglýsingar í útvarpi.
6. Skotveiði og friðland í Guðlaug-
stungum.
7. Endurgreiðslur öryrkja til
Tryggingastofnunar ríkisins.
8. Öldrunarþjónusta í Hafnarfirði.
9. Barnaklám á netinu.
10. Viðhald vega.
11. Þróun skattprósentu.
♦♦♦