Morgunblaðið - 29.08.2006, Blaðsíða 14
14 ÞRIÐJUDAGUR 29. ÁGÚST 2006 MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
ÍSLENSKU bankarnir eru hagkvæmari í rekstri
og arðbærari en norrænu bankarnir, sem aftur eru
hægkvæmari og arðbærari í samanburði við banka í
löndum Evrópusambandsins. Er þetta meðal þess
sem kemur fram í skýrslu sem norrænu seðlabank-
arnir gerðu í sameiningu og birtu í gær.
Hvað varðar hagkvæmni sýnir skýrslan að hlut-
fall kostnaðar á móti tekjum var að meðaltali 45%
hjá íslensku bönkunum árið 2004. Sama ár var
kostnaðarhlutfall allra norrænu bankanna hins veg-
ar 54% að meðaltali og í Evrópusambandslöndun-
um (EU 15) var hlutfallið 59%. Hlutfallið var enn
hagstæðara hjá íslensku bönkunum árið 2005 eða
32%. Skýrsluhöfundar segja þessi lágu hlutföll ís-
lensku bankanna árin 2004 og 2005 til komin vegna
hagstæðs umhverfis á norrænum fjármálamörkuð-
um og söluhagnaðar.
Arðsemi eiginfjár íslensku bankanna árið 2004
var að meðaltali 27%, að því er segir í skýrslunni.
Sama ár var hlutfalli 17,6% að meðaltali hjá nor-
rænu bönkunum, en hlutfallið hjá bönkum í löndum
Evrópusambandsins var 12,4%. Árið 2005 var arð-
semi eiginfjár íslensku bankanna 35% sem er tölu-
vert hærra en hjá bönkum hinna Norðurlandanna.
Í skýrslunni sést að íslensku bankarnir eru einn-
ig frábrugðnir hinu norrænu bönkunum þegar hlut-
fall eigna miðað við verga landsframleiðslu þjóð-
anna er skoðað. Hlutfallið er langhæst hjá íslensku
bönkunum eða 4,3. Lægst er það í Finnlandi eða 1,4
og næsthæst í Danmörku eða 3,3. Hið háa hlutfall
eigna miðað við landsframleiðslu er í skýrslunni
skýrt með aukningu lána og fjárfestingum erlendis.
Íslensku bankarnir hafi verið duglegir við að bjóða
almenningi lán til húsnæðiskaupa og sömuleiðis
aukið lán til fyrirtækja. Hins vegar segir í skýrsl-
unni að almenningur hafi notið góðs af samkeppni
bankanna og eftirspurn eftir lánum hafi aukist. Þá
séu lán sem íslensku bankarnir hafi veitt almenn-
ingi erlendis einnig meðtalin í þessum tölum.
Ísland er einnig hæst á lista þegar samþjöppun á
markaði er skoðuð. Samkvæmt svokallaðri CR5-
vísitölu, sem mælir markaðshlutdeild fimm stærstu
banka hvers lands, er stuðullinn á Íslandi yfir 80%
og hér hefur samþjöppunin verið mest undanfarin
ár, en lægstur er stuðullinn í Noregi eða 50% og síst
hefur samþjöppunin verið á finnska bankamark-
aðinum.
Framtíðarhorfur
Í skýrslunni segir ennfremur að norrænu fjár-
málakerfin séu stöndug, en þó stafi einhver hætta
af hinum hraða útlánavexti. Þá er harðari sam-
keppni meðal þess sem skýrsluhöfundar telja að
kunni að hafa áhrif á bankakerfið til lengri tíma.
Einnig er breytt aldurssamsetning þjóðanna meðal
þess sem gæti breytt umhverfi bankanna í framtíð-
inni.
Íslensku bankarnir frábrugðnir
Eftir Kristján Torfa Einarsson
kte@mbl.is
Skýrsla norrænu seðla-
bankanna segir mesta
samþjöppun á íslenskum
bankamarkaði
!
"# $%
&'
$
() # $
'* $ + *
,
,
&
-.&
-/
0/1 23 &43$
5
&#
6 *
7
*
894
:;## #/ 2 !2
< !2
!
03=# 02*
"# $%
7>?@
0A2
2 2
; # 3
; 2 2
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
1
1
1
1
1
1 B 1
CD
B 1CD
B 1CD
B CD
B 1CD
B 1CD
B 1CD
B 1 CD
B 1CD
B 1CD
B 1CD
B 1CD
B CD
B 1CD
B 1CD
B 1CD
1
1
1
1
1
1
B 1CD
6 * 2
*#
: $2 A *# E
( 0
1
1
1
1
< 2 A )%
:6 F # &4!*
2
1
1
8 *G
0H-
C
C
&:0?
"I
C
C
>>
J,I 0K/
C
C
J,I (!
8
C
C
7>?I "L M
C
C
ÞETTA HELST ...
VIÐSKIPTI
● EXISTA hf. hefur aukið hlut sinn í
Bakkavör og á nú 38,73% hlut í fé-
laginu.
Í tilkynningu til Kauphallar Íslands
síðastliðinn föstudag var greint frá
því að Exista hefði aukið hlut sinn
um 6,66%, sem eru 142,2 milljónir
hluta. Miðað við lokaverð á hluta-
bréfum í Bakkavör á föstudag, 54,2
krónur á hlut, má ætla að kaupverðið
hafi verið um 7,7 milljarðar króna.
Exista með tæp
39% í Bakkavör
● BREYTINGAR urðu á stjórn útgáfu-
félagsins Árs og dags, sem gefur út
Blaðið, á fyrsta aðalfundi félagsins í
gær. Hallgrímur B. Geirsson og Guð-
brandur Magnússon viku úr stjórn-
inni en Stefán P. Eggertsson og Einar
Sigurðsson komu í þeirra stað. Þá
var á fundinum samþykkt heimild til
hlutafjáraukningar í allt að 200 millj-
ónir króna.
Breyting á stjórn
Árs og dags
● JÓN Ásgeir Jóhannesson, for-
stjóri Baugs, hefur áhuga á að
bæta bresku skartgripaversl-
anakeðjunum H Samuel og Ernest
Jones í stækkandi eignasafn sitt í
Bretlandi en keðjurnar eru nú í
eigu Signet Group. Frá þessu
greinir Financial Times en í frétt
blaðsins segir að þessar bresku
keðjur séu orðnar eftirbátar versl-
anakeðja Signet í Bandaríkjunum,
sem eru reknar undir nöfnunum
Kay og Jared.
Lélegra gengi verslanakeðjanna
í Bretlandi er einnig sagt hafa vak-
ið áhuga Gerald Ratner, frum-
kvöðuls sem stofnaði H Samuel
fyrir 15 árum. Í frétt á vefútgáfu
Times segir að Ratner hafi tvíeflst
eftir að einkahlutafélögin KKR og
Apax ákváðu að leggja ekki fram
yfirtökutilboð í Signet eins og ráð
hafði verið gert fyrir.
Baugur sýnir áhuga
á keðjum Signet
ÞENSLAN í hagkerfinu virðist vera
í rénun eftir að gengislækkun krón-
unnar fyrr á árinu setti í gang aðlög-
un sem er farin að skila árangri.
Þetta kemur fram í nýju riti grein-
ingardeildar Landsbankans um
efnahagsmál og skuldabréfamarkað.
Í ritinu spáir greiningardeildin
minni verðbólgu en seðlabankinn á
næstu misserum. Segir deildin að
fremur lítil hætta sé á því að verð-
bólgan verði 8–10% á næstu 12 mán-
uðum. Samdráttur í byggingaiðnaði
vegi á móti hækkun launa og dragi
úr hættu á launaskriði, auk þess mun
kólnun á fasteignamarkaði heldur
virka til lækkunar á vísitölu neyslu-
verðs.
Jákvæðari umfjöllun og vísbend-
ingar um að ákveðnu jafnvægi sé náð
í efnahagslífinu virðist hafa aukið
tiltrú fjárfesta á krónunni og ólíklegt
er að innlausn jöklabréfa muni hafa
veruleg áhrif á gengi krónunnar til
lækkunar, að mati Landsbankans.
„Svo lengi sem vaxtamunur gagn-
vart útlöndum helst viðunandi hár og
eftir því sem fleiri jákvæðar fréttir
berast af íslensku efnahagslífi og að-
lögun að auknu jafnvægi virðast lík-
urnar meiri á því að krónan styrkist
en hún veikist,“ segir í ritinu.
Þenslan virðist
vera í rénun
● TAP af rekstri Landsvirkjunar var
6.490 milljónir króna á fyrri helm-
ingi ársins, en á sama tímabili árið
2005 var 2 milljarða króna hagn-
aður af rekstri félagsins. Gengistap
vegna langtímaskulda í erlendri
mynt nam 24,9 milljörðum króna á
tímabilinu.
Rekstrarhagnaður fyrir fjármagns-
liði og skatta var 4.654 milljónir
króna og handbært fé frá rekstri
nam 5.588 milljónum króna. Heild-
areignir fyrirtækisins í lok júní voru
219 milljarðar króna og eiginfjár-
hlutfall var 23,3%.
Landsvirkjun tapar
6,5 milljörðum
● HLUTABRÉF lækkuðu í verði í
Kauphöll Íslands í gær. Úrvals-
vísitalan lækkaði um 0,59% og var
5.899 stig við lok viðskipta, en velta
á hlutabréfamarkaði nam 2,9 millj-
örðum króna. Þar af 985 milljónum
með bréf Straums-Burðaráss.
Bréf Atlantic Petrolium hækkuðu
um 2,65% og bréf Avion um 0,3%.
Bréf Tryggingamiðstöðvarinnar
lækkuðu um 6,33% og bréf Atorku
um 1,61%.
Hlutabréf lækka
NOKKRIR hluthafar House of
Fraser munu hafna yfirtökutilboði
Baugs og tengdra aðila í keðjuna,
samkvæmt frétt Sunday Telegraph.
Segir blaðið að uppreisnin sé leidd
af Robin Geffen, fjárfestingarstjóra
hjá Neptune Investment Manage-
ment en sjóðurinn á tæplega 4% í
HoF. Geffen segir í samtali við
Sunday Telegraph að yfirtöku-
tilboðið sé ekki sanngjarnt heldur
sé um að ræða tilboð frá hópi ríkra
stráka sem hafi verið myndaður til
að ná hlutabréfum smárra hluthafa
á hálfvirði. Hann segir tilboðið
móðgun.
„Þeir eru að koma saman til að
hreinsa allt fé út úr fyrirtæki sem
er offjármagnað. Þetta er alveg það
sama og CVC gerði við Debenhams.
Eftir þrjú ár mun Baugur endur-
skrá HoF á hlutabréfamarkað en þá
verður allt gottið horfið.“
Yfirtökutilboð Baugs og tengdra
aðila hljóðar upp á 148 pens á hlut.
Geffen heldur því fram að Baugur
og skildir aðilar gætu dregið 205
pens á hlut út úr fyrirtækinu á inn-
an við þremur mánuðum.
„Við munum berjast til síðasta
manns í þessu máli,“ segir Geffen í
samtali við Sunday Telegraph.
Uppreisn í HoF?
»Arðsemi eiginfjár íslenskubankanna er meiri að með-
altali en hjá bönkum á hinum
Norðurlöndunum.
»Hlutfall eigna miðað viðverga lansframleiðslu
hæst hjá íslensku bönkunum.
Í HNOTSKURN