Morgunblaðið - 23.05.2007, Side 8

8 MIÐVIKUDAGUR 23. MAÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Á HVERJU ári berast að meðaltali
um 176 kíló af dagblöðum og auglýs-
ingapósti inn á hvert heimili í land-
inu. Með tilkomu fríblaðanna hefur
magnið aukist hraðar en hlutfall
þess pappírs sem fer til endur-
vinnslu og vilja hagsmunaaðilar nú
freista þess að hækka hlutfallið með
því að minna neytendur á að það sé í
þeirra höndum hvort pappírinn eigi
sér framhaldslíf.
Á móti kemur að erlendar rann-
sóknir benda til að með slíkum
grenndargámaherferðum megi að-
eins ná fram 60% skilum og mun
átakið því ekki ná hámarksárangri
fyrr en söfnun færist inn á heimili.
Herferðin ber yfirskriftina „Gott
til endurvinnslu“ og eiga Samtök
iðnaðarins, SI, og Samtök verslunar
og þjónustu, SVÞ, aðild að henni.
Mun nýtt endurvinnslumerki verða
andlit átaksins og prýða mestallt
prentefni sem borið er í heimahús.
Að sögn fulltrúa samtakanna er
hlutfall þess pappírs sem nú fer til
endurvinnslu um 40% og eru þeir
bjartsýnir á að hægt sé að hækka
það verulega. Um 27% sorps frá
heimilum á höfuðborgarsvæðinu sé
dagblaðapappír og með því að minna
á grenndargámana sé stuðlað að því
að minna fari til urðunar.
Þótt Íslendingar séu duglegir við
að fara með pappír og pappa í
grenndargáma eru endurvinnsla og
flokkun heimilisúrgangs enn á frum-
stigi. Vegna krafna um minni urðun
lífræns úrgangs frá Evrópusam-
bandinu, ESB, frá og með ársbyrjun
2009, er Reykjavíkurborg hins vegar
með í undirbúningi að setja á mark-
að bláa tunnu, sem í fari pappír.
Á móti úrvinnslugjaldi
Þar sem pappír er auðflokkanleg-
astur af lífrænum, niðurbrjótan-
legum úrgangi er líklegt að hin
sveitarfélögin á höfuðborgarsvæð-
inu geri slíkt hið sama og setji á
markað tunnur sem bætist við
endurvinnslutunnur Gámaþjónust-
unnar og Íslenska gámafélagsins.
Urðun er dýr og þær raddir hafa
heyrst að leggja beri úrvinnslugjald
á dagblöð, líkt og Úrvinnslusjóður
leggur á ýmsa sorpflokka, í því skyni
að afla tekna í hlutfalli við úrvinnslu-
kostnað. Fulltrúar atvinnulífsins eru
hins vegar í meirihluta í stjórn sjóðs-
ins, og ef marka má orð fram-
kvæmdastjóra SI og SVÞ í gær er
lítill hljómgrunnur fyrir slíkri gjald-
töku á pappírsefni.
Líklegt er að merki átaksins muni
auka vitund um endurvinnslu enn
frekar og ef til vill flýta óbeint fyrir
því að söfnunin færist inn á heimilin.
Ársskammtur Íslendinga af dagblöðum og auglýsingapósti gæti þakið vegakerfið rúmlega fimm sinnum
Morgunblaðið/ÞÖK
Herferð Sigurður Jónsson, framkvæmdastjóri SVÞ (t.h.), og Sveinn Hannesson, framkvæmdastjóri SI, skoða kynn-
ingarefni átaksins. Með þeim fylgjast Ólafur Brynjólfsson, Árvakri, og Bryndís Skúladóttir, sérfræðingur hjá SI.
Neytendur
hvattir til að
endurvinna
Fulltrúar verslunarinnar, útgefendur blaða og
tímarita og prentfyrirtæki hafa hleypt af stokk-
unum átaki til að stuðla að aukinni endurvinnslu.
Baldur Arnarson sat kynningarfund um átakið.
baldura@mbl.is
Í HNOTSKURN
»Ari Edwald, forstjóri 365miðla, segir til skoðunar
hvernig megi stuðla að end-
urvinnslu á Fréttablaðinu.
»Einar Sigurðsson, for-stjóri Árvakurs, er
hlynntur fjölgun grenndar-
gáma.
»Einar telur endurvinnsluuppeldisatriði og að
markmið átaksins sé að koma
af stað stærri hreyfingu.
Ottawa. AFP. | Kanadíska álfyrirtæk-
ið Alcan, móðurfélag álversins í
Straumsvík, hafnaði í gær fjandsam-
legu yfirtökutilboði bandaríska ál-
fyrirtækisins Alcoa, móðurfélags
Fjarðaáls á Reyðarfirði. Tilboðið í
allt hlutafé Alcan var upp á 33 millj-
arða dollara, um 2.100 milljarða
króna, og með yfirtökunni hefði orð-
ið til stærsta álfyrirtæki heims.
Í yfirlýsingu frá Alcan segir að
einhugur hafi ríkt í stjórn félagsins
um að hvetja hluthafa til að hafna til-
boðinu. Yves Fortier, stjórnarfor-
maður Alcan, segir að tilboðið end-
urspegli ekki nægilega virði eigna
félagsins eða vaxtarmöguleika. Ekki
sé boðið nóg fyrir ráðandi hlut í Al-
can auk þess sem tilboðið sé háð
mörgum skilyrðum og sé óljóst.
Alain Belda, forstjóri Alcoa, sagði að
tilboðið hefði verið lagt fram í kjölfar
viðræðna, sem staðið hefðu yfir í nær
tvö ár milli stjórnenda fyrirtækjanna
um ýmsa möguleika á samstarfi eða
samruna. Félögin ættu samleið og
sameining yrði þeim til góðs. Fortier
tók ekki í sama streng.
Morgunblaðið/Ómar
Dótturfélag Alcan er móðurfélag álversins í Straumsvík.
Alcan hafnar
tilboði Alcoa
SAMKOMULAG hefur náðst á milli
Byrs sparisjóðs, bloggvefjar mbl.is
(blog.is) og a.m.k. fjögurra íslenskra
bloggara um að sparisjóðurinn aug-
lýsi á umræddum bloggsíðum. Eftir
því sem næst verður komist er þetta
í fyrsta skipti hér á landi sem blogg-
arar geta beinlínis haft tekjur af
skrifum sínum.
Bloggararnir fjórir sem um ræðir
eru þau Ellý Ármannsdóttir, Pétur
Gunnarsson, Guðmundur Stein-
grímsson og Óli Björn Kárason.
Ekki er vitað hversu stórar upphæð-
ir er um að ræða.
Birtingafyrirtæki Byrs sparisjóðs
er MediaCom á Íslandi og var það
framkvæmdastjóri þess fyrirtækis,
Þórmundur Bergsson, sem hafði
milligöngu um sölu auglýsinga á
bloggsíðunum.
„Menn eru alltaf að leita nýrra
leiða til að koma sér á framfæri og
bloggið hefur sprungið út sem miðill
að undanförnu. Rekstraraðili blog.is
lítur svo á að síðurnar séu eign
bloggara og því leitaði ég samninga
við þessa bloggara og þeir tóku vel í
það. Birtingafyrirtæki eins og Med-
iaCom þarf ávallt að leita nýrra leiða
fyrir viðskiptavini sína og þetta er
ein slík,“ segir Þórmundur.
Auglýsingar
á vinsælar
bloggsíður
SAMRUNI skoðunarfyrirtækjanna
Frumherja og Aðalskoðunar hefur
verið ógiltur með nýjum úrskurði
Samkeppniseftirlitsins. Telur eftir-
litið að samruninn hindri virka sam-
keppni á markaði fyrir skoðun
skráningarskyldra ökutækja og
skoðun á aðstöðu, hreinlæti og
innra eftirliti vinnsluleyfishafa í út-
gerð.
Frumherji keypti í janúar allt
hlutafé Aðalskoðunar og segir Sam-
keppniseftirlitið að í því felist sam-
runi félaganna tveggja í skilningi
samkeppnislaga. Félögin séu hin
einu sem starfi á fyrrgreindum
mörkuðum og því sameiginlega í
einokunarstöðu á þeim mörkuðum.
Það er mat Samkeppniseftirlitsins
að samruni félaganna hindri virka
samkeppni á þessum mörkuðum og
vinni þannig gegn markmiði sam-
keppnislaga. Hins vegar var það
mat forsvarsmanna fyrirtækjanna
að ekki hefði verið um samruna að
ræða, heldur kaup Frumherja á
hlutafé Aðalskoðunar. Voru eigend-
ur Frumherja reiðubúnir að reka
félögin aðskilin. Taldi Samkeppn-
iseftirlitið ekki mögulegt að eyða
samkeppnishömlum með því að
setja skilyrði fyrir samrunanum.
Stórfelldir yfirburðir
Telur eftirlitið að með samruna
hefði orðið til stórt og öflugt fyr-
irtæki á umræddum mörkuðum.
Aukin markaðshlutdeild yrði til
þess að valda alvarlegri röskun á
samkeppni. Öll rök hnígi í þá átt að
fyrirtækin myndu hafa stórfellda
samkeppnislega yfirburði.
Skoðunarsamruni ógiltur
HÆSTIRÉTTUR hefur fallist á
endurupptöku fjárdráttarmáls
Eggerts Haukdal þar sem fram
hafi komið ný gögn í málinu sem
ætla megi að hefðu skipt verulegu
máli.
Eggert Hauk-
dal var í héraðs-
dómi fundinn
sekur um auðg-
unarbrot í opin-
beru starfi sem
oddviti Vestur-
Landeyjahrepps.
Hæstiréttur
staðfesti dóminn
árið 2001 og hefur í tvígang synjað
ákærða um endurupptöku en nú
hefur orðið breyting þar á með nýj-
um gögnum.
Færslan seinni tíma verk
Ragnar Aðalsteinsson, lögmaður
Eggerts, segir að fyrir nokkrum
mánuðum hafi Hæstiréttur komist
að þeirri niðurstöðu að rétt væri að
gefa ákæruvaldinu kost á að tveir
matsmenn yrðu dómkvaddir til að
skoða enn og aftur bókhald Vestur-
Landeyjahrepps fyrir árin 1994 til
1996. Niðurstöðurnar hafi ekki
stutt sakaráfelli á Eggert Haukdal
heldur endurupptökukröfu hans,
rétt eins og matsmaður á hans veg-
um hefði komist að 2004. Tveir af
þremur dómurum Hæstaréttar
teldu að líta bæri á þessar mats-
gerðir sem ný gögn og þeirra mat
væri að ef þessi gögn hefðu legið
fyrir á sínum tíma þegar málið var
dæmt hefðu þau getað haft þau
áhrif að málið hefði farið með öðr-
um hætti. Auk þess hefði ákæran á
sínum tíma verið byggð á því að
Eggert Haukdal hefði fært eða lát-
ið færa tiltekna færslu á sinn reikn-
ing árið 1996 en síðan hafi komið í
ljós að um hafi verið að ræða færslu
sem endurskoðandi hreppsins hafði
staðið fyrir tveimur árum seinna.
„Ef það hefði verið vitað frá upp-
hafi að þær færslur sem var verið
að fást við voru ekki framkvæmdar
1996 heldur tveimur árum seinna
þá hefði þetta mál líklega aldrei
farið af stað,“ segir Ragnar. „Málið
var afar illa rannsakað,“ bætir hann
við og segir að rannsóknarlögregl-
an og ákæruvaldið hafi lagt til
grundvallar rannsókn sem gerð
hafi verið fyrir meirihluta hrepps-
nefndar. Í upphaflegri ákæru hafi
til dæmis verið tvíákært fyrir sama
hlutinn og mjög langan tíma hafi
tekið að sýna fram á það.
Málið niðurfellt?
Ragnar segir að allt bendi til
þess að þær forsendur hæstarétt-
ardómsins að Eggert hafi fært eða
látið færa umrædda færslu, 500.000
krónur, á móti skuld við hreppinn
fái ekki staðist. Sakfellisdómurinn
sé nú fallinn úr gildi og ákæruvald-
ið eigi tveggja kosta völ, að gleyma
málinu eða að reyna að sakfella upp
á nýtt. „Ég tel víst að þeir láti mál-
ið niður falla,“ segir hann aðspurð-
ur um næstu skref dómara við
Hæstarétt í þessu máli. Hann bend-
ir á að matið, sem hefði getað verið
til þess fallið að styrkja niðurstöður
ákæruvaldsins í málinu, sýndi hins
vegar að allt væri óljóst og því sé
ekki nokkur grundvöllur til sakfell-
ingar.
Eggert hefur barist fyrir endur-
upptöku málsins í sex ár og segir
Ragnar að þessi ákvörðun Hæsta-
réttar sé mikill sigur. Miklu hafi
verið til kostað og líklegt sé að
Eggert fari þess á leit við dóms- og
fjármálaráðuneytið að fá útlagðan
kostnað endurgreiddan.
Sex ára
baráttu lokið
Hæstiréttur fellst á endurupptöku
fjárdráttarmáls Eggerts Haukdal
Eggert Haukdal