Morgunblaðið - 23.05.2007, Qupperneq 15
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 23. MAÍ 2007 15
MENNING
KOMA hins heimsfræga baritón-
söngvara Dmitri Hvorostovsky
hingað til lands er án tvímæla einn
af hápunktum Listahátíðar þetta ár-
ið enda var tónleika hans beðið með
mikilli eftirvæntingu og aðsóknin
góð. Hvorostovsky tókst enda að
heilla áhorfendur í Háskólabíó al-
gerlega upp úr skónum með und-
urfögrum og vönduðum söng sínum
og látlausri en þó mjög gefandi
sviðsframkomu. Hver tilfinning var
skýrt undirstrikuð og beisluð í senn,
að hætti agaðra listamanna úr
austri, þannig að áhorfendum gafst
tækifæri til sjálfstæðrar innlifunar
með hjálp vísbendinga úr efnis-
skránni. Reyndar hefði mátt vera
örlítið ljós í salnum, þar sem sviðs-
ljósin dugðu varla til lesturs. Píanó-
leikarinn Ivari Ilja gerði marg-
slungnum tónefnivið rússnesku
meistaranna frábær skil með óað-
finnanlegri tækni og fallegri túlkun,
en fékk því miður sjaldan frið til að
spila sína fínstilltu lokatóna þar sem
áhorfendur voru oftar en ekki full
bráðir á sér með lófatakið og bravó-
hrópin. En kannski er það einmitt
þetta sem gefur til kynna hve mikið
gleðiefni tónleikarnir voru. Það ger-
ist nú ekki á hverjum degi að fólk
ræður sér vart fyrir hrifningu.
Hin djúpa undiralda
TÓNLIST
Háskólabíó
Dmitri Hvorostovsky, baritónsöngvari og
píanóleikarinn Ivari Ilja fluttu rússnesk
sönglög, eftir Tsjaíkovskíj, Mússorgskíj,
Dargomyszhkíj, Glinka, Borodin, Rimskí-
Korsakov, Medtner, Rakhmaninov,
Vlasov og Sviridov.
Listahátíð
Ólöf Helga Einarsdóttir
Dimitri Hvorostovsky
GERÐUR Helgadóttir vann tölu-
vert af steindum gluggum bæði hér-
lendis og erlendis, fyrir kirkjur,
söfn og einkaaðila og afköst hennar
voru mikil. Í Gerðarsafni má nú sjá
verk eftir Gerði Helgadóttur sem
ekki hafa verið sýnd áður hér á
landi, en það eru m.a. steindir
gluggar sem unnir voru fyrir kap-
ellu við Melanchton kirkju í Düssel-
dorf á síðari hluta sjöunda áratug-
arins. Þegar til stóð að rífa kirkjuna
á síðasta ári bauðst Gerðarsafni að
fá gluggana heim, og hafa þeir verið
hreinsaðir hjá Oidtmann glerverk-
stæðinu sem vann gluggana með
Gerði.
Eins og í fleiri verkum Gerðar
byggjast litirnir hér á mjög fín-
legum og nákvæmum litablæbrigð-
um. Í uppbyggingu þeirra er sterk
hrynjandi sem minnir á tónlist,
einnig dregst áhorfandinn að miðju
hvorrar lengju um sig, þar sem
mynstrið þéttist líkt og um kjarna
sé að ræða fyrir miðju á hvorum
vegg, en mynstrið byggist lauslega
á krossforminu. Hér er um frábært
listaverk að ræða sem unun væri að
fá að njóta á góðum stað, missir
verður að slíku verki í geymslu.
Í Gerðarsafni má einnig sjá teikn-
ingar Gerðar af skúlptúrum, lág-
myndir, verk unnin í járn og brons,
skartgripi og tillögur að skúlptúr-
um. Í kjallara eru fleiri gluggar
Gerðar sýnilegir ásamt höggmynd-
um og módelteikningum. Eins og
alltaf þegar verk Gerðar eru skoðuð
fer ekki framhjá neinum hversu
hæfileikarík listakona hún var og
sterk tilfinning hennar fyrir formi
og hrynjandi lífsins tímalaus og
heillandi.
Hrynjandi lífsins
MYNDLIST
Gerðarsafn
Til 26. maí. Opið alla daga nema mán. frá
kl. 11-17. Fullorðnir kr. 400, Eldri borg-
arar og öryrkjar 200. Ókeypis á fös.
Steindir gluggar og fleiri verk
eftir Gerði Helgadóttur
Ragna Sigurðardóttir
Menningarverðmæti Steindu gluggunum var bjargað úr kirkju sem fyrirhugað er að rífa í Düsseldorf.
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
ÞAÐ er gleðiefni að landsmönnum
hafi gefist tækifæri til að hlýða á
strengjakvartetta hins stórhuga ís-
lenska tónskálds, Jóns Leifs, á
Listahátíð í ár. Tónlistin er töluvert
krefjandi bæði fyrir flytjendur og
áheyrendur, en þó angurvær og blíð
á köflum. Kvartettinum tókst með
ágætum að koma efniviðnum til
skila, leikurinn var prýðilega sam-
stilltur í tíma, styrkleika og blæ en
hefði mátt vera ögn betur saman-
stemmdur hvað tónhæðina sjálfa
snertir. Vissulega eiga ör hljóma-
skipti í tónsmíðunum sjálfum sinn
þátt í að baka strengjaleikurum
vandræði varðandi samhljóminn, en
þegar bar á fölskum hljómum í ró-
legri og ómþýðari köflum var erfið-
ara að sýna sama skilning. Að þessu
undanskildu var flutningurinn í
heildina mjög góður, tjáningin skýr
og stuttir sólókaflar hljóðfæraleik-
aranna hrífandi. Þar mætti helst
nefna leik Þórunnar Óskar Marinós-
dóttur víóluleikara undir lok fyrsta
kvartettsins, Mors et vita, þar sem
grundvallarstef verksins, tvísöngs-
lagið Húmar að mitt hinsta kvöld
eftir Bólu-Hjálmar, er leikið í heild
sinni, en það gerði hún á eftirminni-
lega fínstilltan og fagran máta.
Kvartett Kammersveitar Reykja-
víkur á heiður skilinn fyrir vel unnið
verk og eiga unnendur Jóns Leifs
von á góðu, þar sem stefnt er að út-
gáfu strengjakvartettanna í flutn-
ingi þessara ágætu hljóðfæraleikara
innan nokkurra ára.
Lífið, listin og dauðinn
TÓNLIST
Listasafn Íslands
Flutt voru verkin Quartetto I op. 21,
Mors et vita (1939), Quartetto II op. 36,
Vita et mors (1948-1951) og Quartetto
III op. 64, El Greco (1965) eftir Jón Leifs.
Kvartettinn skipuðu Rut Ingólfsdóttir,
fiðla, Sigurlaug Eðvaldsdóttir, fiðla, Þór-
unn Ósk Marinósdóttir, víóla, Hrafnkell
Orri Egilsson, selló. Fimmtudag 17. maí
kl. 20.
Listahátíð
Ólöf Helga Einarsdóttir
ÞVÍLÍK veisla, að fá að heyra í
tveimur kunnustu baritonsöngvur-
um heims, dag eftir dag, á Listahátíð
í henni litlu Reykjavík. Bryn Terfel
efndi loforð sitt frá í hitteðfyrra um
að koma aftur til að syngja í Há-
skólabíói, og með honum í för var
einn kunnasti söngvarapíanisti okk-
ar daga, Malcolm Martineau. Það
var ekki síðra tilhlökkunarefni að
heyra hans rómaða píanóleik.
Það voru vonbrigði, að þrátt fyrir
gríðarlega fallegan leik, þá var
Martineau of hófstilltur, og lét of lít-
ið fyrir sér fara. Það er ekki eina
hlutverk píanóleikarans að „styðja
við“ söngvarann, eins og sagt er,
heldur verður leikur hans að geta
skinið, þar sem við á. Undir lokin, í
síðasta lagi Schuberts og ljóðaflokki
Iberts, var sem hamnum væri flett
af honum, og hann lét til sín taka af
listfengi.
Bryn Terfel var hins vegar í sín-
um besta ham alla tónleikana. Rödd-
in hans er mikil og glæsileg, og hann
hefur gríðarlegan sviðssjarma.
Hann fór vel með bresku lögin, sér-
staklega Quilter, en síðri fannst mér
túlkun hans í Schubertlögunum, fyr-
ir utan Friðarlitaníuna sem var síð-
ust Schubertlaganna og gríðar-
fallega flutt. Heiðarósin var sprell-
fjörug en of „leikin“ og of hröð og
missti þar með erótísku spennuna
sem er undirtónninn bæði í ljóði Göt-
hes og lagi Schuberts. Það er engin
leið að stilla sig um samanburð við
túlkun Hvorostovskys deginum áð-
ur, sem var fullkomlega einlæg, ein-
beitt og gaf fyrir vikið dýpstu list-
rænu upplifun. Bryn Terfel er ekki
Hvorostovsky, – og þrátt fyrir að
dýptin hefði mátt vera meiri, hefur
hann svo ótrúlega margt annað til
síns ágætis. Í niðurlagi tónleikanna
sýndi hann svo um munaði hvers
vegna vinsældir hans eru svo miklar.
Í Söngvum Don Kíkóta og nokkrum
gamansöngvum í kjölfarið, lét hann
gamminn geisa, dró fram húmor,
léttleika og mikla gleði. Lokasprett-
ur þeirra Martineaus, með Foggy
Dew og serenöðu Don Giovannis,
Deh vieni alla finestra, þar sem flag-
arinn táldregur Donnu Elvíru, var
stórskemmtilegur og kómískur fram
í fingurgóma.
Gleðiraustin
TÓNLIST
Háskólabíó
Bryn Terfel baritónsöngvari og píanóleik-
arinn Malcolm Martineau fluttu sönglög
og þjóðlög frá Bretlandseyjum, konsert-
aríur eftir Mozart, ljóðasöngva eftir Schu-
bert, Ljóðaflokkinn um Don Kíkóta eftir
Ibert, auk gamansöngva frá ýmsum lönd-
um. Mánudag kl. 20.
Listahátíð
Bergþóra Jónsdóttir
-hágæðaheimilistæki
Ef þú kaupir Miele þvottavél eða þurrkara færðu
kaupverðið endurgreitt með betri meðferð á þvottinum
Íslenskt stjórnborð
Ný og betri tromla
Verð frá kr.114.800
Hreinn sparnaður
vi
lb
or
ga
@
ce
nt
ru
m
.is
1.
verðlaun
í Þýskalandi
W2241WPS
Baldursnes 6, Akureyri | Suðurlandsbraut 20, Reykjavík Sími 588 0200 | www.eirvik.is
Þurrkari T223
Verð frá kr. 78.540