Morgunblaðið - 01.09.2007, Blaðsíða 32

32 LAUGARDAGUR 1. SEPTEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
ÞAÐ má skipta deilum um stjórn
fiskveiða annars vegar í deilur um
eignarhald á auðlindinni og hins veg-
ar deilur um hvernig stýra eigi veið-
um, þ.e. hve mikið eigi að veiða úr
fiskistofnum og hvort
það eigi frekar að
beita sóknarstýringu
eða kvótakerfi.
Helgi Áss Grét-
arsson lögfræðingur
sem gegnir rannsókn-
arstöðu sem kostuð er
af LÍÚ hefur á umliðn-
um vikum mikið látið
fara fyrir sér á síðum
Morgunblaðsins í um-
ræðum um sjáv-
arútvegsmál. Helgi
Áss slær ekki á hönd-
ina sem gefur og í um-
ræddum greinum grautar lögfræð-
ingurinn saman deilum um
eignarhald á auðlindinni og tækni-
legum úrlausnarefnum er varða
veiðistjórnun með það að markmiði
að reyna að réttlæta að fiskurinn í
sjónum sé færður einstökum aðilum
á silfurfati – endurgjaldslaust.
Megininntak réttlætingar sér-
fræðings LÍÚ fyrir gjafakvótafyr-
irkomulagi eru tæknilegs eðlis, þ.e.
að það hafi þurft að bregðast við
stækkandi fiskiskipaflota sem átti að
vera ógn við fiskistofna og í fram-
haldinu gerir Helgi grein fyrir
helstu rannsóknarniðurstöðum sín-
um um þróun íslenska fiskiskipaflot-
ans, þ.e. að tveir skuttogarar hafi
verið í flotanum árið 1970, 103 skut-
togarar árið 1983 og 115 árið 1990.
Þetta er allt rétt svo langt sem
það nær en þá er algerlega hlaupið
yfir þá staðreynd að þó svo að ekki
hafi verið fleiri skuttogarar í byrjun
8. áratugarins voru engu að síður
fjöldamargir öflugir síðutogarar
endurnýjaðir á 8. áratugnum með
nýjum skuttogurum sem skýrir
þessa gríðarlegu fjölgun. Í verkefni
Eyþórs Björnssonar við auðlinda-
deild Háskólans á Akureyri er vel
gerð grein fyrir þróun fiskiskipaflot-
ans. Í skýrslu hans segir að skipum
hafi fjölgað lítillega á
fyrstu árum 8. áratug-
arins en þeim fækkað
síðan fram til ársins
1987, en jafnframt er
gerð grein fyrir stækk-
un skipa. Það er því af
og frá að sókn togskipa
hafi fimmtugfaldast á
Íslandsmiðum eins og
ráða má af grein Helga
Áss sem þar að auki
sleppir að nefna að árið
1971 veiddu útlend-
ingar 200 þúsund tonn
af þorski við Íslands-
strendur á meðan afli Íslendinga var
250 þúsund tonn. Þess ber einnig að
geta að árið 1983 sátu Íslendingar
nær einir að fiskimiðunum og þorsk-
afli Íslendinga árið áður var 382 þús-
und tonn. Það er því ekki óeðlilegt
að fiskiskipaflotinn hafi vaxið með
brotthvarfi útlendinga af miðunum
til að ná auknum afla.
Eftir 1984 þegar kvótakerfinu er
komið á er ákveðið hversu margir
fiskar eru teknir úr sjónum og það
skiptir ekki máli upp á sóknina hvort
það er gert með 10, 20 eða þúsund
skipum. Líffræðilegar forsendur
eiga ekki að breytast með fjölda
skipa.
Öllum ber saman um að þau
markmið sem lagt var upp með þeg-
ar kvótakerfinu var hleypt af stokk-
unum hafa ekki náðst, þ.e. að það
yrði 400-500 þúsund tonna jafn-
stöðuþorskafli. Ef það skyldi hafa
farið framhjá einhverjum er rétt að
geta þess að kvóti næsta fiskveiðiárs
gerir ráð 130 þúsund tonna þorsk-
afla. Það er helmingi minni afli en
kom í hlut Íslendinga áður en út-
lendingum var ýtt út úr landhelg-
inni. Fiskveiðiráðgjöfin gengur alls
ekki upp en samt sem áður virðist
sem Guðmundur Kristjánsson í
Brimi sem hefur yfir að ráða öflugu
og stórglæsilegu skipi sætti sig vel
við niðurskurð sem byggður er á fá-
ránlegum forsendum, t.d. að veiða
ekki fisk sem er vanhaldinn. Í stað
þess að stuðla að því að ráðgjöfin
sem augljóslega er röng verði tekin
til gagnrýninnar endurskoðunar
verja samtök útgerðarmanna stórfé
í einhverja „rannsóknarstöðu“ innan
HÍ þar sem verkefnið virðist vera að
hagræða sannleikanum til þess að
festa kerfi og ráðgjöf í sessi sem hef-
ur leitt til minni og minni þorsk-
veiða. Ekki nóg með það heldur hef-
ur verið boðaður niðurskurður á
næstu árum…
Það er engu líkara en að íslenskir
útgerðarmenn séu dauðhræddir við
að rugga bátnum þar sem það gæti
raskað yfirráðum yfir kvótum sem
eru víða hressilega veðsettir. Í stað
þess að skoða forsendur ráðgjaf-
arinnar til að stórauka veiðar velja
útgerðarmenn fremur að sjávar-
útvegurinn haldi áfram að fjara út
og halda dauðahaldi í kvótann sem
verður minni og minni.
Að halda dauðahaldi í kvótann
og velja það að fjara út
Sigurjón Þórðarson svarar
greinum Helga Áss Grét-
arssonar
Sigurjón Þórðarson
» 130 þúsund tonnaþorskafli er helmingi
minni afli en kom í hlut
Íslendinga áður en út-
lendingum var ýtt út úr
landhelginni
Höfundur er líffræðingur.
EKKI benda á mig, segir lög-
reglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu
og sendur föstum fótum á þeirri
skoðun sinni að fjölgun lögreglu-
manna sé ekki lausnin á ástandinu
sem skapast hefur í miðborg
Reykjavíkur og reyndar víðar á
höfuðborgarsvæðinu.
Nei, aldeilis ekki, að hafa fleiri
lögreglumenn þar sem ofbeld-
isbrotum fjölgar stöð-
ugt og á sama tíma og
fólkinu fjölgar (yfir
þrjátíu þúsund nýbú-
ar) er þessi skoðun
lögreglustjórans nokk-
uð undarleg.
Ég starfaði sem lög-
reglumaður um 20 ára
skeið, bæði á lands-
byggðinni sem og í
Reykjavík. Eftir tutt-
ugu ára starf er hægt
að tala um nokkuð víð-
tæka reynslu.
Ég fullyrði það að
lögreglustjórinn á höf-
uðborgarsvæðinu hefur ekki þá
reynslu sem til þarf til að stjórna
lögregluliði, ég þarf bara einfald-
lega að hlusta á áherslurnar sem
frá honum koma varðandi lögreglu-
starfið til að gera mér grein fyrir
því.
Ekki að ég sé að setja út á mann-
inn sem persónu, hann er úr há-
skólaumhverfi og fer þaðan í dóms-
málaráðuneytið og núna er hann
lögreglustjóri höfuðborgarsvæð-
isins.
Að mínu viti og reyndar margra
annara þarf mikla reynslu af lög-
reglustörfum til að stjórna heilu
lögregluliði svo vel fari.
Við skulum ætla það að með-
stjórnendur hans séu reynslumeiri
þ.e.a.s. þeir yfirmenn lögreglu sem
hafa starfað um áratuga skeið sem
lögreglumenn, að þeir geti stutt
þennan unga mann við stjórnunina,
þeir ættu að geta það.
En það virðist ekki heldur duga.
Af hverju ekki? Það virðist vera
orðið þannig að lögreglan ráði ekki
við afbrotamennina sem vaða uppi
með ofbeldi alla daga vikunnar, en
þó mest um helgar eins og dæmin
sanna, vegna mannfæðar, er þetta
ekki einhver skekkja í stjórnun ég
bara spyr.
Staðreyndin er
þessi, það vantar betra
vinnuumhverfi fyrir
hinn almenna lög-
reglumann, það vantar
betri stjórnun þ.e.a.s
það þarf að fjölga lög-
reglumönnum og það
þarf að greiða þeim
hærri laun svo að þeir
haldist í starfi, lög-
reglustarfið er erfitt
og áhættusamt starf,
það þarf varla segja
nokkrum manni.
Við erum að sjá á
eftir fjöldanum öllum af fólki sem
starfað hefur um lengri sem og
skemmri tíma í lögregluliðum
landsins. Þetta fólk einfaldlega
hættir í lögreglunni. Hvers vegna?
Það segir mér að það sé vegna lé-
legra launa og ekki síst vegna óör-
yggis sem skapast hefur í starfsum-
hverfi þess.
Óöryggið er vegna þess að á
heildina litið er reynsluleysi
ríkjandi innan lögreglunnar al-
mennt séð.
Bæði hjá hinum almenna lög-
reglumanni sem og stjórnendum,
þetta eru staðreyndir!
Hvað er til ráða? Viðurkennum
staðreyndir og breytum þessu
ástandi svo að við sem erum áheyr-
endur og áhorfendur og skattborg-
arar fáum fulla vissu fyrir því að
við getum gengið hér um götur
borgarinnar sem og víðar á byggðu
bóli án þess að eiga það á hættu að
á okkur verði ráðist af ofbeld-
ismönnum sem ganga lausir hér á
götum borgar og bæja.
Að fjölga lögreglumönnum er
einfaldlega staðreynd .
Mér er sagt að yfir 30 lög-
reglumenn hafi hætt störfum á
undanförnum misserum og fleiri
hugsa sér til hreyfings.
Hvað segir þetta manni? Að allt
sé í þessu fína lagi, það þarf ekki að
bregðast við þessu skelfilega
ástandi með fjölgun lögreglumanna!
Heldur hvað?
Við sem höfum starfað í lögreglu
og höfum reynsluna vitum betur,
það er bara svo einfalt.
Við viljum sjá árangur sem dug-
ar, að tekið sé fastar á þessum mál-
um og ofbeldismenn fái ekki enda-
laust frítt spil til að berja á fólki og
veita því jafnvel það alvarlega
áverka að fólk líði fyrir örkuml eða
jafnvel gjaldi með lífi sínu eins og
dæmin sanna.
Þú ágæti lögreglustjóri, það er
ekki nægjanlegt til árangurs að
hafa myndavélarnar til að fanga þá
sem brotið hafa framið heldur þarf
lögreglumenn til að afstýra brotinu,
það er bara þannig.
Hvar er sérdeild lögreglunnar,
sefur hún þyrnirósarsvefni?
Beita þarf öllum ráðum til að
stöðva þessa vá!
Meira seinna.
Ekki benda á mig
Gunnar Andri Sigtryggsson
skrifar um löggæslu » Það þarf að fjölgalögreglumönnum,
það er bara þannig!
Gunnar Andri
Sigtryggsson
Höfundur er fv. lögreglumaður.
Slæmir hlutir gerast þegar gott
fólk gerir ekki neitt. Þetta á því mið-
ur við um þróun mála í Vesturbæ
Kópavogs nái hugmyndir um fram-
tíðaruppbyggingu Kársness fram að
ganga. Þó er engum
vafa undirorpið að það
ríkir andstaða meðal
mikils meirihluta íbúa
gegn þessum tillögum
eins og berlega hefur
komið í ljós á nýliðnu
sumri.
Ríflega 200 mót-
mælaborðar skreyta
götur bæjarins og
troðfullt er út úr dyr-
um á kynningarfundi
samtakanna Betri
Byggð á Kársnesi
(BBK) sem haldinn var
í salnum nú í ágúst.
Það dugar þó ekki til
því skipulagslög eru
meingölluð. Þau eru
þess eðlis að það er
fyrirfram gefið að allir
íbúar séu samþykkir
þeim breytingum sem
kynntar eru nema ann-
að komi skýrt fram.
Eina leiðin fyrir Kárs-
nesinga til að sýna hug
sinn er því að senda
inn skriflega at-
hugasemd fyrir kl
15:00 mánudaginn 3.
september nk.
Við Vesturbæingar
höfum síðustu daga fengið forsmekk-
inn af aukinni bílaumferð meðan
Kársnesbraut hefur verið lokað
tímabundið við Nýbýlaveg. Sú um-
ferð sem alla jafna hefur farið þar um
hefur nú dreifst yfir á aðrar götur
með slíkum umferðartöfum að frétt-
næmt hefur orðið.
Nú kynnu margir að halda að
þetta væri á engan hátt sambærilegt
við þá umferð sem fyrirséð er að
komi til með að fylgja þeirri aukn-
ingu á byggð sem fyrirhuguð er, en
skoðum þetta aðeins nánar.
Samkvæmt upplýsingum frá
Kópavogsbæ aka 8.200 bílar um
Kársnesbraut þar sem umferð er
mest. Við erum því að tala um að
Vesturbær Kópavogs stíflist gersam-
lega við umferðaraukningu uppá
8.200 bíla. Þessi aukning hefur senni-
lega lagst nokkuð jafnt á helstu
tengibrautir eins og Kópavogsbraut,
Borgarholtsbraut, Urðarbraut og
Hábraut þó erfitt sé að segja með
vissu hver skiptingin er.
Margir Vesturbæingar hafa ef-
laust hugsað með sér að sú umferð-
araukning sem fylgir fyrirhuguðum
breytingum væri einkamál íbúa við
Kársnesbraut og að hún snerti þá
ekki, en svo er ekki. Allir íbúar hverf-
isins munu finna fyrir aukinni um-
ferð og stefnir í að fréttnæmar um-
ferðarteppur síðustu viku verði
daglegt brauð okkar allra í næstu
framtíð.
Samkvæmt skýrslu sem verk-
fræðistofan Línuhönnun vann fyrir
Kópavogsbæ í ágúst 2006 eru helstu
götur hverfisins skoðaðar og er spáð
eftirfarandi umferðaraukningu, nái
plön bæjaryfirvalda fram að ganga:
Borgarholtsbraut við gatnamót
vestan Urðabrautar fer úr 3.000 bíl-
um á sólarhring í 5.600 bíla. Urð-
arbraut norðan Borgarholtsbrautar
fer úr 3.000 bílum á sól-
arhring í 4.800 bíla.
Urðarbraut sunnan
Borgarholtsbrautar fer
úr 2.600 bílum í 3.800
bíla. Hábraut fer úr
1.600 bílum í 2.650 bíla.
Ég fæ ekki betur séð
en að þarna sé verið að
auka umferð á svæðinu
um 6.650 bíla á sólar-
hring og er það farið að
slaga vel í þá umferð
sem setti allt á annan
endann við lokun Kárs-
nesbrautar. Þessar göt-
ur eiga það síðan allar
sameiginlegt að vera við
skóla, sundlaugar eða
dagheimili.
Við þetta má síðan
bæta að umferð um
Kópavogsbraut við
Sunnuhlíð fer úr 1.000
bílum í 7.200 bíla. Það er
sem sagt verið að beina
nánast jafn mikilli um-
ferð og nú ekur um
Hvalfjarðargöng á góð-
um helgidegi fram hjá
Hjúkrunarheimili aldr-
aðra og Rútstúni, eina
græna svæðinu sem eft-
ir er í Vesturbæ Kópa-
vogs.
Ágætu Kársnesingar og reyndar
allir þeir sem telja sér málið skylt.
Við þurfum að sýna samtakamátt
okkar í þessu máli og stöðva þessa
vitleysu. Það er verið að taka hverfið
okkar og eyðileggja það. Ráðandi öfl
sáu enga ástæðu til að leggja það í
dóm kjósenda hvort við vildum við-
halda þeim bæjarbrag sem er að
finna hér á Kársnesi, heldur hafa þau
ákveðið að hafa að engu vilja íbúanna
og truntast áfram með þetta mál.
Sýnum þeim að okkur sé ekki
sama um hverfið okkar. Sýnum þeim
að við metum tíma okkar meira en
svo að við viljum eyða hálftíma eða
meira á hverjum morgni í umferð-
arteppu og öðru eins að loknum
vinnudegi. Sýnum þeim að okkur sé
virkilega annt um bæði yngstu og
elstu íbúa hverfisins. Sýnum þeim að
við erum ekki sauðfé heldur sjálf-
stætt fólk með alvöru skoðanir um
þau mál sem okkur standa næst.
Kársnesingar hafa nú þegar brotið
blað með kraftmiklum, málefna-
legum og langlífum mótmælum. Við
stöndum frammi fyrir sögulegu tæki-
færi og okkur ber skylda gagnvart
komandi kynslóðum að spyrna við
fótum og segja nei takk.
Byrjunarorð mín, Slæmir hlutir
gerast þegar gott fólk gerir ekki
neitt, eiga vel við á Kársnesi haustið
2007. Ekki treysta á að BBK eða ein-
beittir nágrannar þínir dugi. Það
þurfa allir að taka þátt í þetta skiptið
því þau plön sem uppi eru, eru óaft-
urkræf og í rauninni hefur þú bara
eitt tækifæri til að segja hug þinn.
Sért þú í vafa eða teljir þig þurfa
aðstoð við að semja mótmælabréf,
settu þig þá í samband við samtökin
BBK og við aðstoðum þig við gerð
mótmælabréfs.
Ef þú gerir ekki athugasemd við
tillögurnar telst þú vera samþykkur
og hver vill bera ábyrgð á þessari
framtíð. Ímyndaðu þér bara lesandi
góður ástandið þegar færð er þung,
flughált, skyggni lítið og börn á leið í
skóla og gerðu síðan upp hug þinn,
því það eru engin auð eða ógild at-
kvæði á Kársnesi þetta haustið.
Þú finnur okkur á www.karsnes.is
Slæmir hlutir ger-
ast þegar gott fólk
gerir ekki neitt
Þórarinn H. Ævarsson skrifar
um umferðarþunga í Kópavogi
Þórarinn H.
Ævarsson
» Ímyndaðuþér bara les-
andi góður
ástandið þegar
færð er þung,
flughált,
skyggni lítið og
börn á leið í
skóla og gerðu
síðan upp hug
þinn.
Höfundur er íbúi á Kársnesi.