Morgunblaðið - 27.11.2007, Blaðsíða 22

Morgunblaðið - 27.11.2007, Blaðsíða 22
22 ÞRIÐJUDAGUR 27. NÓVEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ Einar Sigurðsson. Styrmir Gunnarsson. Forstjóri: Ritstjóri: STOFNAÐ 1913 Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík. Aðstoðarritstjóri: Karl Blöndal. Fréttaritstjóri: Björn Vignir Sigurpálsson. SJÓNVARPSFRÉTTIR Á MBL.IS Í gær hófst útsending sjónvarps-frétta á mbl.is, netútgáfu Morg-unblaðsins. Þar með er hafinn rekstur vísis að fjórða fjölmiðlinum á vegum Árvakurs hf., sem staðið hefur að útgáfu Morgunblaðsins mestan hluta af útgáfutíma blaðsins, sem nú er orðinn 94 ár. Auk Morgunblaðsins gefur Árvakur hf. nú út fríblaðið 24 stundir, sem sækir hart að hinu frí- blaðinu á markaðnum í lestri. Jafn- framt rekur Árvakur hf. öflugasta netmiðil þjóðarinnar, mbl.is, og á grundvelli hans eru nú hafnar út- sendingar á sjónvarpsfréttum á net- inu. Líklegt má telja, að þegar stund- ir líða fram muni þessum útsend- ingum vaxa fiskur um hrygg og verða að sjálfstæðri starfsemi í upplýsinga- húsi Árvakurs hf. Útsendingar sjónvarpsfréttanna byggjast fyrst og fremst á þeirri fréttaöflun, sem fram fer á mbl.is, en einnig á sjálfstæðri fréttaöflun mbl. sjónvarps. Ritstjórnir Morgunblaðs- ins og mbl.is voru sameinaðar sl. haust og eru sjónvarpsfréttir mbl.is því afrakstur af þeirri sameiginlegu fréttaöflun, sem fram fer á ritstjórn Morgunblaðsins og mbl.is. Eftir að ritstjórn 24 stunda varð hluti af þeirri upplýsingaöflun, sem dag hvern fer fram á vegum Árvakurs hf., leggur hún einnig töluvert efni af mörkum á netútgáfu Morgunblaðsins, mbl.is, og sækir einnig nokkurt efni til netút- gáfunnar. Óhætt er að fullyrða, að sú upplýs- ingaöflun, sem nú fer fram á vegum Árvakurs hf., er sú öflugasta á land- inu og er notuð af fleiri Íslendingum en upplýsingastarfsemi nokkurs ann- ars fyrirtækis hérlendis. Í húsakynnum Árvakurs hf. við Há- degismóa hefur verið byggð upp mjög fullkomin aðstaða til vinnslu og útsendingar á sjónvarpsfréttum og raunar til fjölbreyttari sjónvarps- starfsemi á mbl.is. Fyrst um sinn verða sjónvarpsfréttirnar sendar út skömmu fyrir hádegi en þær er að sjálfsögðu hægt að skoða hvenær sem er sólarhringsins. Þær verða jafn- framt uppfærðar reglulega eftir því sem tilefni er til. Með útsendingu sjónvarpsfrétta er fjölmiðlastarfsemi Árvakurs hf. að breikka og verða víðtækari. Nú er hægt að bregðast við atburðum líð- andi stundar með fjölbreyttari hætti en áður og veita þar með lesendum og notendum betri þjónustu en ella. Fjölmiðlastarfsemi nútímans verð- ur stöðugt umfangsmeiri og segja má, að fjölmiðlun sé orðin lykilþáttur í öllum lýðræðisþjóðfélögum samtím- ans, með sama hætti og það er orðið eitt helzta verkefni einræðisþjóð- félaga að þagga niður í fjölmiðlum. Þeir hafa aldrei verið mikilvægari en nú. Að frjálsri fjölmiðlun steðja hins vegar ýmsar hættur á okkar tímum. Þess vegna er mikilvægt að standa vörð um frelsi fjölmiðla. Þrýstingur á þá kemur úr mörgum áttum. Starfsfólk Árvakurs hf. fagnar nýj- um þætti í fjölmiðlastarfi félagsins. HVERJIR BÚA TIL FÖTIN OKKAR? Fyrir rétt rúmu ári birtist í blaðinuSunday Times frásögn af aðstæð- um vinnandi barna í Indlandi. Þar var sagt frá tveimur drengjum frá Bihar, einu fátækasta héraði Indlands, sem voru teknir úr skóla af fjölskyldum sínum og sendir til Delí. Þar sátu þeir á grófri mottu á gólfi verkstæðis í fá- tækrahverfi, þar sem dauninn steig upp úr opnum ræsunum fyrir utan. Saumuðu glitrandi perlur á klæði í 12 tíma á sólarhring. Þeim, ásamt hinum ellefu börnunum á verkstæðinu, var leyft að rétta úr sér í klukkustundar- löngu hádegishléi dag hvern og einn frídag fengu þeir í viku. Sá yngri, Fayaz, sem að sögn blaðamanns Sunday Times leit ekki út fyrir að vera nema átta ára í mesta lagi, var „ótta- sleginn á svip og fylgdist með því hvort yfirmaðurinn væri að hlusta áð- ur en hann játaði að hann vissi ekki hvað hann væri gamall. „Ég þéna 300 rúpíur [um 450 kr.] á viku. Ég sakna vina minna,“ sagði hann. „Ég gekk í skóla og ég sakna verunnar þar“.“ Þessar aðstæður eru, eins og Sunday Times bendir á, hið skelfilega leynd- armál tískuiðnaðarins, þ.e.a.s. öll börnin sem vinna fyrir 4-5 krónur á klukkustund, til að þjóna verslunar- þörf Vesturlandabúa með sem ódýr- ustum hætti. Talið er að í Indlandi vinni tólf og hálf milljón barna við aðstæður sem hér væri einungis hægt að skilgreina sem þrældóm. En aðstæðurnar þar eru ekkert einsdæmi. Vitað er að í Asíu vinna börn víða við ömurlegar að- stæður, og nú síðast berast fregnir af tæplega hálfri milljón barna í Úsbek- istan sem smalað er út úr skólunum og upp í rútur með lögreglufylgd til að tína bómull í tískufatnað Vesturlanda- búa. Hvernig stendur á þessu? Skýring- ar þekktra fyrirtækja á borð við Gap, Top Shop, Asda og nú síðast H&M eru áþekkar. Öll vilja þessi fyrirtæki standa fyrir háleit gildi og siðferðis- vitund í viðskiptum, en kenna undir- verktökum um. Í því gríðarlega magni fatnaðar sem selst í ríkum löndum heims, segja talsmenn þeirra, er erfitt að fylgja því eftir að allir undirverk- takar og birgjar standi undir siðferð- islegum kröfum neytenda á Vestur- löndum. Þetta er auðvitað fyrirsláttur, því vitaskuld er hægt að votta uppruna allrar vöru frá upphafi til enda, en það kostar peninga. Peninga sem leggjast ofan á vöruverðið og annaðhvort minnka hagnaðinn af vörunni eða hægja á veltunni er verðið hækkar. Neysla okkar á Vesturlöndum er gríðarleg, Ísland er þar engin undan- tekning. Þessi skefjalausa Neysla er um margt siðlaus. Fólk kaupir um- hugsunarlaust vöru sem er svo ódýr að það er nánast óhugsandi annað en að einhver hafi þurft að þjást til að fram- leiða hana. Er ekki kominn tími til að neytendur spyrji hver hafi búið til föt- in á slánum, áður en þeir kaupa þau? Og neiti sér um kaupin séu svörin ekki fullnægjandi? Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á slóðinni http://morgunbladid.blog.is/ Ídag, 27. nóvember, eru 80 árfrá því Ferðafélag Íslandsvar stofnað. Það var fyriráeggjan Sveins Björnssonar, þá sendiherra í Danmörku, að fáein- ir menn tóku sig til í Reykjavík haustið 1927 og stofnuðu félagið. Forgöngumaður þar var Björn Ólafsson stórkaupmaður en fyrsti forseti félagsins var Jón Þorláksson. Í tilefni afmælisins stendur Ferða- félagið fyrir ýmiss konar samkom- um. Ólafur Örn Haraldsson, forseti félagsins, segir að þótt sitt hvað í grundvallarstarfi félagsins haldist ávallt óbreytt sé félagið framsýnt og hyggi á ýmsa nýbreytni á þessum tímamótum. Það er til marks um líf- ið í félaginu að um 2 þúsund manns hafa gengið í það á síðustu tveimur árum og eru félagsmenn nú vel á áttunda þúsund. Ferðabylgja frá Evrópu Á fyrstu árum Ferðafélagsins voru vegir á Íslandi harla ófullkomnir. Til að mynda var illfært upp í Borgar- fjörð nema ríðandi mönnum og gangandi. Þegar fyrsta sæluhús fé- lagsins var reist, í Hvítárnesi árið 1930, var efni til þess reitt á klyfja- hestum. En síðan olli vegaleysið því að fyrsta ferð félagsins var ekki far- in í húsið fyrr en fjórum árum síðar. „Stofnun Ferðafélagsins verður ekki til upp úr þurru heldur er áhrif af bylgju heilsuræktar og náttúru- dýrkunar sem barst frá Evrópu,“ segir Ólafur Örn. „Löng hefð var fyrir fjallaferðum og skíðaíþróttum á Norðurlöndum. Þjóðverjar og Englendingar voru einnig ötulir og ferðir suður í Alpa urðu vinsælar hjá vissum þjóðfélagshópum sem höfðu fé og frístundir. Síðan fylgdi þessu pólferðir, afreks- og landkönnunar- ferðir í lok 19. aldar og byrjun þeirr- ar 20. Allt þetta blés mönnum metn- aði í brjóst. Þarna er líka að baki landvinningastefna og stórvelda- metnaður þjóða. Á þessum tíma var viðhorf fólks til brauðstrits og frí- stunda allt annað en nú er. En um þetta leyti var að vakna hér áhugi á frístundum og áræði til að skoða óbyggðirnar. Menn fóru að treysta sér inn á fjöll og höfðu nú til þess tól og tæki, bílarnir voru líka komnir til sögunn- ar og fólk fór í sporttúra kringum bæinn. Við sjáum þetta líka á skáld- unum okkar og málurum, menn eins og Laxness og fleiri fara austur að Laugarvatni eftir 1930 og dvelja þar. Skyndilega var komið svo margt sem opnaði fólki sýn á að fleira væri til en brauðstritið eitt.“ En þátttaka í starfi félagsins var væntanlega síður stéttbundin hér en sunnar í álfunni? „Já, hún var það. Þótt þessir framámenn hafi stofnað félagið þá var það strax svo að þeir sem komu í ferðir félagsins voru bara hver sem var, þar var enginn mannamunur. Þannig hefur það líka alltaf verið. Enda er svo að þegar fólk er komið í svona ferð þá eru allir jafnir. Það er fyrst og fremst ferðafélagar og njóta þess sem ferðin býður. Félagið opn- ar í raun öllu fólki tækifæri til að komast það sem það komst ekki af sjálfsdáðum. Menn áttu ekki bíl og í Reykjavík átti fólk heldur ekki allt hesta til að ferðast. En nú var hægt svæði, oft með sögulegum s unum. Hversu mikilvægt fi Ólafi Erni það vera á ferðum landið að hafa söguna í fart „Félagið hefur alltaf lagt gr áherslu á að vera með úrval arstjóra í ferðum sínum, fró landið og söguna. En ég hef áherslu á að félagið einskor ekki við þetta, að ferðir þes ekki um of þrungnar fræðsl þekkingu. Ég legg líka mik áherslu á gleðina, að það sé maður sé manns gaman. Ei bestu kynni sem fólk á er í f um. Við að takast á við þess veru, þetta sameiginlega vi efni, dregur fólk fram svo skemmtilegar hliðar á sjálfu öðrum. Ég legg því alltaf áh fegurðina og gleðina. Síðan ferðir gjarnan með veglegu kvöldi að íslenskum hætti, g skemmtun, leikjum og fjöri Þetta inntak í starfi félag ur ekkert breyst öll þessi ár blæbrigðin hafi breyst. Annað sem ég vil leggja á er þessi samfélagslega ábyr verkefni sem Ferðafélagið h tekið að sér. Það hefur ráði sem í mörgum löndum eru æ sveitarfélögum, ríkisvaldi, j einkafyrirtækjum. Dæmi u er smíði á brúm yfir ár, mer leiða og umsjón með öryggi að slá sér saman, fara á skipi í Borg- arnes eða keyra á stærri bílum aust- ur fyrir fjall.“ Ólafur vandist sjálfur ferðum í náttúrunni frá blautu barnsbeini. Faðir hans, Haraldur Matthíasson, skrifaði margar árbækur fyrir Ferðafélagið og móðir hans, Kristín S. Ólafsdóttir, var mikil íþrótta- og útivistarmanneskja. Einnig er Har- aldur Örn sonur hans landskunnur fjallagarpur og heimskautafari. „Foreldrar mínir voru mikið ferðafólk. Þau fóru í ferðir með bak- og svefnpoka dögum saman og fóru oft á slóðir sem ekki hafði verið farið á öldum saman og sumar kannski aldrei fyrr. Þetta þótti sérkennilegt á þeirri tíð. Þá var vaknaður með þjóðinni mikill áhugi á bílum og því að brjótast á þeim allar mögulegar leiðir. Ég man eftir ferðum með þeim sem strákur, t.d. í Þjórsárver, sem höfðu gríðarmikil áhrif á mig svo ég var í raun ekki samur maður eftir.“ Fræðslan má ekki sliga gleðina Fræðslustarf og útgáfustarfsemi hefur verið samofin starfi Ferðafé- lagsins frá fyrstu tíð. Þar ber hæst Árbækurnar, sem Ólafur Örn kallar „flaggskip félagsins“ enda orðnar einstæð heimild um land, sögu og þjóðmenningu. Einnig hefur félagið gefið út einstök rit um tiltekin Athvarf Skálar Ferðafélags Íslands skipta miklu máli í starfsemi Morgunblað Ferðalangur Ólafur Örn Haraldsson, forseti félagsins, á góðri st Ævintýri sem ek Ferðafélag Íslands fagnar stórafmæli um þessar mundir. Hall- grímur Helgi Helga- son hitti af þessu til- efni Ólaf Örn Haralds- son, forseta félagsins, og komst að því að öld- ungurinn er í fullu fjöri og félögum fjölgar jafnt og þétt.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.