Morgunblaðið - 08.07.2008, Síða 14

14 ÞRIÐJUDAGUR 8. JÚLÍ 2008 MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
KAUPÞING Capital Partners,
keypti 15,8% hlut í matvælaheild-
sölukeðjunni Booker í lok júní, af
Milton, fjárfestingafélagi í eigu
Baugs, og samþykkti jafnframt að
halda hlutabréfunum í eitt ár. Þeg-
ar leitað var skýringa hjá Kaup-
þingi kom fram að menn sæju ein-
faldlega gott fjárfestingartækifæri í
Booker. Kaupþing hafði áður átt
6,2% í félaginu en seldi þann hlut
sinn jafnt og Milton, yfir til Kaup-
þings Capital, í viðskiptum þar sem
alls 42,2% hluta í Booker skiptu um
hendur. Fagfjárfestar juku þá hlut
sinn um 20% og eiga 43,7% í Boo-
ker-keðjunni. Stefnt er að því að
skrá Booker á aðallista Londons
Stock Exchange næsta vor.
sigrunrosa@mbl.is
Segja fjárfestingu
í Booker tækifæri
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Kaupþingssjóður keypti nær fjórðungs-
hlut í Booker af Kaupþingi og Baugi
● MAREL hefur opnað nýja 9.500
fermetra verksmiðju í Nitra í Slóvak-
íu. Í tilkynningu frá félaginu segir að
verksmiðjan komi til með að styrkja
framleiðslugetu fyrirtækisins veru-
lega. Starfsmönnum komi til með að
fjölga úr 120 í 300 þegar hámarks-
framleiðslugetu sé náð. Helsta
framleiðsla Marel í Nitra er staðlaðir
íhlutir í þann hátæknibúnað sem
Marel framleiðir en í tilkynningunni
segi að með nýlegum kaupum á
Stork Fork Systems sé Marel nú orð-
ið að leiðandi framleiðanda á þeim á
heimsvísu. sigrunrosa@mbl.is.
Ný verksmiðja Marels
7%
 
 

    

     ! " #$$%
DN +;+  
*!# !
*  4 5 !
2    4 5 !
67# !
4
 ,
 !
8! 6#5 !9  :#
#
-
 4 5 !
. 5;
 2
 !

#,
 :#
# !
<  !
0=>?@
0 12
A#  A!, !
B !
/## !
O )N 
7 
" !
*
 *C *
 =  =
6 2

D  2

@E  !
B
 
#

!
F

##

!
D &
A 9

 *
  
82 4
 !
8 5

!
8  H 



   


  

 
 












  


  

 












F
#5
#
#
B,
$   #G
. 5 0 

(H"
)")'
'
'H"'
)')
1
I)"(
"(''
''
"I(
I'I)
1
I)'""
1


))"H
')'
1
1
1
H)H'
I'
1
(
"
'""
('

H
"
(
'
)((
)
I)H
I(
)I'
1
IH

'H)
H"
1
1
1
H((

1
(I
"H
'")
((
"
HH
"(
(H
'H
))H

I))
II
I'
'
'
"
'"
H)
''
1
)
H)H

"
  

#5
1


'
'I

1



"
1
'
1
1
1
'
(
1
1
1

1
J #



#
#
H(')
((')
((')
((')
((')
((')
H(')
((')
((')
((')
((')
((')
H(')
((')
H(')
H(')
H(')
((')
((')
"')
"''(
"')
((')
((')
(')
*B
*B
*B
?<K P
?<K *


   3
3
?<K 
- 2K


  3
3
J C L
#
@ # 
 


  3
3
B06
J*K

 

  3
3
?<K 1
?<K &H

 

 3
3
ÞETTA HELST ...
● MJÖG lítil velta var með hlutabréf í
kauphöllinni í gær en úrvalsvísitalan
hækkaði þó um 0,72% og endaði í
4.326 stigum. Heildarveltan nam
rúmum 15,6 milljörðum, þar af var
velta með hlutabréf um 1,1 millj-
arður. Hlutabréf Glitnis hækkuðu
mest eða um 1,96% og þá hækkuðu
bréf Landsbankans um 1,75%. Mest
lækkun varð á bréfum Bakkavarar
eða um 1,12% og bréfum SPRON um
0,88%. Krónan styrktist um 1,6% og
endaði gengisvísitalan í 152,9 stig-
um. sigrunrosa@mbl.is
Vísitalan upp á við
● DANSKA fríblaðið Nyhedsavisen,
sem var áður í eigu Baugs, berst nú
fyrir lífi sínu. Í veginum er skuld upp
á um 250 milljónir danskra króna við
fyrrum meirihlutaeiganda blaðsins,
Stoðir en þær eru í eigu Jóns Ásgeirs
Jóhannessonar og fjölskyldu.
Í frétt danska blaðsins Börsen
kemur fram að mögulegir fjárfestar
haldi að sér höndum á meðan skuld
blaðsins sé ógreidd en Nyhedsav-
isen er nú sagt tapa um 20 millj-
ónum danskra króna á mánuði.
Hjá Stoðum þarf því að ákveða
hvort sé vænlegra að afskrifa þessa
250 milljóna króna skuld og freista
þannig nýrra fjárfesta eða reyna að
fá skuldina greidda og koma jafnvel
þannig í veg fyrir að það takist að fá
inn nýja fjárfesta. sigrunrosa@mbl.is
Erfið ákvörðun Stoða
JÁKVÆÐUR gjaldeyrisjöfnuður
bankanna hefur aukist um 54,5
milljarða milli mánaða og var í júní-
mánuði að meðaltali 838 milljarðar,
að því er fram kemur í upplýs-
ingum frá Seðlabanka Íslands.
Aukning gjaldeyriseigna nam að
meðaltali 507,7 milljörðum yfir
mánuðinn á meðan aukning gjald-
eyrisskulda nam að meðaltali 453
milljörðum króna. Frá áramótum
hefur jákvæður gjaldeyrisjöfnuður
aukist um 72% en hann hefur aukist
um 166% frá því í júní í fyrra.
Jákvæðari stöðu gjaldeyrisforð-
ans má að mestu leyti rekja til
gengislækkunar krónunnar í síð-
asta mánuði þegar hún veiktist um
7% líkt og bent var í Vegvísi Lands-
bankans í gær en bankarnir hafi að
undanförnu unnið að því að bæta
gjaldeyrissstöðu sína í því skyni að
verja eigið fé sitt fyrir viðkvæmri
krónu.
Einnig þurfa fjármálafyrirtæki
að taka tillit til verulega hertra
reglna Seðlabankans sem tóku gildi
1. júlí sl. Þar er kveðið á um að mis-
vægi gengisbundinna eigna og
skulda fjármálafyrirtækja megi að-
eins nema 10% af eigin fé, en áður
var 30% mismunur leyfilegur.
Stærstu viðskiptabankarnir hér
hafa þó heimild til að hafa sér-
stakan jákvæðan gjaldeyrisjöfnuð,
utan við almennan gjaldeyr-
isjöfnuð, í þeim tilgangi að verja
eigin fé sitt gagnvart neikvæðum
áhrifum af gengisbreytingum krón-
unnar. sigrunrosa@mbl.is
Gjaldeyrisjöfnuður
bankanna jákvæður
FRÉTTASKÝRING
Eftir Björgvin Guðmundsson
bjorgvin@mbl.is
AF tíu ríkjum sem gengu í Evrópu-
sambandið árið 2004 settu sjö ríki sér
strax það markmið að taka upp evr-
una. Síðan þá hefur þremur ríkjum
tekist að uppfylla nauðsynleg skilyrði
til upptöku evru sem gjaldmiðils. Það
eru Slóvenía, Kýpur og Malta.
Tilkynnt var 7. maí sl. að Slóvakía
myndi taka upp evruna 1. janúar
2009. Eistlandi, Lettlandi og Litháen
hefur ekki tekist að uppfylla skil-
yrðin. Pólland, Tékkland og Ung-
verjaland hafa viljað bíða þar sem að-
stæður í efnahagslífinu hafa ekki
staðist þær kröfur sem gerðar eru.
Miklar gengissveiflur krónunnar,
aukin verðbólga og minni fjár-
málastöðugleiki hefur undanfarið ýtt
undir þá skoðun að Ísland þurfi að
taka upp evru og kasta krónunni. Það
er þá nefnt sem ein helsta ástæða
fyrir inngöngu í Evrópusambandið,
sem er skilyrði evruaðildar. Flestir
átta sig á að þetta leysir ekki núver-
andi vanda í íslensku efnahagslífi.
Jón Daníelsson, dósent við London
School of Economics, sagði í fyr-
irlestri í Háskóla Íslands í síðasta
mánuði að það gæti tekið tíu ár að
taka upp annan gjaldmiðil hér á
landi. Slíkt yrði ekki gert á morgun.
Fyrst yrðum við að taka skellinn og
aðlaga gengi krónunnar nýja gjald-
miðlinum. Það yrði ekki sárs-
aukalaust.
Ríki sem taka upp evru þurfa að
uppfylla skilyrði Maastricht-
sáttmálans um efnahagslega sam-
leitni. Í meðfylgjandi töflu sést að
skilyrðin lúta að verðbólgu, vöxtum,
stöðugleika í gengismálum auk af-
komu hins opinbera og skuldum þess.
Löndin sem hafa ekki fengið inn-
göngu í efnahags- og myntbandalag
Evrópu uppfylla ekki þessi skilyrði.
Ekki er ljóst hversu auðveldlega ís-
lensk stjórnvöld gætu uppfyllt þau
sæktust þau eftir aðild að evrunni og
enn síður er ljóst hverju þyrfti að
fórna til að ná því markmiði.
Þrjú lönd af tíu hafa tekið upp evru
 Það reynist nýjum aðildarlöndum ESB erfitt að uppfylla efnahagsleg skilyrði fyrir upptöku evru
 Dósent í London School of Economics segir það geta tekið tíu ár að taka upp annan gjaldmiðil
● ÞETTA er álit Samtaka evrópskra
verkalýðsfélaga á þeirri ákvörðun
Seðlabanka Evrópu að hækka í síð-
ustu viku stýrivexti sína um 4,25%.
Samtökin segja á vefsíðu sinni að
aðstæður í efnahagslífinu séu nógu
slæmar nú þegar og að með hækk-
uninni muni líkurnar á því að illa fari
aukast enn frekar, mest á kostnað
hins almenna launþega.
sigrunrosa@mbl.is
Seðlabanki Evrópu
gerir illt enn verra
Verðstöðugleiki Verðbólga
skal ekki vera meiri en sem
nemur 1,5 prósentum meiri en í
þeim þremur ESB-löndum er
hafa hagstæðustu verðbólguþró-
unina.
Vaxtamunur Nafnvextir lang-
tímaskuldabréfa skulu ekki vera
meira en 2 prósentum hærri en
langtímavextir í þeim þremur
ESB-löndum er hafa hagstæð-
ustu verðbólguþróunina.
Stöðugleiki í gengismálum
Ríki skal hafa verið aðili að
gengissamstarfi Evrópu (ERM
II) í a.m.k. tvö ár án gengisfell-
ingar. Gjaldmiðill ríkisins má
ekki sveiflast um meira en
±15% í kringum það miðgildi
sem ákvarðað er í ERM II.
Afkoma hins opinbera Halli á
rekstri hins opinbera má ekki
vera meiri en sem nemur 3% af
vergri landsframleiðslu (VLF).
Skuldir hins opinbera Skuldir
hins opinbera mega ekki vera
meiri en sem nemur 60% af
VLF eða að skuldahlutfallið
stefni nægilega hratt að því
marki ef það er hærra en 60%.
Skilyrði fyrir upptöku evru