Morgunblaðið - 01.08.2008, Blaðsíða 22

22 FÖSTUDAGUR 1. ÁGÚST 2008 MORGUNBLAÐIÐ
Einar Sigurðsson.
Ólafur Þ. Stephensen.
Forstjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal.
Útlitsritstjóri:
Árni Jörgensen.
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á slóðinni http://morgunbladid.blog.is/
Versl-un-ar-
mannahelgin er
einhver mesta
ferðahelgi ársins
og býður upp á
mörg tilefni til skemmtunar.
Flestir eiga góðar minningar
frá verslunarmannahelgum,
en því miður fylgir þessari
helgi hins vegar skuggi og
mörgum hefur skemmt-
anahaldið orðið dýrkeypt.
Fyrir hefur komið að útihá-
tíðir hafi farið úr böndunum
með þeim hætti að ekki er
hægt að nefna orðið skemmt-
un í sömu andrá. Þær hafa
orðið að minnisvarða um skríl-
mennsku.
Fyrir hverja verslunar-
mannahelgi fer fram umræða
um ofbeldi og nauðganir. Með-
an á helginni stendur er varla
um annað fjallað en útihátíð-
irnar. Þá er iðulega spurt
hvernig þær hafi farið fram.
Enginn mælikvarði hefur hins
vegar fundist á þessa spurn-
ingu. Fer útihátíð vel fram ef
tíu nauðganir eiga sér stað?
Fimm nauðganir? Hvað mega
miklar barsmíðar eiga sér
stað á útihátíð til þess að hún
missi einkunnina „að hafa far-
ið vel fram“?
Öll samskipti fólks eiga að
byggjast á gagnkvæmri virð-
ingu. Sá sem ekki getur komið
fram við náunga sinn af virð-
ingu gengisfellir sjálfan sig.
Nauðgun er hrottalegur glæp-
ur og ófyrirgefan-
legur. Sár á lík-
ama gróa, en sárin
á sálinni gróa aldr-
ei. Það er einfalt
mál að nei þýðir
nei. Í þeim efnum
er ekki hægt að skýla sér bak
við ölvun eða annarlegt
ástand. Glæpurinn er jafn-
alvarlegur og ábyrgðin jafn-
ótvíræð.
Ölvun og akstur fara ekki
saman. Ölvunarakstur hefur
orðið mörgum að aldurtila og
margir eru örkumlaðir eftir
slys, sem rekja má beint til
drykkju. Ökumenn verða að
gera sér grein fyrir því að á
þeim hvílir sérstök ábyrgð,
ekki bara gagnvart þeim og
þeirra farþegum, heldur einn-
ig öðrum í umferðinni. Þessi
ábyrgð á ekki að koma í veg
fyrir að þeir skemmti sér, en
þeir verða að gæta sín á að úti-
loka sig ekki frá akstri, jafn-
vel þótt ekki eigi að leggja í
hann fyrr en næsta dag.
Áminningar um banaslysin
eru víða meðfram þjóðveg-
unum þar sem bílflökum hefur
verið komið fyrir á stalli.
Fórnarkostnaðurinn í umferð-
inni er of mikill og eina ráðið
til að draga úr honum er að
ökumenn haldi vöku sinni og
aki skynsamlega, ekki síst
þegar umferðin er þung.
Glaumurinn verður mikill á
hátíðum um allt land um
helgina. Hvers konar hátíð á
að halda?
Skemmtanahald um
verslunarmanna-
helgi hefur verið
dýrkeypt}
Hvers konar hátíð?
ÁkvörðunEhuds
Olmerts, forsætis-
ráðherra Ísraels,
um að segja af sér
embætti sprettur
af miklum þrýstingi, sem
hann hefur verið beittur und-
anfarið úr röðum eigin sam-
herja vegna ásakana um spill-
ingu.
Litið hefur verið á Olmert
sem veikan leiðtoga og hann
hefur átt erfitt uppdráttar
eftir að tilraun hans til að
uppræta Hisbollah-hreyf-
inguna með því að ráðast inn í
Líbanon 2006 misheppnaðist
gjörsamlega. Hins vegar hafa
vonir verið bundnar við að
honum gæti orðið ágengt í að
semja við Palestínumenn.
Olmert mun sitja í embætti
tvo mánuði til viðbótar og
kveðst ætla að beita sér af öll-
um kröftum að því að semja
um frið. Það er hins vegar
ólíklegt að hann búi yfir næg-
um styrkleika eftir allt sem á
undan er gengið til að ná ár-
angri.
Olmert hefur hingað til tek-
ist að standa af sér
ágjöf af ýmsum
toga. Hann er nú
sakaður um að
hafa þegið fé þeg-
ar hann var borg-
arstjóri í Jerúsalem og ráð-
herra.
Að mörgu leyti hafa sam-
skiptin milli Ísraela og Palest-
ínumanna róast í stjórnartíð
Olmerts. Hann er sagður ná
góðu sambandi við Mahmoud
Abbas, leiðtoga Fatah-
hreyfingarinnar. Langt er
hins vegar í land og ljóst er að
Ísraelar og Palestínumenn
munu ekki ná samkomulagi án
þess að alþjóðasamfélagið
beiti þrýstingi og myndi þar
vitaskuld muna mest um
Bandaríkjamenn. Ófáir
Bandaríkjaforsetar hafa hins
vegar reynt að knýja á um frið
í Mið-Austurlöndum án þess
að hafa erindi sem erfiði og
með afsögn Olmerts aukast
líkurnar á því að George Bush
Bandaríkjaforseti, sem í lok
forsetatíðar sinnar hefur sýnt
þessum heimshluta óvæntan
áhuga, bætist í þennan hóp.
Dregur úr friðar-
horfum í Mið-
Austurlöndum}
Afsögn Olmerts
G
etur verið að síðustu vendingar í
lóðamálum Listaháskólans við
Laugaveg séu til marks um það
að pólitískt umrót með misvís-
andi ákvörðunum mismunandi
meirihluta í borginni á síðustu misserum sé
farið að segja til sín fyrir alvöru? Eða hvernig
má það vera að hægt sé að halda og ljúka
heilli verðlaunasamkeppni meðal arkitekta
um listaháskóla á Frakkastígsreitnum – í
fullu samráði við skipulagsyfirvöld að fullyrt
er – til þess eins að verðlaunatillögunni sé
hafnað umsvifalaust að sjálfum borgarstjór-
anum? Er ekki einhvers staðar brestur í boð-
skiptunum?
Í sjálfu sér er ekki unnt að álasa Ólafi F.
Magnússyni fyrir afstöðu hans. Hann hefur
verið algjörlega samkvæmur sjálfum sér í
andstöðu við að gömul hús við Laugaveginn verði fjar-
lægð og vill halda þar í gamla götumynd hvort heldur
hún telst tilheyra 19. öldinni eða fyrri hluta þeirrar 20.
Ólöf Guðný Valdimarsdóttir, fulltrúi borgarstjóra í
skipulagsráði, er á sama hátt fullkomlega samkvæm
sjálfri sér þegar hún kýs ekki að taka afstöðu til verð-
launatillögunnar fyrr en hún hefur verið tekin til um-
fjöllunar í ráðinu – faglegt sjónarmið arkitekts sem átti
eftir að að kosta Ólöfu setuna í skipulagsráði.
Rektor Listaháskólans, Hjálmar H. Ragnarsson, er
sömuleiðis algjörlega samkvæmur sjálfum sér þegar
hann segist ekki sjá hvernig unnt er að hverfa frá verð-
launatillögunni eftir allt það ferli sem málið hefur farið í
gegnum. Hvað þá með arftaka Ólafar Guð-
nýjar í skipulagsráði? Magnús Skúlason,
fyrrum forstöðumaður Húsfriðunarnefndar,
er aldeilis samkvæmur sjálfum sér þegar
hann vill ekki að húsin tvö umdeildu víki og
telur að nýi skólinn sé einfaldlega of stór biti
fyrir Frakkastígsreitinn.
Er kannski Sigmundur Davíð Gunnlaugs-
son, sá Íslendingur sem víðast hefur farið til
að nema stefnur og strauma í borgarskipu-
lagi, rödd skynseminnar þegar hann kveður
upp úr með að það sé úrelt hugmyndafræði
að reyna að klastra stórbyggingum inn í við-
kvæmar gamlar götumyndir? Þar sem slíkt
hafi verið gert, hafi afleiðingarnar verið
skelfilegar.
Hvað þá? Borgarstjóri boðar að nú muni
hlutaðeigandi aðilar setjast yfir verðlauna-
tillöguna og reyna að sætta mismunandi sjónarmið. Mál-
ið er væntanlega of langt gengið til að einfaldlega verði
hætt við bygginguna á þessum stað. Búið er að kosta of
miklu til. Niðurstaðan verður þá væntanlega einhvers-
konar málamiðlun, óskapnaður sem á sér formælendur
fáa. Skipulagsmistök?
Eftirsjá þeirra sem komu að ákvörðunum um nýju
Hringbrautina og höfðu ekki döngun í sér til að láta
setja hana í stokk svo að á Vatnsmýrarsvæðinu fengist
heildsteypt skipulagssvæði, er vissulega víti til varnaðar.
Það er hins vegar ekki innstæða fyrir mörgum slíkum
axarsköftum.
Ella blæðir borginni smám saman út. bvs@mbl.is
Björn Vignir
Sigurpálsson
Pistill
Borgarblús
Hreinsunarstarfið
stendur nú sem hæst
FRÉTTASKÝRING
Eftir Helga Bjarnason
helgi@mbl.is
Þ
ótt Kárahnjúkavirkjun sé
komin í gang eru enn
nokkuð hundruð manns
við vinnu á virkjana-
svæðinu. Aðalfram-
kvæmdin í sumar er við Hrauna-
veitur og við Kárahnjúkastíflu er
unnið að frágangi og smærri verkum.
Þá er mikill atgangur í starfsmönnum
Impregilo sem eru að fjarlægja allt
sitt hafturtask og skila svæðinu af
sér. Þetta er gífurleg vinna sem á að
ljúka fyrir veturinn.
Ístak tók að sér byggingu Hrauna-
veitna og þar eru um 300 manns í
sumar. Aðalkúfurinn þar er í sumar
en einnig verður unnið þar á næsta
ári. Ístak er einnig með stíflu neðan
við stóru stífluna og frágangsverk.
Starfsmenn Impregilo eru að ljúka
frágangi síns mikla verks en aðal-
vinna þeirra í sumar er að fjarlægja
mannvirki sín og tæki og ganga frá
svæðunum í því formi sem samið var
um við Landsvirkjun. Hargid Singh
sem stjórnar umhverfismálunum fyr-
ir Impregilo segir að um 300 manns
sé á vegum fyrirtækisins á svæðinu,
flestir við hreinsun og landmótun.
Hann segir að vinnan gangi vel og
eigi að ljúka í september.
600 ferðir til Reyðarfjarðar
Þeir hlutir sem Impregilo ætlar að
nota annars staðar eða hafa verið
seldir eru fluttir til Reyðarfjarðar.
Tíu til tólf dráttarbílar frá Eimskipi
eru í stöðugum ferðum frá Kára-
hnjúkum til Reyðarfjarðar þar sem
gámar og tæki hrannast upp. Flutn-
ingarnir hafa staðið yfir í allt sumar
en að sögn Karls Gunnarssonar hjá
Eimskipi á Reyðarfirði var þessi vika
sú annasamasta. Áætlað er að fara
þurfi alls um 600 ferðir í sumar. Eim-
skip hefur fengið bíla frá öðrum stöð-
um landsins og verktakar á Aust-
fjörðum og annars staðar frá hafa
komið til aðstoðar.
Varningurinn fer síðan með áætl-
unarskipum eða sérstökum flutn-
ingaskipum frá landinu. Impregilo er
með verk víða um heim og notar bún-
aðinn þar. Vinnubúðir og tæki fara
meðal annars til Líbíu, Ítalíu, Sviss,
Þýskalands og Bandaríkjanna. Þá
hefur eitthvað af tækjum verið selt
innanlands og til annarra landa, með-
al annars Þýskalands. Meðal þess
sem bíður útflutnings á Reyðarfirði
er þriðji og síðasti borinn.
5.000 tonn af járnarusli
Hlutirnir fara ekki nærri allir í
heilu lagi úr landi. Hringrás tekur við
brotajárninu, m.a. hluta af járnbraut-
arteinunum sem notaðir voru við bor-
un ganganna. Sömu leið fara einnig
bitar af ýmsum stærðum og gerðum
og tæki og tól sem gengið hafa úr sér
við framkvæmdirnar. Nokkrir fólks-
bílar verða brytjaðir niður, ísskápar
og tæki af verkstæðunum, svo dæmi
séu nefnd. Sveinn Ásgeirsson hjá
Hringrás segir að búið sé að flytja
hátt í 4.000 tonn af málmum af Kára-
hnjúkum og enn sé nóg eftir. Hann
býst við að Hringrás hafi tekið við 5-6
þús. tonnum þegar upp verður staðið.
Brotajárnið er flutt í endurvinnslu-
stöð Hringrásar á Reyðarfirði þar
sem það er klippt niður og pressað
þannig að það verði tilbúið í bræðslu-
pottana einhvers staðar erlendis.
Starfsmenn Impregilo taka svo til
hendinni við að hreinsa smærra rusl
af svæðunum og jafna yfir. Það miðar
að því að koma landinu sem mest til
fyrra horfs, eins og kveðið er á um í
samningum.
Þótt enginn starfsmaður verði á
svæðinu eftir að framkvæmdum lýk-
ur endanlega er Landsvirkjun stað-
ráðin í því að koma umhverfinu í sem
best horf. Björn Jóhann Björnsson
staðarverkfræðingur segir að horft
sé til frágangs virkjanasvæðanna á
Tungnaár/Þjórsársvæðinu sem fyrir-
myndar. Vegir í kringum stífluna
verða malbikaðir og upplýsingaskilti
sett upp. Þá verður svæðið grætt
upp, eftir því sem hægt er.
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
Brotajárn Hringrás fjarlægir járnarusl af vinnusvæði við Kárahnjúka.
BJÖRN Jóhann Björnsson staðar-
verkfræðingur Landsvirkjunar við
Kárahnjúka hóf störf hjá Lands-
virkjun árið 1977 og vann í tíu ár
við byggingu Sigölduvirkjunar,
Hrauneyjafossvirkjunar og Kvísla-
veitna. Eftir það fór hann að vinna
sjálfstætt sem verkfræðingur en
var svo fenginn til starfa við eftirlit
með framkvæmdum við Kára-
hnjúkavirkjun 2003. Þar hefur
hann verið síðan, í sex til tíu mán-
uði á ári.
„Ég hafði áhuga á fjallamennsku
og útivist og þar með náttúrunni.
Ég var ekki tilbúinn að fara í
hreina skrifstofuvinnu, vildi lifandi
starf. Það leiddi mig út í virkjana-
vinnuna og hingað. Þetta getur ver-
ið skemmtileg vinna en hún er ekki
fjölskylduvæn. Mesta annríkið er á
sumrin, þá er mikið unnið og maður
er á vakt allan sólarhringinn. Lítið
er um hefðbundin sumarfrí. Litla
stelpan mín, sem nú er orðin tvítug,
kallaði mig einhverju sinni mann-
inn hennar mömmu.“
Björn Jóhann segist vera farand-
verkfræðingur þegar hann er
spurður um framhaldið. „Það berst
enginn fyrir okkar atvinnuöryggi,
við erum settir út á guð og gadd-
inn,“ segir hann með bros á vör.
HANN
SEGIR
››