Morgunblaðið - 22.08.2008, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 22. ÁGÚST 2008 19
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF

5


 
 



6



 

 


 

 




 
 
 


/ 
 

 


 

(*
' 
@%
+=1
:,,$%,'+=1<0'?AB'

,C9'"9 37'1 ., ' . 1'%
!"#$"%
& '()' *+$"%
((,-')' *+$"%
./&$"%
)!/&/'0(/$"%
1"%/2(/+"3!45!
6#!/')' *+$"%
7*+8/4($"%
90(/5!$"%
'!$"%
:;
&'*2*'<*'='>?>'"%0%$"%
@*'$"%
8%27# '' 
&!&/#/' A
&!&/#:&' !*2:B
/((/
C' A(
D$'?/$"%
A2/$"%
'A44/42/=&-=/$"%
/!*&-=/$"%
3 !(
'
E&*'A!*2/*2E %
1)'/$"%
12+/=?$"%
&  9

 
     
   
  
    
 
 

 
 






 
 





 
 

 

 
 
 

 

/=(/+&/
4/
/!0 =F! (4G
7*+!
H%H % %
% H
H
%%


I%
%
H%J I%
% J
% J % 
H% I%J 
%
%

% H%II

% %I

%
H
%J 
 %I% 
%
HH%H

H%J %H
<
<
<
<
I% % <
<
K 

KI
IK  K 
 K

JK IK
HK I HKH
JK 
JK


 
 <
<
<
HJH  <
K I

IK IK  K
 K 
JK

JK
HK I HK JK J
HK 

KJ
<
<
IK HJI  ?-!/
,/=(/+&




J

H

I





H
<




<
<
<
<

<
<
4&/4
,/=(%,'=

%I%

%I%

%I%

%I%

%I%

%I%

%I%

%I%

%I%

%I%

%I%

%I%

%I%

%I%

%I%

%I%

%I%
 %%
 H%I%
 %
%
 H%%

%I%
  %I%
 %H%
 

FRÉTTASKÝRING
Eftir Björgvin Guðmundsson
bjorgvin@mbl.is
„OKKUR er ekki kunnugt um að
bankar hafi svindlað á Seðlabank-
anum,“ segir Eiríkur Guðnason
seðlabankastjóri. „Viðskiptabank-
arnir hafa farið að reglum um við-
skipti fjármálafyrirtækja við Seðla-
bankann en okkur þykir ástæða til
að yfirfara reglurnar í ljósi reynsl-
unnar hér á landi og reglna og fram-
kvæmdar þeirra í nágrannalöndum.“
Morgunblaðið hefur undir hönd-
um drög að nýjum reglum sem send
voru fjármálafyrirtækjum í gær.
Samkvæmt þeim á að takmarka
verulega möguleika fjármálafyrir-
tækja til að sækja lán í Seðlabank-
ann með veði í ótryggðum verð-
bréfum sem viðskiptabankarnir gefa
út. Verður það gert í skrefum til 1.
janúar 2009.
Hingað til hafa fjármálafyrirtæki
getað fengið lán í Seðlabankanum
með því að leggja eingöngu fram
ótryggð verðbréf viðskiptabankanna
þriggja. Bankarnir hafa fengið fjár-
málafyrirtæki til að kaupa af sér
skuldabréf, leggja inn í Seðlabank-
ann og afhenda bankanum andvirði
lánsins. Fyrir þennan gjörning fær
fjármálafyrirtækið þóknun. Jafnvel
eru dæmi þess að tveir viðskipta-
bankar hafa keypt skuldabréf af
hvor öðrum og fengið lán í Seðla-
bankanum með veði í bréfunum.
Þetta hafa yfirmenn fjármála-
fyrirtækja, framkvæmdastjóri milli-
gönguaðila, starfsmaður viðskipta-
banka sem tók þátt í þessu ferli og
embættismenn staðfest.
Snúið á kerfið
Með þessum hætti hafa bankarnir
nánast getað fengið óendanlega mik-
ið af krónum að láni í Seðlabankann.
Hefur því verið haldið fram að þetta
jafngildi valdi til peningaprentunar,
sem bankarnir hafi tekið sér.
Rétt er að taka fram að glufa í
reglunum gerir viðskiptabönkunum
þetta kleift. Engar reglur hafa verið
brotnar. Í frétt á forsíðu Viðskipta-
blaðs Morgunblaðsins í gær, undir
fyrirsögninni „Svindluðu á Seðla-
banka“, kom það skýrt fram. Fyrir-
sögnin vísaði til þess að brögðum var
beitt til að fá aðgang að lausu fé í
Seðlabanka. Ekki átti að gefa í skyn
að menn færu ekki eftir settum
reglum.
Gerðu athugasemdir
Aðspurður hvort ákvörðun stjórn-
enda Seðlabankans, að þrengja regl-
urnar, sé ekki vegna þess hvernig
bankar hafa notfært sér þessa glufu
segir Eiríkur Guðnason: „Auðvitað
erum við að bregðast við einhverju
sem hefur verið að gerast. En það er
ekki þar með sagt að bankar hafi
brotið reglur.“
Morgunblaðið veit til þess að
Seðlabankinn hefur gert athuga-
semdir við þessa framkvæmd.
„Við höfum gert athugasemdir við
hvernig þessi viðskipti hafa farið
fram þrátt fyrir að það hafi verið
farið að öllum reglum,“ segir Eirík-
ur.
Spurður hvort bankarnir hafa tek-
ið sér ígildi seðlaprentunarvalds
með að fara þessa leið segir banka-
stjórinn: „Við höfum af fúsum vilja
aukið aðgang að lausu fé í Seðla-
bankanum. Það er rétt, að hægt sé
að kalla það seðlaprentun. Það hefur
verið gert af ásettu ráði og veðlán
hafa sannarlega aukist vegna þess.“
Í gærmorgun sendi Seðlabankinn
yfirlýsingu til fjölmiðla þar sem
fram kom að bankanum væri ekki
kunnugt um að fjármálafyrirtæki
hefðu svindlað á honum.
Eiríkur segir marga hafa óskað
eftir viðbrögðum Seðlabankans eftir
fréttina sem birtist á forsíðu Við-
skiptablaðs Morgunblaðsins. Því
hafi verið ákveðið að senda út yfir-
lýsingu.
Reglur voru ekki brotnar
● HLUTABRÉF
hálfopinberu
íbúðalánasjóð-
anna Fannie Mae
og Freddie Mac,
féllu mikið við
opnun markaða í
Bandaríkjunum í
gær, eftir að
skýrsla var birt
þar sem því var haldið fram að ríkis-
sjóður gæti þurft að yfirtaka sjóðina.
Bréf Fannie féllu um 20% og Freddie
um 30% og hafði gengið ekki verið
lægra áður. Bréfin náðu sér lítið eitt
á strik er leið á daginn.
gretar@mbl.is
Hlutabréf Fannie
og Freddie í falli
● TRYGGINGAFÉLÖGIN Sampo í
Finnlandi og Storebrand í Noregi
standa sig einna best af norrænum
tryggingafélögum. Þetta er mat
greinenda hjá sænska bankanum
Handelsbanken, samkvæmt nýrri
greiningarskýrslu bankans um nor-
ræna tryggingamarkaðinn. Exista er
stór hluthafi í báðum þessum fé-
lögum, á um 20% hlut í Sampo og
um 8,7% í Storebrand.
Í greiningarskýrslu Handels-
banken segir m.a. um Sampo að fjöl-
breytni félagsins sé með því mesta
á þessum markaði og möguleikar
séu á enn frekari hagræðingu í
rekstrinum. Um Storebrand segir
m.a. að verulega hafi dregið úr
áhættu félagsins til langs tíma litið.
gretar@mbl.is
Sampo og Storebrand
eru góðir kostir
● HAGNAÐUR
Frjálsa frjárfest-
ingarbankans var
umtalsvert minni
á fyrri helmingi
þessa árs en á
sama tímabili í
fyrra, eða 146
milljónir króna
samanborið við
1.035 milljónir á síðasta ári. Arð-
semi eigin fjár var 5,1%.
Kristinn Bjarnason, framkvæmda-
stjóri Frjálsa, segir afkomuna valda
vonbrigðum. Þá segir hann að
merkja megi aukna greiðsluerfið-
leika hjá viðskiptavinunum.
gretar@mbl.is
Hagnaður Frjálsa
minnkar mikið
ÞETTA HELST ...
● ÚRVALSVÍSITALAN í kauphöllinni á
Íslandi lækkaði um 0,8% í gær og er
lokagildi hennar 4.243 stig. Mest
lækkun varð á hlutabréfum Exista,
eða 6,0%, og Eik banka, 5,0%, Mest
hækkun varð hins vegar á hlutabréf-
um Century Aluminum, 2,1%, og
SPRON, 1,8%.
Velta með hlutabréf nam 1,8 millj-
örðum króna í gær, þar af mest með
bréf Kaupþings og Landsbankans,
fyrir um hálfan milljarð hvors félags.
gretar@mbl.is
Lækkun í Kauphöllinni
● HAGNAÐUR eignaleigufyrirtæk-
isins SP-Fjármögnunar á fyrri helm-
ingi þessa árs nam 416 milljónum
króna eftir skatta en var 473 millj-
ónir á sama tímabili í fyrra.
Í tilkynningu frá SP-Fjármögnun
segir að afkoma félagsins sé í sam-
ræmi við áætlanir þrátt fyrir að
verulega hafi hægt á nýjum útlán-
um og vanskil hafi aukist talsvert á
árinu. Heildarvanskil af útlánum
fyrirtækisins námu liðlega 1,1 millj-
arði króna í lok júní, en þá voru van-
skil eldri en 30 daga tæp 1% af
heildarútlánum og höfðu aukist úr
tæpum 0,6% frá ársbyrjun.
gretar@mbl.is
SP-Fjármögnun hagn-
ast um 416 milljónir
Eftir Halldóru Þórsdóttur
halldorath@mbl.is
BRESKA lágverðs-verslanakeðjan
Iceland hefur notið góðs af sparnað-
arþankagangi neytenda nú á sumar-
mánuðum. Sala í verslunum Iceland,
sem er í eigu Baugs, jókst um 14,4%
frá lokum maímánaðar til 10. ágúst
síðastliðins, samkvæmt könnun
markaðsrannsóknafyrirtækisins
TNS. Þetta er mesti vöxtur keðjunn-
ar í meira en áratug, að því er fram
kemur í frétt Financial Times. Að-
eins lágverðskeðjan Aldi fer fram úr
Iceland, en sala Aldi jókst um 19,8%
á tímabilinu.
Í heild jókst sala hjá breskum lág-
verðsverslunum, að hluta til á kostn-
að stærri keðja á borð við Tesco og
Marks & Spencer. Forstjóri TNS
sagði í samtali við FT að verð á mat-
vælum hefði hækkað, það mældist í
júlí 6,8% hærra en ári fyrr.
Þrátt fyrir efnahagsþrengingar
jókst almenn smásala í Bretlandi
óvænt í júlí, um 0,8%. Útsölur og
tækjabúnaður á borð við hinn nýja
iPhone eru talin helsta skýringin á
því. Greinendur benda á að algengt
sé að þegar viðskipti með stærri fjár-
festingar á borð við húsnæði og bíla
liggi niðri, sé gjarnan meiri verslun
með smærri hluti. Auk þessa komi til
tekjur af ferðamannaþjónustu.
Sala jókst hjá House of Fraser
Ólíkt júlímánuði var 4,3% sam-
dráttur í sölu í júní og hafa uppgjör
verslanakeðja mörg borið þessa
samdráttar merki. House of Fraser,
sem er að stærstum hluta í eigu
Baugs, er þó ekki í þeim hópi. Sala
hjá fyrirtækinu jókst um 2,9% á
fyrstu sex mánuðum ársins. Þá jókst
hagnaður fyrri árshelmings fyrir
skatta og afskriftir um meira en 30%
milli ára, en frekari tölur voru ekki
gefnar upp.
FT greinir ennfremur frá því að
áhugi Baugs og samstarfsaðila fé-
lagsins á að taka yfir Debenhams og
Saks hafi vaknað á ný. Baugur, sem
einnig á í viðræðum um kaup á smá-
söluhluta Woolworths, á hlut í báð-
um félögum. Heimildamenn blaðsins
benda þó á að markaðsaðstæður gefi
lítið svigrúm fyrir slíka fjárfestingu.
Iceland nýtur
góðs af sparnaði
Morgunblaðið/Jónas Erlendsson
Verslun Teymi fjárfesta undir forystu Baugs keypti keðjuna House of
Fraser árið 2006 fyrir 351 milljón punda, eða um 54 milljarða króna.
Smásala í Bretlandi rétti úr sér í júlí
www.eirberg.is • 569 3100 • Stórhöfða 25
Viltu sitja
eða standa?
Muvman fyrir breytilega hæð
• Bakið beint
• Dýpri öndun
• Aukin virkni
• Sveigjanleiki
Einstakur stóll
Ef fjármálafyrirtæki A vill
taka 10 milljarða króna í veð-
lán hjá Seðlabankanum þá má
það ekki leggja bréf fyrir
nema helmingi þeirrar upp-
hæðar sem eru ótryggð bréf
frá innlendum fjármálafyrir-
tækjum. Hinir 5 milljarðarnir.
verða að vera tryggðir með
öðrum bréfum.
Nýjar reglur