Morgunblaðið - 29.08.2008, Side 14

14 FÖSTUDAGUR 29. ÁGÚST 2008 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Eftir Boga Þór Arason
bogi@mbl.is
BARACK Obama var formlega val-
inn forsetaefni demókrata á flokks-
þingi þeirra í fyrrakvöld og varð þar
með fyrsti blökkumaðurinn til að
verða fyrir valinu sem forsetaefni
annars af stóru flokkunum í Banda-
ríkjunum. Þetta er mikið afrek í ljósi
þess að fyrir aðeins ári töldu margir
útilokað að blökkumaður gæti náð
svo langt í bandarískum stjórn-
málum.
Á flokksþingi demókrata var samt
lítið sem ekkert fjallað um þýðingu
þessa tímamótasigurs Obama fyrir
blökkumenn. Líkt og í kosningabar-
áttu hans almennt var lítið eða ekkert
skírskotað til kynþáttar hans, talað
var um þessa hlið málsins undir rós
eða ekki neitt.
Álitsgjafar og stjórnmálaskýr-
endur fjölmiðlanna fjalla oft um kyn-
þátt Obama í tengslum við flokks-
þingið og skírskota þá til samtala við
fulltrúa á flokksþinginu. Fulltrúarnir
voru mjög fúsir til að tala um þetta
mál í einrúmi en ræðumenn á þinginu
sögðu ekki aukatekið orð um það.
Aðstoðarmenn Obama fóru vand-
lega yfir ræðurnar áður en þær voru
fluttar og vildu láta sögulega þýðingu
sigursins liggja í láginni.
„Obama er forsetaefni sem vill svo
til að er blökkumaður, en ekki
blökkumaður sem vill svo til að er for-
setaefni,“ hafði fréttastofan AP eftir
Chris Lehane, sem var talsmaður Als
Gore þegar hann var forsetaefni
demókrata fyrir átta árum.
Þögnin er athyglisverð í ljósi þess
að á flokksþinginu var nokkrum sinn-
um fjallað um mikilvægi þess fyrir
réttindabaráttu kvenna að Hillary
Clinton skyldi hafa náð eins langt og
raun ber vitni í forkosningum demó-
krata. Þrír af atkvæðamestu þing-
mönnum demókrata úr röðum
blökkumanna fluttu ávörp á flokks-
þinginu án þess að skírskota til sögu-
legrar þýðingar sigurs Obama fyrir
blökkumenn.
Ástæðan fyrir þögninni er einföld
að mati þeirra sem skipuleggja kosn-
ingabaráttu demókrata. Því meira
sem talað er um Obama sem blökku-
mann þeim mun meiri líkur eru á því
að kjósendur úr röðum hvítra verka-
manna hafni honum í kosningunum.
Þessi kjósendahópur er mjög mik-
ilvægur í ríkjum, sem geta ráðið úr-
slitum í forsetakosningunum, svo sem
Michigan, Ohio og Pennsylvaníu.
Reuters
Eining Obama og Joe Bilden, varaforsetaefni demókrata, við skjá með mynd af Hillary Clinton á flokksþinginu.
AP
Styður Obama Bill Clinton fagnað eftir að hann ávarpaði flokksþingið.
Minntust ekki á kynþáttinn
Þögn um þýðingu
sigurs Obama
fyrir blökkumenn
VLADÍMÍR Pútín, forsætisráð-
herra Rússlands, sagði í einkavið-
tali við bandarísku sjónvarpsstöð-
ina CNN í gær að Bandaríkin bæru
ábyrgð á átökunum í Georgíu. Í
viðtalinu sagði Pútín að bandarísk-
ir ríkisborgarar hefðu verið á
átakasvæðinu í Suður-Ossetíu og
„tekið við tilskipunum frá leiðtog-
um þeirra.“ Hann sagði jafnframt
að ráðgjafar sínir í varnarmálum
segðu að átökin hefðu átt að veita
forsetaframbjóðanda repúblikana,
John McCain, aukna möguleika á
að ná kosningu í nóvember.
Talsmaður Hvíta hússins hefur
svarað ásökununum og segir þær
ekki á rökum reistar.
Pútín sagði jafnframt að Banda-
ríkin hefðu vopnavætt og þjálfað
georgíska herinn. „Hvers vegna að
fara torvelda sáttaleið í friðarum-
leitunum? Það er jú auðveldara að
vopnavæða aðra fylkinguna og espa
hana til að fella hina fylkinguna.
Og takmarkinu er náð,“ sagði Pút-
ín.
Vesturveldin í uppnámi
Enn var tekist á um málefni
Georgíu í gær og sagði franski
utanríkisráðherrann, Bernard
Kouchner, að nokkur Evrópusam-
bandsríkjanna væru að hugleiða
refsiaðgerðir gegn Rússum.
Rússneski utanríkisráðherrann
Sergij Lavrov, sagði að allt tal um
refsiaðgerðir sýndu uppnám vest-
rænna ríkja vegna ástandsins.
jmv@mbl.is
Pútín áfellist Bandaríkin
Í HNOTSKURN
»Frakkar hafa kallað tilneyðarfundar ESB á
mánudaginn þar sem sam-
skiptin við Rússland verða til
umræðu.
»Bandamenn Rússa í Asíu,Kína og ríki Mið-Asíu,
funduðu í gær og lýstu yfir
áhyggjum vegna ástandsins í
Georgíu. Þeir hafa ekki fylgt
Rússum og viðurkennt sjálf-
stæði S-Ossetíu og Abkasíu.
Segir að Bandaríkin standi á bak við
átökin í Georgíu í eiginhagsmunaskyni
AP
Sorg Ættingjar fallinna georgískra hermanna syrgja við grafir þeirra í minningarathöfn sem haldin var í Tíblisi.
  
 







 






 

 



 


!"#






  
 
 
 ! ! 

   
 
!"
 $%"&

#$%&'(
#)** *$%' 
+
,-.
 '
(")
#$% / 0 ,-
1"$((
 &
 #$%
2 / #-
1"$((
 % %

 &#$% -
*  3-
 #
 '
&"*
  #$%
&#-
1"$((
 % ++*,
#1" 4'5 
1"$

 -% #$%

 "  *-
*06
 #

#$%
 7-
""
  ,
#$%
 8,0.-
1"$((
Bill Clinton, fyrrverandi for-
seti Bandaríkjanna, lýsti yfir
eindregnum stuðningi við
Barack Obama í ræðu á
flokksþinginu. Stuðnings-
yfirlýsingin þótti kröftugri en
margir höfðu búist við og
mikilvægt innlegg í þá við-
leitni Obama að sannfæra
kjósendur um að hann væri
fullfær um að gegna forseta-
embættinu þrátt fyrir til-
tölulega ungan aldur og tak-
markaða reynslu.
„Obama er tilbúinn að
stjórna Bandaríkjunum,“
sagði Clinton. Hann hafði
sjálfur sagt í forkosningabar-
áttunni að Obama væri ekki
undir það búinn að stjórna,
einkum í öryggismálum.
Öflugur
stuðningur
RÉTTARHÖLD yfir 16 sænskum
sjómönnum hófust í Svíþjóð á mið-
vikudag, en þeir eru sakaðir um
ranga skráningu á afla. Lögsóknin
varðar 143 landanir níu fiskiskipa ár-
ið 2005 og er mönnunum gert að sök
að hafa vísvitandi skráð yfir 100 tonn
þorskafla sem lýr, en það er fiskur af
ufsaætt sem ekki er kvótaskyldur.
Þegar aflinn var svo seldur til vinnslu
var hann réttilega skráður sem
þorskur.
Samkvæmt Svenska Dagbladet
lönduðu sænskir sjómenn aðeins
rúmum þremur tonnum af lýr úr Jót-
landshafi á árunum 2002 og 2003 . Ár-
ið 2004 hafði aflinn aukist í rúm fjög-
ur tonn. Árið 2005 gerðust svo undur
og stórmerki því þá veiddust 44 tonn
af lýr á fyrsta ársfjórðungi og 80 tonn
á öðrum fjórðungi. Á sama tíma hafði
þorskkvóti Svía í Jótlandshafi verið
skertur verulega af Evrópusamband-
inu. Umrædd veiði mannanna nam
um 12% af leyfilegum þorskkvóta ár-
ið 2005 samkvæmt upplýsingum
Dagens Nyheter.
Mennirnir eru ákærðir fyrir gróft
brot á veiðilögum og er þetta eitt
stærsta mál sinnar tegundar sem
komið hefur upp í Svíþjóð.
jmv@mbl.is
Sænskir sjó-
menn ákærðir
Skráðu yfir 100 tonn af þorski sem lýr
AP. Rio de Janeiro | Yfir 200 dauð-
um mörgæsum útötuðum í olíu
hefur skolað upp á baðstrendur
Río de Janeiro í Brasilíu síðustu
daga. Yfirvöld segja að ein-
hverjum mörgæsum hafi verið
bjargað og eru nú 155 í með-
höndlun vegna olíunnar. Ekki er
vitað hvaðan olían kemur en lík-
legt er talið að hún komi úr skipi.
Nokkuð algengt þykir að mör-
gæsir finnist á ströndum Brasilíu,
dauðar sem lifandi. Sterkir haf-
straumar bera þær af leið en
aldrei þó í jafn miklum mæli og
nú.
Mörgæsirnar þykja líka leita
lengra norður en áður og hafa
nokkrar fundist við Rio Grande
do Norte, sem liggur við miðbaug.
Líffræðingar segja líklegt að
sterkari hafstraumar eða kaldara
haf en áður togi fuglana lengra
norður. Ofveiði gæti líka leitt
mörgæsir lengra í leit að æti.
jmv@mbl.is
Mörgæsir í voða