Skinfaxi - 01.11.1958, Page 3

£kin^axi
Tímarit U.M.F.Í.
HBÍiiHiiiijiilili:illiiglimílimimiljjjjj|jjlljll!jllllli!jljli!lillllliSliliijliiiiaijiiljillj!ji
Valdið yfir sálum mannanna.
Einokunartímabilið liefur að vonum ver-
ið illa ræmt í sögu okkar Islendinga. Má
heita, að þjóðin liafi þá öll verið háð geð-
þótta danskra kaupmangara, sem litu fyrst
og fremst á liana svipað og ófyrirleitinn
stóðeigandi leit á stóð sitt. Það var sjálf-
sagt að kosta sem minnstu til hennar,
setja hana að mestu á guð og gaddinn, en
hafa liins vegar af henni eins mikinn
gróða og frekast var unnt.
Allt erlent var dýrt og lítið gefið fyrir
innlendar afurðir. Þá var og erlend vara
oft skemmd og oftast lélegrar tegundar,
og vöruskortur var mjög algengur. Þó var
eitt, sem aldrei var látið þrjóta. Það var
brennivín. Og orsök þessa var ekki aðeins
— ekki einu sinni fyrst og fremst —- sá
beini gróði, sem okrararnir dönsku höfðu
af brennivínssölunni. Hitt var meira um
vert fyrir þessa undirokara islenzku þjóð-
arinnar, hver áhrif brennivínið hafði á að-
4. hefti 1958
•
Útgefandi: Sambandsstjórn
Ungmennafélags fslands.
Pósthólf 1342. — Reykjavík.
Afgreiðsla: Edduhúsinu,
Reykjavík, efstu hæð.
Ritstjóri:
Guðm. Gíslason Hagalín.
Simi 50166.
Félagsprentsmiðjan h.f.
ujmMiyiiiHUHBiiijiihiiiiiÍHÍUiliyiliimHÍiinlUUHijliiujUillijiiilUiUiijUjiHaiiiii
stöðu þeirra til féflettingar og kúgunar
og hvert framtíðaröryggi það veitti þeim.
Fyrst her þá að minnast þess, að fjöldi
þeirra manna, sem bezta aðstöðu liöfðu,
sakir menntunar, fjárstyrks og valda, til
að gegna forystulilutverki um hagsmuna-
mál þjóðarheildarinnar, voru drykkfelldir,
og ef þeim var séð fyrir nógu áfengi — og
stundum með góðum kjörum — var víst,
að lítið yrði úr forystunni. Þeir vildu gjarn-
an koma sér vel við veitulan kaupmang-
ara, en þó var hitt meira: sá eiginleiki
brennivínsins að draga úr áhyrgðartilfinn-
ingu neytandans og hvöt hans til fram-
taks — og til að sundra þeim kröftum, sem
ella hefðu unnið saman til þjóðnytja. Má
nærri geta, livort ekki hafi hlakkað hrafns-
lijartað í kúgurunum, þegar lielztu valda-
menn Islands, veraldlegir og andlegir, flug-
ust á í ölæði á sjálfu Alþingi.
Svo var þá sú hliðin, sem sneri að allri
alþýðu manna. „Reizlan var bogin og lóð-
u
cm
/