Skinfaxi - 01.04.1979, Page 10

Pálmi Frímannsson:
íþróttameiðsli
Eitt meginmarkmið íþrótta er að bæta
heilsufar þeirra sem stunda þær. Allt gott
getur haft sínar neikvæðu hliðar líka, og
það er sorgleg staðreynd, að slys við
íþróttaiðkun eru alltíð og hafa oft leitt til
verulegra örkumla. Það er skylda þjálfara
og íþróttamannanna sjálfra að halda
þessum slysum í lágmarki og draga úr
slæmum afleiðingum þeirra eftir föngum.
í þessari grein verður þó lítið fjallað um
fyrirbyggjandi aðgerðir í einstökum
íþróttagreinum. Ég mun heldur ekki ræða
mikið um þau meiðsl sem krefjast ná-
kvæmrar meðferðar sérfræðinga í læknis-
fræði, svo sem beinbrot, liðhlaup eða slit
á stærri liðaböndum. Greinin fjallar fyrst
og fremst um slys á mjúkvefjum, sem oft
eru svo lítil að fólk leitar ekki læknis
vegna þeirra. Þessi meiðsl eru ekki endi-
lega bundin íþróttaiðkun heldur algeng
við hverskonar vinnu og í öllu daglegu
lífi. Meðhöndlunin miðar í öllum til-
fellum að því að hinn slasaði nái fullum
bata á sem skemmstum tíma og geti byrj-
að einhverjar æfingar eða vinnu sem
fyrst.
UM SJÚKRAÞJÁLFUN FYRR OG NÚ
í fyrri tíð þótti það góð og gild meðferð
við ýmsum sjúkdómum og meiðslum að
leggja sjúklinginn í rúmið í tiltekinn tíma.
Nú heyrir slíkt fremur til undantekninga,
en hreyfingu og æfingum er beitt i æ rík-
ara mæli sem meðferð. Hefur það gefið
mjög góða raun.
íþróttafólki hefur ekki alltaf þótt gott
að leita til lækna með meiðsli sín. Þeir
ráðleggja gjaman algera hvíld frá æfing-
um og keppni, en þetta leiðir til þess að
þolið minnkar verulega í langan tíma og
það kostar mikla vinnu að ná því upp á
nýjan leik. íslenskir læknar hafa í námi
sínu í læknadeild lítið lært um sjúkra-
þjálfun, og því er þess naumast að vænta,
að þeir geti sjálfir gefið meiddu íþrótta-
fólki ítarlegar leiðbeiningar um slíkt. Stétt
sjúkraþjálfara er hinsvegar fámenn í land-
inu og annar hvergi öllum þeim verk-
efnum sem fyrir hendi eru. Það er því rétt,
að erfitt er fyrir íþróttafólk að fá góða
þjónustu á meiðslum sínum án þess að
missa niður getuna um leið í lengri tíma.
Því miður er það heldur ekki alltaf hægt
við bestu aðstæður.
Rétt er að taka fram, að sjúkraþjálfarar
einir munu ekki geta annast meiðsl
íþróttafólks eða annarra. Sjúkdómsgrein-
ing þarf að liggja fyrir, og í flestum tilfell-
um þarf því læknir að skoða hinn slasaða
og leggja á ráðin um hverskonar meðferð
eigi að beita. Skurðaðgerð kemur oft til
10
SKINFAXI