Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1942, Blaðsíða 16

Dýrtíð og hagfræði
Framh. af bls. 6.
enn ekki tekizt að leysa það. En mér vitanlega
hefir ekki komið fram neinn verulegur skoð-
anamunur á því meðal hagfræðinga, hvaða
ráðstafanir komi til greina og hvaða áhrif
þær myndu hafa. Um það, sem hagfræðivís-
indin hafa að leggja til málanna, eru hag-
fræðingarnir m. ö. o. sammála, einnig þeir,
sem annars eru á öndverðum meiði í stjórn-
málum eða hafa sinn hverjar skoðanir á því,
hvort áhrif hinna einstöku ráðstafana séu
æskileg.
Þegar ég heyri menn furða sig á því, að
allir hagfræðingar skuli ekki vera sammála
um það, hvað gera skuli í dýrtíðarmálunum,
dettur mér í hug samtal tveggja málfræðinga,
sem ég heyrði fyrir nokkru. Þeir voru að tala
um möguleikana á ríkisframburði og annar
um nauðsynina á því, að slíkur framburður
væri lögtelcinn, líkt og stafsetning nú. En ann-
ar var sunnlendingur og sagðist aldrei mundu
sætta sig við, að í ríkisframburðinum yrði
hv borið fram sem kv, en hinn sagðist ekki
geta borið fram sunnlenzka hv-hljóðið, enda
fyndist sér það ljótt og mundi hann hundsa
ríkisframburðinn, ef þa<5 yrði lögtekið. Dett-
ur nokkrum í hug að telja þá minni málfræð-
inga fyrir þá sök, að þeir hafa ólíkar skoðanir,
ekki verið ljós á skipi þar sem það var á svo
mikilli ferð sitt á hvað. Hafi þeir þá látið
vélina taka aftur á bak, lóðað og svo haldið
út frá landinu og þannig bjargað sér frá
strandi.
Sæmundur sagði að fyrir þetta hefði Sverr-
ir átt að fá einhverja viðurkenningu. En
hvorki hann né aðrir munu hafa talað fyrir
því máli.
Sverrir gamli varð mjög glaður yfir því að
hafa með snarræði sínu bjargað skipi frá því
að stranda og ef til vill nokkrum mannslífum.
„Önnur hlaut hann ekki laun,
ánægður þó var hann“.
Þess skal getið að Sverrir þessi var faðir
Jóns yfirfiskimatsmanns og Þorláks kaup-
manns, báðir í Vestmannaeyjum og Bjarna í
Finnbogahúsi í Reykjavík.
Friðrik Ágúst Hjörlerfsson.
ólíkan smekk, hvað snertir framburð stafa,
eða að tel.ja þennan skoðanamun málfræðing-
anna málfræðinni sem vísindagrein til vanza?
Ég vona ekki, enda væri þá málfræðinni gert
rangt til. Málfræðingarnir j^eta ef til vill
sagt til um, hvor framburðurinn sé uppruna-
legri, hvenær hvor um sig hafi komið til sög-
unnar, hvar stafirnir séu bornir fram á hvorn
veginn o. s. frv., en um það, hvorn framburð-
inn eigi að nota eða hvor sé fegurri, geta þeir
ekkert sagt sem vísindamenn, þar eð hér er
um smekksatriði, mismunandi óskir mannanna
að ræða, sem ekki verður skorið úr vísinda-
lega og eru vísindunum algerlega óviðkom-
andi. Og líkt stendur á með þau atriði dýr-
tíðarmálanna, sem hagfræðingarnir eru ekki
sammála um. Þá er um að ræða mismunandi
óskir mannanna, mismunandi slioðanir á því,
hvað sé réttlátt og hvað ranglátt, sem ekki
verður dæmt um með aðstoð hagfræðivísind-
anna né nokkurra vísinda, og hagfræðin því
hvorki fæst við né mun nokkurn tíma fást við,
heldur verða eftir sem áður komnar undir
viðhorfi mannanna til annarra manna og sam-
félagsins, óskum þeirra og hvötum, umhyggju
þeirra fyrir eigin velferð og velferð þeirra,
sem þeir hafa samúð með, og skoðunum á því,
í hverju hamingja þeirra sé fólgin.
Það, sem deilt hefir verið um í sambandi
við dýrtíðarmálin, er ekki það, hvort vinna
eigi gegn dýrtíðinni eða ekki; allir virðast
sammála um, að það skuli gera. Það hefir
heldur ekki verið deilt um það, hvað hægt
sé að gera til þess; þeim ráðstöfunum, sem til
greina koma hafa ýmsir hagfræðingar fyrir
löngu lýst. Það, sem deilt hefir verið um, —
og deilt er um enn, — er fyrst og fremst það,
hvernig skipta eigi byrðunum af ráðstöfun-
unum niður á borgara þjóðfélagsins. um það
hafa stjórnmálaflokkarnir ekki getað orðið
sammála. En þegar stjórnmálamennirnir
koma sér saman um það, þarf ekki að standa
á „vísindalegum tillögum" frá hagfræðingun-
um um það, hvað gera skuli til þess að vinna
sem skjótast bug á dýrtíðinni.
Nýbyggingarsjóður Framh af bls. 1.
öðrum. Það hefir enga þýðingu að vera að
gera einfalt mál margbrotið, að vera að búta
í sundur hagnað útgerðarinnar og gefa hlut-
unum hin og þessi nöfn, þegar sýnilegt er, að
um endurnýjun skipastólsins getur ekki verið
að ræða, nema útgerðin haldi öllu sínu og
dugar þó ekki til, enn sem komið er og vant-
ar þar mjög mikið á.
Tryggvi Ófe igsson
VÍKINGUR
16