Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1949, Síða 21
fiskimannasambandsins 'stjórn sambandsins að
beita sér fyrir því við Alþingi og ríkisstjórn,
að byggður yrði Sjómannaskóli, þar eð þörf
fyrir hann væri þá þegar orðin mjög aðkall-
andi. Stjórn F.F.S.I. skrifaði þáverandi ríkis-
stjórn um þetta. Svar barst fljótlega, þar sem
sambandsstjórninni var falið að tilnefna menn,
er i samráði við húsameistara ríkisins, skóla-
stjóra Stýrimannaskólans og skólastjóra Vél-
skólans skyldu velja skólanum stað. Staðurinn
var valinn, og valið tilkynnt ríkisstjórninni.
Meiri aðgerða frá hennar hendi og Alþingis
varð þó ekki vart að sinni. Forystumenn sjó-
mannasamtakanna létu sér þó ekki líka þessi
málalok og héldu baráttunni áfram.. Eftir að
sjómannastéttin fékk sitt eigið málgagn, Sjó-
mannablaðið Víking, en útgáfa þess hófst 1939,
eins og kunnugt er, birtust í því við og við
kreinar um skólamál stéttarinnar. Árið 1940
voru 50 ár liðin frá því lögin um Stýrimanna-
skólann voru staðfest, þótt hann tæki ekki til
starfa fyrr en haustið 1891, og sama ár voru
Mðin 25 ár frá því Vélskólinn tók til starfa. I
tilefni af þessum afmælum var septemberhefti
Þoss árgangs af Sjómannablaðinu Víkingur
helgað nær eingöngu skólamálum sjómanna-
stéttarinnar. Birtust þar greinar eftir menn úr
Þeim starfgreinum stéttarinnar, þar sem sér-
^enntunar þurfti til starfans. Hnigu þær allar
\ sömu átt, að ekki yrði lengur unað við það
astand, er ríkti í skólamálum stéttarinnar. Ár-
ar>gur þessarar baráttu fór nú brátt að koma
’ Ijós. Næsta ár var skipuð 7 manna nefnd,
samkvæmt áskorun sjómanna og samþykkt Al-
Þmgis. Nefndin átti fyrst að velja skólanum
stað, verða síðan ríkisstjórninni til aðstoðar um
’Vi’irkomulag og útlitsval og sjá um byggingu
’mssins. Staðurinn, sem fyrir valinu varð, var
atnsgeymishæðin, eins og kunnugt er, og býst.
við, að flestir muni vera sammála um, að vel
mfi tekizt staðarvalið. Þá var verðlaunasam-
mppnj látin fara fram um uppdrætti af bygg-
mgunni. Engin fyrstu verðlaun voru veitt, en
0,”mr verðlaun hlutu húsameistararnir Sigurð-
m’ Huðmundsson og Eiríkur Einarsson, og var
peim jafnframt falið að ganga endanlega frá
uPpdráttum' hússins.
Eftir að þessum undirbúningi var lokið, og
Par sem nauðsynleg fjárveiting var fyrir hendi
eg loforð lágu fyrir um að fjárveitingu yx'ði
midið áfram til byggingarinnar, þar til hún
fullgerð, var byi'jað að gi’afa fyrir grunni
ussins. Þegar byggingin var komin undir þak,
ai allt kapp lagt á að ljúka því innanhúss, sem
muðsynlegt var, til þess að kennsla gæti sem
mst hafizt í húsinu, þar eð sýnt var, að með
V í k
N G u R
þeirri fjárveitingu, sem skólanum var ætluð ár-
lega, mundi það taka rnörg ár að fullgei’a hann.
Eftir að Stýrimannaskólinn og Vélskólimx fluttu
í húsið, hafa fjárveitingar til byggingarinnar
verið eixix takmarkaðri, svo takmarkaðar, að nú
fyrst 4 árum eftir að áðurnefixdir skólar tóku
þar til stai'fa, standa vonir til að Matsveina-
skóliixn, senx ætlað er húsixæði á íxeðstu hæð
hússins, geti tekið til starfa á næsta hausti. Enn
skortir þó mikið á að snxíði hússins að innan
sé lokið, og er töluverður hluti byggingarinnar
ónotaður af þeinx orsökum. Vonaixdi líða ekki
mörg ár ennþá, þar til endanlega verður gengið
frá húsiixu, dráttur á því er beinlínis til tjóns,
þar sem full þörf er fyrir allt húsnæðið, og það
þótt sjómannastéttin væri látin sitja ein að
skólalxúsinu.
Þegar Stýi'imannaskólimx fluttist úr síixum
gömlu heimkyixnunx, voru þrengslin orðin svo
mikil, að taka varð kennai’astofuna fyrir skóla-
stofu. síðasta veturinn, og dugði ekki til, því að
neita varð sumuixx unx skólavist. Það var því
orðin bi’ýn nauðsyn fyrir skólann, að komast í
hin nýju húsakynni, og síðan hefur nenxenda-
fjöldi farið sívaxandi.
Síðastliðið skólaár skiptust nemendur skól-
ans í 8 deildir, og voru þær þessar: 3. bekkur
farnxannadeildar, fiskimaixnadeild, sem var tví-
skipt til janúarloka, en þrískipt eftir það, 3
undii’búixingsdeildir fyrir farmemx og fiski-
menn, og fiskiskipadeild fyrir þá, er hafa hið
minna fiskinxannapróf, eix vilja auka í'éttindi
sín. Inntökuskilyrði í þá deild eru þau, að um-
sækjaxxdi hafi verið að nxiixnsta kosti 3 ár stýri-
nxaður eða skipstjóri, og sé 30 ái’a að aldri eða
meii’a. Próf fi’á þessari deild veitir sömu í’étt-
iixdi og pi’óf frá fiskinxamxadeild skólans. Fiski-
skipadeildin hefur íxú starfað í fjögur ár, en
samkvæixxt ákvæði til bráðabirgða í reglugerð
skólans frá 1945, skal í íxæstu fiixxnx ár frá þeinx
tíma, halda nánxskeið við skólann, senx veiti þá
fræðslu, er þarf til að standast fiskiskipapróf.
Næsta skólaár er því hið síðasta, er þetta íxám-
skeið verður haldið. Námskeiðið stendur frá
októberbyrjun til janúarloka. Þá er auk þess
gert ráð fyrir í í’eglugerð skólans sérstakri deild
undir skipstjórapróf á varðskipum ríkisins, ef
næg þátttaka er fyrir lxendi, og gangi íxenxendur
í hana a. m. k. 4 mánuði, eftir að þeir hafa
lokið farnxannapi’ófi.
Til þess að fá aðgang að deildinni, þarf íxem-
andinn að hafa náð ákveðinni lágnxarkseinkunn
við farmannapi’óf, en þó má veita undanþágu
frá þessu skilyrði, ef sérstaklega stendur á. Enn
hefur enginn lesið undir þetta próf við skól-
ann, enda er vai’la við því að búast, þar senx
161